عبدالعزیز جوهری بصری بغدادی
نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.
یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۱۱:۴۳، ۲ نوامبر ۲۰۲۲؛
| نام | احمد بن عبدالعزیز جوهری بصری بغدادی |
|---|---|
| القاب و سایر نام‌ها | ؟؟؟ |
| زاده | ابتدا زمان تولد و سپس مکان |
| درگذشت | ابتدا زمان وفات و سپس مکان |
| استادان | ؟؟؟ |
| شاگردان | ؟؟؟ |
| آثار | ؟؟؟ |
| دین و مذهب | اسلام • تشیع |
| فعالیت‌ها | ؟؟؟ |
احمد بن عبدالعزيز جوهري بصري بغدادي، (حدود 245 – 323ق) ابوبكر. دانشمند، اديب، مورخ، محدث و صاحب كتاب «السقيفه». وي در اواسط سده سوم حدود 245هجري در بصره چشم به جهان گشود زيرا بعضي از اساتيد او در 262هجري وفات يافتهاند بنابراين وي در اين هنگام حداقل به سن جواني رسيده بود. وفات او به گفته معاصرش «ابوبكر صولي شطرنجي»(م335ق) در 323هجري در زادگاهش بصره اتفاق افتاده است. وي دوران كودكي و جواني را در بصره سپري كرد و پس از آن به بغداد آمد و نزد اساتيد آنجا شاگردي نمود و در علوم حديث و تاريخ تبحر يافت. وي همچنين سفري به سامراء داشته و نزد استاد خود «احمد بن اسحاق بن صالح»(م281ق) كه در اين شهر اقامت دائم داشت و در همين شهر درگذشته است، احاديثي فراگرفته است. اساتيد او عمدتاً از اهلسنت هستند و از استادان شيعي او تنها ميتوان به «محمد بن زكريا بن دينار غلابي جوهري»(م298ق) اشاره نمود. از استادان سني او «ابوزيد عمر بن شبه»(م262ق)، «ابويوسف يعقوب بن شيبه»(م262ق)، «احمد بن منصور رمادي»(م265ق) و «احمد بن اسحاق بن صالح»(م281ق) هستند. از شاگردان شيعي و سني او «ابوالمفضل شيباني»(م387ق)، «ابوالفرج اصفهاني»(م356ق)، «ابوبكر دوري وراق»(شيعي متعصب و متوفا 379هجري)، «ابوعبيده محمد بن عمران مرزباني»(م385ق)، «سليمان بن احمد طبراني» و «ابواحمد حسن بن عبدالله عسكري»(م382ق) هستند. در باره اعتقاد او سخن قاطعي نميتوان گفت. از يكسو شيخ طوسي نام او را در فهرست خود ياد كرده و اشارهاي به فساد اعتقاد او ننموده است. روشن است كه بناي شيخ در اين كتاب بر آن است كه جز دانشمندان شيعي را ذكر نكند؛ و از سوي ديگر ابنابيالحديد به صراحت وي را از عالمان سني برشمرده است. از احاديث و اخباري كه وي خود در كتاب «السقيفه» گزارش كرده نيز نميتوان به حقيقت اعتقاد او پي برد هر چند وي در اين كتاب بخش مهمي از تاريخ تشيع را بازگشايي نموده و به گفته ابنطاوس ظلمهايي كه در جريان انتخاب ابوبكر در شوراي سقيفه، بر بنيهاشم روا داشته شده را بر ملا ساخته است. بسياري از دانشمندان شيعه، سخن شيخ طوسي را بر گفته ابنابيالحديد ترجيح داده و وي را امامي معرفي كردهاند و شايد به همين دليل مورخان بزرگ اهلسنت مانند خطيب بغدادي، ابنحجر عسقلاني و ديگران متعرض شرححال او نشدهاند، چنانكه برخي از اخبار او در باره فضيلت علي(ع) و تنقيص معاويه و نيز گزارش او در باره تخلف خليفه اول از لشگر اسامه، ميتواند گواه تشيع او باشد. وي تأليفات بسياري داشته كه اكثر آنها از بين رفته است. از كتابهاي مهم و معروف او كه اكنون در دست است كتاب «السقيفه و فدك» است كه در آن داستان سقيفه و خطبه حضرت زهراء(س) و ماجراي فدك گزارش شده است. اصل اين كتاب تا سده هفتم هجري موجود بوده است اما از آن پس «ابن ابيالحديد معتزلي»(م655ق) در شرح نهجالبلاغه و «ابوالفتح اربلي»(م693ق) در كشفالغمه، از روي نسخه عتيقهاي كه در اختيار داشتند متن آن را در كتابهايشان درج نموده و به آيندگان انتقال دادهاند.