اتحادیه عرب: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
خط ۴: خط ۴:
ضعف [[حکومت عثمانی]] در سدۀ 19 م، موجب رشد تفکرات ملی‌گرایی در مناطق زیر نفوذ آنان شد. با تشدید نفوذ [[ناسیونالیسم]] ترک در جنبش لیبرالی عثمانی، احساسات ملی‌گرایی در میان عربها نیز که نگران از دست دادن هویت خویش بودند، به شدت فزونی گرفت <ref>خدوری، 24-25</ref>. متفکران و احزاب عرب خواهان تقویت نقش اجرایی عربها در حکومت عثمانی یا جدایی کامل از آن بودند. چنانکه کواکبی در ام القراء خواستار انتزاع خلافت از عثمانیان و تفویض آن به عربها شد <ref>همو، 41</ref> و سازمانهای سیاسی گوناگونی برای جدایی عربها از دولت عثمانی به صورت علنی و مخفی تشکیل شد <ref>احمد، 86- 89؛ لوتسکی، 501- 508</ref>. در 1913 م برای ایجاد یگانگی بیشتر در جناحهای مختلف عرب و اعمال فشار بر دولت عثمانی، نخستین کنگرۀ عربی در [[پاریس]] به وسیلۀ شماری از دانشجویان عرب عضو «حزب اللامرکزیة» بر پا شد که در آن شرکت کنندگان خواستار نقش بیشتر عربها در کارهای اجرایی و ادارۀ سرزمینهای عربی توسط عربها شدند <ref>خدوری، 25-26؛ لوتسکی، 514-515</ref>. پس از پایان [[جنگ جهانی اول]] و سقوط خلافت عثمانی، سرزمینهای عربی قلمرو آن، تحت قیمومت دول اروپایی از جمله [[فرانسه]] و [[انگلیس]] قرار گرفت <ref>خدوری، 41-45</ref>.
ضعف [[حکومت عثمانی]] در سدۀ 19 م، موجب رشد تفکرات ملی‌گرایی در مناطق زیر نفوذ آنان شد. با تشدید نفوذ [[ناسیونالیسم]] ترک در جنبش لیبرالی عثمانی، احساسات ملی‌گرایی در میان عربها نیز که نگران از دست دادن هویت خویش بودند، به شدت فزونی گرفت <ref>خدوری، 24-25</ref>. متفکران و احزاب عرب خواهان تقویت نقش اجرایی عربها در حکومت عثمانی یا جدایی کامل از آن بودند. چنانکه کواکبی در ام القراء خواستار انتزاع خلافت از عثمانیان و تفویض آن به عربها شد <ref>همو، 41</ref> و سازمانهای سیاسی گوناگونی برای جدایی عربها از دولت عثمانی به صورت علنی و مخفی تشکیل شد <ref>احمد، 86- 89؛ لوتسکی، 501- 508</ref>. در 1913 م برای ایجاد یگانگی بیشتر در جناحهای مختلف عرب و اعمال فشار بر دولت عثمانی، نخستین کنگرۀ عربی در [[پاریس]] به وسیلۀ شماری از دانشجویان عرب عضو «حزب اللامرکزیة» بر پا شد که در آن شرکت کنندگان خواستار نقش بیشتر عربها در کارهای اجرایی و ادارۀ سرزمینهای عربی توسط عربها شدند <ref>خدوری، 25-26؛ لوتسکی، 514-515</ref>. پس از پایان [[جنگ جهانی اول]] و سقوط خلافت عثمانی، سرزمینهای عربی قلمرو آن، تحت قیمومت دول اروپایی از جمله [[فرانسه]] و [[انگلیس]] قرار گرفت <ref>خدوری، 41-45</ref>.


در خلال دو جنگ جهانی تفکرات ملی‌گرایی و اتحاد عرب در برابر مقوله‌های جدیدی چون رشد احساسات ضد صهیونیستی و نیز مبارزه با قیومیت قرار گرفت. همچنین نفوذ تفکرات ناسیونالیستی [[اروپا]] در روشنفکران عرب چون عبدالرحمان بزاز و ساطع الحصری به شکل‌گیری این پدیده کمک کرد. اقدامات طرفداران [[آلمان]] در [[عراق]] نیز سبب شد تا انگلستان نسبت به همکاری سیاسی، اقتصادی و اجتماعی میان اعراب نظر مساعد پیدا کند <ref>پولک، 214؛ لانگریگ، 329-330؛ نیز نک‌ : عنایت، 252-261</ref>. آنتونی ایدون وزیر امور خارجۀ انگلستان در 1941 و 1942 م رسماً خواستار اتحاد میان عربها شد <ref>مک دونالد، 76؛ مونروئه، 22-23؛ پولک، همانجا</ref>. در 1943 م نوری سعید نخست وزیر عراق در کتابی آبی خود طرح اتحاد عراق، ماوراء اردن، فلسطین، لبنان، سوریه و ... <ref>هلال خصیب</ref> را مطرح کرد <ref>لانگریگ، 331؛ مانسفلید، 69</ref>، اما اختلاف بین رهبران عرب مانع همکاری و اتحاد آنان شد.
در خلال دو جنگ جهانی تفکرات ملی‌گرایی و اتحاد عرب در برابر مقوله‌های جدیدی چون رشد احساسات ضد صهیونیستی و نیز مبارزه با قیومیت قرار گرفت. همچنین نفوذ تفکرات ناسیونالیستی [[اروپا]] در روشنفکران عرب چون عبدالرحمان بزاز و ساطع الحصری به شکل‌گیری این پدیده کمک کرد. اقدامات طرفداران [[آلمان]] در [[عراق]] نیز سبب شد تا انگلستان نسبت به همکاری سیاسی، اقتصادی و اجتماعی میان اعراب نظر مساعد پیدا کند <ref>پولک، 214؛ لانگریگ، 329-330؛ نیز نک‌ : عنایت، 252-261</ref>. آنتونی ایدون وزیر امور خارجۀ انگلستان در 1941 و 1942 م رسماً خواستار اتحاد میان عربها شد <ref>مک دونالد، 76؛ مونروئه، 22-23؛ پولک، همانجا</ref>. در 1943 م نوری سعید نخست وزیر عراق در کتابی آبی خود طرح اتحاد عراق، ماوراء اردن، فلسطین، لبنان، سوریه و... <ref>هلال خصیب</ref> را مطرح کرد <ref>لانگریگ، 331؛ مانسفلید، 69</ref>، اما اختلاف بین رهبران عرب مانع همکاری و اتحاد آنان شد.


==شکل‌گیری==
==شکل‌گیری==
خط ۲۳: خط ۲۳:
در سالهای پس از تصویب این پیمان، کشورهای دیگر عرب که به استقلال سیاسی دست یافتند، مانند: لیبی در 1953 م، سودان در 1956 م، تونس در 1958 م، مراکش در 1958 م، [[کویت]] در 1961 م، الجزایر در 1962 م، یمن جنوبی در 1967 م، بحرین و قطر و عمان در 1971 م، [[موریتانی]] در 1973 م، سومالی در 1974 م و [[جیبوتی]] در 1977 م، به عضویت اتحادیۀ‌ عرب درآمدند.
در سالهای پس از تصویب این پیمان، کشورهای دیگر عرب که به استقلال سیاسی دست یافتند، مانند: لیبی در 1953 م، سودان در 1956 م، تونس در 1958 م، مراکش در 1958 م، [[کویت]] در 1961 م، الجزایر در 1962 م، یمن جنوبی در 1967 م، بحرین و قطر و عمان در 1971 م، [[موریتانی]] در 1973 م، سومالی در 1974 م و [[جیبوتی]] در 1977 م، به عضویت اتحادیۀ‌ عرب درآمدند.


در 1976 م [[سازمان آزادی‌بخش فلسطین]] نیز به عنوان نمایندۀ فلسطین با حق عضویت کامل به اتحادیۀ ‌عرب ملحق شد <ref>نظر بلند، 46؛ «خاورمیانه ... »، I / 198-200</ref>.  
در 1976 م [[سازمان آزادی‌بخش فلسطین]] نیز به عنوان نمایندۀ فلسطین با حق عضویت کامل به اتحادیۀ ‌عرب ملحق شد <ref>نظر بلند، 46؛ «خاورمیانه... »، I / 198-200</ref>.  


==رسمیت در سازمان ملل==
==رسمیت در سازمان ملل==
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۸۱۰

ویرایش