ازبکستان: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ دسامبر ۲۰۲۲
جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - 'ماوراء النهر' به 'ماوراء‌النهر')
جز (تمیزکاری)
خط ۴۲: خط ۴۲:
جمهوری ازبکستان خاستگاه اصلی قوم '''ازبک''' است که از دو کلمه '''از''' به معنـای خودش و '''بک''' یا '''بیک''' به معنی '''خان‌'''ها و '''بـزرگ''' تـشکیل شـده اسـت و از ایـن رو کلمه ازبک تداعی کننده مفهوم خان است. شاید همین امر دلیلی باشد بـر ایـن که برخلاف سایر ملل ساکن در منطقه آسیای مرکزی، ازبک‌ها مردمـی متکـی بـه نفـس بـه شمار می‌‌‌آیند.
جمهوری ازبکستان خاستگاه اصلی قوم '''ازبک''' است که از دو کلمه '''از''' به معنـای خودش و '''بک''' یا '''بیک''' به معنی '''خان‌'''ها و '''بـزرگ''' تـشکیل شـده اسـت و از ایـن رو کلمه ازبک تداعی کننده مفهوم خان است. شاید همین امر دلیلی باشد بـر ایـن که برخلاف سایر ملل ساکن در منطقه آسیای مرکزی، ازبک‌ها مردمـی متکـی بـه نفـس بـه شمار می‌‌‌آیند.


ازبکستان از کشورهای با اکثریت [[مسلمان]] در آسیای مرکزی و از جمهوری‌های شوروی سابق است و تاشکند پایتخت آن است. شهرهای سمرقند، خیوه، بخارا و ترمذ در ازبکستان، از مراکز تاریخی و مشهور اسلامی در خراسان بزرگ و مناطق اطراف بود.مسلمانان ۸۰ درصد از جمعیت ازبکستان را تشکیل می‌‌‌دهند. ۵ درصد از جمعیت این کشور نیز پیروی مسیحیت ارتدکس روسی می‌‌باشند. ۱۵ درصد نیز پیرو دیگر ادیان یا بی‌دین هستند. نظام حکومتی این کشور سکولار است. زبان روسی همچنان استفاده زیادی در این کشور دارد و رایج‌ترین زبان آموزشی در مدارس این کشور است. در برخی مناطق جنوبی این کشور که اغلب اقوام تاجیک در آنجا زندگی می‌‌کنند نیز زبان فارسی رایج است.
ازبکستان از کشورهای با اکثریت [[مسلمان]] در آسیای مرکزی و از جمهوری‌های شوروی سابق است و تاشکند پایتخت آن است. شهرهای سمرقند، خیوه، بخارا و ترمذ در ازبکستان، از مراکز تاریخی و مشهور اسلامی در خراسان بزرگ و مناطق اطراف بود. مسلمانان ۸۰ درصد از جمعیت ازبکستان را تشکیل می‌‌‌دهند. ۵ درصد از جمعیت این کشور نیز پیروی مسیحیت ارتدکس روسی می‌‌باشند. ۱۵ درصد نیز پیرو دیگر ادیان یا بی‌دین هستند. نظام حکومتی این کشور سکولار است. زبان روسی همچنان استفاده زیادی در این کشور دارد و رایج‌ترین زبان آموزشی در مدارس این کشور است. در برخی مناطق جنوبی این کشور که اغلب اقوام تاجیک در آنجا زندگی می‌‌کنند نیز زبان فارسی رایج است.


=تاریخ ازبکستان=
=تاریخ ازبکستان=
خط ۵۰: خط ۵۰:
فتح ماوراءالنهر در دوران خلافت [[عثمان]] آغاز شد و سال‌ها ادامه یافت. [[مسلمانان]] به بیشتر شهرهای این نواحی چند بار حمله کردند و هر بار به جای فتح کامل منطقه، به بستن پیمان و دریافت جزیه بسنده نمودند.  
فتح ماوراءالنهر در دوران خلافت [[عثمان]] آغاز شد و سال‌ها ادامه یافت. [[مسلمانان]] به بیشتر شهرهای این نواحی چند بار حمله کردند و هر بار به جای فتح کامل منطقه، به بستن پیمان و دریافت جزیه بسنده نمودند.  


تا پیش از قدرت یافتن سامانیان در سده سوم ق. قدرت سیاسی در ماوراءالنهر ساختاری ملوک الطوایفی داشت و شاهان محلی در قلمرو کوچک خود قدرت داشتند، هر چند خراج گزار خلافت اسلامی و تابع حکمرانان خراسان بودند.پس از سامانیان، قراخانیان، قراختاییان، خوارزمشاهیان، مغولان و تیموریان بر ماوراء‌النهر حاکم شدند.
تا پیش از قدرت یافتن سامانیان در سده سوم ق. قدرت سیاسی در ماوراءالنهر ساختاری ملوک الطوایفی داشت و شاهان محلی در قلمرو کوچک خود قدرت داشتند، هر چند خراج گزار خلافت اسلامی و تابع حکمرانان خراسان بودند. پس از سامانیان، قراخانیان، قراختاییان، خوارزمشاهیان، مغولان و تیموریان بر ماوراء‌النهر حاکم شدند.


در سده دهم ق. شیبانیان ازبک که فرزندان شیبان پسر جوچی و از نوادگان چنگیزخان مغول بودند، بر ماوراءالنهر چیره شدند. آنان پیشتر در سیبری حاکم بودند. محمد خان شیبانی با بهره بردن از اختلاف شاهزادگان تیموری، به ماوراء‌النهر لشکر کشید.
در سده دهم ق. شیبانیان ازبک که فرزندان شیبان پسر جوچی و از نوادگان چنگیزخان مغول بودند، بر ماوراءالنهر چیره شدند. آنان پیشتر در سیبری حاکم بودند. محمد خان شیبانی با بهره بردن از اختلاف شاهزادگان تیموری، به ماوراء‌النهر لشکر کشید.
خط ۷۴: خط ۷۴:
=جغرافیای ازبکستان=
=جغرافیای ازبکستان=


جمهوری ازبکستان در بخش مرکزی آسیای میانه و بخش مرکزی از سرزمین‌های واقع در بین رودخانه‌های سیردریا و آمودریا و در مشخصات ,33‌‌ ْْ45 ـ ,11‌‌ ْْ37 عرض شمالی و ,10 ْْ73 ـ ,00 ْْ56 طول شرقی و به طور کلی این کشور از شرق به غرب حدود 1425 و از شمال به جنوب حدود 930 کلیومتر می‌‌باشد. مساحت کلی ازبکستان 7/447 هزار کیلومترمربع است ‌هاو از شمال‌شرقی به واسطه کوه‌های پسکام سلسله جبال چاتقال، سلسه جبال فرغانه و آلای، به قرقیزستان، از شمال به شمال غربی از طریق فلات استورت، دریاچه آرال، صحرای قل قوم، سلسله جبال کارژافتار و بخش شمال‌شرقی سلسله جبال اوگا-به قزاقستان،‌ از جنوب‌ شرقی از طریق سلسله جبال کورامین، ترکستان، زرافشان، حصر و باباتاق-به تاجیسکتان، از جنوب‌غربی-از طریق آمودریا، کوه‌های کوه‌ تنگ‌تاو جنوب فلات استورت و صحرانی شنی ساحل راست آمودریا-به ترکمنستان و بالاخره از جنوب -از طریق آمودریا- به افغانستان منتهی می‌‌شود.
جمهوری ازبکستان در بخش مرکزی آسیای میانه و بخش مرکزی از سرزمین‌های واقع در بین رودخانه‌های سیردریا و آمودریا و در مشخصات ,33‌‌ ْْ45 ـ ,11‌‌ ْْ37 عرض شمالی و ,10 ْْ73 ـ ,00 ْْ56 طول شرقی و به طور کلی این کشور از شرق به غرب حدود 1425 و از شمال به جنوب حدود 930 کلیومتر می‌‌باشد. مساحت کلی ازبکستان 7/447 هزار کیلومترمربع است ‌هاو از شمال‌شرقی به واسطه کوه‌های پسکام سلسله جبال چاتقال، سلسه جبال فرغانه و آلای، به قرقیزستان، از شمال به شمال غربی از طریق فلات استورت، دریاچه آرال، صحرای قل قوم، سلسله جبال کارژافتار و بخش شمال‌شرقی سلسله جبال اوگا-به قزاقستان، ‌ از جنوب‌ شرقی از طریق سلسله جبال کورامین، ترکستان، زرافشان، حصر و باباتاق-به تاجیسکتان، از جنوب‌غربی-از طریق آمودریا، کوه‌های کوه‌ تنگ‌تاو جنوب فلات استورت و صحرانی شنی ساحل راست آمودریا-به ترکمنستان و بالاخره از جنوب -از طریق آمودریا- به افغانستان منتهی می‌‌شود.


جمعیت این کشور حدود ۲۸ میلیون و ۲۶۸ هزار نفر با میانگین سنی ۲۳ سال است. ‌مجموع مرزهای ازبکستان 6221 کیلومتر می‌‌باشد که 2203 کیلومتر با قزاقستان، 1099 کیلومتر با قرقیزستان، 1161 کیلومتر با تاجیکستان، 1621 کیلومتر با ترکمنستان و 137 کیلومتر با افغانستان مرز مشترک دارد. این کشور از لحاظ مساحتی پنجاه و هشتمین کشور جهان به مساحت 447 هزار و 400 کیلومتر مربع می‌‌باشد.
جمعیت این کشور حدود ۲۸ میلیون و ۲۶۸ هزار نفر با میانگین سنی ۲۳ سال است. ‌مجموع مرزهای ازبکستان 6221 کیلومتر می‌‌باشد که 2203 کیلومتر با قزاقستان، 1099 کیلومتر با قرقیزستان، 1161 کیلومتر با تاجیکستان، 1621 کیلومتر با ترکمنستان و 137 کیلومتر با افغانستان مرز مشترک دارد. این کشور از لحاظ مساحتی پنجاه و هشتمین کشور جهان به مساحت 447 هزار و 400 کیلومتر مربع می‌‌باشد.
خط ۱۵۳: خط ۱۵۳:
اما ظهور شخصیت‌ها و گروه‌های مذهبی مخالف، باعث شد تا دولت‌های منطقه از همان سال‌های اول پس از فروپاشی به منظور مهار این گروه‌ها فعالیت سیاسی احزاب دینی را ممنوع اعلام کنند و قوانینی را برای غیرقانونی کردن احزاب سیاسی که ساختار مذهبی دارند به تصویب برسانند. البته این ممنوعیت‌ها در کنار اقبال مردم به گروه‌های اسلامی موجب شد که این احزاب فعالیت خود را به صورت غیررسمی و گاهی زیرزمینی گسترش دهند.<ref>وضعیت اسلام در ازبکستان - Ahmadimanesh - BLOGFA http://ahmadimanesh.blogfa.com › post</ref>
اما ظهور شخصیت‌ها و گروه‌های مذهبی مخالف، باعث شد تا دولت‌های منطقه از همان سال‌های اول پس از فروپاشی به منظور مهار این گروه‌ها فعالیت سیاسی احزاب دینی را ممنوع اعلام کنند و قوانینی را برای غیرقانونی کردن احزاب سیاسی که ساختار مذهبی دارند به تصویب برسانند. البته این ممنوعیت‌ها در کنار اقبال مردم به گروه‌های اسلامی موجب شد که این احزاب فعالیت خود را به صورت غیررسمی و گاهی زیرزمینی گسترش دهند.<ref>وضعیت اسلام در ازبکستان - Ahmadimanesh - BLOGFA http://ahmadimanesh.blogfa.com › post</ref>


ازبکستان ۵ استان و ۱۲۳ شهر و شهرستان دارد.و مرکز آن تاشکند است. نَمَنگان، اَندیجان، سمرقند، فرغانه، بخارا و قَرشی (نَخشَب یا نَسَف) شهرهای پرجمعیت ازبکستان هستند. بخش شمال غرب ازبکستان را جمهوری خودمختار قر‌ه‌‌قالپاقستان تشکیل می‌‌دهد. مرکز آن نوکوس (نوقوس) و اقوام بزرگ آن قره‌قالپاق و ازبک است. <ref>«آسیای مرکزی: جغرافیای سیاسی»، مجله مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال ۱،ش ۲، ص۲۷</ref>
ازبکستان ۵ استان و ۱۲۳ شهر و شهرستان دارد. و مرکز آن تاشکند است. نَمَنگان، اَندیجان، سمرقند، فرغانه، بخارا و قَرشی (نَخشَب یا نَسَف) شهرهای پرجمعیت ازبکستان هستند. بخش شمال غرب ازبکستان را جمهوری خودمختار قر‌ه‌‌قالپاقستان تشکیل می‌‌دهد. مرکز آن نوکوس (نوقوس) و اقوام بزرگ آن قره‌قالپاق و ازبک است. <ref>«آسیای مرکزی: جغرافیای سیاسی»، مجله مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال ۱،ش ۲، ص۲۷</ref>
=اقتصاد و منابع مالی و درآمدی ازبکستان=
=اقتصاد و منابع مالی و درآمدی ازبکستان=
کشور ازبکستان یکی از پرجمعیت ترین کشورهای آسیای مرکزی محسوب می‌‌­شود که توانسته یکی از بزرگترین تولیدکنندگان پنبه در دنیا باشد. وضعیت اقتصادی کشور ازبکستان وابستگی شدید به نفت و گاز و طلا دارد به طوری که طلا از غنی ترین منابعی است که در کشور ازبکستان یافت می‌‌­شود و ورود به اقتصاد آن نیز بخش مهمی از اقتصاد را در بر­گرفته است. تولید ناخالص داخلی در کشور ازبکستان در حدود 50.5 میلیارد دلار ارزیابی شده است این رقم نشان‌دهنده وضعیت نیروی کاری در کشور ازبکستان است به طوری که بیش از 13 میلیون نفر در این کشور مشغول به کار هستند. نرخ بیکاری در کشور ازبکستان بسیار کم است و به طور کلی در حدود 20 درصد از این افراد به دنبال کار بوده و سایرین خود ترجیح داده‌اند که بیکار باشند.
کشور ازبکستان یکی از پرجمعیت ترین کشورهای آسیای مرکزی محسوب می‌‌­شود که توانسته یکی از بزرگترین تولیدکنندگان پنبه در دنیا باشد. وضعیت اقتصادی کشور ازبکستان وابستگی شدید به نفت و گاز و طلا دارد به طوری که طلا از غنی ترین منابعی است که در کشور ازبکستان یافت می‌‌­شود و ورود به اقتصاد آن نیز بخش مهمی از اقتصاد را در بر­گرفته است. تولید ناخالص داخلی در کشور ازبکستان در حدود 50.5 میلیارد دلار ارزیابی شده است این رقم نشان‌دهنده وضعیت نیروی کاری در کشور ازبکستان است به طوری که بیش از 13 میلیون نفر در این کشور مشغول به کار هستند. نرخ بیکاری در کشور ازبکستان بسیار کم است و به طور کلی در حدود 20 درصد از این افراد به دنبال کار بوده و سایرین خود ترجیح داده‌اند که بیکار باشند.
خط ۲۰۷: خط ۲۰۷:
1-'''کانون عالی علمی اسلامی (انستیتو علمی) امام بخاری تاشکند'''
1-'''کانون عالی علمی اسلامی (انستیتو علمی) امام بخاری تاشکند'''


کانون علمی امام بخاری در ماه نوامبر 1971 میلادی در خیابان زرقینار تاشکند شروع به کار کرده است. این کانون به همت رئیس سابق اداره مسلمانان آسیای میانه و قزاقستان جناب" ضیاءالدین خان بن ایشان" تاسیس شده است در این موسسه دانشجویان زیادی از جمهوری‌های شوروی سابق مانند آذربایجان، قفقاز شمالی، تاتارستان، تاجیکستان و قرقیزستان و حتی از کشورهای افغانستان،یمن، ویتنام وبلغارستان آموزش می‌‌بینند. این مرکز در سال 1998 در وزارت دادگستری به ثبت رسیده است. ابتدا دارای دو دانشکده بود. دانشکده [[اصول دین]] وعقاید و دانشکده فقه وتاریخ اسلامی. این مرکز دارای سه کرسی علمی در رشته‌های علوم دینی، علوم اجتماعی و زبان‌های خارجی است. همچنین به هدف تربیت اساتید ماهر برای مدارس دخترانه دانشکده مخصوص بانوان افتتاح شده است. فارغ- التحصیلان این کانون در ادارات مختلف ازبکستان و کمیته امور دینی (زیرنظر دولت) ومدارس اسلامی در شهرها واستان‌های مختلف به فعالیت مشغول هستند. عده‌ای از فارغ‌التحصیلان این کانون در دانشگاه اسلامی [[مدینه منوره]] و [[الازهر]] [[مصر]] مدارج عالی علمی را طی می‌‌کنند. این کانون در نظر دارد تدریس علوم دیگر مانند علوم اجتماعی، اقتصادی، تاریخ ازبکستان، تارخ ادیان، سیاست، ریاضی کاربردی، اکولوژی، روانشناسی، تفسیر قرآن وزبان عربی و........ را مورد توجه قرار دهد.
کانون علمی امام بخاری در ماه نوامبر 1971 میلادی در خیابان زرقینار تاشکند شروع به کار کرده است. این کانون به همت رئیس سابق اداره مسلمانان آسیای میانه و قزاقستان جناب" ضیاءالدین خان بن ایشان" تاسیس شده است در این موسسه دانشجویان زیادی از جمهوری‌های شوروی سابق مانند آذربایجان، قفقاز شمالی، تاتارستان، تاجیکستان و قرقیزستان و حتی از کشورهای افغانستان، یمن، ویتنام وبلغارستان آموزش می‌‌بینند. این مرکز در سال 1998 در وزارت دادگستری به ثبت رسیده است. ابتدا دارای دو دانشکده بود. دانشکده [[اصول دین]] وعقاید و دانشکده فقه وتاریخ اسلامی. این مرکز دارای سه کرسی علمی در رشته‌های علوم دینی، علوم اجتماعی و زبان‌های خارجی است. همچنین به هدف تربیت اساتید ماهر برای مدارس دخترانه دانشکده مخصوص بانوان افتتاح شده است. فارغ- التحصیلان این کانون در ادارات مختلف ازبکستان و کمیته امور دینی (زیرنظر دولت) ومدارس اسلامی در شهرها واستان‌های مختلف به فعالیت مشغول هستند. عده‌ای از فارغ‌التحصیلان این کانون در دانشگاه اسلامی [[مدینه منوره]] و [[الازهر]] [[مصر]] مدارج عالی علمی را طی می‌‌کنند. این کانون در نظر دارد تدریس علوم دیگر مانند علوم اجتماعی، اقتصادی، تاریخ ازبکستان، تارخ ادیان، سیاست، ریاضی کاربردی، اکولوژی، روانشناسی، تفسیر قرآن وزبان عربی و........ را مورد توجه قرار دهد.


2-'''مدرسه کوکالداش'''
2-'''مدرسه کوکالداش'''


مدرسه کوکالداش در مرکز شهر تاشکند خیابان امیر علی شیر نوایی واز آثار تاریخی با معماری خاص به شمار می‌‌رود آنچنانکه" محمد صالح بن قارا خواجه تاشکندی " در کتابش بنام " تاریخ جدید تاشکند" نوشته است بنای این مدرسه که مدرسه درویش خان هم نامیده می‌‌شود در سال 1569الی 1570 میلادی به پایان رسیده است.(قدمتی حدود500سال) این مدرسه دارای محوطه وسیعی است که کلاس‌های درس از چهار طرف مشرف به آن هستند ودارای 38 کلاس درس است. در سال‌های 1886 و 1966 در پی زلزله‌های شدید ویران شد ودوباره تجدید بنا شد. علمای مشهوری در این مدرسه درس خواندند مانند محمد امین خواجه مقیمی (سال 1880تا1890) و ذاکرجان حال محمد(1891-1889) و حمزه حکیم زاده نیازی(1911-1910) ویونس مقصودی و ضیاءالدین خان بن ایشان ‌ها و آتین خان تورا و علمای دیگر همه در این مدرسه درس خوانده اند. درزمان نظام کمونیستی توجه به این مدرسه کم بود اما بعد از استقلال دوباره رونق گرفت. در این مدرسه علوم مختلف مانند قرائت [[قرآن]]، احادیث نبوی، صرف ونحو، زبان و ادبیات و ازبکی، علوم طبیعی، جغرافی، فیزیک وریاضی تدریس می‌‌شود. این مدرسه دارای کتابخانه بزرگی است که انواع کتب ونشریات روزانه و مجله‌ها جدید برای استفاده دانشجویان در آن یافت می‌‌شود. برگزاری مسابقات ورزشی مختلف از دیگر برنامه‌های این مدرسه است.
مدرسه کوکالداش در مرکز شهر تاشکند خیابان امیر علی شیر نوایی واز آثار تاریخی با معماری خاص به شمار می‌‌رود آنچنانکه" محمد صالح بن قارا خواجه تاشکندی " در کتابش بنام " تاریخ جدید تاشکند" نوشته است بنای این مدرسه که مدرسه درویش خان هم نامیده می‌‌شود در سال 1569الی 1570 میلادی به پایان رسیده است. (قدمتی حدود500سال) این مدرسه دارای محوطه وسیعی است که کلاس‌های درس از چهار طرف مشرف به آن هستند ودارای 38 کلاس درس است. در سال‌های 1886 و 1966 در پی زلزله‌های شدید ویران شد ودوباره تجدید بنا شد. علمای مشهوری در این مدرسه درس خواندند مانند محمد امین خواجه مقیمی (سال 1880تا1890) و ذاکرجان حال محمد(1891-1889) و حمزه حکیم زاده نیازی(1911-1910) ویونس مقصودی و ضیاءالدین خان بن ایشان ‌ها و آتین خان تورا و علمای دیگر همه در این مدرسه درس خوانده اند. درزمان نظام کمونیستی توجه به این مدرسه کم بود اما بعد از استقلال دوباره رونق گرفت. در این مدرسه علوم مختلف مانند قرائت [[قرآن]]، احادیث نبوی، صرف ونحو، زبان و ادبیات و ازبکی، علوم طبیعی، جغرافی، فیزیک وریاضی تدریس می‌‌شود. این مدرسه دارای کتابخانه بزرگی است که انواع کتب ونشریات روزانه و مجله‌ها جدید برای استفاده دانشجویان در آن یافت می‌‌شود. برگزاری مسابقات ورزشی مختلف از دیگر برنامه‌های این مدرسه است.


3-'''مدرسه دخترانه خدیجه کبری'''
3-'''مدرسه دخترانه خدیجه کبری'''
خط ۲۱۹: خط ۲۱۹:
4-'''مرکز علم الحدیث امام بخاری'''
4-'''مرکز علم الحدیث امام بخاری'''


این مرکز در ناحیه بای آریق در استان سمرقند روستای خواجه اسماعیل و در سال 1991میلادی در کنار مجموعه ی فرهنگی [[امام بخاری]] تاسیس شده است. بخارا دارای عالمان مشهوری است اما وقتی سخن از بخاری می‌‌شود منظور ابوعبدالله محمدبن اسماعیل بن ابراهیم مشهور به شیخ الاسلام، امام الدنیاوامیر المومنین در علم حدیث است. متولد سال 194 هجری قمری که کتاب صحیح بخاری او از مهمترین کتب حدیث به شمار می‌‌رود. در این مدرسه نیز علوم دینی مانند تاریخ اسلام،قرائت،تفسیر، حدیث، زبان عربی، فن خطابه، زبانهای خارجی، ریاضی، فیزیک وشیمی و...... تدریس می‌‌شود. این مدرسه دارای کتابخانه‌ای سرشار از کتب غنی، کامپیوتر و امکانات مطالعه می‌‌باشد.
این مرکز در ناحیه بای آریق در استان سمرقند روستای خواجه اسماعیل و در سال 1991میلادی در کنار مجموعه ی فرهنگی [[امام بخاری]] تاسیس شده است. بخارا دارای عالمان مشهوری است اما وقتی سخن از بخاری می‌‌شود منظور ابوعبدالله محمدبن اسماعیل بن ابراهیم مشهور به شیخ الاسلام، امام الدنیاوامیر المومنین در علم حدیث است. متولد سال 194 هجری قمری که کتاب صحیح بخاری او از مهمترین کتب حدیث به شمار می‌‌رود. در این مدرسه نیز علوم دینی مانند تاریخ اسلام، قرائت،تفسیر، حدیث، زبان عربی، فن خطابه، زبانهای خارجی، ریاضی، فیزیک وشیمی و...... تدریس می‌‌شود. این مدرسه دارای کتابخانه‌ای سرشار از کتب غنی، کامپیوتر و امکانات مطالعه می‌‌باشد.


5-'''مدرسه خواجه بخاری'''
5-'''مدرسه خواجه بخاری'''


دبیرستان خواجه بخاری در سال 1992 در استان قشقادریا در شهر کتاب افتتاح شد. نام کامل این مدرسه " مدرسه اسلامی سید احمدولی کلاه دوز خواجه بخاری " است که از نزدیکان شیخ بهاءالدین نقشبندی امام فرقه نقشبندیه است. هم اکنون دانشجویان از استانهای مختلف در این مدرسه به تحصیل مشغول هستند. فارغ‌التحصیلان این مدرسه در سمتهای امام جماعت، سخنران، و معلم مدرسه به کار گمارده می‌‌شوند. همه امکانات ولوازم تکنولوژی روز برای دانشجویان مهیا است نظیر کامپیوتر، کتابخانه و سالن مطالعه و... . علوم دینی،قرآنی،تاریخ، فقه، تفسیر، حدیث، عقاید، خطابه، عربی، ریاضی، فیزیک، شیمی وزبانهای خارجی و..... در این مدرسه تدریس می‌‌شود. مسابقات مختلف ورزشی مانند مشت زنی، فوتبال، والیبال،شطرنج، تنیس و....و حرفه‌های آرایشگری، خیاطی و.... نیز آموزش داده می‌‌شود. ادامه تحصیل دانشجویان در دانشگاه اسلامی تاشکند ودانشگاه ملی و دانشگاه زبانهای خارجی ودیگر مراکز علمی امکانپذیر است
دبیرستان خواجه بخاری در سال 1992 در استان قشقادریا در شهر کتاب افتتاح شد. نام کامل این مدرسه " مدرسه اسلامی سید احمدولی کلاه دوز خواجه بخاری " است که از نزدیکان شیخ بهاءالدین نقشبندی امام فرقه نقشبندیه است. هم اکنون دانشجویان از استانهای مختلف در این مدرسه به تحصیل مشغول هستند. فارغ‌التحصیلان این مدرسه در سمتهای امام جماعت، سخنران، و معلم مدرسه به کار گمارده می‌‌شوند. همه امکانات ولوازم تکنولوژی روز برای دانشجویان مهیا است نظیر کامپیوتر، کتابخانه و سالن مطالعه و... . علوم دینی، قرآنی،تاریخ، فقه، تفسیر، حدیث، عقاید، خطابه، عربی، ریاضی، فیزیک، شیمی وزبانهای خارجی و..... در این مدرسه تدریس می‌‌شود. مسابقات مختلف ورزشی مانند مشت زنی، فوتبال، والیبال، شطرنج، تنیس و....و حرفه‌های آرایشگری، خیاطی و.... نیز آموزش داده می‌‌شود. ادامه تحصیل دانشجویان در دانشگاه اسلامی تاشکند ودانشگاه ملی و دانشگاه زبانهای خارجی ودیگر مراکز علمی امکانپذیر است


6-'''مدرسه ملاقیرغیز'''
6-'''مدرسه ملاقیرغیز'''
خط ۲۲۹: خط ۲۲۹:
این مدرسه اسلامی در شهر نمنگان (نمنغان= نمکّان=نمک کان=معدن نمک) درخیابان اویجی در سال 1991 زیر نظر شیخ عبیداله خان لطف اله اف تاسیس شد. اساتید معروف قرآنی مانند قاری‌هاشم جان یوسف اف، شمس الدین آخون اف، اسحاق مخدوم ساتی اف و حاجی یحیی خان خواجه اف ‌هادر این مدرسه علوم قرآنی، تجوید، فقه، حدیث و.... را تدریس کرده‌اند. ملا قیرغیز که مدرسه بنام اوست در سال 1850 در شهر نمنکان به دنیا آمد واز مردان نیک وبزرگ زمان خود بود. او در زهد وتقوی نمونه بود.
این مدرسه اسلامی در شهر نمنگان (نمنغان= نمکّان=نمک کان=معدن نمک) درخیابان اویجی در سال 1991 زیر نظر شیخ عبیداله خان لطف اله اف تاسیس شد. اساتید معروف قرآنی مانند قاری‌هاشم جان یوسف اف، شمس الدین آخون اف، اسحاق مخدوم ساتی اف و حاجی یحیی خان خواجه اف ‌هادر این مدرسه علوم قرآنی، تجوید، فقه، حدیث و.... را تدریس کرده‌اند. ملا قیرغیز که مدرسه بنام اوست در سال 1850 در شهر نمنکان به دنیا آمد واز مردان نیک وبزرگ زمان خود بود. او در زهد وتقوی نمونه بود.


وهفته‌ای یک بار قرآن را ختم می‌کرد و هرشب نماز شب می‌‌خواند و در هفتاد ودوسالگی در نمنکان وفات یافت. این مدرسه دارای تعدادی اتاق اداری،کلاسهای درس،کتابخانه، اتاق کامپیوتر، خوابگاه دانشجویان، سالن ورزشی و استادیوم ورزشهای تابستانی و سالن غذاخوری و..... است. علاوه بر علوم دینی و اسلامی علوم ریاضی، فیزیک، شیمی، زبان انگلیسی، تاریخ وعلوم کامپیوتر نیز در آن تدریس می‌‌شود. بعضی از دانشجویان واساتید این مدرسه دارای مقامات علمی در مسابقات جهانی هستند)
وهفته‌ای یک بار قرآن را ختم می‌کرد و هرشب نماز شب می‌‌خواند و در هفتاد ودوسالگی در نمنکان وفات یافت. این مدرسه دارای تعدادی اتاق اداری، کلاسهای درس، کتابخانه، اتاق کامپیوتر، خوابگاه دانشجویان، سالن ورزشی و استادیوم ورزشهای تابستانی و سالن غذاخوری و..... است. علاوه بر علوم دینی و اسلامی علوم ریاضی، فیزیک، شیمی، زبان انگلیسی، تاریخ وعلوم کامپیوتر نیز در آن تدریس می‌‌شود. بعضی از دانشجویان واساتید این مدرسه دارای مقامات علمی در مسابقات جهانی هستند)


7-'''مدرسه سید محی الدین مخدوم'''
7-'''مدرسه سید محی الدین مخدوم'''
خط ۲۳۷: خط ۲۳۷:
8-'''مدرسه میر عرب'''
8-'''مدرسه میر عرب'''


این مدرسه در شهر بخارا میدان شهرستان خیابان خواجه نورآباد واقع شده است. در سالهای (1536-1530) شیخ میرعرب سیدعبداله یمنی از اموالی که عبیدالله خان امیر بخارا به او هدیه کرد این مدرسه را ساخت شیخ در عرفان وتصوف به مقامات بالایی رسید تا آنجا که مردم او را امیر العرب یا میر عرب نامیدند. این مدرسه دارای دو گنبد مشهور است که آن را از سایر آثار تاریخی شهر بخارا متمایز می‌‌سازد مدرسه دارای دو طبقه و114 اتاق به تعداد سوره‌های قرآن کریم می‌‌باشد. در سمت چپ ورودی مدرسه مزار شیخ عبداله (میرعرب) و امیر عبیداله خان قرار دارد بعضی از علما ودولت مردان آسیای میانه، افغانستان، ایران و [[روسیه]] در این مدرسه درس خوانده‌اند. در زمان انقلاب کمونیستی این مدرسه تعطیل شد اما از سال 1991 به بعد مجددا باز گشایی شد.علوم تفسیر وحدیث وریاضی کاربردی وخط عربی و..... در آن تدریس می‌‌شود. در کتابخانه مدرسه آثار زیبای علمی اسلامی وکتاب‌های کمیاب وآثار عتیقه تاریخی که باعث جلب توجه بازدید کنندگان می‌‌شود به وفور یافت می‌‌شود.
این مدرسه در شهر بخارا میدان شهرستان خیابان خواجه نورآباد واقع شده است. در سالهای (1536-1530) شیخ میرعرب سیدعبداله یمنی از اموالی که عبیدالله خان امیر بخارا به او هدیه کرد این مدرسه را ساخت شیخ در عرفان وتصوف به مقامات بالایی رسید تا آنجا که مردم او را امیر العرب یا میر عرب نامیدند. این مدرسه دارای دو گنبد مشهور است که آن را از سایر آثار تاریخی شهر بخارا متمایز می‌‌سازد مدرسه دارای دو طبقه و114 اتاق به تعداد سوره‌های قرآن کریم می‌‌باشد. در سمت چپ ورودی مدرسه مزار شیخ عبداله (میرعرب) و امیر عبیداله خان قرار دارد بعضی از علما ودولت مردان آسیای میانه، افغانستان، ایران و [[روسیه]] در این مدرسه درس خوانده‌اند. در زمان انقلاب کمونیستی این مدرسه تعطیل شد اما از سال 1991 به بعد مجددا باز گشایی شد. علوم تفسیر وحدیث وریاضی کاربردی وخط عربی و..... در آن تدریس می‌‌شود. در کتابخانه مدرسه آثار زیبای علمی اسلامی وکتاب‌های کمیاب وآثار عتیقه تاریخی که باعث جلب توجه بازدید کنندگان می‌‌شود به وفور یافت می‌‌شود.


9-'''مدرسه دخترانه جویبار کلان'''
9-'''مدرسه دخترانه جویبار کلان'''


این مدرسه در شهر بخارا خیابان حوض ناو واقع شده است. در قرن 17 در زمان سبحان قلی خان به دستور عبدالعزیز خان والی بخارا و همکاری " آیباشه " مادر عبدالعزیز خان که زنی باتقوا وعالم وزاهد بود این بنا ساخته شد. روبروی مدرسه مسجد جامعی است بنام "آیباشه" مادر عبدالعزیز خان وحوض زیبایی میان مدرسه ومسجد است. جویبار یعنی مقام عالی ومحله ایست در بخارا که شیوخ و فقها و عالمان مشهوری داشته است که یکی از آنها محمدرحیم خان پدر آیباشه است.فارغ‌التحصیلان مدرسه که دختران می‌‌باشند در رشته‌های زبان عربی، ادبیات ‌هاو علوم دینی متخصص هستند. علوم قرآنی، تفسیر، حدیث، فقه، عقاید، زبان عربی،تاریخ ازبکستان، زبانهای خارجی، کامپیوتر،شیمی و غیره در این مدرسه تدریس می‌‌شود. این مدرسه دارای مسجد، کتابخانه، سالن مطالعه، اتاق کامپیوتر، خوابگاه و غذاخوری است. تمرینات بدنسازی و بازیهای ورزشی در میان دانشجویان رواج دارد. مقالات علمی اساتید در روزنامه‌ها چاپ می‌‌شود. دانشجویان علاوه بر تحصیل خیاطی وآشپزی و دیگر حرفه‌ها را فرا می‌‌گیرند. کتابخانه این مدرسه دارای بیش از 6500جلد کتاب است.
این مدرسه در شهر بخارا خیابان حوض ناو واقع شده است. در قرن 17 در زمان سبحان قلی خان به دستور عبدالعزیز خان والی بخارا و همکاری " آیباشه " مادر عبدالعزیز خان که زنی باتقوا وعالم وزاهد بود این بنا ساخته شد. روبروی مدرسه مسجد جامعی است بنام "آیباشه" مادر عبدالعزیز خان وحوض زیبایی میان مدرسه ومسجد است. جویبار یعنی مقام عالی ومحله ایست در بخارا که شیوخ و فقها و عالمان مشهوری داشته است که یکی از آنها محمدرحیم خان پدر آیباشه است. فارغ‌التحصیلان مدرسه که دختران می‌‌باشند در رشته‌های زبان عربی، ادبیات ‌هاو علوم دینی متخصص هستند. علوم قرآنی، تفسیر، حدیث، فقه، عقاید، زبان عربی، تاریخ ازبکستان، زبانهای خارجی، کامپیوتر، شیمی و غیره در این مدرسه تدریس می‌‌شود. این مدرسه دارای مسجد، کتابخانه، سالن مطالعه، اتاق کامپیوتر، خوابگاه و غذاخوری است. تمرینات بدنسازی و بازیهای ورزشی در میان دانشجویان رواج دارد. مقالات علمی اساتید در روزنامه‌ها چاپ می‌‌شود. دانشجویان علاوه بر تحصیل خیاطی وآشپزی و دیگر حرفه‌ها را فرا می‌‌گیرند. کتابخانه این مدرسه دارای بیش از 6500جلد کتاب است.


10-'''مدرسه محمدبن احمد بیرونی (ابوریحان بیرونی)'''
10-'''مدرسه محمدبن احمد بیرونی (ابوریحان بیرونی)'''


این مدرسه در سال 1992 در شهر نوکوس در جمهوری خودمختار قراقل باغستان(ازتوابع ازبکستان) تاسیس شد واولین مدیر آن قاضی اویس علاءالدین بود. ابوریحان محمدبن احمدبیرونی دانشمند معروف در قرون وسطی جامع علوم زمانش در رشته‌های نجوم، فیزیک، ریاضی، معادن، طب و.... بود. دانشجویان این مدرسه در رشته‌های دینی،علمی واجتماعی درس می‌‌خوانند. رشته‌های دینی شامل قرآن، تفسیر، حدیث، عقاید، زبان عربی و فقه است. رشته‌های علمی شامل فیزیک، ریاضی، زبانهای خارجی، تاریخ و جغرافی است و رشته‌های علوم اجتماعی شامل سیاست وقانون اساسی و تاریخ ادیان و.... است. علاوه بر تدریس علوم آموزش حرفه‌ها ومشاغل مختلف در این مدرسه رایج است. اشعار سعدی، مختوم قلی، احمد یسوی، صوفی الهیار، نوایی و حاجی نیاز نیز تدریس می‌‌شود. اساتید بر بحثهای علمی ومناظره دانش جویان اشراف ونظارت کامل دارند.
این مدرسه در سال 1992 در شهر نوکوس در جمهوری خودمختار قراقل باغستان(ازتوابع ازبکستان) تاسیس شد واولین مدیر آن قاضی اویس علاءالدین بود. ابوریحان محمدبن احمدبیرونی دانشمند معروف در قرون وسطی جامع علوم زمانش در رشته‌های نجوم، فیزیک، ریاضی، معادن، طب و.... بود. دانشجویان این مدرسه در رشته‌های دینی، علمی واجتماعی درس می‌‌خوانند. رشته‌های دینی شامل قرآن، تفسیر، حدیث، عقاید، زبان عربی و فقه است. رشته‌های علمی شامل فیزیک، ریاضی، زبانهای خارجی، تاریخ و جغرافی است و رشته‌های علوم اجتماعی شامل سیاست وقانون اساسی و تاریخ ادیان و.... است. علاوه بر تدریس علوم آموزش حرفه‌ها ومشاغل مختلف در این مدرسه رایج است. اشعار سعدی، مختوم قلی، احمد یسوی، صوفی الهیار، نوایی و حاجی نیاز نیز تدریس می‌‌شود. اساتید بر بحثهای علمی ومناظره دانش جویان اشراف ونظارت کامل دارند.


11- '''مدرسه امام فخر رازی'''
11- '''مدرسه امام فخر رازی'''


مدرسه [[امام فخر رازی]] در سال 1992میلادی در شهر خانقاه(خوارزم ) در خیابان باباجان اف تاسیس شد. اما درسال 1994 به شهر اورکانج منتقل شد. محل مدرسه ساختمان تاریخی موسوم به " داشقین جان بابا" است که در اوائل قرن 19 میلادی ساخته شده است.
مدرسه [[امام فخر رازی]] در سال 1992میلادی در شهر خانقاه(خوارزم) در خیابان باباجان اف تاسیس شد. اما درسال 1994 به شهر اورکانج منتقل شد. محل مدرسه ساختمان تاریخی موسوم به " داشقین جان بابا" است که در اوائل قرن 19 میلادی ساخته شده است.


امام فخر رازی در ایران ودر شهر ری بدنیا آمد وسالهای زیاد در بخارا ؛ خجند و مرو واورگانج زندگی کرد ودر بین دانشمندان زمان خود مشهور بود. او 150رساله در فلسفه حقوق طب و لغت نوشت. هدف از تاسیس این مدرسه آموزش دینی واسلامی فرزندان این مرزو بوم (ازبکستان ) است تا در مساجد ومدارس به مسلمانان خدمت کنند(امام جماعت ومعلم مدرسه) معلمین این مدرسه هر ساله دوره‌های علمی ضمن خدمت را در دانشگاه ملی تاشکند می‌‌گذرانند. علوم قرآنی ؛ تجوید، تاریخ اسلام،فقه، تفسیر، عقاید، فن خطابه، زبان عربی، تاریخ معاصر، ریاضی، فیزیک، زبان انگلیسی، شیمی، سیاست و کامپیوتر نیز آموزش داده می‌‌شود.ورزشهای فوتبال، بسکتبال، والیبال، شطرنج و تنیس در میان دانشجویان رایج است. آموزش حرفه‌های نانوایی، آهنگری ‌هاونجاری نیز رواج دارد. <ref>مجتمع آموزشی حضرت ولیعصر(عج) - ازبکستان irsch-tash.blogfa.com</ref>
امام فخر رازی در ایران ودر شهر ری بدنیا آمد وسالهای زیاد در بخارا؛ خجند و مرو واورگانج زندگی کرد ودر بین دانشمندان زمان خود مشهور بود. او 150رساله در فلسفه حقوق طب و لغت نوشت. هدف از تاسیس این مدرسه آموزش دینی واسلامی فرزندان این مرزو بوم (ازبکستان) است تا در مساجد ومدارس به مسلمانان خدمت کنند(امام جماعت ومعلم مدرسه) معلمین این مدرسه هر ساله دوره‌های علمی ضمن خدمت را در دانشگاه ملی تاشکند می‌‌گذرانند. علوم قرآنی؛ تجوید، تاریخ اسلام، فقه، تفسیر، عقاید، فن خطابه، زبان عربی، تاریخ معاصر، ریاضی، فیزیک، زبان انگلیسی، شیمی، سیاست و کامپیوتر نیز آموزش داده می‌‌شود. ورزشهای فوتبال، بسکتبال، والیبال، شطرنج و تنیس در میان دانشجویان رایج است. آموزش حرفه‌های نانوایی، آهنگری ‌هاونجاری نیز رواج دارد. <ref>مجتمع آموزشی حضرت ولیعصر(عج) - ازبکستان irsch-tash.blogfa.com</ref>
=مذهب و شخصیت‌های مهم تاریخ ازبکستان=
=مذهب و شخصیت‌های مهم تاریخ ازبکستان=
شخصیت‌های مهم در تاریخ ازبکستان کم نبودند. افرادی که با به خطر انداختن جان خود هویت دینی این مردم را سندیت بخشیدند. با ورود [[اسلام]] به این کشور شخصیتهای مهم تاریخ ازبکستان نیز ظهور نمودند. در آن زمان تصوف در میان مردم رواج پیدا نمود. در شهرهایی مانند بخارا و سمرقند تعلیمات صوفیه بیشتر انجام می‌‌شد در این زمان بود که چند شخصیت تاثیر‌گذار از شخصیت‌های مهم تاریخ ازبکستان ظهور نمودند و به رواج تصوف در میان مردم پرداختند.
شخصیت‌های مهم در تاریخ ازبکستان کم نبودند. افرادی که با به خطر انداختن جان خود هویت دینی این مردم را سندیت بخشیدند. با ورود [[اسلام]] به این کشور شخصیتهای مهم تاریخ ازبکستان نیز ظهور نمودند. در آن زمان تصوف در میان مردم رواج پیدا نمود. در شهرهایی مانند بخارا و سمرقند تعلیمات صوفیه بیشتر انجام می‌‌شد در این زمان بود که چند شخصیت تاثیر‌گذار از شخصیت‌های مهم تاریخ ازبکستان ظهور نمودند و به رواج تصوف در میان مردم پرداختند.
خط ۲۶۷: خط ۲۶۷:
در کشور ازبکستان رئیس حکومت رئیس‌جمهور استو این ریاست را به رای مردم در هفت سال انجام می‌‌دهد. اولین رئیس‌جمهور این کشور بعد از فروپاشی شوروری، اسلام کریموف بود. اگر چه دوره ریاست جمهوری در این کشور تنها هفت سال است اما فرد از شخصیت‌های مهم تاریخ ازبکستان به مدت 26 سال با این سمت بر مردم ازبک حکومت نمود و تاثیر زیادی بر تاریخ این کشور گذاشت.
در کشور ازبکستان رئیس حکومت رئیس‌جمهور استو این ریاست را به رای مردم در هفت سال انجام می‌‌دهد. اولین رئیس‌جمهور این کشور بعد از فروپاشی شوروری، اسلام کریموف بود. اگر چه دوره ریاست جمهوری در این کشور تنها هفت سال است اما فرد از شخصیت‌های مهم تاریخ ازبکستان به مدت 26 سال با این سمت بر مردم ازبک حکومت نمود و تاثیر زیادی بر تاریخ این کشور گذاشت.


او دو سال قبل از فروپاشی شوروری دبیر اول حزب کمونیست بود. اما با فرو ریختن دیوار اتحاد بین جمهوری‌های شوروری او با رای مردم توانست رئیس‌جمهوری را از آن خود کند و این کار به مدت پیاپی و طولانی انجام و 26 سال بر این کشور حکومت نمود.اما بالاخره دوران طلایی برای این فرد نیز با مرگ وی به پایان رسید و یکی از شخصیت‌های مهم تاریخ ازبکستان چهره در نقاب خاک فرو برد.
او دو سال قبل از فروپاشی شوروری دبیر اول حزب کمونیست بود. اما با فرو ریختن دیوار اتحاد بین جمهوری‌های شوروری او با رای مردم توانست رئیس‌جمهوری را از آن خود کند و این کار به مدت پیاپی و طولانی انجام و 26 سال بر این کشور حکومت نمود. اما بالاخره دوران طلایی برای این فرد نیز با مرگ وی به پایان رسید و یکی از شخصیت‌های مهم تاریخ ازبکستان چهره در نقاب خاک فرو برد.


'''شوکت میر ضیایف'''
'''شوکت میر ضیایف'''
خط ۳۱۹: خط ۳۱۹:
پس از ظهور القاعده و نیز طالبان در افغانستان، چند گروه با عناوین جهادی یا سلفی در ازبکستان شروع به فعالیت کردند و برخی از آنان با این دو گروه و نیز داعش در کشورهای مختلف بخصوص افغانستان و [[سوریه]] همکاری دارند. حرکت اسلامی ازبکستان یا جنبش اسلامی ازبکستان، کتیبة التوحید و الجهاد، کتیبة (جماعت) امام بخاری، حزب اسلامی ترکستان یا جنبش اسلامی ترکستان شرقی و اتحادیه جهادی اسلامی، معروفترین این گروه‌ها هستند.<ref>سرای تاریخ https://sarayetarikh.ir › تاریخ-آسیا</ref>
پس از ظهور القاعده و نیز طالبان در افغانستان، چند گروه با عناوین جهادی یا سلفی در ازبکستان شروع به فعالیت کردند و برخی از آنان با این دو گروه و نیز داعش در کشورهای مختلف بخصوص افغانستان و [[سوریه]] همکاری دارند. حرکت اسلامی ازبکستان یا جنبش اسلامی ازبکستان، کتیبة التوحید و الجهاد، کتیبة (جماعت) امام بخاری، حزب اسلامی ترکستان یا جنبش اسلامی ترکستان شرقی و اتحادیه جهادی اسلامی، معروفترین این گروه‌ها هستند.<ref>سرای تاریخ https://sarayetarikh.ir › تاریخ-آسیا</ref>
=شیعیان ازبکستان=
=شیعیان ازبکستان=
تعداد [[شیعیان]] این کشور به درستی معلوم نیست، ولی آمار آنها را تا یک میلیون و پانصد هزار نفر ذکر می‌‌کنند، بیشتر شیعیان این کشور در بخارا و سمرقند زندگی می‌‌کنند و اکثراً به زبان فارسی- تاجیکی صحبت می‌‌کنند، گروه دیگری نیز شیعیان آذری هستند که در زمان استالین از آذربایجان شوروی به این منطقه تبعید شده و بیشتر آنها در راه‌آهن بکار گماشته شده‌اند.<ref>مهردوست غفار، تجدید حیات اسلامی در ازبکستان، مصاحبه با سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران، آقای پاک آیین، محسن،روزنامه ایران، شماره ۵۱۹۴ در ۱۶ مهر ۱۳۹۱</ref>
تعداد [[شیعیان]] این کشور به درستی معلوم نیست، ولی آمار آنها را تا یک میلیون و پانصد هزار نفر ذکر می‌‌کنند، بیشتر شیعیان این کشور در بخارا و سمرقند زندگی می‌‌کنند و اکثراً به زبان فارسی- تاجیکی صحبت می‌‌کنند، گروه دیگری نیز شیعیان آذری هستند که در زمان استالین از آذربایجان شوروی به این منطقه تبعید شده و بیشتر آنها در راه‌آهن بکار گماشته شده‌اند.<ref>مهردوست غفار، تجدید حیات اسلامی در ازبکستان، مصاحبه با سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران، آقای پاک آیین، محسن، روزنامه ایران، شماره ۵۱۹۴ در ۱۶ مهر ۱۳۹۱</ref>


مفهوم [[شیعه]] و [[سنی]] در کشورهای آسیای مرکزی از جمله ازبکستان با دیگرکشورهای مسلمان تفاوت فاحشی دارد به این معنی که اصولاً مفاهیم مذهبی ودینی کم رنگ تر ومذاهب به یکدیگر نزدیک‌ترند.
مفهوم [[شیعه]] و [[سنی]] در کشورهای آسیای مرکزی از جمله ازبکستان با دیگرکشورهای مسلمان تفاوت فاحشی دارد به این معنی که اصولاً مفاهیم مذهبی ودینی کم رنگ تر ومذاهب به یکدیگر نزدیک‌ترند.
خط ۳۲۷: خط ۳۲۷:
معمولاً ازبک‌های اهل سنت بادیدن سوگواری‌ها و نوحه سرایی و محافل حزن متأثر شده و با عزاداران همراهی می‌‌کنند، در سمرقند و بخارا [[حسینه]]<nowiki/>‌هایی نیز ساخته شده و در آن به سوگواری می‌‌پردازند.
معمولاً ازبک‌های اهل سنت بادیدن سوگواری‌ها و نوحه سرایی و محافل حزن متأثر شده و با عزاداران همراهی می‌‌کنند، در سمرقند و بخارا [[حسینه]]<nowiki/>‌هایی نیز ساخته شده و در آن به سوگواری می‌‌پردازند.


بیشتر شیعیان در بخــــارا و سمرقند زندگی می‌‌کنند.اکثراً به زبان فارسی تاجیکی صحبت می‌‌کنند. گروه دیگری نیز شیعیان آذری هستند که در زمان استالین از آذربایجان شوروی به این منطقه تبعید شده و بیشتر آنها در راه آهن به کار گماشته شده‌اند. امروز هم بسیاری از فرزندان آنها در کنار راه آهن تاشکند و در محله تزی کوفکا و نیز در روستای چرنی کوفکا سکونت دارند.<ref>امانی، مهدی، «نظری اجمالی بر جمعیت جمهوریهای آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان»، ترجمه رؤیا درانی، مجله مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال اول، شماره ۳، زمستان ۱۳۷۱، صص ۲۰۳-۲۱۵۵</ref>
بیشتر شیعیان در بخــــارا و سمرقند زندگی می‌‌کنند. اکثراً به زبان فارسی تاجیکی صحبت می‌‌کنند. گروه دیگری نیز شیعیان آذری هستند که در زمان استالین از آذربایجان شوروی به این منطقه تبعید شده و بیشتر آنها در راه آهن به کار گماشته شده‌اند. امروز هم بسیاری از فرزندان آنها در کنار راه آهن تاشکند و در محله تزی کوفکا و نیز در روستای چرنی کوفکا سکونت دارند.<ref>امانی، مهدی، «نظری اجمالی بر جمعیت جمهوریهای آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان»، ترجمه رؤیا درانی، مجله مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال اول، شماره ۳، زمستان ۱۳۷۱، صص ۲۰۳-۲۱۵۵</ref>
=ماه مبارک رمضان در ازبکستان=
=ماه مبارک رمضان در ازبکستان=
در ازبکستان آئین‌های ماه [[رمضان]] بسیار نیکو برگزار می‌‌شود.مردم ازبکستان پس از استقلال یافتن کشورشان،‌ مراسم و آئین مذهبی و دینی خود را با آزادی انجام می‌‌دهند. فضای ازبکستان در آستانه فرا رسیدن ماه مبارک رمضان بسیار معنوی می‌‌شود و یکی از سنت‌های نیکوی مردم ازبکستان دیدار با خویشاوندان، صله رحم و ملاقات با بزرگان است. مردم این کشور برای مردم کم درآمد و یتیمان کمک مالی فراهم می‌‌کنند و به عیادت بیماران می‌‌روند. دیدن پدرو مادر و خانواده نیز از رسوم مردم ازبکستان است.
در ازبکستان آئین‌های ماه [[رمضان]] بسیار نیکو برگزار می‌‌شود. مردم ازبکستان پس از استقلال یافتن کشورشان، ‌ مراسم و آئین مذهبی و دینی خود را با آزادی انجام می‌‌دهند. فضای ازبکستان در آستانه فرا رسیدن ماه مبارک رمضان بسیار معنوی می‌‌شود و یکی از سنت‌های نیکوی مردم ازبکستان دیدار با خویشاوندان، صله رحم و ملاقات با بزرگان است. مردم این کشور برای مردم کم درآمد و یتیمان کمک مالی فراهم می‌‌کنند و به عیادت بیماران می‌‌روند. دیدن پدرو مادر و خانواده نیز از رسوم مردم ازبکستان است.


[[مسلمانان]] این کشور ماه مبارک رمضان را بسیار گرامی و عزیز می‌‌دارند، آئین برگزاری مراسم افطاری، محافل قرآنی، مناجات و دعا به خصوص در شبهای قدر و پختن غذاهای مخصوصی هنگام افطار و سحر از عادات پسندیده مردم این کشور است.
[[مسلمانان]] این کشور ماه مبارک رمضان را بسیار گرامی و عزیز می‌‌دارند، آئین برگزاری مراسم افطاری، محافل قرآنی، مناجات و دعا به خصوص در شبهای قدر و پختن غذاهای مخصوصی هنگام افطار و سحر از عادات پسندیده مردم این کشور است.
خط ۳۳۵: خط ۳۳۵:
ضیافت افطاری در این ماه برای مسلمانان چنان مهم است که هر کس به اندازه توان خود غذایی فراهم می‌‌کند و با دیگران تقسیم می‌‌کند، افرادی که توان مالی بیشتری دارند با قربانی کردن دام، به مردم کم بضاعت افطاری می‌‌دهند، آنها معتقدند برپایی مراسم ماه رمضان و پهن کردن سفره افطاری برای دیگران، موجب اجر بیشتر و بهره از نعمات الهی می‌‌شود.
ضیافت افطاری در این ماه برای مسلمانان چنان مهم است که هر کس به اندازه توان خود غذایی فراهم می‌‌کند و با دیگران تقسیم می‌‌کند، افرادی که توان مالی بیشتری دارند با قربانی کردن دام، به مردم کم بضاعت افطاری می‌‌دهند، آنها معتقدند برپایی مراسم ماه رمضان و پهن کردن سفره افطاری برای دیگران، موجب اجر بیشتر و بهره از نعمات الهی می‌‌شود.


برای مراسم افطار فردی روحانی دعوت می‌‌شود تا سخنرانی کند. در مراسم افطاری بانوان، بانوی خطیبی که به مجلس برای سخنرانی دعوت می‌‌شود '''بی بی آتون''' لقب دارد. شیرینی مخصوصی مردم مسلمان ازبکستان، نشالده نام دارد.این شیرینی از سفیده تخم مرغ، شکر و ریشه گیاه '''یتیمک''' تهیه می‌‌شود.
برای مراسم افطار فردی روحانی دعوت می‌‌شود تا سخنرانی کند. در مراسم افطاری بانوان، بانوی خطیبی که به مجلس برای سخنرانی دعوت می‌‌شود '''بی بی آتون''' لقب دارد. شیرینی مخصوصی مردم مسلمان ازبکستان، نشالده نام دارد. این شیرینی از سفیده تخم مرغ، شکر و ریشه گیاه '''یتیمک''' تهیه می‌‌شود.


آنها نشالره را با تالقان (یک نوع غذایی که نان سفت را آرد می‌‌کنند و با شکر و مغز گردو مخلوط می‌‌کنند) استفاده می‌‌کنند و مثل اغلب کشورهای مسلمان، خرما از اجزای سفره افطار است، '''نشالره''' شیرینی مخصوصی ماه رمضان است که با اتمام این ماه، تهیه آن نیز پایان می‌‌یابد.<ref>تاریخ ازبکستان | | مرکز مشاوره سفر اصفهان تور http://isftour.ir › tag › تاریخ-ازبکس...</ref>
آنها نشالره را با تالقان (یک نوع غذایی که نان سفت را آرد می‌‌کنند و با شکر و مغز گردو مخلوط می‌‌کنند) استفاده می‌‌کنند و مثل اغلب کشورهای مسلمان، خرما از اجزای سفره افطار است، '''نشالره''' شیرینی مخصوصی ماه رمضان است که با اتمام این ماه، تهیه آن نیز پایان می‌‌یابد.<ref>تاریخ ازبکستان | | مرکز مشاوره سفر اصفهان تور http://isftour.ir › tag › تاریخ-ازبکس...</ref>
خط ۳۴۵: خط ۳۴۵:
'''مسجد بی بی خانم سمرقند ازبکستان'''
'''مسجد بی بی خانم سمرقند ازبکستان'''


[[مسجد]] <ref>ر.ک:به مقاله مسجد</ref>بی بی خانم یا همان مسجد بی بی خاتون از دیدنی‌های ازبکستان است که قدمتی حدودا 600 ساله دارد. این بنا که در زمان تیموریان با دستور تیمور گورکانی برای یادبود بی بی خانم یا همان سرای ملک خانم (دختر غازان سلطان) همسرش ساخته شده است در شهر سمرقند قرار دارد و در زمان خود از بزرگترین مساجد جهان محسوب می‌‌شد.<ref>مسجد بی بی خانم سمرقند ازبکستان |دیدنی های سمرقند |علاءالدین www.alaedin.travel › samarkand ›</ref>
[[مسجد]] <ref>ر. ک:به مقاله مسجد</ref>بی بی خانم یا همان مسجد بی بی خاتون از دیدنی‌های ازبکستان است که قدمتی حدودا 600 ساله دارد. این بنا که در زمان تیموریان با دستور تیمور گورکانی برای یادبود بی بی خانم یا همان سرای ملک خانم (دختر غازان سلطان) همسرش ساخته شده است در شهر سمرقند قرار دارد و در زمان خود از بزرگترین مساجد جهان محسوب می‌‌شد.<ref>مسجد بی بی خانم سمرقند ازبکستان |دیدنی های سمرقند |علاءالدین www.alaedin.travel › samarkand ›</ref>


'''مسجد بولو حوض'''
'''مسجد بولو حوض'''
خط ۳۵۵: خط ۳۵۵:
مسجد کوچک اما مجلل مینور در تاشکند از همان بدو ورود به محوطه آن خودنمایی می‌‌کند و همانند صدفی بر روی زمین خود نمایی می‌‌کند. تمام نمای این مسجد از سنگ‌های مرمر سفید ساخته شده است و نشان می‌‌دهد که هنوز مردم ازبکستان می‌‌دانند که چگونه زیبایی، اسرارآمیز بودن و خیره کننده‌ای مساجد اسلامی را به مخاطب نشان دهند. شبستان مسجد محراب و سقفی زیبا دارد و با مهارت تمام ساخته شده است.<ref>راهنمای سفر به تاشکند در ازبکستان - الی گشت www.eligasht.com › Blog › travelguide</ref>
مسجد کوچک اما مجلل مینور در تاشکند از همان بدو ورود به محوطه آن خودنمایی می‌‌کند و همانند صدفی بر روی زمین خود نمایی می‌‌کند. تمام نمای این مسجد از سنگ‌های مرمر سفید ساخته شده است و نشان می‌‌دهد که هنوز مردم ازبکستان می‌‌دانند که چگونه زیبایی، اسرارآمیز بودن و خیره کننده‌ای مساجد اسلامی را به مخاطب نشان دهند. شبستان مسجد محراب و سقفی زیبا دارد و با مهارت تمام ساخته شده است.<ref>راهنمای سفر به تاشکند در ازبکستان - الی گشت www.eligasht.com › Blog › travelguide</ref>
=خواجه احرار ولی، عارفی از سمرقند=
=خواجه احرار ولی، عارفی از سمرقند=
خواجه عبیدالله احرار ولی یکی از نوابغ قرن 15 میلادی است که در زمینه عرفان و تصوف در منطقه ماوراالنهر یا خراسان بزرگ شهرت زیادی داشته است.وی از مشاهیر فرقه نقشبندیه است و مقبره وی در روستای کمانگران در پانزده کیلومتری سمرقند زیارتگاه مردم ازبکستان و بخصوص اهل سلوک می‌‌باشد. خواجه احرار در سال 806 هجری و در عصر تیموریان در شهر سمرقند بدنیا آمد و درسال 895 هجری در سمرقند در گذشت.<ref>مساجد ازبکستان fa.alkawthartv.com › tag</ref>
خواجه عبیدالله احرار ولی یکی از نوابغ قرن 15 میلادی است که در زمینه عرفان و تصوف در منطقه ماوراالنهر یا خراسان بزرگ شهرت زیادی داشته است. وی از مشاهیر فرقه نقشبندیه است و مقبره وی در روستای کمانگران در پانزده کیلومتری سمرقند زیارتگاه مردم ازبکستان و بخصوص اهل سلوک می‌‌باشد. خواجه احرار در سال 806 هجری و در عصر تیموریان در شهر سمرقند بدنیا آمد و درسال 895 هجری در سمرقند در گذشت.<ref>مساجد ازبکستان fa.alkawthartv.com › tag</ref>
=رسوخ ادیان و مذاهب در ازبکستان=
=رسوخ ادیان و مذاهب در ازبکستان=
ازبکستان کشوری است که پیروان قریب به ۱۵ دین و مذهب مختلف را در خود جای داده است. عمده ترین ادیان مذکور عبارتند از: اسلام، مسیحیت، یهودیت.
ازبکستان کشوری است که پیروان قریب به ۱۵ دین و مذهب مختلف را در خود جای داده است. عمده ترین ادیان مذکور عبارتند از: اسلام، مسیحیت، یهودیت.
خط ۳۶۵: خط ۳۶۵:
'''ب: مسیحیت'''
'''ب: مسیحیت'''


در پی تبلیغ مهاجرین در قرن ۴-۲ میلادی، [[مسیحیت]] در ازبکستان نفوذ کرد. در قرن ۴م پیروان زیادی در ازبکستان پیدا کرد و در حال حاضر ۲۷ کلیسا به این دین اختصاص دارد. بطور عمده روسها پیرو مسحیت هستند. مذهب کاتولیک نیز در قرن ۱۳م وارد ازبکستان شده که عمدتا لهستانیها و لیتوانیها پیرو آن هستند.کاتولیکها ۳ کلیسا دارند. دیگر فرقه‌های مسیحیت منجمله ادونتیستها، بابپتیستها، متدیستها و ارامنه نیز در ازبکستان پیروانی دارند.
در پی تبلیغ مهاجرین در قرن ۴-۲ میلادی، [[مسیحیت]] در ازبکستان نفوذ کرد. در قرن ۴م پیروان زیادی در ازبکستان پیدا کرد و در حال حاضر ۲۷ کلیسا به این دین اختصاص دارد. بطور عمده روسها پیرو مسحیت هستند. مذهب کاتولیک نیز در قرن ۱۳م وارد ازبکستان شده که عمدتا لهستانیها و لیتوانیها پیرو آن هستند. کاتولیکها ۳ کلیسا دارند. دیگر فرقه‌های مسیحیت منجمله ادونتیستها، بابپتیستها، متدیستها و ارامنه نیز در ازبکستان پیروانی دارند.


'''ج: یهودیت'''
'''ج: یهودیت'''


مقارن زمانی که شارلمانی تاج امپراطوری غرب را بر سر داشت، درکرانه‌های خاوری اروپا در میان قفقاز و ولگا، دولت یهودی « امپراطوری خزر » فرمان می‌‌راند. کشور خزر‌ها موضع استراتژیکی مهمی را در مدخل حیاتی میان دریای سیاه و دریای مازندران اشغال کرده بود و مردمی از تبار ترکان در آن زندگی می‌‌کردند. این کشور به منزله حائلی بود که کشور بیزانس را در برابر هجوم قبایل وحشی صحرای شمال مانند بلغارها، مجارها و...روسها نگاه می‌‌داشت. دولت خزران نزدیک به چهار قرن دوام آورد. در این مدت امپراطوری خزر مرکز بازرگانی شد. با رفت و آمد آنها مسیحیت، اسلام و یهودیت در آن سرزمین رواج یافت.
مقارن زمانی که شارلمانی تاج امپراطوری غرب را بر سر داشت، درکرانه‌های خاوری اروپا در میان قفقاز و ولگا، دولت یهودی «امپراطوری خزر» فرمان می‌‌راند. کشور خزر‌ها موضع استراتژیکی مهمی را در مدخل حیاتی میان دریای سیاه و دریای مازندران اشغال کرده بود و مردمی از تبار ترکان در آن زندگی می‌‌کردند. این کشور به منزله حائلی بود که کشور بیزانس را در برابر هجوم قبایل وحشی صحرای شمال مانند بلغارها، مجارها و...روسها نگاه می‌‌داشت. دولت خزران نزدیک به چهار قرن دوام آورد. در این مدت امپراطوری خزر مرکز بازرگانی شد. با رفت و آمد آنها مسیحیت، اسلام و یهودیت در آن سرزمین رواج یافت.


در سال ۷۴۰ م پادشاه و درباریان طبقه حاکم خزران به آیین [[یهود]] گرویدند و بدین گونه یهودیت مذهب رسمی خزرها شد. [[یهودیان]] به عنوان مهاجر و تاجر در سراسر آسیای مرکزی بتدریج پراکنده شدند ولی امروزه قسمت اعظم آنان در بخارا و سمرقند متمرکز هستند و به زبان فارسی تکلم می‌‌کنند. یهودیان ازبکستان از ۱۷ کنیسه و یک مرکز آموزشی برخوردار هستند.<ref>ایراس - تاریخ ازبکستان - موسسه مطالعات ایران اوراسیا(ایراس) irasnews.ir ›...</ref>
در سال ۷۴۰ م پادشاه و درباریان طبقه حاکم خزران به آیین [[یهود]] گرویدند و بدین گونه یهودیت مذهب رسمی خزرها شد. [[یهودیان]] به عنوان مهاجر و تاجر در سراسر آسیای مرکزی بتدریج پراکنده شدند ولی امروزه قسمت اعظم آنان در بخارا و سمرقند متمرکز هستند و به زبان فارسی تکلم می‌‌کنند. یهودیان ازبکستان از ۱۷ کنیسه و یک مرکز آموزشی برخوردار هستند.<ref>ایراس - تاریخ ازبکستان - موسسه مطالعات ایران اوراسیا(ایراس) irasnews.ir ›...</ref>
خط ۳۹۷: خط ۳۹۷:
جنبش اسلامی ازبکستان (حرکت اسلامی ازبکستان) کار خود را در روستای حاصل خیز و کوچکی در مرکز درهٔ فرغانه آغاز کرد. پس از اصلاحات سیاسی گورباچف (ایجاد فضای باز سیاسی) در آسیای مرکزی، آگاهی [[مسلمانان]] این منطقه افزایش یافت. بعد از فروپاشی شوروی، گروهی از مردان جوان و بیکار در نمنگان در حال ساخت مسجدی برای روستای خود بودند که با مخالفت شهرداری این شهر رو به رو شدند. آنها از اقدام شهرداری عصبانی شدند و به سمت ساختمان مرکزی حزب کمونیست ازبکستان حرکت و آنجا را مصادره کردند.
جنبش اسلامی ازبکستان (حرکت اسلامی ازبکستان) کار خود را در روستای حاصل خیز و کوچکی در مرکز درهٔ فرغانه آغاز کرد. پس از اصلاحات سیاسی گورباچف (ایجاد فضای باز سیاسی) در آسیای مرکزی، آگاهی [[مسلمانان]] این منطقه افزایش یافت. بعد از فروپاشی شوروی، گروهی از مردان جوان و بیکار در نمنگان در حال ساخت مسجدی برای روستای خود بودند که با مخالفت شهرداری این شهر رو به رو شدند. آنها از اقدام شهرداری عصبانی شدند و به سمت ساختمان مرکزی حزب کمونیست ازبکستان حرکت و آنجا را مصادره کردند.


این آغاز فعالیت جنبشی بود که بعدها در سراسر آسیای مرکزی طنین‌انداز شد. این گروه توسط دو نفر رهبری می‌‌شد: عبدالویچ یلداش اف که در دانشگاه ترک تحصیل کرده اما در سخنوری و رهبر گروه توانا بود؛ نفر دوم نیز جمعه بای <big>احمد زانویچ خوجیو</big>، اهل نمنگان بود. او که بعدها نام روستای خود را برگزید، فردی شجاع و شخصیتی کاریزماتیک (Charismatic) داشت. نمنگانی در دوران شوروی سابق(۱۹۸۷) سرباز بود. او در عملیات اشغال [[افغانستان]]<ref>ر.ک:مقاله افغانستان</ref> به عنوان چترباز و مسؤول گروهان شرکت کرد. در این جنگ مجاهدین افغانی که شجاعانه از افغانستان در برابر تهاجم شوروی دفاع می‌‌کردند، نمنگانی را تحت تأثیر قرار دادند. بعد از آن نمنگانی به عربستان رفت و وهابیون که در عربستان از امکانات و بودجهٔ خوبی برخوردارند، به جذب و آموزش نمنگانی و دوستان او، همچون عبدالاحد پرداختند. وی در آنجا زبان عربی را یاد گرفت و رابطه خوبی با وهابیون برقرار کرد.
این آغاز فعالیت جنبشی بود که بعدها در سراسر آسیای مرکزی طنین‌انداز شد. این گروه توسط دو نفر رهبری می‌‌شد: عبدالویچ یلداش اف که در دانشگاه ترک تحصیل کرده اما در سخنوری و رهبر گروه توانا بود؛ نفر دوم نیز جمعه بای <big>احمد زانویچ خوجیو</big>، اهل نمنگان بود. او که بعدها نام روستای خود را برگزید، فردی شجاع و شخصیتی کاریزماتیک (Charismatic) داشت. نمنگانی در دوران شوروی سابق(۱۹۸۷) سرباز بود. او در عملیات اشغال [[افغانستان]]<ref>ر. ک:مقاله افغانستان</ref> به عنوان چترباز و مسؤول گروهان شرکت کرد. در این جنگ مجاهدین افغانی که شجاعانه از افغانستان در برابر تهاجم شوروی دفاع می‌‌کردند، نمنگانی را تحت تأثیر قرار دادند. بعد از آن نمنگانی به عربستان رفت و وهابیون که در عربستان از امکانات و بودجهٔ خوبی برخوردارند، به جذب و آموزش نمنگانی و دوستان او، همچون عبدالاحد پرداختند. وی در آنجا زبان عربی را یاد گرفت و رابطه خوبی با وهابیون برقرار کرد.


یلداش اف بعد از فروپاشی شوروی و افزایش بزهکاری در فرغانه، گروهی را برای مقابله با بی نظمی و بزهکاری تشکیل داد. این گروه در نمنگان مردم را به اجرای شریعت و برپایی نماز در مساجد و زنان را به پوشاندن روی خود با روبند سفید و پرهیز از بدحجابی دعوت می‌‌کردند. یلداش اف شجاعانه از کریم اف خواست که شریعت را در ازبکستان اجرا نماید و او را برای مناظره دعوت کرد. کریم اف در ۱۹۹۱ برای گفت و گو با یلداش اف به نمنگان آمد. اما یلداش اف چندین خواستهٔ غیر عملی را مطرح کرد؛ برای مثال کریم اف، در ازبکستان دولت اسلامی تشکیل دهد، مدرسه‌های مذهبی و مساجد را آزاد بگذارد و قانون شریعت را اجرا کند؛ لذا کریم اف در حالی که به شدت عصبانی شده بود، قول داد در پارلمان خواسته‌های او را به بحث بگذرد.
یلداش اف بعد از فروپاشی شوروی و افزایش بزهکاری در فرغانه، گروهی را برای مقابله با بی نظمی و بزهکاری تشکیل داد. این گروه در نمنگان مردم را به اجرای شریعت و برپایی نماز در مساجد و زنان را به پوشاندن روی خود با روبند سفید و پرهیز از بدحجابی دعوت می‌‌کردند. یلداش اف شجاعانه از کریم اف خواست که شریعت را در ازبکستان اجرا نماید و او را برای مناظره دعوت کرد. کریم اف در ۱۹۹۱ برای گفت و گو با یلداش اف به نمنگان آمد. اما یلداش اف چندین خواستهٔ غیر عملی را مطرح کرد؛ برای مثال کریم اف، در ازبکستان دولت اسلامی تشکیل دهد، مدرسه‌های مذهبی و مساجد را آزاد بگذارد و قانون شریعت را اجرا کند؛ لذا کریم اف در حالی که به شدت عصبانی شده بود، قول داد در پارلمان خواسته‌های او را به بحث بگذرد.
خط ۴۱۷: خط ۴۱۷:
اولین روزنامه به زبان ازبکی در سال ۱۸۹۸ م به نام «روزنامه ولایتی ترکستان» منتشر شد. از ۱۹۰۵ روزنامه‌های دیگری چون: آیینه، خورشید، صدای ترکستان، توران و الغ ترکستان به چاپ رسید. در حال حاضر حدود ۳۹۰ روزنامه و ۷۰ مجله در ازبکستان به چاپ می‌‌رسد. در زمره روزنامه‌های فعلی ازبکستان می‌‌توان به: خلق سوزی، ازبکستان آوازی، ترکستان، ازبکستان ادبیاتی و صنعتی، تاشکند آقشامی، معرفت و… اشاره کرد. روزنامه‌های مذکور به زبان ازبکی چاپ می‌‌شوند.
اولین روزنامه به زبان ازبکی در سال ۱۸۹۸ م به نام «روزنامه ولایتی ترکستان» منتشر شد. از ۱۹۰۵ روزنامه‌های دیگری چون: آیینه، خورشید، صدای ترکستان، توران و الغ ترکستان به چاپ رسید. در حال حاضر حدود ۳۹۰ روزنامه و ۷۰ مجله در ازبکستان به چاپ می‌‌رسد. در زمره روزنامه‌های فعلی ازبکستان می‌‌توان به: خلق سوزی، ازبکستان آوازی، ترکستان، ازبکستان ادبیاتی و صنعتی، تاشکند آقشامی، معرفت و… اشاره کرد. روزنامه‌های مذکور به زبان ازبکی چاپ می‌‌شوند.


روزنامه‌های روسی زبان نیز از قبیل «نارودنای اسلوا» و « چرنی » و « آواز تاجیک» به زبان تاجیکی و با حروف ریل چاپ می‌‌شوند. در بین مجله‌ها می‌‌توان به گلستان، شرق یولدوزی، یاشلیک،گلخن و غنچه اشاره کرد.
روزنامه‌های روسی زبان نیز از قبیل «نارودنای اسلوا» و «چرنی» و «آواز تاجیک» به زبان تاجیکی و با حروف ریل چاپ می‌‌شوند. در بین مجله‌ها می‌‌توان به گلستان، شرق یولدوزی، یاشلیک، گلخن و غنچه اشاره کرد.


علاوه بر شبکه‌های دولتی، ازبکستان دارای ۳۵ ایستگاه تلویزیونی و چندین کانال رادیویی خصوصی – از جمله ۱۵ کانال در تاشکند – است. با وجود اینکه دسترسی به برخی کانالهای خارجی از طریق ماهواره میسر است.
علاوه بر شبکه‌های دولتی، ازبکستان دارای ۳۵ ایستگاه تلویزیونی و چندین کانال رادیویی خصوصی – از جمله ۱۵ کانال در تاشکند – است. با وجود اینکه دسترسی به برخی کانالهای خارجی از طریق ماهواره میسر است.


خبرگزاری ملی ازبکستان در سال ۱۹۲۴ تاسیس شده، قبل از کسب استقلال به عنوان شعبه «تاس» (خبرگزاری اتحاد شوروی ) فعالیت داشت. امروزه خبرگزاری ازبکستان تنها آژانس خبری است که خبرهای داخلی و خارجی را برای روزنامه‌ها، مجله‌ها و رادیو و تلویزیون ازبکستان تهیه می‌‌کند. اخبار به زبانهای ازبکی و روسی تهیه می‌‌شوند. خبرگزاری ازبکستان با خبرگزاریهای چین، ترکیه، روسیه و چند کشور دیگر اخبار را مبادله می‌‌کنند. در تمامی استانها خبرنگاران و عکاسان خبر گزاری حضور دارند.
خبرگزاری ملی ازبکستان در سال ۱۹۲۴ تاسیس شده، قبل از کسب استقلال به عنوان شعبه «تاس» (خبرگزاری اتحاد شوروی) فعالیت داشت. امروزه خبرگزاری ازبکستان تنها آژانس خبری است که خبرهای داخلی و خارجی را برای روزنامه‌ها، مجله‌ها و رادیو و تلویزیون ازبکستان تهیه می‌‌کند. اخبار به زبانهای ازبکی و روسی تهیه می‌‌شوند. خبرگزاری ازبکستان با خبرگزاریهای چین، ترکیه، روسیه و چند کشور دیگر اخبار را مبادله می‌‌کنند. در تمامی استانها خبرنگاران و عکاسان خبر گزاری حضور دارند.


'''رادیو''':
'''رادیو''':
خط ۴۷۹: خط ۴۷۹:
اگر هشت دقیقه وقت برای سپری کردن دارید، سوار چرخ و فلک نزدیک آرامگاه شوید و از بالا و منظره‌ای استثنایی شکوه و عظمت مقبره را ببینید.
اگر هشت دقیقه وقت برای سپری کردن دارید، سوار چرخ و فلک نزدیک آرامگاه شوید و از بالا و منظره‌ای استثنایی شکوه و عظمت مقبره را ببینید.


۸. '''حوض لیابی ( لب حوض)'''
۸. '''حوض لیابی (لب حوض)'''


لب حوض می‌دانی است که دز سال 1620 در اطراف یک حوض در بخارا و توسط فردی به نام دیوان بیگی ساخته شده‌است. این مکان را می‌‌توان آرام‌ترین و دنج‌ترین نقطه شهر است. سایه درختان توت کل سطح حوض را می‌‌پوشاند.در لب حوض مردان مسن ازبک را نوشیدنی به دست در حال شطرنج بازی کردن می‌‌بینید. با اینکه حضور گسترده گردشگران در این مکان را می‌‌بینید اما حوض لیابی هنوز هم بافت سنتی خود را حفظ کرده‌است.
لب حوض می‌دانی است که دز سال 1620 در اطراف یک حوض در بخارا و توسط فردی به نام دیوان بیگی ساخته شده‌است. این مکان را می‌‌توان آرام‌ترین و دنج‌ترین نقطه شهر است. سایه درختان توت کل سطح حوض را می‌‌پوشاند. در لب حوض مردان مسن ازبک را نوشیدنی به دست در حال شطرنج بازی کردن می‌‌بینید. با اینکه حضور گسترده گردشگران در این مکان را می‌‌بینید اما حوض لیابی هنوز هم بافت سنتی خود را حفظ کرده‌است.


تا یک قرن پیش حدود 200 کانال و حوض در بخارا وجود داشت. مردم از آن می‌‌نوشیدند، شست‌وشو می‌‌کردند و حتی آب‌تنی می‌‌کردند. چون این آب‌ها راکد بوند، بیماری‌های زیادی از این طریق منتقل می‌‌شد. مشهور است که متوسط سن در قرن نوزدهم میلادی در بخارا 32 سال بوده‌است. تا اینکه بلشویک‌ها حوض‌ها را خالی کردند و تنها چند حوض از آن زمان باقی مانده‌است.
تا یک قرن پیش حدود 200 کانال و حوض در بخارا وجود داشت. مردم از آن می‌‌نوشیدند، شست‌وشو می‌‌کردند و حتی آب‌تنی می‌‌کردند. چون این آب‌ها راکد بوند، بیماری‌های زیادی از این طریق منتقل می‌‌شد. مشهور است که متوسط سن در قرن نوزدهم میلادی در بخارا 32 سال بوده‌است. تا اینکه بلشویک‌ها حوض‌ها را خالی کردند و تنها چند حوض از آن زمان باقی مانده‌است.
خط ۵۷۴: خط ۵۷۴:


[[رده:کشورها]]
[[رده:کشورها]]
[[رده:کشورهای دارای جمعیت مسلمان]]
[[رده:کشورهای دارای جمعیت مسلمان]]
۴٬۹۳۳

ویرایش