۸۵٬۸۱۰
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' اگر چه' به ' اگر‌چه'
جز (جایگزینی متن - 'نهج البلاغه' به 'نهج‌البلاغه') |
جز (جایگزینی متن - ' اگر چه' به ' اگر‌چه') |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
ابی یکی از اصحاب فتوا در میان اصحاب پیامبر بود و گفته‌اند: یکی از شش نفری است که دانش پیامبر به آنان رسید<ref>المعرفة و التاریخ، ج1، ص445.</ref>. گاه مسؤول گردآوری صدقات از سوی پیامبر بود و در جمع‌آوری صدقات بسیار دقت داشت<ref>مسند احمد، ج5، ص142؛ المستدرک، ج1، ص399؛ السنن الکبری، ج4، ص96.</ref>. گاهی نیز از جانب پیامبر مأمور آموزش احکام اسلام به نومسلمانان می‌شد؛ از جمله وفد بنی‌‌عامر و وفد بنی‌‌حنیفه که به مدینه آمدند<ref>تاریخ ابن خلدون، ج2، ص475-476.</ref>. | ابی یکی از اصحاب فتوا در میان اصحاب پیامبر بود و گفته‌اند: یکی از شش نفری است که دانش پیامبر به آنان رسید<ref>المعرفة و التاریخ، ج1، ص445.</ref>. گاه مسؤول گردآوری صدقات از سوی پیامبر بود و در جمع‌آوری صدقات بسیار دقت داشت<ref>مسند احمد، ج5، ص142؛ المستدرک، ج1، ص399؛ السنن الکبری، ج4، ص96.</ref>. گاهی نیز از جانب پیامبر مأمور آموزش احکام اسلام به نومسلمانان می‌شد؛ از جمله وفد بنی‌‌عامر و وفد بنی‌‌حنیفه که به مدینه آمدند<ref>تاریخ ابن خلدون، ج2، ص475-476.</ref>. | ||
ابی افزون بر همراهی پیامبر در نبرد‌ها، [[کاتبان وحی|کاتب وحی]] و قاری قرآن بود. | ابی افزون بر همراهی پیامبر در نبرد‌ها، [[کاتبان وحی|کاتب وحی]] و قاری قرآن بود. اگر‌چه در روزگار [[جاهلیت]]، کتابت در میان عرب رواج نداشت، ابی بن کعب از کسانی بود که در آن دوره کتابت را فراگرفته بودند<ref>الطبقات، ابن سعد، ج3، ص498.</ref>. برخی مورخان او را نخستین کاتب وحی در [[مدینه]] می‌دانند<ref>الاستیعاب، ج1، ص68؛ اسد الغابه، ج1، ص62؛ الاصابه، ج1، ص181.</ref> و گویند: پیامبر در صورت حضور نداشتن ابی، در پی سایر [[کاتبان وحی]] مانند [[زید بن ثابت]] می‌فرستاد<ref>الاستیعاب، ج1، ص68؛ اسد الغابه، ج1، ص62.</ref>. اما از منابع برمی‌آید که کتابت وحی به دست [[حضرت علی]] و زید بن ثابت بسیار بیشتر از ابی بن کعب بوده است. از این رو، بهتر است گفته شود ابی از نخستین کاتبان وحی بود، نه نخستین آنان. [[طبری]] کتابت او را در غیاب [[علی]] و [[عثمان]] می‌داند<ref>تاریخ طبری، ج6، ص179.</ref>. | ||
وی افزون بر کتابت وحی، کاتب نامه‌های پیامبر بود و نیز نامه‌های رسیده برای ایشان را می‌خواند و نامه‌هایی را که به درخواست پیامبر باید مخفی می‌ماند، مانند نامه عباس عموی پیامبر به او پیش از نبرد احد، پنهان می‌کرد<ref>المغازی، ج1، ص204؛ انساب الاشراف، ج1، ص383.</ref>. او نخستین کسی بود که در پایانِ نامه‌ها، اسم خود را به عنوان کاتب می‌نگاشت<ref>اسد الغابه، ج1، ص62.</ref>. بر پایه شمارش نووی، حدیث‌های ابی در کتب معتبر به 164 حدیث می‌رسد<ref>تهذیب الاسماء، ص109.</ref> که از آن میان، بیش از 60 حدیث در [[صحاح سته]] و سه حدیث مشترکاً در صحیحین آمده است<ref>سیر اعلام النبلاء، ج1، ص401.</ref>. | وی افزون بر کتابت وحی، کاتب نامه‌های پیامبر بود و نیز نامه‌های رسیده برای ایشان را می‌خواند و نامه‌هایی را که به درخواست پیامبر باید مخفی می‌ماند، مانند نامه عباس عموی پیامبر به او پیش از نبرد احد، پنهان می‌کرد<ref>المغازی، ج1، ص204؛ انساب الاشراف، ج1، ص383.</ref>. او نخستین کسی بود که در پایانِ نامه‌ها، اسم خود را به عنوان کاتب می‌نگاشت<ref>اسد الغابه، ج1، ص62.</ref>. بر پایه شمارش نووی، حدیث‌های ابی در کتب معتبر به 164 حدیث می‌رسد<ref>تهذیب الاسماء، ص109.</ref> که از آن میان، بیش از 60 حدیث در [[صحاح سته]] و سه حدیث مشترکاً در صحیحین آمده است<ref>سیر اعلام النبلاء، ج1، ص401.</ref>. | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
=مصحف اُبی= | =مصحف اُبی= | ||
ابی دارای مصحفی بود که با قرآن رایج میان [[مسلمانان]] تفاوت‌هایی داشت. مصحف وی دارای ۱۱۵ سوره بود و ترتیب سوره‌های آن با مصحف [[ابن مسعود]] هماهنگ بود، جز این که [[سوره انفال]] را پیش از [[سوره توبه]] نوشته بود<ref>الاتقان، ج۱، ص۱۷۵.</ref>. در مصحف او، دو سوره به نام‌های حفد و خلع بود<ref>الاتقان، ج۱، ص۱۷۸.</ref> که دعای قنوت‌اند و ظاهراً به اشتباه در میان سوره‌های قرآنی ثبت شده بودند. نیز میان [[سوره فیل]] و [[سوره قریش]]، «بسم الله الرحمن الرحیم» نیامده بود و گویا این دو یک سوره فرض شده بودند<ref>الاتقان، ج۱، ص۱۷۹.</ref>. البته روایت‌های [[اهل بیت]] نیز به این حقیقت اشاره دارد<ref>وسائل الشیعه، ج۶، ص۵۶.</ref>، | ابی دارای مصحفی بود که با قرآن رایج میان [[مسلمانان]] تفاوت‌هایی داشت. مصحف وی دارای ۱۱۵ سوره بود و ترتیب سوره‌های آن با مصحف [[ابن مسعود]] هماهنگ بود، جز این که [[سوره انفال]] را پیش از [[سوره توبه]] نوشته بود<ref>الاتقان، ج۱، ص۱۷۵.</ref>. در مصحف او، دو سوره به نام‌های حفد و خلع بود<ref>الاتقان، ج۱، ص۱۷۸.</ref> که دعای قنوت‌اند و ظاهراً به اشتباه در میان سوره‌های قرآنی ثبت شده بودند. نیز میان [[سوره فیل]] و [[سوره قریش]]، «بسم الله الرحمن الرحیم» نیامده بود و گویا این دو یک سوره فرض شده بودند<ref>الاتقان، ج۱، ص۱۷۹.</ref>. البته روایت‌های [[اهل بیت]] نیز به این حقیقت اشاره دارد<ref>وسائل الشیعه، ج۶، ص۵۶.</ref>، اگر‌چه در مصحف باید با بسم الله بیاید. | ||
ابتدای [[سوره زمر]] در این مصحف با «حم» شروع می‌شد؛ یعنی حوامیم هشت سوره بود<ref> الاتقان، ج۱، ص۱۷۵.</ref>. همچنین برخی کلمات به مترادف‌های آنها تبدیل شده بودند؛ مثلاً آیه {قَالُوا یا وَیلَنَا مَن بَعَثَنَا مِن مَرقَدِنَا}<ref>یس/۳۶، ۵۲.</ref> به صورت «من هبنا من مرقدنا» یا آیه {کلَّمَا أَضَاءَ لَهُم مَشَوا فِیهِ}<ref>بقره/۲، ۲۰.</ref> به صورت «مروا فیه» یا «سعوا فیه» آمده بود<ref> مجمع البیان، ج۸، ص۲۸۰؛ المحرر الوجیز، ج۴، ص۴۵۸.</ref>. | ابتدای [[سوره زمر]] در این مصحف با «حم» شروع می‌شد؛ یعنی حوامیم هشت سوره بود<ref> الاتقان، ج۱، ص۱۷۵.</ref>. همچنین برخی کلمات به مترادف‌های آنها تبدیل شده بودند؛ مثلاً آیه {قَالُوا یا وَیلَنَا مَن بَعَثَنَا مِن مَرقَدِنَا}<ref>یس/۳۶، ۵۲.</ref> به صورت «من هبنا من مرقدنا» یا آیه {کلَّمَا أَضَاءَ لَهُم مَشَوا فِیهِ}<ref>بقره/۲، ۲۰.</ref> به صورت «مروا فیه» یا «سعوا فیه» آمده بود<ref> مجمع البیان، ج۸، ص۲۸۰؛ المحرر الوجیز، ج۴، ص۴۵۸.</ref>. | ||