اسکندریه

از ویکی‌وحدت

÷

Ambox clock.svg


نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.

یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در

اسکندریه
نام اسکندریه
کشور و استان مصر • استان اسکندریه
تأسیس ۳۳۱ (پیش از میلاد)
مساحت ۲٬۶۷۹ کیلومتر مربع (۱٬۰۳۴ مایل مربع)
جمعیت ۴٬۵۳۲٬۱۷۴

اسکندریه شهریست زیبا که در زمان اسکندر مقدونی و به دستور او احداث شده است. همانطور که از نامش (الکساندریا) مشخص است از روی نام اسکندر (الکساندر) نامگذاری گشته و در منطقه از ابتدا شهری مهم بوده و هست. این شهر بندری دومین شهر و پنجمین بندر از نظر وسعت در کشور مصر می باشد و به خاطر وجود لوله های نفت و گاز از نظر صنعتی دارای اهمیت زیادی است. در این شهر در زمان اسکندر سازه های زیبا و افسانه ای ساخته شدند که از مهمترین آنها فانوس دریایی اسکندریه بود. این فانوس که دارای آتشدانی در بالای خود بود، راهنمای کشتی ها بود. آتشی که در آن بر افروخته می شد به گونه ای بود که برخی می گفتند تا انتهای جهان را قابل مشاهده است. همچنین به دلیل عظمت ساخت این سازه در دوران قدمی جزو عجایب هفتگانه بوده است.

اسکندریه

اسکندریه‌، دومین‌ شهر بزرگ‌ و مهم‌ترین‌ بندر مصر‌، واقع‌ در کناره دریای‌ مدیترانه‌ و کرانه باختری‌ دلتای‌ نیل‌ و در حدود 183 کیلومتری‌ شمال‌ غربى‌ قاهره قرار گرفته است[۱]. این شهر در سال 331 قبل میلاد توسط اسکندر کبیر تأسیس شد و به زودی به یک مرکز تجاری، صنعتی و فرهنگی مهم و شهر اصلی مصر تبدیل شد[۲].

قدمت 2300 ساله اسکندریه‌، سابقه درخشان‌ هزار ساله آن‌ در گسترش‌ تمدن‌ و فرهنگ‌ و علوم‌؛ اصالت‌، قوت‌ و تحرکى‌ که‌ در گذشته‌ به‌ علومى‌ چون‌ فلسفه‌، ریاضى‌، طب‌، نجوم‌ و دریانوردی‌ بخشیده‌؛ نقشى‌ که‌ در پیدایش‌ و گسترش‌ تمدن‌ هلنى‌ و انتقال‌ علوم‌ یونان‌ ایفا کرده‌؛ و نیز ارتباطى‌ که‌ از لحاظ تاریخى‌ با شخصیت‌هایى‌ چون‌ اسکندر، مارک‌ آنتونى‌ و کلئوپاترا داشته‌، این‌ شهر را از چنان‌ شهرتى‌ برخوردار کرده‌ است‌ که‌ کمتر شهری‌ در جهان‌ به‌ پای‌ آن‌ مى‌رسد[۳].

اسکندریه‌ یکى‌ از مراکز مهم‌ صنعتى‌ مصر به‌ شمار مى‌رود، چنانکه‌ یک‌ سوم‌ محصولات‌ صنعتى‌ مصر در این‌ شهر تولید مى‌شود. فعالیتهای‌ اقتصادی‌ این‌ شهر بیشتر در زمینه بانکداری‌، حمل‌ و نقل‌ دریایى‌، انبارداری‌ و تولید منسوجات‌ است. کشاورزی‌ نیز یکى‌ از فعالیتهای‌ عمده اقتصادی‌ در بخش‌ داخلى‌ اسکندریه‌ است‌ و پنبه‌ مهم‌ترین‌ محصول‌ صادراتى‌ آن‌ به‌ شمار مى‌رود. بیشتر بازرگانى‌ مصر از طریق‌ دو بندرگاه‌ غربى‌ و شرقى‌ اسکندریه‌ صورت‌ مى‌گیرد که‌ بندرگاه‌ غربى‌ از بندرگاه‌ شرقى‌ با اهمیت‌تر است‌. تمام‌ پنبه مصر و بخش‌ اعظم‌ نفت‌ آن‌ و نیز محصولات‌ کشاورزی‌ و برخى‌ کالاهای‌ صادراتى‌ از طریق‌ این‌ بندر صادر مى‌شود[۴].

تأسیس‌

اسکندر در 332ق‌م‌ پس‌ از آغاز لشکرکشى‌ به‌ ایران‌ بر آن‌ شد تا پایتختى‌ برای‌ متصرفات‌ جدید خود و پایگاهى‌ برای‌ تسلط بر آبهای‌ مدیترانه‌ بنا کند. وی‌ شهر قدیمى‌ رقوده‌ یا راکوتیس(مربوط به‌ 1500ق‌م‌) در مجاورت‌ جزیره فاروس‌ و در شمال‌ نوکراتیس‌(نقراطیس‌) را برگزید و بنای‌ شهر جدید را آغاز کرد. سپس‌ ادامه کار را بر عهده نایب‌السلطنه خود کلئومنس‌ گذاشت‌ و مصر را ترک‌ کرد[۵].

نقشه شهر را دینوکراتس معمار یونانى‌ به‌ صورت‌ شطرنجى‌ با خیابانهای‌ هشت‌گانه‌ای‌ که‌ از شمال‌ به‌ جنوب‌ و از شرق‌ به‌ غرب‌ کشیده‌ مى‌شد، طراحى‌ کرد. در وسط شهر میدان‌ بزرگى‌ بود که‌ قصر امپراتور، تماشاخانه‌، موزه‌ و کتابخانه‌ در آن‌ قرار داشت‌[۶]. اسکندریه‌ حدود یک‌ قرن‌ پس‌ از تأسیس‌ چنان‌ شکوهى‌ یافت‌ که‌ هیچ‌ شهری‌ در دنیای‌ باستان‌ با آن‌ برابری‌ نمى‌کرد[۷]. با اینکه‌ اخبار و گزارشهای‌ مورخان مسلمان درباره بنای‌ اسکندریه‌ با واقعیت‌ منطبق‌ نیست‌، اما بیانگر تمدن‌ عظیم‌ و درخشان‌ این‌ شهر در روزگاران‌ کهن‌ است‌.

پانویس

  1. .Chambers's Encyclopedia, London, 1968, 1, p.248
  2. New Catholic encyclopedia, 2ed, The Catholic University of America, 2003, p.281-285
  3. .Britannica, 1978, 1, p.479
  4. .GSE; Judaica; Der Kleine Pauly, 1984, 1, p.240
  5. اسکندری‌، عمر و سفدج‌، تاریخ‌ مصر الى‌ الفتح‌ العثمانى‌، قاهره‌، 1410ق‌/1990م‌، ص 105.
  6. سالم‌، عبدالعزیز، تاریخ‌ الاسکندریة و حضارتها فى‌ العصر الاسلامى‌، قاهره‌، 1969م‌، ص11-12
  7. Britannica, 1986, vol. XIII, p.252.