اصحاب اجماع: تفاوت میان نسخه‌ها

۳٬۱۰۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۹ دسامبر ۲۰۲۳
خط ۱۸: خط ۱۸:
اساس پیدایش این اصطلاح از نظر تاریخی، به اواخر سده سوم و اوائل سده چهارم هجری قمری بازمی‌گردد که در تعابیر برخی از چهره‌های رجالی معروف امامی‌ مانند ابوعمرو کشّی در چند جای کتاب رجالی وی آمده و پس از آن در سده‌های بعد میان رجالیان شکل گرفته است.<ref>اختیار معرفة الرجال ج۲، ص۵۰۷.</ref> <ref>اختیار معرفه الرجال ج2 ص 673</ref> <ref>کلیات فی علم الرجال، ص۱۶۸.</ref> <ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی ج۹، ص۱۰۴</ref>  
اساس پیدایش این اصطلاح از نظر تاریخی، به اواخر سده سوم و اوائل سده چهارم هجری قمری بازمی‌گردد که در تعابیر برخی از چهره‌های رجالی معروف امامی‌ مانند ابوعمرو کشّی در چند جای کتاب رجالی وی آمده و پس از آن در سده‌های بعد میان رجالیان شکل گرفته است.<ref>اختیار معرفة الرجال ج۲، ص۵۰۷.</ref> <ref>اختیار معرفه الرجال ج2 ص 673</ref> <ref>کلیات فی علم الرجال، ص۱۶۸.</ref> <ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی ج۹، ص۱۰۴</ref>  
   
   
== اسامی اصحاب اجماع ==
== تعداد و اسامی اصحاب اجماع ==
تعداد اصحاب اجماع
 
حاجی نوری می فرماید: تعداد آنها 22 یا 23 نفر هستند، زیرا در رجال کشی 16 نفر بلا خلاف جزء این دسته هستند. بعد کشی چهار نفر دیگر را در طبقه ی اولی و ثالثه ذکر می کند. زیرا یکی از دو نفری که اختلاف است ابو بصیر اسدی و دیگیر حسن بن محبوب است که جمعا 18 نفر می شود.
 
باید توجه داشت بنا به عقیده حاجی در مستدرک کشی نمی خواهد بگوید که در مازاد بر اینها اجماعی وجود ندارد بلکه می گوید به نظر من آنچه محل اجماع است این عده هستند. واضح است که اگر کسی در مسأله ای ادعای اجماع کند معنایش این نیست که غیر از آن اجماع دیگری وجود ندارد. شاید اجماع دیگری باشد ولی صحت آن اجماع نزد او احراز نشده باشد.
 
همچنین کسانی دیگر که به جای ابو بصیر اسدی و حسن بن محبوب افراد دیگری را ذکر کرده اند در صدد این نیستند که بگویند که غیر اینها اجماعی وجود ندارد. نتیجه این می شود که یک اجماع را کشی نقل می کند و دیگران هم افراد دیگری را داخل در اجماع می دانند و بین این دو اجماع تکاذبی نیست از این رو ما می توانیم به هر دو اخذ کنیم و همه ی آن افراد را داخل در اصحاب اجماع بدانیم.
 
البته باید در نظر داشت که عصابه که مرحوم کشی از آنها نام می برد و می گوید: (اجتمعت العصابة) به معنای تمام فرقه ی امامیه است و مخصوص فقهاء نیست. بعد که می گوید: وَ قَالَ بَعْضُهُمْ و اختلاف اقوال را نقل می کند. حاجی نوری می گوید که هرچند کشی به (بعض) تعبیر می کند ولی قرینه ی مقام و تناسب حکم و موضوع، اقتضاء می کند که مراد او از بعض، خصوص فقهاء و علماء اعلام از امامیه باشند و کسانی باشد که قول آنها نزد کشی قابل ملاحظه بوده است و به همین دلیل قول آنها را نقل کرده است. البته ممکن است مراد از بعض، در کلام کشی یک عالم و یا علماء متعدد باشد و لفظ بعض بر هر دو قابل حمل است.
 
بنا بر این باید تعداد اصحاب اجماع را 22 نفر حساب کنیم. بعد حاجی نوری اضافه می کند که حمدان بن احمد را نیز ابن داود اضافه کرده بود که اگر به این لیست اضافه شود تعداد آنها 23 می شود.https://sath3.eshia.ir/feqh/archive/text/shobeiry/rejal/62/012/
 
در منابع معتبری چون [[رجال کشی|رجال‌کشّی]]، نام هجده‌نفر از اصحاب امام باقر(ع) تا امام رضا(ع) به‌عنوان اصحاب اجماع بیان شده است.
در منابع معتبری چون [[رجال کشی|رجال‌کشّی]]، نام هجده‌نفر از اصحاب امام باقر(ع) تا امام رضا(ع) به‌عنوان اصحاب اجماع بیان شده است.


confirmed
۲٬۱۶۹

ویرایش