۸۵٬۸۱۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| مذهب = [[شیعه]] | | مذهب = [[شیعه]] | ||
| آثار = | | آثار = | ||
| فعالیت‌ها = فرمانده سپاه [[مختار ثقفی]] در قیام علیه قاتلان | | فعالیت‌ها = فرمانده سپاه [[مختار ثقفی]] در قیام علیه قاتلان امام حسین ع • فرمانده موصل از سوی مختار و سپس [[عبدالله بن زبیر]] | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''ابراهیم بن مالِک اَشْتَر نَخَعی''' فرزند [[مالک اشتر]] یار صمیمی و [[صحابی]] خاص [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین علی(علیه‌السلام)]] است. ابراهیم سرور قبیله نخع و یکهتاز آنان از فرماندهان شریف و باسیادتی بود که به شجاعت و تدبیر مشهور بود. بسیاری از مورخان او را در شجاعت ستودهاند و از قهرمانیها و شجاعت‌هایش در میدان جنگ که به مانند صاعقه بی امان بر قلب دشمن می‌تاخت و از یمین و یسار از کشته پشته میساخت با شگفتی یاد کرده و سخن‌ها گفتهاند. | '''ابراهیم بن مالِک اَشْتَر نَخَعی''' فرزند [[مالک اشتر]] یار صمیمی و [[صحابی]] خاص [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین علی(علیه‌السلام)]] است. ابراهیم سرور قبیله نخع و یکهتاز آنان از فرماندهان شریف و باسیادتی بود که به شجاعت و تدبیر مشهور بود. بسیاری از مورخان او را در شجاعت ستودهاند و از قهرمانیها و شجاعت‌هایش در میدان جنگ که به مانند صاعقه بی امان بر قلب دشمن می‌تاخت و از یمین و یسار از کشته پشته میساخت با شگفتی یاد کرده و سخن‌ها گفتهاند. | ||
از دیگر مواردی که مورخان در وصف شجاعتش گفتهاند، حضور او در [[جنگ صفین]] است. او با وجود آنکه نوجوانی کم سن و سال بود در این جنگ حضور یافت و در کنار [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)]] و پدرش مالک اشتر رشادت‌ها از خود نشان داد. | از دیگر مواردی که مورخان در وصف شجاعتش گفتهاند، حضور او در [[جنگ صفین]] است. او با وجود آنکه نوجوانی کم سن و سال بود در این جنگ حضور یافت و در کنار [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)]] و پدرش مالک اشتر رشادت‌ها از خود نشان داد. | ||
منابع روایی [[شیعه]] و [[سنی]] از ابراهیم بن مالک اشتر به عنوان یکی از [[روات حدیث]] نام برده‌اند. او یکی از راویان روایت‌های پدرش مالک بن اشتر برشمرده شده. روایت‌هایی را از او نقل کرده است که [[حدیث]] وفات [[ابوذر]] در | منابع روایی [[شیعه]] و [[سنی]] از ابراهیم بن مالک اشتر به عنوان یکی از [[روات حدیث]] نام برده‌اند. او یکی از راویان روایت‌های پدرش مالک بن اشتر برشمرده شده. روایت‌هایی را از او نقل کرده است که [[حدیث]] وفات [[ابوذر]] در ربذه از آن جمله است. | ||
== ولادت و نسب == | == ولادت و نسب == | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
از دیگر مواردی که مورخان در وصف شجاعتش گفتهاند، حضور او در جنگ صفین است. او با وجود آن که نوجوانی کم سن و سال بود، در این جنگ حضور یافت و در کنار امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) و پدرش مالک اشتر رشادت‌ها از خود نشان داد<ref>منقری، نصر بن مزاحم؛ وقعة صفین، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، ص441 و ابن ابی الحدید؛ شرح نهج‌البلاغه، ج8، ص81</ref>. | از دیگر مواردی که مورخان در وصف شجاعتش گفتهاند، حضور او در جنگ صفین است. او با وجود آن که نوجوانی کم سن و سال بود، در این جنگ حضور یافت و در کنار امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) و پدرش مالک اشتر رشادت‌ها از خود نشان داد<ref>منقری، نصر بن مزاحم؛ وقعة صفین، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، ص441 و ابن ابی الحدید؛ شرح نهج‌البلاغه، ج8، ص81</ref>. | ||
ابراهیم نه تنها در شجاعت و شهامت؛ بلکه در سخاوت و جوانمردی و [[ایمان]] و [[اخلاق]] و محبت به | ابراهیم نه تنها در شجاعت و شهامت؛ بلکه در سخاوت و جوانمردی و [[ایمان]] و [[اخلاق]] و محبت به اهل‌بیت(علیه‌السلام) نیز برترین مردم [[عراق]] بود<ref>اعیان الشیعه، پیشین، ص200</ref>. | ||
علامه [[سید محسن امین]] نیز او را در کتابش [[اعیان الشیعه]] چنین می‌ستاید: «ابراهیم مردی شجاع، سلحشور، با شهامت، صف‌شکن و رئیس بود، او دارای طبعی عالی و همتی بلند و طرفدار حق بود و دارای طبع شعر و زبانی فصیح و هوادار و دوستدار خاندان [[عصمت]] و طهارت؛ همان گونه که پدرش مالک اشتر نیز دارای چنین صفات و امتیازات عالی بود و حق هم همین است که چنین فرزندی مجسمه چنین پدری باشد<ref>اعیان الشیعه، پیشین، ج2، ص200</ref>.» | علامه [[سید محسن امین]] نیز او را در کتابش [[اعیان الشیعه (کتاب)|اعیان الشیعه]] چنین می‌ستاید: «ابراهیم مردی شجاع، سلحشور، با شهامت، صف‌شکن و رئیس بود، او دارای طبعی عالی و همتی بلند و طرفدار حق بود و دارای طبع شعر و زبانی فصیح و هوادار و دوستدار خاندان [[عصمت]] و طهارت؛ همان گونه که پدرش مالک اشتر نیز دارای چنین صفات و امتیازات عالی بود و حق هم همین است که چنین فرزندی مجسمه چنین پدری باشد<ref>اعیان الشیعه، پیشین، ج2، ص200</ref>.» | ||
== ابراهیم بن اشتر و همراهی او با مختار == | == ابراهیم بن اشتر و همراهی او با مختار == | ||
اقدامات ابراهیم موجبات پیشرفت هرچه بیشتر مختار را فراهم آورد و موفقیت‌های بسیاری را نصیب [[قیام مختار]] کرده بود. [[جنگ نهر خازر]] بارزترین عرصه ظهور و بروز قابلیت‌های فرماندهی این فرمانده شجاع بود. در این جنگ سپاه عراق که تعدادشان بسی کمتر از سپاه شام به فرماندهی [[عبیدالله بن زیاد]] بود بر سپاه [[شام (شامات)|شام]] چیره آمد و ابن زیاد نیز در نبردی تن به تن با ابراهیم کشته شد<ref>ابن اثیر جزری، علی بن محمد، الکامل، ج 4، ص 261 – 264، دار صادر، بیروت، 1385ق</ref>. | اقدامات ابراهیم موجبات پیشرفت هرچه بیشتر مختار را فراهم آورد و موفقیت‌های بسیاری را نصیب [[قیام مختار]] کرده بود. [[جنگ نهر خازر]] بارزترین عرصه ظهور و بروز قابلیت‌های فرماندهی این فرمانده شجاع بود. در این جنگ سپاه عراق که تعدادشان بسی کمتر از سپاه شام به فرماندهی [[عبیدالله بن زیاد]] بود بر سپاه [[شام (شامات)|شام]] چیره آمد و ابن زیاد نیز در نبردی تن به تن با ابراهیم کشته شد<ref>ابن اثیر جزری، علی بن محمد، الکامل، ج 4، ص 261 – 264، دار صادر، بیروت، 1385ق</ref>. | ||
ابراهیم بعد از اتمام کار جنگ به عنوان حاکم | ابراهیم بعد از اتمام کار جنگ به عنوان حاکم موصل در آنجا مستقر شد<ref>الکامل، ج 4، ص 265</ref>. وی به دستور مختار منطقه را با اختیارات تام اداره می‌کرد. در زمان جنگ مختار با [[مصعب بن زبیر|مصعب]] در محل مأموریت خود مشغول انجام وظیفه بود. مدرک معتبری نداریم که گفته باشد مختار از او کمک خواسته و او در انجام وظیفه و کمک به مختار سستی کرده باشد. | ||
مختار فرماندهی جنگ با مصعب را به احمر بن شمیط<ref> الکامل، ج 4، ص 268؛ ابن سعد کاتب واقدی، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق، سلمی، محمد بن صامل، خامسة 2، ص 83، مکتبة الصدیق، طائف، چاپ اول، 1414ق</ref>. که مرد شجاع و از محبان | مختار فرماندهی جنگ با مصعب را به احمر بن شمیط<ref> الکامل، ج 4، ص 268؛ ابن سعد کاتب واقدی، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق، سلمی، محمد بن صامل، خامسة 2، ص 83، مکتبة الصدیق، طائف، چاپ اول، 1414ق</ref>. که مرد شجاع و از محبان اهل‌بیت بود، واگذار کرد و از ابراهیم نخواست که فرماندهی این جنگ را به عهده بگیرد. شاید به جهت حساسیت و اهمیت منطقه موصل بود. شاید هم اشتباه مختار بود که فرماندهی این نبرد مهم را به ابراهیم واگذار نکرد<ref>ماهیت قیام مختار، ص 604 – 605</ref>. شاید هم علل دیگری در کار بوده که ما آگاهی نداریم. هیچ‌کدام عهد‌شکنی نکردند و عهد و پیمانی در کار نبوده و از هر دو در تاریخ به عظمت یاد شده است. | ||
اما اگرچه انتقام از قاتلان | اما اگرچه انتقام از قاتلان امام حسین(علیه‌السلام) نیز در بیعت ابراهیم با مختار نقش داشته است، اما ابراهیم درخواست اِمارت نیز از او کرده است و شاید همین مسئله سبب شد که بعد از مختار با مصعب -قاتل مختار- نیز [[بیعت]] نماید. | ||
[[ابن اثیر]] در این‌باره می‌نویسد: مختار چون آماده قیام و جنگ شد بعضی از یاران او گفتند: اشراف و اعیان اهل کوفه بر جنگ ما و متابعت ابن مطیع اجماع و اتفاق دارند. اگر ابراهیم بن اشتر دعوت ما را اجابت کند، امیدواریم قدرت و توانایی ما در مقابله با دشمن زیاد گردد؛ زیرا او جوانمرد، رئیس و فرزند مرد شریف و دارای قبیله‌ای است که از نظر تعداد بسیار و افرادی بزرگوارند. | [[ابن اثیر]] در این‌باره می‌نویسد: مختار چون آماده قیام و جنگ شد بعضی از یاران او گفتند: اشراف و اعیان اهل کوفه بر جنگ ما و متابعت ابن مطیع اجماع و اتفاق دارند. اگر ابراهیم بن اشتر دعوت ما را اجابت کند، امیدواریم قدرت و توانایی ما در مقابله با دشمن زیاد گردد؛ زیرا او جوانمرد، رئیس و فرزند مرد شریف و دارای قبیله‌ای است که از نظر تعداد بسیار و افرادی بزرگوارند. | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
== بارزترین عرصه ظهور ابراهیم == | == بارزترین عرصه ظهور ابراهیم == | ||
جنگ نهر خازر بارزترین عرصه ظهور و بروز قابلیت‌های فرماندهی این فرمانده شجاع بود. در این جنگ سپاه بیست هزار نفری [[عراق]] بر لشکر هشتاد و سه هزار نفری [[شام]] به فرماندهی [[عبیدالله بن زیاد]] فائق آمد و [[ابن زیاد]] نیز در نبردی تن به تن با ابراهیم کشته شد<ref>الکامل، پیشین، ص261 و تاریخ الطبری، پیشین، ص86</ref>. | |||
ابراهیم بعد از اتمام کار از | ابراهیم بعد از اتمام کار از موصل به نصیبین رفت و کارگزاران خود را به نواحی مختلف جزیره فرستاد و آنجا را فتح کرد<ref>انساب الاشراف، پیشین، ص447 و تاریخ الطبری، پیشین، ص92 و اخبار الطوال، پیشین، ص296 و تجارب الامم، پیشین، ص236</ref>. | ||
== عاقبت ابراهیم اشتر نخعی == | == عاقبت ابراهیم اشتر نخعی == | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
[[رده:شخصیت‌ها]] | [[رده:شخصیت‌ها]] | ||
[[رده: | [[رده:شخصیت‌های تاریخی]] | ||