مضطربه

از ویکی‌وحدت

مضطربه می‌گویند: انسان کاری نمی‌کند و خدا همه کارها را بجا می‌آورد.

ابن کمال پاشا در الفرق و المذاهب فرقه‌های جبریه را دوازده فرقه برشمرده و اولین آن‌ها را مضطریه معرفی می‌کند. وی سپس به افعالیه، معیه، مفروغیه، نجاریه، منانیه، کسبیه، سابقیه، حبیه، خوفیه، فکریه و خشبیه اشاره می‌کند. مصحح کتاب به نسخه‌ای دیگر از این کتاب اشاره کرده و نسخه بدل مضطریه را مطریه ضبط کرده است.[۱]

ابن جوزی در تلبیس ابلیس جبریه را به دوازده فرقه تقسیم می‌کند که عبارتند از: مضطربه، افعالیه، مفروغیه، نجاریه، مُتَأَنِّیه، کسبیه، سابقیه، حبّیه، خوفیه، فکریه، خسّیه و معیه.

وی سپس به شرح هریک از این فرقه‌ها می‌پردازد. ابن‌جوزی درباره فرقه مضطربه می‌نویسد: «آدمی هیچ فعلی ندارد بلکه خدا همه افعال را انجام می‌دهد. »[۲]

پانویس

  1. الفرق و المذاهب، ابن کمال پاشا، ص84 / الفرق و الجماعات فی الاسلام، ابکار سقاف، ص23.
  2. تلبیس ابلیس، ابن جوزی، ص42