ابو قبیس: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
|- | |- | ||
|اهمیت | |اهمیت | ||
|نزدیکی به [[کعبه]] • نزدیکی به [[مسجدالحرام]] • فرود [[آدم | |نزدیکی به [[کعبه]] • نزدیکی به [[مسجدالحرام]] • فرود [[آدم علیه السلام ]] و [[حوا]] • [[عبادت]] [[پیامبر(ص)]] | ||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''کوه ابوقُبَیس''' کوه مقدسی برای [[مسلمانان]] در شمال شرقی [[مسجدالحرام]] و در شهر [[مکه]] است. امروزه آن را تراشیده‌اند و شکل نخستین آن که گنبدی‌شکل بوده، تغییر یافته است. نقل شده است که وقتی [[حجرالاسود]] از [[بهشت]] نازل شد، مدتی در این کوه به ودیعه گذاشته شد. همچنین [[حضرت ابراهیم | '''کوه ابوقُبَیس''' کوه مقدسی برای [[مسلمانان]] در شمال شرقی [[مسجدالحرام]] و در شهر [[مکه]] است. امروزه آن را تراشیده‌اند و شکل نخستین آن که گنبدی‌شکل بوده، تغییر یافته است. نقل شده است که وقتی [[حجرالاسود]] از [[بهشت]] نازل شد، مدتی در این کوه به ودیعه گذاشته شد. همچنین [[حضرت ابراهیم علیه السلام ]] با رفتن بر بالای این کوه مردم را به انجام [[مناسک حج]] می‌‌خواند. اکنون عمده این کوه تبدیل به کاخ و مهمان‌سرای حکومتی شده است. | ||
=آشنایی با کوه ابوقبیس= | =آشنایی با کوه ابوقبیس= | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
=قدمت تاریخی کوه= | =قدمت تاریخی کوه= | ||
«ابوقبیس» افضل «جبال مکه» است، و اول کوهی است که [[خداوند]] در زمین قرار داد، «حجرالاسود» در او بود از زمان طوفان «نوح»، تا این که «[[جبرئيل|جبرئیل]]» او را به «حضرت خلیل الرحمن» داد، که در موضع خود نصب کند، موافق اخبار و [[احاديث|احادیث]] عامه و خاصه، اول کسی که بنیان خانه «کعبه» کرد، | «ابوقبیس» افضل «جبال مکه» است، و اول کوهی است که [[خداوند]] در زمین قرار داد، «حجرالاسود» در او بود از زمان طوفان «نوح»، تا این که «[[جبرئيل|جبرئیل]]» او را به «حضرت خلیل الرحمن» داد، که در موضع خود نصب کند، موافق اخبار و [[احاديث|احادیث]] عامه و خاصه، اول کسی که بنیان خانه «کعبه» کرد، [[حضرت آدم |حضرت آدم صفی اللَّه]] بود، و بود تا «طوفان نوح» او را فرو گرفته و مدت‌ها تلّی سرخ مینمود، تا آن گه که «حضرت خلیل الرحمن» آن خانه را بنیان فرمود، و در «[[طواف]]» آن، سنتها مقرر فرمود، و مردم به جای میآورند<ref>(سفر نامه ميرزا داوود وزير وظايف، ص121 .</ref>. گفتنی است جنازه حضرت آدم در کوه ابو قبیس که در مکّه است مدفون شد<ref>ترجمه إثبات الوصية،ص20.</ref>. | ||
=موقعیت جغرافیایی کوه= | =موقعیت جغرافیایی کوه= | ||
این کوه در شمال شرقی مسجدالحرام و مشرف بر [[صفا]] است و 420 متر از سطح دریا و 120 متر از سطح دامنه فاصله دارد. بعضی گفته اند قبر [[شيث بن آدم|شیث بن آدم]] و به روایتی قبر [[حَوّا]] در دل این کوه واقع است و گویند چند پیامبر نیز در آن مدفون شدهاند، واللَّه العالم. | |||
این کوه در شمال شرقی مسجدالحرام و مشرف بر [[صفا]] است و 420 متر از سطح دریا و 120 متر از سطح دامنه فاصله دارد. بعضی گفته اند قبر [[شيث بن آدم|شیث بن آدم]] و به روایتی قبر [[حَوّا]] در دل این کوه واقع است و گویند چند پیامبر نیز در آن مدفون | |||
=نامیدن کوه به امین= | =نامیدن کوه به امین= | ||
خداوند، حجرالأسود را از [[بهشت]] به ابراهیم علیه السلام رسانید و این سنگ از زمان طوفان نوح علیه السلام در امانت ابوقبیس بود، لذا این کوه را به همین مناسبت «امین» خوانده اند. | خداوند، حجرالأسود را از [[بهشت]] به ابراهیم علیه السلام رسانید و این سنگ از زمان طوفان نوح علیه السلام در امانت ابوقبیس بود، لذا این کوه را به همین مناسبت «امین» خوانده اند. | ||
=اتفاق افتادن حادثه شق القمر= | =اتفاق افتادن حادثه شق القمر= | ||
پس از [[اسلام]]، این کوه شاهد حادثه [[شقالقمر]] بود که بعدها مسجدی به همین نام در این مکان ساخته شد<ref>تاريخ و آثار اسلامی، ص: 95.</ref>. | پس از [[اسلام]]، این کوه شاهد حادثه [[شقالقمر]] بود که بعدها مسجدی به همین نام در این مکان ساخته شد<ref>تاريخ و آثار اسلامی، ص: 95.</ref>. | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۶: | ||
[[صفا]] و [[مروه]] دو کوه کوچکی است که در دامن کوه ابوقبیس و کوه قعیقعان قرار دارد و امروزه خیابانها و بناهای جدید آنها را از یکدیگر جدا کرده است. کوه صفا در قسمت جنوبی مسجدالحرام و کوه مروه در ناحیه شمال شرقی آن قرار دارد<ref>آثار اسلامی مكه و مدينه ،105.</ref>. | [[صفا]] و [[مروه]] دو کوه کوچکی است که در دامن کوه ابوقبیس و کوه قعیقعان قرار دارد و امروزه خیابانها و بناهای جدید آنها را از یکدیگر جدا کرده است. کوه صفا در قسمت جنوبی مسجدالحرام و کوه مروه در ناحیه شمال شرقی آن قرار دارد<ref>آثار اسلامی مكه و مدينه ،105.</ref>. | ||
=شهادت امام علی | =شهادت امام علی علیه السلام و قطعه قطعه شدن کوه= | ||
و همچنین روایت شده است که [[ابن عباس]] گفت: در آن شبی که در صبح آن [[علی علیه السلام ]] شهید شد من در خواب دیدم که گویا: کوه أبو‌قبیس شکسته و قطعه قطعه شد و در أطراف کعبه فرو ریخت، خانه کعبه با شهر مکه و اطراف آن بطوری از گرد و غبار کوه أبو قبیس تاریک شد که مردم یکدیگر را نمی‌دیدند. من گفتم: إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ<ref>آیه 156 سوره بقره.</ref> من چقدر خوف دارم از اینکه نکند [[امام علی|أمیر المؤمنین علیه السلام ]] شهید شود. ابن عباس می‌گوید: خبر قتل علی علیه السلام در همان شبی که من آن خواب را دید بمن رسید<ref>ترجمه إثبات الوصية،ص20-283.</ref>. | |||
و همچنین روایت شده است که [[ابن عباس]] گفت: در آن شبی که در صبح آن [[علی | |||
=برتر بودن حج از انفاقی معادل کوه ابوقبیس= | =برتر بودن حج از انفاقی معادل کوه ابوقبیس= | ||
رسول خدا(ص) از منا کوچ می‌‌کرد که بادیه نشینی از منطقه «ابطح» با آن حضرت روبه رو شد و از ایشان سئوالی کرد. گفت: من به قصد [[حج]] از خانهام خارج شدم، اما مانعی مرا از حج بازداشت. من مرد پولدار و ثروتمندی هستم، دستور بفرما با مالم کاری کنم تا به پاداش حاجیان نائل شوم. رسول خدا(ص) رو به کوه ابوقبیس کرد و فرمود: | رسول خدا(ص) از منا کوچ می‌‌کرد که بادیه نشینی از منطقه «ابطح» با آن حضرت روبه رو شد و از ایشان سئوالی کرد. گفت: من به قصد [[حج]] از خانهام خارج شدم، اما مانعی مرا از حج بازداشت. من مرد پولدار و ثروتمندی هستم، دستور بفرما با مالم کاری کنم تا به پاداش حاجیان نائل شوم. رسول خدا(ص) رو به کوه ابوقبیس کرد و فرمود: | ||
«اگر به اندازه کوه ابوقبیس طلای سرخ داشته باشی و آن را در راه خدا [[انفاق]] کنی، هرگز به پاداشی نمیرسی که حج گزار میرسد»<ref>فروع كافی، ج 4، ص 258، روايت 25،اسرار عرفانی حج، ص: 219.</ref>. | «اگر به اندازه کوه ابوقبیس طلای سرخ داشته باشی و آن را در راه خدا [[انفاق]] کنی، هرگز به پاداشی نمیرسی که حج گزار میرسد»<ref>فروع كافی، ج 4، ص 258، روايت 25،اسرار عرفانی حج، ص: 219.</ref>. | ||
=منبع= | =منبع= | ||
[https://ahlolbait.com/article/8251/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%DA%A9%D9%88%D9%87-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%82%D8%A8%DB%8C%D8%B3 برگرفته از سایت آشنایی با کوه ابوقبیس - اهل البیتhttps://ahlolbait.com] | [https://ahlolbait.com/article/8251/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%DA%A9%D9%88%D9%87-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%82%D8%A8%DB%8C%D8%B3 برگرفته از سایت آشنایی با کوه ابوقبیس - اهل البیتhttps://ahlolbait.com] | ||
=پانویس= | =پانویس= | ||
[[رده: تاریخ اسلام]] | [[رده: تاریخ اسلام]] | ||
[[رده: مکان‌ها]] | [[رده: مکان‌ها]] | ||
نسخهٔ ۲۶ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۲۴
| نام | کوه اَبوقُبَیس |
|---|---|
| محل | عربستان • مکه |
| اهمیت | نزدیکی به کعبه • نزدیکی به مسجدالحرام • فرود آدم علیه السلام و حوا • عبادت پیامبر(ص) |
کوه ابوقُبَیس کوه مقدسی برای مسلمانان در شمال شرقی مسجدالحرام و در شهر مکه است. امروزه آن را تراشیده‌اند و شکل نخستین آن که گنبدی‌شکل بوده، تغییر یافته است. نقل شده است که وقتی حجرالاسود از بهشت نازل شد، مدتی در این کوه به ودیعه گذاشته شد. همچنین حضرت ابراهیم علیه السلام با رفتن بر بالای این کوه مردم را به انجام مناسک حج می‌‌خواند. اکنون عمده این کوه تبدیل به کاخ و مهمان‌سرای حکومتی شده است.
آشنایی با کوه ابوقبیس
از کوه‌های مهم مکه «ابوقبیس» است که به سبب سکونت فردی به نام ابوقبیس، به این نام معروف شده است. این کوه در دل سختِ خود، خاطره‌های مهمی از تاریخ نهفته دارد. هر چند امروزه در پس ساختمانهای بلند، از جمله دار الضیافه سعودی، از چشمها پنهان گردیده و بخشی از آن تخریب شده است. بنا بر روایات زیادی، ابوقبیس برترین کوه‌های مکه است.
کوه‌های مهم مکه
مکه در میان درّه واقع شده و اطراف آن را کوههایی چند در برگرفته است، به طوری که تنها چند راه خروجی به سمت یمن، دریای سرخ و شام در آن وجود دارد.
مهمترین کوه‌های مکه عبارتند از:
- بوقبیس، با ارتفاع 420 متر که در شرق مسجد الحرام واقع است. در حال حاضر قصر ملک بر بالای آن بنا شده و بخشی از آن در فضای باز جلوی مسعی افتاده و در واقع، بخشی از کوه از جای برداشته شده است. این کوه را به دلیل همسایگی با کعبه، از کوه‌های مقدس دانسته اند. همچنین گفته اند که در جریان طوفان نوح، امانت دار حجرالأسود بوده است. کوه صفا که سرآغاز و مبدأ سعی است، در دامنه این کوه واقع شده است.
- قُعَیْقعان یا جبل هندی، با ارتفاع 430 متر در غرب مکه است. فاصله این دو کوه، حد قدیم مکه است. از دورانهای دور، در اطراف و بر فراز این کوه، بناهای مسکونی میساخته اند.
- جبل النور یا حِرا با ارتفاع 634 متر در شمال شرق مکه است و اوّلین آیات قرآنی در آنجا بر رسول خدا(ص) نازل شد.
- ثور، با ارتفاع 759 متر در جنوب بر سر پاست؛ جایی که پیامبر(ص) به هنگام هجرت در آنجا مخفی شد.
- خَنْدمه، در پشت کوه ابوقبیس است.
- عُمَر، که در غرب مکه واقع است.
- ثبیر، در شرق مکه است[۱].
قدمت تاریخی کوه
«ابوقبیس» افضل «جبال مکه» است، و اول کوهی است که خداوند در زمین قرار داد، «حجرالاسود» در او بود از زمان طوفان «نوح»، تا این که «جبرئیل» او را به «حضرت خلیل الرحمن» داد، که در موضع خود نصب کند، موافق اخبار و احادیث عامه و خاصه، اول کسی که بنیان خانه «کعبه» کرد، حضرت آدم صفی اللَّه بود، و بود تا «طوفان نوح» او را فرو گرفته و مدت‌ها تلّی سرخ مینمود، تا آن گه که «حضرت خلیل الرحمن» آن خانه را بنیان فرمود، و در «طواف» آن، سنتها مقرر فرمود، و مردم به جای میآورند[۲]. گفتنی است جنازه حضرت آدم در کوه ابو قبیس که در مکّه است مدفون شد[۳].
موقعیت جغرافیایی کوه
این کوه در شمال شرقی مسجدالحرام و مشرف بر صفا است و 420 متر از سطح دریا و 120 متر از سطح دامنه فاصله دارد. بعضی گفته اند قبر شیث بن آدم و به روایتی قبر حَوّا در دل این کوه واقع است و گویند چند پیامبر نیز در آن مدفون شدهاند، واللَّه العالم.
نامیدن کوه به امین
خداوند، حجرالأسود را از بهشت به ابراهیم علیه السلام رسانید و این سنگ از زمان طوفان نوح علیه السلام در امانت ابوقبیس بود، لذا این کوه را به همین مناسبت «امین» خوانده اند.
اتفاق افتادن حادثه شق القمر
پس از اسلام، این کوه شاهد حادثه شقالقمر بود که بعدها مسجدی به همین نام در این مکان ساخته شد[۴].
واقع شدن صفا ومروه در دامنه کوه
صفا و مروه دو کوه کوچکی است که در دامن کوه ابوقبیس و کوه قعیقعان قرار دارد و امروزه خیابانها و بناهای جدید آنها را از یکدیگر جدا کرده است. کوه صفا در قسمت جنوبی مسجدالحرام و کوه مروه در ناحیه شمال شرقی آن قرار دارد[۵].
شهادت امام علی علیه السلام و قطعه قطعه شدن کوه
و همچنین روایت شده است که ابن عباس گفت: در آن شبی که در صبح آن علی علیه السلام شهید شد من در خواب دیدم که گویا: کوه أبو‌قبیس شکسته و قطعه قطعه شد و در أطراف کعبه فرو ریخت، خانه کعبه با شهر مکه و اطراف آن بطوری از گرد و غبار کوه أبو قبیس تاریک شد که مردم یکدیگر را نمی‌دیدند. من گفتم: إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ[۶] من چقدر خوف دارم از اینکه نکند أمیر المؤمنین علیه السلام شهید شود. ابن عباس می‌گوید: خبر قتل علی علیه السلام در همان شبی که من آن خواب را دید بمن رسید[۷].
برتر بودن حج از انفاقی معادل کوه ابوقبیس
رسول خدا(ص) از منا کوچ می‌‌کرد که بادیه نشینی از منطقه «ابطح» با آن حضرت روبه رو شد و از ایشان سئوالی کرد. گفت: من به قصد حج از خانهام خارج شدم، اما مانعی مرا از حج بازداشت. من مرد پولدار و ثروتمندی هستم، دستور بفرما با مالم کاری کنم تا به پاداش حاجیان نائل شوم. رسول خدا(ص) رو به کوه ابوقبیس کرد و فرمود: «اگر به اندازه کوه ابوقبیس طلای سرخ داشته باشی و آن را در راه خدا انفاق کنی، هرگز به پاداشی نمیرسی که حج گزار میرسد»[۸].
منبع
برگرفته از سایت آشنایی با کوه ابوقبیس - اهل البیتhttps://ahlolbait.com