اخوان المسلمین فلسطین
| نام جریان | اخوان المسلمین فلسطین |
|---|---|
| سال تاسیس | 1946 میلادی |
| موسس | أسعدالإمام، محمد العمد و عبدالباری برکات |
| افراد موثر | احمد یاسین.
خالد مشعل. موسی ابومرزوق. |
اخوان المسلمین فلسطین در 19 مارس 1946 میلادی در بیت المقدس به دست أسعدالإمام، محمد العمد و عبدالباری برکات تاسیس شد[۱].
تاریخچه
حسن البنا بلافاصله پس از تأسیس نمودن اخوان در اسماعیلیه تلگراف‌هایی برای تعدادی از رهبران اسلامی از جمله مفتی بزرگ بیت المقدس، امین حســینی فرســتاد و آنهــا را از جنبش جدید خود آگاه نمود. اما به هر حال تا سال 1935م که اخوان شروع بــه برقــراری ارتباط با خارج از کشــور نمود، ارتبــاط چندانی صورت نگرفت. اخوان در خلال قیام فلسطینیان به طرق مختلف به دنبال گســترش شــبکه های ارتباطی خود بود. برای مثال درســال 1937م یک کنفرانس اســلامی در مورد فلسطین تشکیل شــد و در اکتبر 1938م در طی کنفرانس بین المجالس در مورد فلســطین در قاهره افتخار پذیرایی از نمایندگان کشورهای عربی را در مقر خود در دســت گرفتند. شور و شوق اخوانیان در مبارزه و فعالیت به طرف داری از فلسطین موجب شد که آنها از حمایت تعدادی از دانشجویان فلسطینی الأزهر نیز برخوردار شوند. تمام این تلاشــها به انتشــار عقاید انجمن در فلســطین کمک نمود و راه را برای تأســیس شــعبه های اخوان المسلمین در آنجا هموار ساخت. در بین کادر رهبری اخوان ظاهراً عبدالرحمن البنا برادر حســن البنا علاقه ویژه ای به مسئله فلسطین داشته و کاملا از اهمیت این مســئله آگاه بوده است. وی به نمایندگی از طرف اخوان المسلمین در سال 1935م راهی فلسطین گردید تا با مفتی امیـن حسینی و دیگر رهبران فلسطینی مذاکراتی انجام دهد. براســاس گزارش آماری هفته نامه اخوان در سال 1937م شعبه اخوان در کشــور فلســطین در شــهر بیروت قرار داشت و مسئول آن انیس الشــیخ بود. بنا به ادعای هیرو نیز حســن البنا در خلال دیدارهایش از فلسطین بین سالهای 1942م و 1945م در بسیاری از شهرهای فلسطین شعبه‌هایی ایجاد کرد. سرانجام برای افتتاح شعبه بیت المقدس در سال 1946م عبدالمعز عبدالســتار را بــه نمایندگی به آنجا فرســتاد. در اولین نشســت آن بیش از 2000 نفر شرکت کردند.ســپس برای این شعبه باشگاهی ویژه و یک کتابخانه هم افتتاح گردید. بعدها یک ســاختمان نیز برای گردهمایی‌ها به دست آورد. در ســال 1948م که جنگ فلسطین آغاز شد این شعبه به ستاد جهاد تبدیل شد. اما با اشغال بیت المقدس (اورشلیم) بسته شد. با آرام شدن اوضاع این شعبه فعالیتهای خود را به طور محدود ازسر گرفت. در سال 1946م شعبه های دیگری در یافا، طول کرم، اللد و حیفا نیز تشکیل گردید. به زودی در 18 اکتبر همین سال کنگرهای عمومی با حضور نمایندگانی از لبنان، اردن و فلسطین در حیفا تشــکیل گردید و اوضاع سیاسی فلسطین مورد بررسی قرار گرفت و این کنفرانس به عنوان کنفرانس راه اندازی اخوان المسلمین در فلسطین ایجاد شد[۲].
پس از جنگ اعراب
پس از جنگ 1948 تحت مدیریت مصر قرار گرفت - اخوان فلسطین خود را از نو تنظیم کرد و شاخه های آن در بیشتر نوارها گسترش یافت. آنها توسط یک دفتر اداری به ریاست شیخ عمر صوان هدایت می شدند. و آنها موفق شدند محبوب ترین و فعالترین سازمان باشند تا اینکه رژیم مصر به ریاست جمال عبدالناصر در سال 1954 به اخوان المسلمین حمله کرد ، که آنها را مجبور به فعالیت زیرزمینی کرد. در حالی که اخوان در معرض یک کارزار شدید آزار و اذیت و تحریف سیاهپوستان توسط رژیم ناصر قرار گرفت اخوان مجبور به عقب نشینی شد. با این حال ، بسیاری از عناصر آنها متعهد به مقاومت در برابر اقدام برای ایجاد یک چارچوب ملی (که دارای هویت صریح اسلامی نیست) برای جلوگیری از تعقیب رژیم مصر و رژیم های ضد اسلام گرا بودند. خلیل الوزیر در سال 1957 طرحی را برای رهبری اخوان غزه ارائه داد ، اما به دلیل شرایط سختی که از آن رنج می برد ، پاسخی از آنها دریافت نکرد.
فعالیت جهادی اخوان
اخوان المسلمین فلسطین در ارتباط با اقدامات جهادی و مقاومت خود را با راه اندازی حماس در سال 1987 پیوند نمی زند ، زیرا آنها خود را امتداد جنبش مقاومت اسلامی می دانند که از اواخر امپراتوری عثمانی و ابتدای اشغال فلسطین توسط انگلیس در اواخر سال 1918 شکل گرفت.این کار با جمعیة الفدائیةآغاز شد که در اوایل سال 1919 تأسیس شد و تعدادی از دانشمندان پشت آن ایستاده بودند.در دوره 1968-1970 اخوان در اردن همراه با تعدادی از سازمان‌های اخوان ، ایده ایجاد "اردوگاه های شیخ" در شرق اردن را برای شرکت در اقدامات چریکی ، با همکاری جنبش فتح و تحت آن ، تصویب کردند.ایجاد هفت پایگاه در مرز فلسطین اشغالی صورت گرفت و اخوان تعدادی عملیات خاص را به طور غیر رسمی انجام داد.
فعالیت سری اخوان در فلسطین
در دوره 1957-1967 با توجه به ضد تبلیغات شدید و فشارهای شدید رژیم مصر و به تبع آن فلسطین شاهد کاهش کار و محبوبیت اخوان بود.بعد از کاهش محبوبیت اخوان این تشکیلات بار دیگر به اقدامات زیر زمینی روی آورد تا جایی که در تابستان سال 1962 ، آنها جلسه ای را با حضور 15 نماینده در منطقه خان یونس ترتیب دادند. آنها تصمیم به تأسیس سازمان "الإخوان الفلسطینیون" گرفتند و هانی بسیسو را به عنوان رئیس آن (ناظر عمومی) انتخاب کردند.پس از اشغال نوار غزه در سال 1967 توسط اسرائیل رهبری اخوان در نوار غزه رااحمد یاسین عهده دار شد.
تاسیس اخوان شام
طرحی در مجلس شورای اخوان فلسطین در سال 1977 مطرح شد که طی آن سازمان‌های اخوان در اردن ، سوریه ، فلسطین و لبنان در سازمان شام متحد می شوند. و در کنار مصر ، سودان و شمال آفریقا قرارگیرند. این طرح به شورای اخوان در اردن ارائه شد و شورا آن را به اتفاق آرا تصویب کرد. در طول سال 1978 ، مجالس شورایی اردن و فلسطین منحل شد و شورای جدید و رهبری جدیدی به ریاست محمد عبدالرحمن خلیفه و تشکیلات اخوان فلسطین در غزه ، کویت ، عربستان سعودی ، قطر انتخاب شدند. و امارات به این سازمان پیوستند ، که بلاد الشام نام داشت.
جنبش مقاومت اسلامی
هنگامی که حادثه چهار کارگر فلسطینی در 8 دسامبر 1987 رخ داد رهبری اخوان در نوار غزه آن شب در حضور شیخ احمد یاسین، عبدالعزیز الرنتیسی و عبدالفتاح دخان ملاقات کردند ... و تصمیم به راه اندازی گروهی برای مقابله با اینگونه رفتارهای رژیم صهیونیستی در مناطق مختلف نوارغزه گرفتند. در 14 دسامبر 1987 ، جنبش مقاومت اسلامی اولین بیانیه خود را صادر کرد.در جلسه 10 ژانویه 1988 در خانه حسن القیق در بیت المقدس ، تصمیمی برای تأیید ادامه انتفاضه و گسترش آن در همه شهرها ، روستاها و اردوگاه ها گرفته شد. در مورد نام مخفف جنبش مقاومت اسلامی به "حماس" نیز که به پیشنهاد حسن القیق بود بحث و تصویب شد.
بدین ترتیب حماس ظهور کرد که منشور خود را در 19 آگوست 1988 صادر نمود. دستگاه فلسطین این کار را ادامه داد و تیپ های القسام در ماه مه 1990 به جای "مجاهدین فلسطین" ظاهر شدند. حماس همچنین اولین مجلس شورایی خود را در آگوست 1991 برگزار کرد ، زمانی که شیخ عمرالأشقر به عنوان رئیس آن انتخاب شد.
در مورد خیری الأغا وی با اعتقاد به نقش جوانان ، از ادامه رهبری جنبش در سال 1993 استعفا و معاون وی موسی ابومرزوق جایگزین شد. دستگاه فلسطین همچنان وابسته به سازمان شام بود تا اینکه رابطه در اکتبر 2011 رسماً منحل شد و حماس یا اخوان المسلمین فلسطین از اخوان المسلمین در اردن جدا شدند[۳].