|
|
(۴۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) |
خط ۱: |
خط ۱: |
| {{Mbox | | {{جعبه اطلاعات شخصیت |
| | type = notice | | | عنوان = ابن اثیر |
| | class = ambox-In_use | | | تصویر = عالمان اهل سنت.jpg |
| | image = [[File:Ambox clock.svg|48px|alt=|link=]] | | | نام = علی بن محمد جزری شیبانی |
| | css = margin: 1px | | | نامهای دیگر = عزالدین بن اثیر |
| | text = این {{#ifeq:{{{1|}}}|بخش|[[راهنما:بخش|بخش]]|{{#switch:{{NAMESPACE}} | | | سال تولد = ۵۵۵ ق |
| | {{ns:0}} = مقاله | | | تاریخ تولد = |
| | بحث = [[راهنما:صفحه بحث|صفحه بحث]] | | | محل تولد = |
| | ردهبندی = [[ویکیپدیا:ردهبندی|رده]] | | | سال درگذشت = ۶۳۰ ق |
| | راهنما = [[راهنما:فهرست|فهرست]] | | | تاریخ درگذشت = |
| | درگاه = [[ویکیپدیا:درگاه|درگاه]] | | | محل درگذشت = |
| | الگو = [[ویکیپدیا:فضای نام الگو|الگو]] | | | استادان = |
| | کاربر = [[ویکیپدیا:صفحههای کاربری|صفحه کاربری]] | | | شاگردان = |
| | بحث کاربر = [[ویکیپدیا:صفحههای کاربری|صفحه بحث کاربری]] | | | دین = [[اسلام]] |
| | ویکیپدیا = [[ویکیپدیا:فضای نام ویکیپدیا|صفحه ویکیپدیا]] | | | مذهب = [[اهل سنت و جماعت|اهلسنت]] |
| | بحث ویکیپدیا = [[ویکیپدیا:فضای نام ویکیپدیا|صفحه بحث ویکیپدیا]] | | | آثار = {{فهرست جعبه افقی |المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر |الوشی المرقوم فی حلّ المنظوم}} |
| }}}} هماکنون برای {{#ifeq:{{{1|}}}|بخش|{{{2|مدتی کوتاه}}}|{{{1|مدتی کوتاه}}}}} '''تحت ویرایش عمده''' است. این برچسب برای جلوگیری از [[راهنما:تعارض ویرایشی|تعارض ویرایشی]] اینجا گذاشته شدهاست، لطفا تا زمانیکه این پیام نمایش داده میشود ویرایشی در این {{#ifeq:{{{1|}}}|بخش|بخش|صفحه}} انجام ندهید.<br> | | | فعالیتها = [[محدّث|محدث]] و مورخ ادیب |
| <small>{{#if:{{{زمان|}}}|این پیام در {{{زمان|}}} اضافه شده است.|}} این صفحه آخرینبار در {{#time:H:i، j F Y|{{REVISIONTIMESTAMP}}}} ({{کوچک}}ساعت هماهنگ جهانی{{پایان کوچک}}) ({{Time ago|{{REVISIONTIMESTAMP}}}}) تغییر یافتهاست؛ لطفا اگر در چند ساعت اخیر [{{fullurl:{{FULLPAGENAME}}|action=history}} ویرایش نشده است]، این الگو را حذف کنید. اگر شما ویرایشگری هستید که این الگو را اضافه کرده است، لطفا مطمئن شوید آن را حذف یا با در دست ساخت جایگزین میکنید.</small>
| | | وبگاه = |
| <includeonly>{{#ifeq:{{{category}}}|no||{{#switch:{{NAMESPACE}}
| | }} |
| | کاربر
| | '''علی بن محمد جزری شیبانی''' معروف به '''ابن اثیر'''، ملقب به '''عزالدین'''، [[محدّث|محدث]] و مورخ ادیب [[اهل سنت و جماعت|اهلسنت]] بود. وی صاحب دو کتاب مهم تاریخی به نام اسدالغابه فی معرفة الصحابه و الکامل فی التاریخ است. |
| | بحث کاربر = <!-- no category -->
| |
| | [[رده:صفحههای سخت در دست ویرایش]]}}}}</includeonly>
| |
| }}<noinclude>
| |
| </noinclude>
| |
|
| |
|
| <div class="wikiInfo">[[پرونده: ابن اثیر.jpg |جایگزین= ابن اثیر|بندانگشتی| ابن اثیر]]
| | == معرفی اجمالی == |
| {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
| | مجدالدین ابوالسعادات مبارک بن محمد بن محمد بن عبدالکریم بن عبدالواحد شیبانی جزری معروف به مجدالدین ابن اثیر (544-606 ق) یکی از سه فرزند محمد شیبانی جزری و نویسنده کتاب «النهایه فی غریب الحدیث» است که اینان در علوم اسلامی به ویژه در ادبیات عرب، تاریخ اسلام و صحابه شناسی و حدیث شناسی نقش و تاثیر به سزایی داشتند. |
| !نام
| |
| !عزالدین بن اثیر
| |
| |-
| |
| |نام های دیگر
| |
| |ابن اثیر، ضیاءالدین نصرالله بن محمد
| |
|
| |
|
| ابن اثیر جزری، ضیاءالدین
| | وی برادر عزالدین ابن اثیر صاحب کتاب «اُسد الغابه و الکامل فی التاریخ» است. او در جزیره ابن عمر (ما بین [[دجله]] و [[فرات]]) تولد و رشد یافت و پس از بیست سالگی به شهر [[موصل]] رفته و در آن دیار جایگاه رفیعی یافت و کتابهای خود را در همانجا تالیف نمود و از این طریق شهرت پیدا کرد. او در موصل به خدمت امیر مجاهدالدین درآمد و پس از او در خدمت عزالدین محمود و نورالدین ارسلانی بود. او قبل از اقامت در موصل به قصد تحصیل دانش حدیثی به [[بغداد]]نیز مسافرت کرده و در موصل درگذشت. |
|
| |
|
| ابن اثیر جزری، نصرالله بن محمد
| | == جایگاه علمی == |
|
| |
|
| ابن الاثیر الجزری، ضیاءالدین
| | مجدالدین در [[فقه]] و [[حدیث]] متخصص بود و به ادبیات عرب و [[علوم قرآنی|علوم قرآن]] تسلط کافی داشت مذهب او [[شافعیه|شافعی]] بود و علمای [[اهل سنت و جماعت|اهلسنت]] او را از محاسن روزگار دانسته و او را در دینداری به عنوان ضرب المثل ذکر کرده و گفتهاند که بر طریق مستقیم ملازمت داشت. و این سخن به معنای این است که در مذهبش پیرو عقاید اهلسنت بود و از عقاید [[مذهب شیعه|شیعه]] پیروی نکرده است. او به گفته برادرش عزالدین ابن اثیر در اصولَیْن (یعنی [[اصول فقه]] و [[کلام|علم کلام]]) متبحر بود. |
| |- | |
| |زادروز | |
| |۱۱ مه ۱۱۶۰م/ ۴ جمادیالاولی ۵۵۵ق | |
| |-
| |
| |زادگاه
| |
| |در جزيره ابن عُمَر (اكنون شهر مرزى میان سوريه و تركيه) | |
| |-
| |
| |وفات
| |
| |مه ۱۲۳۳م / شعبان ۶۳۰ق موصل
| |
| |-
| |
| |آرامگاه | |
| |صحن مطهر كاظمین فعلى
| |
| |-
| |
| |آثار
| |
| |المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر (دار الکتب العلمیة) الوشي المرقوم في حلّ المنظوم
| |
| |}
| |
| </div>
| |
|
| |
|
| '''ابوالحسن علی بن محمد بن محمد ابن اثیر''' (م، ۶۳۰ ق) ملقب به <big>عزالدین</big>، [[محدث]] و مورخ ادیب [[اهل تسنن]] میباشد. وی صاحب دو کتاب مهم تاریخی به نام اسدالغابه فی معرفة الصحابه و الکامل فی التاریخ است.
| | == اساتید == |
| | اساتید مهم وی عبارت بودند از: |
| | # یحیی بن سعدون قرطبی (م 567 ق)؛ |
| | # سعید بن دهّان؛ |
| | # عبدالله بن احمد بن محمد طوسی؛ |
| | # خطیب شهر موصل؛ |
| | # ابوالفرج عبدالمنعم حّرانی (م 596 ق)؛ |
| | # عبدالوهاب بن سکینه صوفی شافعی (م 607 ق). |
|
| |
|
| | == شاگردان == |
| | مهمترین شاگردان او نیز عبارت بودند از: |
| | * فرزند خودش ابوالفتح محمد شهابالدین (م 596 ق)؛ |
| | * فخرالدین بن بخاری (م 646 ق)؛ |
| | * تاجالدین عبدالمحسن بن محمد حامض. |
|
| |
|
| | | == افراد همنام مجدالدین ابن اثیر == |
| =معرفی مجد الدین ابن اثیر=
| | لقب ابن اثیر در مورد سه تن از علمای [[اهل سنت و جماعت|اهلسنت]] مشترکاً بکار میرود. |
| | |
| | |
| مجد الدین ابوالسعادات مبارک بن محمد بن محمد بن عبدالکریم بن عبدالواحد شیبانى جزرى، معروف به مجدالدین ابن اثیر (544-606 ق) یکى از سه فرزند محمد شیبانى جزرى و نویسنده کتاب «النهایه فى غریب الحدیث» است که اینان در علوم اسلامى به ویژه در ادبیات عرب، تاریخ اسلام و صحابه شناسی و حدیث شناسی نقش و تاثیر به سزایى داشتند.
| |
| | |
| وى برادر عز الدین ابن اثیر صاحب کتاب «اُسد الغابه و الکامل فى التاریخ» است. او در جزیره ابن عمر (ما بین [[دجله]] و [[فرات]]) تولد و رشد یافت و پس از بیست سالگى به شهر [[موصل]] رفته و در آن دیار جایگاه رفیعى یافت و کتاب هاى خود را در همانجا تالیف نمود و از این طریق شهرت پیدا کرد. او در موصل به خدمت امیر مجاهد الدین درآمد و پس از او در خدمت عزالدین محمود و نورالدین ارسلانى بود. او قبل از اقامت در موصل به قصد تحصیل دانش حدیثى به [[بغداد]]<ref>ر.ک:مقاله بغداد</ref> نیز مسافرت کرده و در موصل درگذشت.
| |
| | |
| =جایگاه مجد الدین ابن اثیر= | |
| | |
| مجد الدین در [[فقه]]<ref>ر.ک:مقاله فقه</ref> و حدیث متخصص بود و به ادبیات عرب و علوم قرآن تسلط کافى داشت مذهب او شافعى بود و علماى اهل سنت او را از محاسن روزگار دانسته و او را در دیندارى به عنوان ضرب المثل ذکر کرده و گفته اند که بر طریق مستقیم ملازمت داشت. و این سخن به معناى این است که در مذهبش پیرو عقاید اهل سنت بود و از عقاید [[شیعه]] پیروى نکرده است. او به گفته برادرش عزالدین ابن اثیر در اصولَیْن (یعنى ا[[صول فقه]] و [[علم کلام]]) متبحر بود.
| |
| | |
| | |
| =اساتید مجد الدین ابن اثیر=
| |
| | |
| اساتید مهم وى عبارت بودند از: یحیى بن سعدون قرطبى (م 567 ق)، سعید بن دهّان، عبدالله بن احمد بن محمد طوسى، خطیب شهر موصل، ابوالفرج عبدالمنعم حّرانى (م 596 ق) و عبدالوهاب بن سکینه صوفی شافعى (م 607 ق).
| |
| | |
| | |
| =شاگردان مجد الدین ابن اثیر=
| |
| | |
| مهم ترین شاگردان او نیز عبارت بودند از: فرزند خودش ابوالفتح محمد شهاب الدین (م 596 ق)، فخر الدین بن بخارى (م 646 ق) و تاج الدین عبدالمحسن بن محمد حامض.
| |
| | |
| =افراد همنام مجد الدین ابن اثیر= | |
| | |
| لقب ابن اثیر در مورد سه تن از علماى اهل سنت مشترکاً بکار مى رود. | |
| این سه تن عبارتند از: | | این سه تن عبارتند از: |
|
| |
|
| # مجد الدین مبارک (فرزند ارشد) نویسنده کتاب النهایه فى غریب الحدیث و الاثر، | | # [[مجدالدین مبارک]] (فرزند ارشد) نویسنده کتاب النهایه فی غریب الحدیث و الاثر، |
| # عز الدین على (فرزند وسط) که کتاب هاى الکامل فى التاریخ و اسدالغابه را نوشته است، | | # [[عزالدین علی]] (فرزند وسط) که کتابهای الکامل فی التاریخ و اسدالغابه را نوشته است، |
| # ضیاء الدین نصرالله (برادر کوچکتر) که کتاب المثل السائر فى ادب الکاتب و الشاعر را نوشته است. | | # [[ضیاءالدین نصرالله]] (برادر کوچکتر) که کتاب المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر را نوشته است. |
| | |
| این سه برادر به نام فرزندان اثیر (ابناء الاثیر) معروف هستند و نباید میان آنها و کتاب هایشان اشتباه شود. دو برادر نخست یعنى مجد الدین و عز الدین به عنوان محدث و مورخ معروف شده اند و ضیاء الدین نیز به عنوان ادیب، کاتب و شاعر شهرت یافته است.
| |
| اما مجد الدین مبارک - صاحب این شرح حال - در سایر علوم اسلامى مثل فقه و اصول فقه، کلام، تفسیرو لغت (ادبیات) نیز تبحر و تسلط کافى داشت.
| |
| | |
| =کتاب های مجد الدین ابن اثیر=
| |
| | |
| او تقریبا در همه زمینه هاى [[علوم اسلامى]]<ref>ر.ک:مقاله علوم اسلامی</ref> کتابهای مهم و حائز اهمیت تدوین و تالیف کرده که برخى از آنها امروزه در دست بوده و برخى دیگر مفقود گشته است. از مهم ترین کتابهای او مى توان به این موارد اشاره کرد:
| |
| | |
| 1- [[النهایه]] فى غریب الحدیث و الاثر.
| |
| | |
| 2- الانصاف فى الجمع بین الکشف و الکشاف، که کتابى در مقام محاکمه و قضاوت درباره مطالب دو کتاب تفسیرى مهم اهل سنت، یعنى تفسیر [[الکشف و البیان]] معروف به [[تفسیرثعلبى]]، و تفسیر«الکشاف» معروف به [[تفسیرزمخشرى]] [[معتزلى]] مى باشد.
| |
| | |
| 3- جامع الاصول السته فى احادیث الرسول. این کتاب در واقع بازنویسى و تدوین جدیدى از کتاب هاى شش گانه مهم اهل سنت در زمینه [[حدیث]] است که او همه احادیث [[صحاح سته]] را غیر از کتاب سنن ابن ماجه در آن گردآورى کرده است. او این کتاب را بر اساس کتاب رزین بن معاویه اندلسى تدوین کرده و زیاداتى را نیز بر آن افزوده است.
| |
| | |
| 4- المختار فى مناقب الاخیار
| |
| | |
| 5- تجرید اسماءالصحابه
| |
| | |
| 6- مثال الطالب فى شرح طوال الغرائب. او این کتاب را پس از تالیف کتابش النهایه فى غریب الحدیث تالیف کرده و در آن به شرح احادیث طولانى و متوسط پرداخته است که در آنها الفاظ و تعابیر غریب زیادى به کار رفته است.
| |
| | |
| 7- کتاب تفسیرقرآن که در چهار مجلد بوده است. <ref>معرفی مجد الدین ابن اثیر - مکارم شیرازی
| |
| https://makarem.ir › ...
| |
| </ref>
| |
| | |
| =پی نوشت=
| |
| | |
| عزالدین ابن اثیر، الکامل فى التاریخ، بیروت، دارصادر و داربیروت، 1385 ق، ج 1، مقدمه ناشرین و ج 12، صص 113 و 288.
| |
| | |
| عزالدین ابن اثیر، اسدالغابة، بیروت، دارالفکر 1409 ق، ج1، مقدمه محقق.
| |
| | |
| ابن کثیر، البدایة و النهایة، بیروت، دارالفکر، 1407 ق، ج 13، ص 54.
| |
|
| |
|
| شمس الدین ذهبى، تاریخ الاسلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمرى، بیروت، دارالکتاب العربى، چ 2، 1413 قم، ج 43، ص 226.
| | این سه برادر به نام فرزندان اثیر (ابناء الاثیر) معروف هستند و نباید میان آنها و کتابهایشان اشتباه شود. دو برادر نخست یعنی مجدالدین و عزالدین به عنوان محدث و مورخ معروف شدهاند و ضیاءالدین نیز به عنوان ادیب، کاتب و شاعر شهرت یافته است. |
| | اما مجدالدین مبارک - صاحب این شرح حال - در سایر [[علوم اسلامی]] مثل [[فقه]] و [[اصول فقه]]، [[کلام]]، [[تفسیر]] و لغت (ادبیات) نیز تبحر و تسلط کافی داشت. |
|
| |
|
| ابن العماد حنبلى، شذرات الذهب فى أخبار من ذهب، تحقیق الأرناووط، بیروت دار ابن کثیر، 1406 ق، ج 7، ص 42 به بعد.
| | == آثار == |
| | او تقریبا در همه زمینههای [[علوم اسلامی]] کتابهای مهم و حائز اهمیت تدوین و تالیف کرده که برخی از آنها امروزه در دست بوده و برخی دیگر مفقود گشته است. از مهمترین کتابهای او میتوان به این موارد اشاره کرد: |
|
| |
|
| خیر الدین زرکلى، الأعلام، بیروت، دارالعلم للملایین، چ 8، 1989 م، ج 5، ص 272 به بعد.
| | # النهایه فی غریب الحدیث و الاثر. |
| | # الانصاف فی الجمع بین الکشف و الکشاف، که کتابی در مقام محاکمه و قضاوت درباره مطالب دو کتاب تفسیری مهم اهل سنت، یعنی تفسیر الکشف و البیان معروف به [[تفسیر ثعلبی (کتاب)|تفسیر ثعلبی]]، و تفسیر«[[الکشاف عن حقائق التنزیل|الکشاف]]» معروف به تفسیر [[زمخشری]] معتزلی میباشد. |
| | # جامع الاصول السته فی احادیث الرسول. این کتاب در واقع بازنویسی و تدوین جدیدی از کتابهای شش گانه مهم اهل سنت در زمینه [[حدیث]] است که او همه احادیث [[کتابهای ششگانه اهلسنت|صحاح سته]] را غیر از [[کتاب سنن ابن ماجه]] در آن گردآوری کرده است. او این کتاب را بر اساس کتاب رزین بن معاویه اندلسی تدوین کرده و زیاداتی را نیز بر آن افزوده است. |
| | # المختار فی مناقب الاخیار |
| | # تجرید اسماءالصحابه |
| | # مثال الطالب فی شرح طوال الغرائب. او این کتاب را پس از تالیف کتابش النهایه فی غریب الحدیث تالیف کرده و در آن به شرح احادیث طولانی و متوسط پرداخته است که در آنها الفاظ و تعابیر غریب زیادی به کار رفته است. |
| | # کتاب تفسیرقرآن که در چهار مجلد بوده است<ref>معرفی مجد الدین ابن اثیر - مکارم شیرازی https://makarem.ir ›...</ref>. |
|
| |
|
| یاقوت حموى، معجم الأدباء، تحقیق احسان عباس، بیروت، دارالغرب الاسلامى، 1414 قم، ج 6، ص 238.
| | == پانویس == |
| | {{پانویس}} |
|
| |
|
| جمال الدین ابوالمحاسن ابن تغرى بردى، النجوم الزاهرة فى ملوک مصر و قاهره، مصر، وزارة الثقافة و الارشاد القومى، بى تا، ج 6، ص 198.
| | == منابع == |
| | # عزالدین ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، بیروت، دارصادر و داربیروت، 1385 ق، ج 1، مقدمه ناشرین و ج 12، صص 113 و 288. |
| | # عزالدین ابن اثیر، اسدالغابة، بیروت، دارالفکر 1409 ق، ج1، مقدمه محقق. |
| | # ابن کثیر، البدایة و النهایة، بیروت، دارالفکر، 1407 ق، ج 13، ص 54. |
| | # شمسالدین ذهبی، تاریخ الاسلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دارالکتاب العربی، چ 2، 1413 قم، ج 43، ص 226. |
| | # ابن العماد حنبلی، شذرات الذهب فی أخبار من ذهب، تحقیق الأرناووط، بیروت دار ابن کثیر، 1406 ق، ج 7، ص 42 به بعد. |
| | # خیرالدین زرکلی، الأعلام، بیروت، دارالعلم للملایین، چ 8، 1989 م، ج 5، ص 272 به بعد. |
| | # یاقوت حموی، معجم الأدباء، تحقیق احسان عباس، بیروت، دارالغرب الاسلامی، 1414 قم، ج 6، ص 238. |
| | # جمالالدین ابوالمحاسن ابن تغری بردی، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و قاهره، مصر، وزارة الثقافة و الارشاد القومی، بی تا، ج 6، ص 198. |
|
| |
|
| =پانویس=
| | {{علمای اسلام}} |
|
| |
|
| [[رده: عالمان اهل سنت]] | | [[رده:عالمان]] |
| [[رده: محدثان مسلمان]] | | [[رده:عالمان اهل سنت]] |
| [[رده:تاریخ نویسان مسلمان]] | | [[رده:محدثان اهل سنت]] |