اصحاب صفه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۵ دسامبر ۲۰۲۲
جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - '==پانویس==↵↵[[رده:' به '== پانویس == {{پانویس}} [[رده:')
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
'''اصحاب صفه''' عنوان جمعی از [[مسلمانان]] پاک‌باخته و تهی‌دستی است که در [[صدر اسلام]] و زمان [[پیامبر اسلام(ص)]] در رکاب آن حضرت بودند و چون در [[مدینه]] خانه و آشیان و آشنایی نداشتند در گوشه‌ای از [[مسجد]] روی سکویی که ساخته شده بود، روزگار می گذراندند و به عبادت مشغول بودند.
'''اصحاب صفه''' عنوان جمعی از [[مسلمانان]] پاک‌باخته و تهی‌دستی است که در [[صدر اسلام]] و زمان [[پیامبر اسلام(ص)]] در رکاب آن حضرت بودند و چون در [[مدینه]] خانه و آشیان و آشنایی نداشتند در گوشه‌ای از [[مسجد]] روی سکویی که ساخته شده بود، روزگار می گذراندند و به عبادت مشغول بودند.


==معنای لغوی صفه==
== معنای لغوی صفه ==
«صفّه» در لغت به معنای سایه <ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص ۱۹۵.</ref> یا سکو و ایوان <ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص۱۹۵.</ref> و نیز به معنای مکان تابستانی است که با شاخه‌های درخت خرما پوشیده شده باشد.<ref>مکارم شیرازی ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۰، ص ۴۷۲.</ref>      
«صفّه» در لغت به معنای سایه <ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص ۱۹۵.</ref> یا سکو و ایوان <ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص۱۹۵.</ref> و نیز به معنای مکان تابستانی است که با شاخه‌های درخت خرما پوشیده شده باشد.<ref>مکارم شیرازی ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۰، ص ۴۷۲.</ref>  


==معنای اصطلاحی صفه==
== معنای اصطلاحی صفه ==
صفه در لغا به مکانی سایه‌داری اطلاق می‌شود <ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص ۱۹۵.</ref> که در قسمت شمالی مسجد پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) برای سکونت مهاجرین از مکه انتخاب شده بود.<ref>سمهودی، علی بن احمد، وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، ج۲، ص ۴۸.</ref><ref>ابن‌ تیمیه‌، احمد، مجموعة الرسائل‌ و المسائل‌، ج۱، ص۲۷.</ref>  
صفه در لغا به مکانی سایه‌داری اطلاق می‌شود <ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص ۱۹۵.</ref> که در قسمت شمالی مسجد پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) برای سکونت مهاجرین از مکه انتخاب شده بود.<ref>سمهودی، علی بن احمد، وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، ج۲، ص ۴۸.</ref><ref>ابن‌ تیمیه‌، احمد، مجموعة الرسائل‌ و المسائل‌، ج۱، ص۲۷.</ref>  


==تاریخچه اصحاب صفه==
== تاریخچه اصحاب صفه ==
اصحاب صفه که آنان را اهل صفه نیز می‌خوانند دسته‌ای از یاران پیغمبر (ص) بودند که از [[مکه]] پس از آن حضرت به مدینه هجرت کردند و دسته‏‌ای دیگر بودند که به مدینه آمدند و [[اسلام]] پذیرفتند. چون اکثر ایشان از فقرا و مردمان تنگ‌دست بودند و جا و مکانی نداشتند در ایوان مسقفی در قسمت شمالی مسجد پیغمبر (ص) ساکن شدند.
اصحاب صفه که آنان را اهل صفه نیز می‌خوانند دسته‌ای از یاران پیغمبر (ص) بودند که از [[مکه]] پس از آن حضرت به مدینه هجرت کردند و دسته‏‌ای دیگر بودند که به مدینه آمدند و [[اسلام]] پذیرفتند. چون اکثر ایشان از فقرا و مردمان تنگ‌دست بودند و جا و مکانی نداشتند در ایوان مسقفی در قسمت شمالی مسجد پیغمبر (ص) ساکن شدند.


==حمابت پیامبر صلوات الله علیه==
== حمابت پیامبر صلوات الله علیه ==
پیامبر صلوات الله علیه از اصحاب صفه بسیار حمایت می‌کرد و مقرری روزانه از درآمد عمومی بیت المال برای آنها مقرر داشته روزانه در اختیارشان قرار می‌داد. چون شب فرا می‌رسید، در خانه حضرت که همسایه [[مسجد النبی]] بود، ظرفی پر از جو مخلوط با نخود قرار می‌‏دادند و ایشان از آن ارتزاق می‏‌کردند. از این جهت آنان را [[ضیوف الاسلام|ضیوف الاسلام]] یعنی مهمانان اسلام می‌خواندند. علاوه، پیامبر صلوات الله علیه، مسلمانان را به اکرام و در عین حال شناخت فضل و مراتب آنان تشویق می‌کرد. در پی این حمایت، مشکلات مالی آنها به تدریج کاهش یافت و از آن‌جا نقل مکان کرده در جای مناسب‌تری ساکن شدند. با این حال گروهی از آنها با وجود تمکن نسبی؛ دنیا را رها کرده و همچنان به عبادت و تعلیم و تعلم مشغول بودند.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 63</ref> <ref>دانشنامه بزرگ اسلامی به همت دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، جلد9، صفحه 3601.</ref>
پیامبر صلوات الله علیه از اصحاب صفه بسیار حمایت می‌کرد و مقرری روزانه از درآمد عمومی بیت المال برای آنها مقرر داشته روزانه در اختیارشان قرار می‌داد. چون شب فرا می‌رسید، در خانه حضرت که همسایه [[مسجد النبی]] بود، ظرفی پر از جو مخلوط با نخود قرار می‌‏دادند و ایشان از آن ارتزاق می‏‌کردند. از این جهت آنان را [[ضیوف الاسلام|ضیوف الاسلام]] یعنی مهمانان اسلام می‌خواندند. علاوه، پیامبر صلوات الله علیه، مسلمانان را به اکرام و در عین حال شناخت فضل و مراتب آنان تشویق می‌کرد. در پی این حمایت، مشکلات مالی آنها به تدریج کاهش یافت و از آن‌جا نقل مکان کرده در جای مناسب‌تری ساکن شدند. با این حال گروهی از آنها با وجود تمکن نسبی؛ دنیا را رها کرده و همچنان به عبادت و تعلیم و تعلم مشغول بودند.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 63</ref> <ref>دانشنامه بزرگ اسلامی به همت دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، جلد9، صفحه 3601.</ref>


==نظر قرآن درباره اصحاب صفه==
== نظر قرآن درباره اصحاب صفه ==
خصوصیات و ارزش‌های اسلامی اصحاب صفه زمینه‌ای شد تا برخی از مفسران، شان نزول تعدادی از آیات قرآن <ref>سوره بقره:۲، آیه۲۷۳، سوره انعام:۶، آیه۵۲، سوره کهف:۱۸، آیه۲۸</ref> را به آنها منتسب و در آثار خود بیاورند.<ref>ر.ک، ابن سعد، کتاب الطبقات الکبیر، ج۱ (۲)، ص۱۳؛ قمی، تفسیر، ج۱، ص۲۰۲؛ طبری، تفسیر، ج۲۵، ص۱۹؛ فخرالدین رازی، التفسیر الکبیر، ج۷، ص۸۴؛ سیوطی، الدر المنثور، ج۲، ص۸۸، ج۷، ص۳۵۲
خصوصیات و ارزش‌های اسلامی اصحاب صفه زمینه‌ای شد تا برخی از مفسران، شان نزول تعدادی از آیات قرآن <ref>سوره بقره:۲، آیه۲۷۳، سوره انعام:۶، آیه۵۲، سوره کهف:۱۸، آیه۲۸</ref> را به آنها منتسب و در آثار خود بیاورند.<ref>ر. ک، ابن سعد، کتاب الطبقات الکبیر، ج۱ (۲)، ص۱۳؛ قمی، تفسیر، ج۱، ص۲۰۲؛ طبری، تفسیر، ج۲۵، ص۱۹؛ فخرالدین رازی، التفسیر الکبیر، ج۷، ص۸۴؛ سیوطی، الدر المنثور، ج۲، ص۸۸، ج۷، ص۳۵۲
</ref>
</ref>


==تعداد اصحاب صفه==
== تعداد اصحاب صفه ==
راویان در شمار ایشان اختلاف کردند، بعضی شمار ایشان را ده یا سی و یا نود و دو و یا نود و سه و برخی عددشان را به چهارصد تن رسانیده ‏اند.
راویان در شمار ایشان اختلاف کردند، بعضی شمار ایشان را ده یا سی و یا نود و دو و یا نود و سه و برخی عددشان را به چهارصد تن رسانیده ‏اند.
نوشته اند که [[ابوذر غفاری]]، [[حذیفه عبسی|حذیفه عبسی]]، [[واثله لیثی|واثله لیثی]]، [[ابی مویهبه|ابی مویهبه]]، [[عمار یاسر|عمار یاسر]]، [[بلال حبشی]]، [[خباب بن ارت]]، [[سلمان فارسی]] و [[صهیب بن سنان رومی|صهیب بن سنان رومی]] از ایشان بوده‏‌اند. <ref>ر.ک،همان</ref>
نوشته اند که [[ابوذر غفاری]]، [[حذیفه عبسی|حذیفه عبسی]]، [[واثله لیثی|واثله لیثی]]، [[ابی مویهبه|ابی مویهبه]]، [[عمار یاسر|عمار یاسر]]، [[بلال حبشی]]، [[خباب بن ارت]]، [[سلمان فارسی]] و [[صهیب بن سنان رومی|صهیب بن سنان رومی]] از ایشان بوده‏‌اند. <ref>ر. ک،همان</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده: تاریخ اسلام]]
[[رده:تاریخ اسلام]]
[[رده: مفاهیم اسلامی]]
[[رده:مفاهیم اسلامی]]
۴٬۹۳۳

ویرایش