۸۵٬۶۹۸
ویرایش
افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'دولتها' به 'دولتها'
جز (جایگزینی متن - ' ملی گرا' به ' ملی‌گرا') |
جز (جایگزینی متن - 'دولتها' به 'دولتها') |
||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
=آموزش در افغانستان= | =آموزش در افغانستان= | ||
در هنگام اشغال افغانستان توسط شوروی (دهه ۱۳۶۰) و | در هنگام اشغال افغانستان توسط شوروی (دهه ۱۳۶۰) و جنگهای داخلی این کشور (دهه ۱۳۷۰)، شالوده آموزش و پرورش افغانستان از هم پاشید. در دورهٔ قدرت [[طالبان]] دختران خانه‌نشین شده و اجازهٔ تحصیل از آنها گرفته شد. در این دوره، به جای درس‌های علمی‌مانند کیمیا و فیزیک در مدارس، بیشتر بر آموزش‌های مذهبی تأکید می‌شد. | ||
اکنون برآورد می‌شود کمتر از نیمی از مدارس افغانستان دسترسی به آب آشامیدنی داشته باشند. پس از یورش آمریکا به افغانستان در سال ۱۳۸۰ و فروپاشی طالبان، با روی کار آمدن دولت انتقالی وضعیت تحصیل اندک‌اندک رو به بهبودی می‌رود، ولی با این وجود هنوز بیش از ۶۰٪ مردم افغانستان از سواد خواندن و نوشتن بی‌بهره‌اند. | اکنون برآورد می‌شود کمتر از نیمی از مدارس افغانستان دسترسی به آب آشامیدنی داشته باشند. پس از یورش آمریکا به افغانستان در سال ۱۳۸۰ و فروپاشی طالبان، با روی کار آمدن دولت انتقالی وضعیت تحصیل اندک‌اندک رو به بهبودی می‌رود، ولی با این وجود هنوز بیش از ۶۰٪ مردم افغانستان از سواد خواندن و نوشتن بی‌بهره‌اند. | ||
| خط ۲۰۱: | خط ۲۰۱: | ||
امروزه لوي جرگه ابزاري در دست حاكمان پشتونيست است تا مجموعه اي از سران قومي، مذهبي، قبايل و پير مردان را جمع كنند و توسط آنها مٌهر تایيد بر استمرار برنامه‌هاي غير قانوني و غير انساني خود بزنند<ref>[http://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=158370 شبکه اطلاع رسانی افغانستان]</ref>. | امروزه لوي جرگه ابزاري در دست حاكمان پشتونيست است تا مجموعه اي از سران قومي، مذهبي، قبايل و پير مردان را جمع كنند و توسط آنها مٌهر تایيد بر استمرار برنامه‌هاي غير قانوني و غير انساني خود بزنند<ref>[http://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=158370 شبکه اطلاع رسانی افغانستان]</ref>. | ||
دولتهای حاکم در افغانستان به وسیله‌‌ی لویه‌‌جرگه خود را به‌عنوان یک دولت پشتون جا زده، بر حاکمیت خود تأکید کرده، شهرت تاریخی و نمادهای قبیله‌ای شان را برجسته کرده، و در نهایت بدین وسیله به ارعاب و ترساندن اقوام غیر پشتون می پردازند<ref>[http://irdiplomacy.ir/fa/news/2004905/%D8%AA%D9%88%D8%B7%D8%A6%D9%87-%DA%A9%D8%B1%D8%B2%DB%8C-%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81-%D8%BA%D9%86%DB%8C-%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%B2%D8%A7%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%D8%B3-%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 دیپلماسی ایرانی]</ref>. بطور نمونه به توصیه لارد و بِرنِس؛ مشاوران انگلیسی برای اولین بار نام افغانستان در لویه جرگه پغمان به تصویب رسید و از آن پس نام افغانستان بجای نام تاریخی خراسان بکار برده شد<ref>[https://af.shafaqna.com/FA/343004 سایت شفقنا]</ref>. | |||
== نقش لویه جرگه در بقدرت رساندن مجدد طالبان == | == نقش لویه جرگه در بقدرت رساندن مجدد طالبان == | ||
| خط ۲۱۵: | خط ۲۱۵: | ||
آخرین لویه جرگه دولت اشرف غنی همان تصمیمی را گرفت که از قبل اتخاذ شده بود. شرکت‌کنندگان فرمایشی لویه جرگه تصمیم گرفتند که شش هزار زندانی طالبان شامل ۴۰۰ زندانی خطرناک، قاچاقچیان بین‌المللی، آدم‌ربایان و متهمان به کشتارها، آزاد شوند. در پایان لویه جرگه گفته شد که تصمیم آزادی زندانیان طالبان را نمایندگان مردم گرفتند و درنهایت این تصمامیم بعنوان یکی از دلایل سقوط دولت جمهوری اسلامی افغانستان برشمرده شد<ref>[https://parstoday.com/dari/news/uncategorised-i113264 سایت پارس تو دی]</ref> | آخرین لویه جرگه دولت اشرف غنی همان تصمیمی را گرفت که از قبل اتخاذ شده بود. شرکت‌کنندگان فرمایشی لویه جرگه تصمیم گرفتند که شش هزار زندانی طالبان شامل ۴۰۰ زندانی خطرناک، قاچاقچیان بین‌المللی، آدم‌ربایان و متهمان به کشتارها، آزاد شوند. در پایان لویه جرگه گفته شد که تصمیم آزادی زندانیان طالبان را نمایندگان مردم گرفتند و درنهایت این تصمامیم بعنوان یکی از دلایل سقوط دولت جمهوری اسلامی افغانستان برشمرده شد<ref>[https://parstoday.com/dari/news/uncategorised-i113264 سایت پارس تو دی]</ref> | ||
پس از فرار اشرف غنی از افغانستان حامد کرزی که به برادری با طالبان مشهور است، چون در دوره حاکمیتش بر افغانستان مانع حملات هوایی به مواضع طالبان شد و با نام مصلحت ملی، هرگز به صراحت از جنایت‌های طالبان حرفی نزد و برعکس، چهره‌ها و حرکت‌های ضد طالبان را در دوره حاکمیتش بر افغانستان تضعیف کرد<ref>[https://www.independentpersian.com/node/200491/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%87-%D8%AC%D8%B1%DA%AF%D9%87-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D9%87%D8%AF%D8%9F ایندیپندنت فارسی]</ref>در گفتگو با طالبان خواستار احیای قانون اساسی دوران ظاهر شاه که در سال ۱۳۴۳ خورشیدی به تصویب رسیده است شد، و همزمان پیشنهاد کرد تا لویه جرگه برگزار شود و درباره آینده کشور و مسائلی چون حکومت، قانون اساسی و پرچم ملی تصمیم بگیرد. این در حالی است که به باور بسیاری از کارشناسان، احیای دوباره قانون اساسی منسوخ دوران شاهنشاهی یک بازگشت ویرانگر و غیرقابل جبران به گذشته‌ای سیاه و تاریک است؛ قانونی که حقوق | پس از فرار اشرف غنی از افغانستان حامد کرزی که به برادری با طالبان مشهور است، چون در دوره حاکمیتش بر افغانستان مانع حملات هوایی به مواضع طالبان شد و با نام مصلحت ملی، هرگز به صراحت از جنایت‌های طالبان حرفی نزد و برعکس، چهره‌ها و حرکت‌های ضد طالبان را در دوره حاکمیتش بر افغانستان تضعیف کرد<ref>[https://www.independentpersian.com/node/200491/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%87-%D8%AC%D8%B1%DA%AF%D9%87-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D9%87%D8%AF%D8%9F ایندیپندنت فارسی]</ref>در گفتگو با طالبان خواستار احیای قانون اساسی دوران ظاهر شاه که در سال ۱۳۴۳ خورشیدی به تصویب رسیده است شد، و همزمان پیشنهاد کرد تا لویه جرگه برگزار شود و درباره آینده کشور و مسائلی چون حکومت، قانون اساسی و پرچم ملی تصمیم بگیرد. این در حالی است که به باور بسیاری از کارشناسان، احیای دوباره قانون اساسی منسوخ دوران شاهنشاهی یک بازگشت ویرانگر و غیرقابل جبران به گذشته‌ای سیاه و تاریک است؛ قانونی که حقوق اقلیت‌ها را به رسمیت نمی شناسد به شاه به مثابه سایه خدا و سلطان بلامنازع سرنوشت مردم قدرت نامحدود اعطا می‌کند و حکومت را به طرز انحصاری در اختیار یک گروه خاص قرار می‌دهد وجز آنکه دیکتاتوری را توجیه و تشریع کند و بسیاری از اقوام و مذاهب افغانستان را از دستیابی به حقوق عادلانه خود در ساختار قدرت بازبدارد هیچ پیامد دیگری نخواهد داشت<ref>[https://af.shafaqna.com/FA/501425 سایت شفقنا]</ref> | ||
== گاهشماری لویه جرگه‌های مهم == | == گاهشماری لویه جرگه‌های مهم == | ||
| خط ۵۹۷: | خط ۵۹۷: | ||
=تاریخچه= | =تاریخچه= | ||
در هنگام اشغال افغانستان توسط شوروی (دهه ۱۳۶۰) و | در هنگام اشغال افغانستان توسط شوروی (دهه ۱۳۶۰) و جنگهای داخلی این کشور (دهه ۱۳۷۰)، شالوده آموزش و پرورش افغانستان از هم پاشید. در دورهٔ قدرت [[طالبان]] دختران خانه‌نشین شده و اجازهٔ تحصیل از آنها گرفته شد. در این دوره به جای درس‌های علمی مانند کیمیا و فیزیک در مدارس بیشتر بر آموزش‌های مذهبی تأکید می‌شد. | ||
=وضعیت کنونی= | =وضعیت کنونی= | ||