خاصه

از ویکی‌وحدت

خاصه اصطلاحی است براى شیعه در برابر اصطلاح عامه که شامل اهل سنت و جماعت می شود. [۱] [۲]

وجه نامگذاری خاصه

به گفته برخی از بزرگان، دلیل نامیده شدن «شیعه» به «خاصه» این است که اولاً شیعیان خودشان را برای نامیده شدن به این نام سزاوارتر از دیگران می‌دانند و ثانیاً شیعیان در میان عموم گروه‌های فراوان مسلمانان، گروهی خاص‌اند.[۳] در مباحث مربوط به سند احادیث، اگر راویان حدیث از اهل سنت باشند گفته می‌شود که از «طرق عامه» به ما رسیده است و اگر راویان حدیث شیعه باشند، از تعبیر «طرق خاصه» استفاده می‌شود. [۴]

وجه نامگذاری عامه

دلیل نامگذاری اهل سنت به عامه این است که چون در سه قرن اول هجری قمری یعنی دوران زندگی امامان شیعه، اهل سنت حاکم بودند و تقریبا همه امکانات حکومتی، قضایی و علمی در اختیار آنان بود، [۵] از این جهت تعبیر «عامه» درباره آنان به کار می رفته و حتی این تعبیر در احادیث امامان شیعه نیز بیان شده است. [۶] مثلا در مقبوله عمر بن حنظلة از امام صادق(ع) از این تعبیر استفاده شده است. [۷]

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 176 با اقتباس
  2. محدثی جواد، فرهنگ غدیر، قم، نشر معروف سال ۱۳۹۲شمسی، ص۳۷۷.
  3. امین سید محسن، اعیان الشیعه، بیروت، نشر دار التعارف للمطبوعات، سال ۱۴۱۸ ق و 1998 میلادی، ج۱، ص۲۴.
  4. محدثی جواد، فرهنگ غدیر، قم، نشر معروف، سال ۱۳۹۲شمسی، ص۳۷۸.
  5. محدثی جواد، فرهنگ غدیر، قم، نشر معروف، سال ۱۳۹۲شمسی، ص۳۷۷.
  6. محدثی، فرهنگ غدیر، قم، نشر معروف، سال ۱۳۹۲ شمسی، ص۳۷۷.
  7. کلینی محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، نشر دار الکتب الاسلامیه، سال 1369 شمسی، ج۱، ص۶۸.