ابوهریره: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'اهل‌سنت' به 'اهل سنت')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸: خط ۱۸:
| وبگاه =  
| وبگاه =  
}}
}}
'''ابوهریره''' در سن ۳۰ سالگی و در سال هفتم هجری با [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم)]] [[بیعت]] کرد. او از معروف‌ترین [[اصحاب صفه]] بود. در تاریخ چیزی از داده شدن مأموریت، حضور در جنگ و همراهی پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم) در مواقع خاص نقل نشده است. او مجموعا سه سال پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم) را درک کرد اما تعداد روایاتی که از ابوهریره در کتب [[اهل سنت]] نقل شده است بسیار بیشتر از روایات [[اصحاب]] پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم)، همچون [[علی بن ابی طالب|علی(علیه‌السلام)]]، [[ابوبکر]]، [[عمر]] و [[عایشه]] است.
'''ابوهریره''' در سن ۳۰ سالگی و در سال هفتم هجری با [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)]] [[بیعت]] کرد. او از [[اصحاب صفه]] بود. در تاریخ چیزی از داده شدن مأموریت، حضور در جنگ و همراهی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در مواقع خاص نقل نشده است. او مجموعا سه سال پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را درک کرد اما تعداد روایاتی که از ابوهریره در کتب [[اهل سنت|اهل‌سنت]] نقل شده است بسیار بیشتر از روایات [[اصحاب]] پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، همچون [[علی بن ابی‌طالب|علی(علیه‌السلام)]]، [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]]، [[عمر بن خطاب|عمر]] و [[عایشه]] است.
کار جعل حدیث ابوهریره به جایی رسید که عمر در زمان خلافتش به او تازیانه زد و او را از نسبت دادن حدیث [[دروغ]] به پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم) بر حذر داشت. بیشترین حدیث نقل شده از ابوهریره در زمان [[عثمان]] و [[معاویه]] بوده است.  
کار جعل حدیث ابوهریره به جایی رسید که عمر در زمان خلافتش به او تازیانه زد و او را از نسبت دادن حدیث [[دروغ]] به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بر حذر داشت. بیشترین حدیث نقل شده از ابوهریره در زمان [[عثمان]] و [[معاویه]] بوده است.  
نسب او به قبیله (الأزو اعظم) یکی از قبائل [[یمن]] می‌رسد. او پس از فتح [[خیبر]] به [[یثرب]] آمده و در آنجا به ظاهر [[اسلام]] آورد.
نسب او به قبیله (الأزو اعظم) یکی از قبائل [[یمن]] می‌رسد. او پس از فتح [[خیبر]] به [[یثرب]] آمده و در آنجا به ظاهر [[اسلام]] آورد.
== وجه تسمیه ابوهریره ==
وی با بچه گربه‌ای مانوس بود و بچه گربه در زبان عربی هریره گفته می‌شود که مصغر الهرّ است و [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر]] با مشاهده این وضع او را [[ابوهریره]] نامید. ابوهریره به کنیه‌اش معروف است و با آن شناخته می‌شد و کنیه‌اش بر اسمش غالب آمده و تقریباً نام او به فراموشی سپرده شده بود<ref> المستدرک، 3/506.</ref>.


== معرفی ابوهریره ==
== معرفی ابوهریره ==
خط ۳۸: خط ۳۵:


== ابوهریره از اصحاب صفه ==
== ابوهریره از اصحاب صفه ==
ابوهریره جزء اصحاب صفه بود، چنانچه [[ابونعیم اصفهانی]] تصریح کرده است که ابوهریره شناخته‌ترین فرد [[اهل صفه]] بوده و در طول عمر پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم) از آنجا منتقل نشده و همه اهل صفّه را به خوبی می‌شناخت.
ابوهریره جزء اصحاب صفه بود، چنانچه [[ابونعیم اصفهانی]] تصریح کرده است که ابوهریره شناخته‌ترین فرد اهل صفه بوده و در طول عمر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از آنجا منتقل نشده و همه اهل صفّه را به خوبی می‌شناخت.


ابوهریره در روایتی درباره خود چنین می‌گوید: از اهل صفه بودم و [[روزه]] دار. شب که فرا رسید از درد شکم به قصد قضای حاجت بیرون رفتم و هنگامی که برگشتم غذا تمام شده بود. گفتم حال که غذا تمام شده پیش چه کسی بروم؟ کسی گفت: برو پیش [[عمربن خطاب|عمربن خطاب.]] وقتی پیش عمر رفتم که او تسبیح پس از [[نماز]] می‌گفت وقتی فارغ گشت به او گفتم برایم [[قرآن]] بخوان در حالیکه چیزی جز غذا نمی‌خواستم آنگاه چند آیه از [[سوره آل عمران]] را خواند وقتی به خانه رسید مرا کنار در رها کرد و خود به درون رفت ولی دیر کرد. با خود گفتم شاید لباسش را سبک می‌کند بعد فرمان می‌دهد که برایم غذا بیاورند ولی چیزی ندیدم بعد از معطلی زیاد برخاستم و راه افتادم و به [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم)]] برخوردم با او به راه افتادم تا به خانه رسید کنیزکی سیاه را که داشت فرا خواند و فرمود: آن ظرف را بیاور، او نیز ظرفی را که اندک غذایی در آن بود آورد. گویا غذای جو بود که پس از خورده شدن اندکی در کناره‌های ظرف مانده بود آنقدر از آن خوردم که سیر شوم<ref>حلیه الاولیاء، ج۱، ص۳۷۸، ابونعیم اصفهانی، دارالکتب العلمیه بیروت، ط اول، ۱۴۰۹ هـ، متوفای ۴۳۰</ref>.
ابوهریره در روایتی درباره خود چنین می‌گوید: از اهل صفه بودم و [[روزه]] دار. شب که فرا رسید از درد شکم به قصد قضای حاجت بیرون رفتم و هنگامی که برگشتم غذا تمام شده بود. گفتم حال که غذا تمام شده پیش چه کسی بروم؟ کسی گفت: برو پیش [[عمربن خطاب|عمربن خطاب.]] وقتی پیش عمر رفتم که او تسبیح پس از [[نماز]] می‌گفت وقتی فارغ گشت به او گفتم برایم [[قرآن]] بخوان در حالیکه چیزی جز غذا نمی‌خواستم آنگاه چند آیه از [[سوره آل عمران]] را خواند وقتی به خانه رسید مرا کنار در رها کرد و خود به درون رفت ولی دیر کرد. با خود گفتم شاید لباسش را سبک می‌کند بعد فرمان می‌دهد که برایم غذا بیاورند ولی چیزی ندیدم بعد از معطلی زیاد برخاستم و راه افتادم و به [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)]] برخوردم با او به راه افتادم تا به خانه رسید کنیزکی سیاه را که داشت فرا خواند و فرمود: آن ظرف را بیاور، او نیز ظرفی را که اندک غذایی در آن بود آورد. گویا غذای جو بود که پس از خورده شدن اندکی در کناره‌های ظرف مانده بود آنقدر از آن خوردم که سیر شوم<ref>حلیه الاولیاء، ج۱، ص۳۷۸، ابونعیم اصفهانی، دارالکتب العلمیه بیروت، ط اول، ۱۴۰۹ هـ، متوفای ۴۳۰</ref>.


== کثرت نقل حدیث ==
== کثرت نقل حدیث ==
با وجود اینکه ابوهریره دلیل مصاحبت با پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم) را گرسنگی بیان کرده است<ref>حلیه الاولیاء، ج۱، ص۳۷۸، ابونعیم اصفهانی، دارالکتب العلمیه بیروت، ط اول، ۱۴۰۹ هـ، متوفای ۴۳۰</ref>، اما کثرت روایات او در سه سال از تمامی صحابه بیشتر است. چنان‌که خودش می‌گوید: «هیچ‌یک از [[صحابه|اصحاب]] پیامبر بیشتر از من نقل حدیث نکرده است مگر [[عبدالله بن عمرو بن العاص]] به دلیل این‌که او [[احادیث]] را می‌نوشت ولی من نمی‌نوشتم<ref>اضواء علی السنه المحمدیه ص۲۰۱، محمود ابوریه، داراکتب اسلامی</ref>.» این در حالی است که تمامی احادیثی که از عبدالله بن عمرو نقل شده است، ۷۲۴ [[حدیث]] آن هم در باب [[دعا]] می‌باشد. [[بخاری]] هفت حدیث و [[مسلم]] ۲۱ حدیث از [[عبدالله بن عمرو]] نقل کرده است در حالی‌که روایات منقوله از ابوهریره در مسانید و [[صحاح سته|صحاح]] ۵۳۷۴ [[حدیث]] می‌باشد. در زیر به تعداد روایات نقل شده از برخی از صحابه بزرگ پیامبر اشاره می‌شود که با بررسی مشخص می‌شود، تعداد روایات ابوهریه از جمع روایات این اشخاص بیشتر است:
با وجود اینکه ابوهریره دلیل مصاحبت با پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را گرسنگی بیان کرده است<ref>حلیه الاولیاء، ج۱، ص۳۷۸، ابونعیم اصفهانی، دارالکتب العلمیه بیروت، ط اول، ۱۴۰۹ هـ، متوفای ۴۳۰</ref>، اما کثرت روایات او در سه سال از تمامی صحابه بیشتر است. چنان‌که خودش می‌گوید: «هیچ‌یک از [[صحابه|اصحاب]] پیامبر بیشتر از من نقل حدیث نکرده است مگر [[عبدالله بن عمرو بن العاص]] به دلیل این‌که او [[احادیث]] را می‌نوشت ولی من نمی‌نوشتم<ref>اضواء علی السنه المحمدیه ص۲۰۱، محمود ابوریه، داراکتب اسلامی</ref>.» این در حالی است که تمامی احادیثی که از عبدالله بن عمرو نقل شده است، ۷۲۴ [[حدیث]] آن هم در باب [[دعا]] می‌باشد. [[بخاری]] هفت حدیث و [[مسلم]] ۲۱ حدیث از [[عبدالله بن عمرو]] نقل کرده است در حالی‌که روایات منقوله از ابوهریره در مسانید و [[صحاح سته|صحاح]] ۵۳۷۴ [[حدیث]] می‌باشد. در زیر به تعداد روایات نقل شده از برخی از صحابه بزرگ پیامبر اشاره می‌شود که با بررسی مشخص می‌شود، تعداد روایات ابوهریه از جمع روایات این اشخاص بیشتر است:


# [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]]، ۱۴۲ حدیث<ref>تاریخ الخلفاء ص۸۱، جلال‌الدین سیوطی، دارالفکر بیروت، ط ۱۴۲۱ ه.</ref>.
# [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]]، ۱۴۲ حدیث<ref>تاریخ الخلفاء ص۸۱، جلال‌الدین سیوطی، دارالفکر بیروت، ط ۱۴۲۱ ه.</ref>.
# [[عمر بن خطاب|عمر]] ۵۳۷ حدیث<ref>تاریخ الخلفاء، ص۱۰۲.</ref>.
# [[عمر بن خطاب|عمر]] ۵۳۷ حدیث<ref>تاریخ الخلفاء، ص۱۰۲.</ref>.
# [[عثمان]] ۱۴۶ روایت<ref>تاریخ الخلفاء، ص۱۳۹.</ref>.
# [[عثمان]] ۱۴۶ روایت<ref>تاریخ الخلفاء، ص۱۳۹.</ref>.
# [[علی بن ابی طالب|علی بن ابی‌طالب(علیه‌السلام)]] ۵۸۶ حدیث<ref>تاریخ الخلفاء، ص۱۵۷.</ref>.
# [[علی بن ابی طالب|علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام)]] ۵۸۶ حدیث<ref>تاریخ الخلفاء، ص۱۵۷.</ref>.
# [[عایشه]] و انس غلام آن حضرت بیش از ۲۳۰۰ حدیث<ref> نظره عابره الی صحاح السته، عبدالصمد شاکر.</ref>.
# [[عایشه]] و انس بیش از ۲۳۰۰ حدیث<ref> نظره عابره الی صحاح السته، عبدالصمد شاکر.</ref>.


== جعل حدیث ==
== جعل حدیث ==
ابوهریره برای جمعی نقل کرده است که پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «افضل الصدقات …» همه از ابوهریره سؤال کردند این را از رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم) شنیدید؟ ابوهریره در جواب سائلین گفت: نه این از برکت کیسه ابوهریره است<ref>صحیح بخاری، ج۷، ص۱۲۰، رقم۲۶۹، دارالقلم بیروت، ط اول، ۱۴۰۷ق، بخاری</ref>. ابوهریره با صراحت در مقابل جمع اقرار به جعل حدیث می‌کند. با توجه به کثرت روایات و وضعیت اصحاب صفه به نظر می‌رسد تعداد احادیث جعلی ابوهریه و نسبت احادیث جعلی به ایشان دور از ذهن نیست.
ابوهریره برای جمعی نقل کرده است که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «افضل الصدقات …» همه از ابوهریره سؤال کردند این را از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شنیدید؟ ابوهریره در جواب سائلین گفت: نه این از برکت کیسه ابوهریره است<ref>صحیح بخاری، ج۷، ص۱۲۰، رقم۲۶۹، دارالقلم بیروت، ط اول، ۱۴۰۷ق، بخاری</ref>. ابوهریره با صراحت در مقابل جمع اقرار به جعل حدیث می‌کند. با توجه به کثرت روایات و وضعیت اصحاب صفه به نظر می‌رسد تعداد احادیث جعلی ابوهریه و نسبت احادیث جعلی به ایشان دور از ذهن نیست.


ابوهریره به مراتب بیشتر از همه صحابه احادیث نقل می‌کرد از همین جهت در همان زمان هم مشهور به جعل حدیث و نسبت دادن کذب به پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم) بود. سعیدعقیری نقل می‌کند که ابوهریره مدام می‌گفت که مردم می‌گویند ابوهریره حدیث جعلی به پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم) نسبت می‌دهد و کثرت در حدیث می‌کند …<ref>اسدالغابه، ج۵، ص۳۲۰، ابن اثیر علی بن محمد جزری، دارالفکر بیروت، ط ۱۴۰۹ق</ref>.
ابوهریره به مراتب بیشتر از همه صحابه احادیث نقل می‌کرد از همین جهت در همان زمان هم مشهور به جعل حدیث و نسبت دادن کذب به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بود. سعیدعقیری نقل می‌کند که ابوهریره مدام می‌گفت که مردم می‌گویند ابوهریره حدیث جعلی به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نسبت می‌دهد و کثرت در حدیث می‌کند …<ref>اسدالغابه، ج۵، ص۳۲۰، ابن اثیر علی بن محمد جزری، دارالفکر بیروت، ط ۱۴۰۹ق</ref>.


کار کثرت و جعل حدیث توسط ابوهریره به جایی رسید که عمر به او تازیانه زد و گفت: ابوهریره کثرت در حدیث می‌کنی بترس از نسبت کذب به رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم)<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۴ ص۱۸۸، محمدبن احمد ذهبی، م ۷۴۸، دارالفکر بیروت، ط اول، ۱۴۱۷ق</ref>.
کار کثرت و جعل حدیث توسط ابوهریره به جایی رسید که عمر به او تازیانه زد و گفت: ابوهریره کثرت در حدیث می‌کنی بترس از نسبت کذب به رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۴ ص۱۸۸، محمدبن احمد ذهبی، م ۷۴۸، دارالفکر بیروت، ط اول، ۱۴۱۷ق</ref>.


بیشترین حدیث او در زمان حکومت معاویه و عثمان به تشویق [[مروان بن محمد|مروان بن حکم]] و شخص معاویه صادر گردیده است. در روایتی ابوهریره از رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم) نقل می‌کند که پیامبر فرمود: «خداوند سه کس را امین وحی خود قرار داده است: من و [[جبرئیل]] و معاویه را<ref> سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۲۱۰</ref>.»!
بیشترین حدیث او در زمان حکومت معاویه و عثمان به تشویق [[مروان بن محمد|مروان بن حکم]] و شخص معاویه صادر گردیده است. در روایتی ابوهریره از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل می‌کند که پیامبر فرمود: «خداوند سه کس را امین وحی خود قرار داده است: من و [[جبرئیل]] و معاویه را<ref> سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۲۱۰</ref>.»!


== ابوهریره از نگاه دیگران ==
== ابوهریره از نگاه دیگران ==
[[ذهبی|شمس‌الدین ذهبی]]، از بزرگ‌ترین عالمان رجالی [[اهل سنت]] می‌نویسد: «سائب بن یزید از عمر شنید که به ابوهریره می‌گفت: یا نقل حدیث از پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم) را ترک می‌کنی و یا تو را به سرزمین دوس (سرزمین مادری ابوهریره) [[تبعید]] می‌کنم<ref>«عن السّائب بن یزید: سمع عمر یقول لأبی هریرة: لتترکنّ الحدیث عن رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) أو لألحقنّک بأرض دوس.» تاریخ أبی رزعة الدمشقی، شیخ الشباب، دارالنشر، بیروت، ج 1، ص 73.</ref>.»
[[ذهبی|شمس‌الدین ذهبی]]، از بزرگ‌ترین عالمان رجالی [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] می‌نویسد: «سائب بن یزید از عمر شنید که به ابوهریره می‌گفت: یا نقل حدیث از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را ترک می‌کنی و یا تو را به سرزمین دوس (سرزمین مادری ابوهریره) [[تبعید]] می‌کنم<ref>«عن السّائب بن یزید: سمع عمر یقول لأبی هریرة: لتترکنّ الحدیث عن رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) أو لألحقنّک بأرض دوس.» تاریخ أبی رزعة الدمشقی، شیخ الشباب، دارالنشر، بیروت، ج 1، ص 73.</ref>.»


اگر احادیثی که ابوهریره نقل می‌کرد حقیقتاً از پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم) بود، چرا عمر وی را از این کار منع و حتی او را تهدید به تبعید می‌کرد؟ آیا امکان دارد که عمر صحابه آن حضرت را بدون دلیل تنبیه کند؟ شاید به همین دلیل است که در روایت دیگری خود ابوهریره اعتراف می‌کند احادیثی که اکنون نقل می‌کنم اگر در زمان عمر نقل می‌کردم او سرم را می‌شکست: «ابوهریره می‌گفت: من احادیثی نقل می‌کنم که اگر آنها را در زمان عمر نقل می‌کردم حتما او سرم را می‌شکست<ref>«عن إبن عجلان: أنّ أبا هریرة کان یقول: إنّی لأحدّث أحادیث، لو تکلّمت بها فی زمن عمر، لشجّ رأسی.» تاریخ مدینة دمشق، إبن هبة الله شافعی، دار الفکر، بیروت، ج 67، ص 343</ref>.»
اگر احادیثی که ابوهریره نقل می‌کرد حقیقتاً از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بود، چرا عمر وی را از این کار منع و حتی او را تهدید به تبعید می‌کرد؟ آیا امکان دارد که عمر صحابه آن حضرت را بدون دلیل تنبیه کند؟ شاید به همین دلیل است که در روایت دیگری خود ابوهریره اعتراف می‌کند احادیثی که اکنون نقل می‌کنم اگر در زمان عمر نقل می‌کردم او سرم را می‌شکست: «ابوهریره می‌گفت: من احادیثی نقل می‌کنم که اگر آنها را در زمان عمر نقل می‌کردم حتما او سرم را می‌شکست<ref>«عن إبن عجلان: أنّ أبا هریرة کان یقول: إنّی لأحدّث أحادیث، لو تکلّمت بها فی زمن عمر، لشجّ رأسی.» تاریخ مدینة دمشق، إبن هبة الله شافعی، دار الفکر، بیروت، ج 67، ص 343</ref>.»


ابوهریره دروغ‌گوترین فرد نزد [[علی بن ابی طالب|امیرمؤمنان(علیه‌السلام)]]:
ابوهریره دروغ‌گوترین فرد نزد [[علی بن ابی‌طالب|امیرمؤمنان(علیه‌السلام)]]:


[[ابن ابی الحدید]] [[شافعی]] [[معتزله|معتزلی]] به نقل از استادش [[ابوجعفر اسکافی]] می‌نویسد: «از علی (علیه‌السلام) روایت شده که فرمود: آگاه باشید که دروغ‌گوترین مردم و یا دروغ‌گوترین فرد نزد رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم) ابوهریره دوسی است<ref>«و قد روی عن علیّ (علیه السّلام) أنّه قال: ألا إنّ إکذب النّاس، أو قال: أکذب الأحیاء، علی رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) أبوهریرة الدوسی.» شرح نهج‌البلاغة، إبن أبی الحدید، دار الکتب العلمیة، بیروت، ج 4، ص 40</ref>.»
[[ابن ابی الحدید]] [[شافعیه|شافعی]] [[معتزله|معتزلی]] به نقل از استادش [[ابوجعفر اسکافی]] می‌نویسد: «از علی (علیه‌السلام) روایت شده که فرمود: آگاه باشید که دروغ‌گوترین مردم و یا دروغ‌گوترین فرد نزد رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم) ابوهریره دوسی است<ref>«و قد روی عن علیّ (علیه السّلام) أنّه قال: ألا إنّ إکذب النّاس، أو قال: أکذب الأحیاء، علی رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) أبوهریرة الدوسی.» شرح نهج‌البلاغة، إبن أبی الحدید، دار الکتب العلمیة، بیروت، ج 4، ص 40</ref>.»


تدلیس‌ها و نیرنگ‌های ابوهریره در نقل روایت:
تدلیس‌ها و نیرنگ‌های ابوهریره در نقل روایت:
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۸۱۰

ویرایش