سوره اسراء

نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.

یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در

نام	سوره اسراء
شماره سوره	۱۷
ترتیب نزول	۵۰
جزء	۱۵
مکی/مدنی	مکی
تعداد آیات	۱۱۱
تعداد کلمات	۱۵۶۰
تعداد حروف	۶۴۴۰

سوره اسراء پنجاهمین سوره‌ای است که به پیامبر(ص) نازل شده، ولی در مصحف هفدهمین سوره قرآن قرار گرفته است. این سوره ۱۱۱ آیه دارد و در مکه به پیامبر(ص) نازل شده است. نام‌گذاری این سوره به اسراء (سفر شبانه)، به مناسبت سخن گفتن از سفر شبانه پیامبر اسلام(ص)، از مسجدالحرام به بیت المقدس است. مفهوم کلی سوره اسراء درباره مفاهیمی مانند: مسئله معاد، کیفر، پاداش، نامه اعمال و نتایج آن، مسئله آزادی اراده و اختیار و بازگشت نتیجه عمل به خود انسان، احترام به پدر و مادر و بخشی از تاریخچه اسرائیل است. نام دیگر این سوره بنی اسرائیل است و به دلیل این در که بخشی از آن درباره تاریخ اسرائیل صحبت شده است.

مفهوم کلی سوره

2. توحید گرایى و معاد باورى ؛
3. اعجاز قرآن و معارج پیامبر(ص)؛
4. حكمت هاى وحیانى.

اسامی و علت نام‌گذاری سوره

إسراء، بنی اسرائیل، سبحان.

1. «سوره إسراء»؛ نام‌گذارى آن به إسراء به سبب اولین آیۀ آن است كه به رخداد إسراء و معراج پیامبر(ص) اشاره دارد.
2. «سوره بنی اسرائیل»؛ چون بخش قابل توجهى از این سوره در آغاز و پایان به داستان بنى اسرائیل پرداخته است به سوره بنی إسرائیل شهرت یافته و در روایات به این نام خوانده شده است.
3. «سوره سبحان»؛ اطلاق نام سبحان بر سوره إسراء به سبب كلمه آغازین آن است. در روایتى از امیرمؤمنان، امام على(ع) نیز از این سوره به سوره «سبحان » یاد شده است.

اهداف و آموزه‌ها

هدف هاى اساسى سوره إسراء عبارت اند از:

1. توجه به وحدانیت خدا؛
2. طرح مسائلى از معاد و یادآورى آن؛
3. اثبات نبوت و دفاع از آن به وسیله ى ذكر معجزات؛
4. توجه به اعجاز قرآن و معراج پیامبر اسلام(ص)؛
5. بیان برخى احكام و دستورات اخلاقى.

محتوا و موضوعات

1. بطور كلى مى توان گفت آیات سوره إسراء بر محور امور زیر دور مى زند.
2. دلائل نبوت مخصوصا قرآن و نیز معراج؛
3. بحثهایى مربوط به معاد، مساله كیفر و پاداش و نامه اعمال و نتائج آن؛
4. بخشى از تاریخ پر ماجراى بنى اسرائیل كه در آغاز سوره و پایان آن آمده است؛
5. مساله آزادى اراده و اختیار و اینكه هر گونه عمل نیك و بد، نتیجه اش به خود انسان بازگشت مى كند؛
6. مساله حساب و كتاب در زندگى این جهان كه نمونه اى است براى جهان دیگر؛
7. حق شناسى در همه سطوح، مخصوصا درباره خویشاوندان، و بخصوص پدر و مادر؛
8. تحریم اسراف و تبذیر، بخل، فرزندكشى، زنا، خوردن مال یتیمان، كم فروشى، تكبر و خونریزى؛
9. بحثهایى در زمینه توحید و خداشناسى؛
10. مبارزه با هر گونه لجاجت در برابر حق و اینكه گناهان میان انسان و مشاهده چهره حق پرده مى افكند؛
11. شخصیت انسان و فضیلت و برترى او بر مخلوقات دیگر؛
12. تاثیر قرآن براى درمان هر گونه بیمارى اخلاقى و اجتماعى؛
13. اعجاز قرآن و عدم توانایى مقابله با آن؛
14. وسوسه هاى شیطان و هشدار به همه مؤمنان به راههاى نفوذ شیطان در انسان؛
15. بخشى از تعلیمات مختلف اخلاقى؛
16. و سرانجام فرازهایى از تاریخ پیامبران به عنوان درس عبرت براى همه انسانها و شاهدى براى مسائل بالا.

فضائل، خواص و ثواب قرائت

ابى‌بن‌كعب، از پیامبر گرامى نقل كرده است كه: «هر كس سوره بنى‌اسرائیل را قرائت كند و هنگام خواندن آیه اى كه درباره پدر و مادر است، دچار رقت قلب شود، در بهشت اجرى به او داده مى شود كه برابر دو هزاروچهارصد پیمانه و هر پیمانه اى از تمام نعمتهاى دنیا بهتر است».

حسن‌بن‌ابى العلا از امام صادق(ع) روایت كرده است كه: «هر كس سوره بنى‌اسرائیل را در هر شب جمعه بخواند، نمى میرد تا قائم(ع) را درك كند و از اصحاب و یارانش باشد».

محل و زمان نزول

تمام سوره إسراء مكى است، بجز، پنج آیه آن: «لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ ...»، «لا تَقْرَبُوا الزِّنى ....»، «أُولئِكَ الَّذِینَ یَدْعُونَ ....»، «أَقِمِ الصَّلاةَ ...»، «وَ آتِ ذَا الْقُرْبى ...»این قول از حسن است.

قتاده و معدل- بنقل از ابن عباس- گویند: آیات مدنى سوره از وَ إِنْ كادُوا لَیَفْتِنُونَكَ ... تا وَ قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ ... (73 تا 80) یعنى هشت آیه است.

سوره اسراء در سال یازدهم بعثت، یك سال و دو ماه قبل از هجرت در مكه بر پیامبر اسلام(ص) فرود آمد.

فضای نزول

با توجه به اینکه سوره إسراء یک سال پیش از هجرت پیامبر اسلام(ص) نازل شده است، فضای نزولی که برای سوره اسراء می‌توان تصور نمود ادامه عناد مشرکان با پیامبر علی رغم آشکار شدن معجزۀ سیر شبانگاهی و معراج آن حضرت و داستان هایی که از شکل مسجدالاقصی و کاروان‌های بین راه تعریف نمودند می باشد. زیرا که معراج پیامبر نیز در همین ایام بوده است .خداوند متعال بعد از اشاره به مسئلۀ معراج به قصۀ بنی‌اسرائیل و حضرت موسی و دیگر پیامبران و اقوام گذشته می پردازد که هر کدام از آنها با بهانه گیری و نافرمانی خودشان به چه عاقبتی گرفتار شدند و در واقع هر یک از این قصه ها هشداری است برای مشرکان مکه که در مقابل پیامبر اسلام جبهه گیری کرده بودند.

ویژگی

سوره إسراء جزو سور مئین (صد آیه ای ها) است ابن قتیبه می گوید سور مئین سوره هایی هستند که بعد از سور طوال آمده اند علت نامگذاری این سوره ها به مئین نزدیک بودن تعداد آیه های این سوره ها به عدد صد می باشد. گفته شده این سوره ها عبارتند از «بنی إسرائیل، كهف، مریم، طه، أنبیاء ، حج و مؤمنون». برخی دیگر نیز سور مئین را سوره های «توبه، نحل، هود، یوسف، کهف، بنی اسرائیل، انبیاء، طه، مؤمنون، شعراء و صافات» ذکر کرده اند.

روایتى است كه از رسول خدا(ص) نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى تورات و سوره هاى مئین را به جاى انجیل و سوره هاى مثانى را به جاى زبور به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره هاى مفصّل فزونى بخشید.

بخارى از ابن مسعود روایت كرده كه دربارۀ سوره‌هاى: بنى اسرائیل، كهف، مریم، طه، و الانبیاء گفت: «این سوره‌ها از سوره‌هاى كهن اول است، و از دیرینه‌ها هستند» سپس به همین ترتیب آنها را ذكر كرد.

آیات صد‌و‌هفت، صدوهشت و صدونه این سوره دارای سجده تلاوت هستند.

سوره اسراء با آن كه مكى است، برخى مشخصات سوره هاى مدنى را دارد؛ آیات آن نسبتاً طولانى است، چرا كه در اواخر اقامت پیامبر(ص) در مكه نازل شده و نوعى زمینه براى سوره هاى مدنى به شمار مى آید. این سوره با تسبیح خدا آغاز و با حمد و تكبیر او پایان مى پذیرد.

منبع

برگرفته از سایت معرفی سوره اسرا - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir