نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.

یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۱۰:۰۹، ۲۵ دسامبر ۲۰۲۱؛

کتاب عقیدة العوام

نام نويسنده	ابو حامد غزالى‌
موضوع	اسلام ـ کلام
زبان کتاب	عربى‌
ناشر	دار الکتب الصوفی
سال نشر	1433 قمری
تعداد جلد	تک جلدی
مکان چاپ	مصرـ قاهره

إضاءة الدجنة في عقائد أهل السنة هي منظومة في العقيدة الأشعرية للإمام شهاب الدين المقري التلمساني (ت 1041هـ). قال عنها الإمام عبد الغني النابلسي في شرحه عليها: "العقيدة المنظومة، والعقيلة المعصومة، واللؤلؤة المكنونة، والجوهرة المخزونة، فريدة التوحيد، وخريدة التمجيد، منظومة العلامة، والعمدة الفهامة، سيد العلماء العاملين، وإمام الفقهاء والمحدثين، شيخ مشايخنا المرحوم أحمد المقري المغربي رحمه الله".[1]

نبذة عن المؤلف[عدل] مؤلف الكتاب هو شهاب الدين أبو العباس أحمد بن محمد المقري التلمساني القرشي المالكي الأشعري، المؤرخ والأديب والحافظ؛ ولد ونشأ في تلمسان بالمغرب الأوسط، وانتقل إلى فاس، فكان خطيبها والقاضي بها، ومنها إلى القاهرة سنة (1027هـ)، وتوفي بمصر ودفن في مقبرة المجاوريين، وقيل: توفي بالشام مسوما سنة (1041هـ). له مؤلفات كثيرة، في فنون مختلفة، و أشهر ما له في العقائد: إضاءة الدجنة في عقائد أهل السنة.[2] تاريخ تأليفها[عدل] بدأ تأليفها أثناء زيارته للحجاز سنة (1038هـ/1629م)، ودرسها في الحرمين الشريفين، وأتمها في القاهرة سنة (1039هـ/1630م)، ثم درَّسها بعد ذلك في الشام، يقول المقري في نفح الطيب:[3] وإنّنـــي كنـــت نظمــــت فيــه لطـــالـبٍ عـقــيـــدةً تكـفــيـــه سمّيتها "إضــاءةَ الدّجــنّـــهْ" وقد رجوت أن تكـون جُنَّـــه وبعد أن أقـــرأتهـــا بـمصر ومكة بعضاً من أهل العصـرِ

درّستها لمّا دخلت الشامـا بجامعٍ في الحسن لا يسامــى وكان في المجلس جمعٌ وافر من جلّةٍ بدورهم سوافرُ سبب تأليفها[عدل] ذكر عبد القادر الغصين تلميذ المقري في سبب تأليف "إضاءة الدجنة"، ما نصه: (...فإني كنت أقرأ عليه صغرى الشيخ السنوسي بمصر، فسألنا منه نظماً في العقائد، فكان كلما قرأ درساً نظمه فيقرأه غداً كذلك إلى أن ختمه). وكانت عند عبد القادر نسخة منها، عليها تعليقات للمقري بخطه، قيدها لدى مروره بمدينة غزة، وكتب المقري في آخر تلك النسخة ما نصه: "يقول مؤلف هذه العقيدة العبد الفقير أحمد وأصلحتُ فيها ما عثرت عليه، وقد كُتب من هذه العقيدة -فيما علمت- بمصر المحروسة، والشام، والحجاز، والمغرب، نيف على ألف نسخة، ولله الحمد، وكتبت خطي على نحو المائتي منها، وقد كتبها غالب طلبة مكة لما قرأتها هناك، وأهل بيت المقدس لما قرأتها به أيضاً، وأهل دمشق حين درستها بها، وأخذ منها أصحابنا إلى المغرب والصعيد نسخاً، وكتب لي بعض أصحابنا بالصعيد أنه كتب منها هناك نيف على مائة نسخة، وكذلك برشيد والإسكندرية، جعلها الله خالصة لوجهه الكريم، وكُتب لشوال سنة 1037".[4]

موضوعات کتاب

این منظومه مشتمل بر یک مقدمه، هجده باب و یک خاتمه در پانصد بیت است که پس از خطبه راوی به این موضوعات پرداخته است:

فصل في أحكام النظر.
في أول واجب.
في الحث على النظر.
في الصفات النفسية والسلبية.
في المعاني.
في المعنوية.
في التعليق.
في منافيات المعاني والمعنوية.
في الأمر والإرادة والرضا والمحبة.
في حدوث العالم.
في الجائز في حق الله تعالى.
في الرؤية.
في أحكام الرسالة والنبوة.
فيما يجب لهم ويستحيل.
فيما يجوز في حق الرسل.
في عدد الرسل في إعجاز القرآن.
في السماوات الأخروية والبرزخية والبعثية.
في الحساب والميزان والصراط والشفاعة.
خاتمة في القضاء والقدر ومسائل أخرى تتعلق بعلم التوحيد.
رواية الناظم لكتب السنوسي في العقائد.

شروح کتاب

شرح على عقيدة المقرى المسماة بإضاءة الدجنة في عقائد أهل السنة؛ لعبد الهادی العمری الدمشقی الشافعی.
فتوحات ذي الرحمة، للسيد مختار .
رائحة الجنة في شرح إضاءة الدجنة - للشيخ عبد الغني بن إسماعيل النابلسی الحنفی.
إرشاد خالقي ومصوري لشرح عقيدة الإمام المقري للشيخ محمد الغدامسي.
الفتوحات الإلهية الوهبية، على المنظومة المقرية، المسماة إضاءة الدجنة، في اعتقاد أهل السنة، لمحمد عليش المصری.
شرح الشيخ محمد بن أحمد الملقب بالداه الشنقيطي.

انظر أيضًا نظومه ای در عقیده اشعری امام شهاب الدین مقری تیلمیسانی (متوفی 1041 هجری قمری ) است. امام عبدالغنی نبلسی در توضیح آن می فرماید: « عقاید متشکل ، ایمان معصوم، مروارید پنهان، جواهر گرانبها، توحید بی همتا، تسبیح خرد، نظام علامت، فهم. شهردار و استاد علمای زحمتکش و امام علما و احادیث مرحوم شیخ شیوخ ما مرحوم احمد مقری مغربی رحمت کند. [1]

دربارهٔ نویسنده

نویسنده کتاب شهاب الدین ابوالعباس احمد بن محمد مقری تلمیسانی القرشی مالکی اشعری ، مورخ ، نویسنده و حافظ است . متولد و بزرگ شده در تلمسان ، مراکش ، شرق ، و نقل مکان کرد به فاس بود نامزد و قاضی، و از آنها را به قاهره سال ( 1027 ه. ق )، و درگذشت در مصر و شد در گورستان Majaurien خاک سپرده شد، او گفت: درگذشت Baham Msoma سال ( 1041 هجری قمری ). او کتابهای زیادی در زمینه هنرهای مختلف دارد و مشهورترین آثار او در عقاید: اشراق بهشت در عقاید اهل سنت است . [2] تاریخ ایجاد او شروع به آهنگسازی آن را در طول سفر خود به حجاز در سال 1038 هجری قمری / 1629 میلادی ، و او آن را در مورد مطالعه دو مسجد مقدس ، و آن را در تکمیل قاهره در سال 1039 ه. ق / 1630 م ، پس از آن او آن را پس از آن در مورد مطالعه شام آل Maqri می گوید در Nafh آل طیب: [3] و من آن را سازماندهی می کردم برای یک دانش آموز یک اعتقاد کافی است اسمش را گذاشتم "نور سیاه چال" ای کاش جنت می شدی و بعد از اینکه آن را در مصر خواندم ، مکه، برخی از مردم زمان ما

وقتی وارد شام شدم مطالعه کردم با مسجدی در الحسن که تعالی ندارد جمعیت زیادی در شورا حضور داشتند چه کسی به نوبه خود سفر خواهد کرد دلیل ایجاد آن [ ویرایش ] عبدالقادر الغصین، شاگرد مقری، در دلیل نوشتن «اداء الدجنه» ذکر کرده است (... کوچکترین شیخ السنوسی در مصر را برای او می خواندم ، از او پرسیدیم. نظام های اعتقادی، پس هر وقت درسی را می خواند، آن را تنظیم می کرد و فردا نیز می خواند تا آن را تمام کند). عبدالقادر نسخه‌ای از آن داشت، با دست‌خط خود نظریات مقری ، که هنگام عبور از شهر غزه آن را ضبط کرد.مقری در پایان آن نسخه نوشت: در مصر محافظت‌شده ، شام از حجاز و مغرب ، بیش از یک هزار نسخه، با ستایش خداوند، و من دست خط من در حدود دو صد تن از آنها نوشته است، و بسیاری از دانش آموزان از مکه آن را نوشته است که من آن را به عنوان خوانده شده وجود دارد، و مردم از بیت المقدس که آن را نیز خواندم و اهل دمشقهنگامی که آن را با آن مطالعه کردم و اصحاب ما نسخه هایی از آن را به مراکش و مصر علیا بردند و برخی از اصحاب ما در مصر علیا به من نوشتند که بیش از صد نسخه از آن را در آنجا نوشته است و همچنین برشید و اسکندریه . خداوند آن را صرفاً برای وجه شریفش قرار داده و برای شوال سال 1037 نوشته شده است .»

منبع