۸۵٬۹۶۳
ویرایش
(←درگذشت) |
جز (جایگزینی متن - '[[اهل بیت (علیهم السلام)' به '[[اهل بیت') |
||
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''ابوالفرج علی بن حسین بن محمد اموی قرشی''' (ف: ۳۵۶ق) مشهور به '''ابوالفرج اصفهانی'''، [[محدث]] و مورخ و ادیب و شاعر و موسیقیشناس بود. او در [[اصفهان]] متولد شد و در کودکی به [[بغداد]] رفت و در آنجا به تحصیل پرداخت. از عنفوان جوانی به جمع اخبار ادبا و موسیقیدانان و استماع اخبار نادر تاریخی و ضبط [[احادیث]] و اشعار و ترانهها شوق داشت. نبوغ و پشتکار و قریحه وی سبب شد به زودی در [[جهان اسلام]] مشهور گردد و مورد تشویق [[آل بویه]] در [[ری]] و بغداد و [[آل حمدان]] در [[شام]] و [[امویان]] در [[اندلس]] واقع شود. مهلبی وزیر عزالدوله او را به بغداد خواند و مشاور ندیم خاص او شد و تا آخر عمر آن وزیر از وی جدا نگشت. برخی او و خاندانش را متمایل به [[مذهب شیعه]] معرفی کردهاند. او در آثار و اشعار خویش اظهار [[تشیع]] نمودهاست. ولی [[علامه حلی]] و بعضی علمای [[امامیه]] او را شیعه زیدی مذهب دانستهاند و نیز گفتهاند که آثارش مورد اعتماد نیست چراکه دشمن [[اهل بیت | '''ابوالفرج علی بن حسین بن محمد اموی قرشی''' (ف: ۳۵۶ق) مشهور به '''ابوالفرج اصفهانی'''، [[محدث]] و مورخ و ادیب و شاعر و موسیقیشناس بود. او در [[اصفهان]] متولد شد و در کودکی به [[بغداد]] رفت و در آنجا به تحصیل پرداخت. از عنفوان جوانی به جمع اخبار ادبا و موسیقیدانان و استماع اخبار نادر تاریخی و ضبط [[احادیث]] و اشعار و ترانهها شوق داشت. نبوغ و پشتکار و قریحه وی سبب شد به زودی در [[جهان اسلام]] مشهور گردد و مورد تشویق [[آل بویه]] در [[ری]] و بغداد و [[آل حمدان]] در [[شام]] و [[امویان]] در [[اندلس]] واقع شود. مهلبی وزیر عزالدوله او را به بغداد خواند و مشاور ندیم خاص او شد و تا آخر عمر آن وزیر از وی جدا نگشت. برخی او و خاندانش را متمایل به [[مذهب شیعه]] معرفی کردهاند. او در آثار و اشعار خویش اظهار [[تشیع]] نمودهاست. ولی [[علامه حلی]] و بعضی علمای [[امامیه]] او را شیعه زیدی مذهب دانستهاند و نیز گفتهاند که آثارش مورد اعتماد نیست چراکه دشمن [[اهل بیت|اهلبیت]] بوده و داستانهایی اشتباه برای اختلال در تاریخ شیعه نقل کرده است. | ||
== زندگینامه ابوالفرج اصفهانی == | == زندگینامه ابوالفرج اصفهانی == | ||
خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
== مذهب ابوالفرج اصفهانی == | == مذهب ابوالفرج اصفهانی == | ||
ابوالفرج [[مذهب تشیع]] [[زیدی]] داشت<ref> مدرس، ص 154 و نامه ی دانشوران ناصری، ص 45.</ref>؛ از این رو، بسیاری از مورخان [[سنی]] اظهار تأسف کردهاند. [[سید نورالله شوشتری]] در مجالس المؤمنین دراینباره آورده است: «از عجائب آنکه مروانی شیعه مذهب بوده است... بسیاری از مورخان [[اهل سنت و جماعت| | ابوالفرج [[مذهب تشیع]] [[زیدی]] داشت<ref> مدرس، ص 154 و نامه ی دانشوران ناصری، ص 45.</ref>؛ از این رو، بسیاری از مورخان [[سنی]] اظهار تأسف کردهاند. [[سید نورالله شوشتری]] در مجالس المؤمنین دراینباره آورده است: «از عجائب آنکه مروانی شیعه مذهب بوده است... بسیاری از مورخان [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] از قبیل یافعی، [[ابن خلکان]]، [[ابن کثیر]] شامی و دیگران او را با کمال احترام نام برده و سرودهای شایسته و آثار ظریف او را نقل کردهاند و همگی آنان با کمال تأسف اظهار داشته جای بسی ناگواری است که نامبرده که با آن همه فضائل که داشته به [[مذهب شیعه]] میگرائیده<ref>شوشتری، ص 560.</ref>.» | ||
«ابوالفرج آیین [[زیدیه|زیدی]] را احتمالاً از خاندان مادریاش آل ثوابه، که به ظن قوی زیدی بودهاند، به [[ارث]] برده است... بعید نیست که کینه از [[عباسیان|بنی عباس]]، دو خاندان اموی (پدران ابوالفرج) و شیعی ثوابه را به هم نزدیک کرده است<ref>دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ص 128.</ref>.» | «ابوالفرج آیین [[زیدیه|زیدی]] را احتمالاً از خاندان مادریاش آل ثوابه، که به ظن قوی زیدی بودهاند، به [[ارث]] برده است... بعید نیست که کینه از [[عباسیان|بنی عباس]]، دو خاندان اموی (پدران ابوالفرج) و شیعی ثوابه را به هم نزدیک کرده است<ref>دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ص 128.</ref>.» | ||
خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
ابوالفرج در سالهای آخر عمر خود دچار اختلاس حواس شد و سرانجام در چهارشنبه [[ذی الحجه|ذی الحج]]<nowiki/>ه 356 ه.ق در [[بغداد]] در کنار [[دجله]] (بین درب سلیمان و درب دجله) بدرود زندگی گفت<ref> ابن خلکان، ج 2، ص 329.</ref>. بزرگانی همچون [[سیفالدوله حمدانی]]، معزالدوله و [[کافور اخشیدی]] نیز در همین سال درگذشتند. | ابوالفرج در سالهای آخر عمر خود دچار اختلاس حواس شد و سرانجام در چهارشنبه [[ذی الحجه|ذی الحج]]<nowiki/>ه 356 ه.ق در [[بغداد]] در کنار [[دجله]] (بین درب سلیمان و درب دجله) بدرود زندگی گفت<ref> ابن خلکان، ج 2، ص 329.</ref>. بزرگانی همچون [[سیفالدوله حمدانی]]، معزالدوله و [[کافور اخشیدی]] نیز در همین سال درگذشتند. | ||
با اینکه وی فردی بسیار رک گو و بی اعتنا به مقامات دولتی بود، به علت نیاز حکومتها به چنین دانشمندی نمیتوانستند او را نادیده انگارند. [[داود بن هیثم تنوخی]] درباره او میگوید: «... هرگز کسی را ندیدم که بهاندازه او اشعار، اصوات، اخبار و احادیث مستند و انساب در برداشته باشد. آنچه از اسباب منادمت است مانند علم جوارح، دامپزشکی، پارهای معلومات طبی، نجوم و غیره شاعر نیز بود<ref>دایره المعارف تشیع، ص 431.</ref>.» | با اینکه وی فردی بسیار رک گو و بی اعتنا به مقامات دولتی بود، به علت نیاز حکومتها به چنین دانشمندی نمیتوانستند او را نادیده انگارند. [[داود بن هیثم تنوخی]] درباره او میگوید: «... هرگز کسی را ندیدم که بهاندازه او اشعار، اصوات، اخبار و احادیث مستند و انساب در برداشته باشد. آنچه از اسباب منادمت است مانند علم جوارح، دامپزشکی، پارهای معلومات طبی، نجوم و غیره شاعر نیز بود<ref>دایره المعارف تشیع، ص 431.</ref>.» | ||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
== منابع == | == منابع == | ||
[https://rasekhoon.net/article/show/698342/%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D9%88-%D8%B9%D9%82%DB%8C%D8%AF%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AC-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C برگرفته از سایت شخصیت علمی و عقیدتی ابوالفرج اصفهانی - راسخونhttps://rasekhoon.net] | [https://rasekhoon.net/article/show/698342/%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D9%88-%D8%B9%D9%82%DB%8C%D8%AF%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AC-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C برگرفته از سایت شخصیت علمی و عقیدتی ابوالفرج اصفهانی - راسخونhttps://rasekhoon.net] | ||
[[رده:مورخان]] | [[رده:مورخان]] | ||
[[رده:محدثان]] | [[رده:محدثان]] |