۸٬۱۱۸
ویرایش
←شیوه و رشته های تحصیلی در الأزهر
Mohsenmadani (بحث | مشارکتها) |
|||
| خط ۱۲۶: | خط ۱۲۶: | ||
تمامی رشته های آکادمیک و هنری در الازهر به طور تخصصی در دانشکدهای مختلف این دانشگاه که به ترتیب زیر است، تدریس می‌شود. | تمامی رشته های آکادمیک و هنری در الازهر به طور تخصصی در دانشکدهای مختلف این دانشگاه که به ترتیب زیر است، تدریس می‌شود. | ||
[[پرونده:رشته های الازهر.jpg|500px|بندانگشتی|وسط|]] | [[پرونده:رشته های الازهر.jpg|500px|بندانگشتی|وسط|]] | ||
=وظایف الأزهر= | |||
تمامی این تشکیلات و هزینه های سنگین فقط برای تدریس و مطالعات اساتید و تحصیل دانشجویان مشتاق نیست، بلکه الازهر در جامعه مصر دارای وظایفی تعریف شده است که ماهیت ذاتی و فلسفه وجودی خود را در گرو انجام این وظایف می داند. از این رو به اهم این وظایف اشاره می‌شود:<br> | |||
آموزش: با توجه به توضیحات فوق مسلم است که اصلی ترین وظیفه الازهر مسئله آموزش و تعلیم علمای آینده اهل سنت است. | |||
صدورفتواء: یکی از بخش های اصلی جامع الازهر بخش مجمع البحوث الاسلاميه و کمیته فتواء است. الازهر بر خود واجب می‌بیند که از طریق این بخش‌ها به سوالات شرعی و استفتائات مردم پاسخ دهد؛ از سوی دیگر یکی از مسئولیت‌های الازهر صدور فتواهای رسمی مورد خواست دولت به مرکز دارلافتاء است.<br> | |||
نقش آفرینی سیاسی: الازهر و اداره ی آن تا کنون هزینه و وقت زیادی را بر دوش ملت مصر گذاشته، پس مسلم است که این مجموعه موظف به نقش آفرینی سیاسی در بزنگاه‌های تاریخی مصر و جهان اسلام باشد. هر چند که در دوران معاصر به تدریج از استقلال‌های آن کاسته شده و حتی دارای دیدگاه‌های همسو با دولت‌های پیشین مصر در خصوص مسئله فلسطین و اسرائیل بوده است. | |||
تبلیغ: همچون هر نهاد مذهبی، الازهر نیز مسئول تبلیغ و ترویج مذهب رسمی خود است. از این رو در الازهر نهادی با عنوان کمیته عالی تبلیغ اسلام تشکیل شده تا مبلغان و سخنرانان فارغ التحصیل جهت تبلیغ و ترویج مذهب رسمی الازهر به مناطق مختلف اعزام شوند. | |||
<br> | |||
الازهر با تسلط خلفای فاطمی شیعه مذهب بوجود آمد و قرار بود یک نظام عقیدتی نیرومندی را از رعیا، زارعین و... پدید آورد تا بتواند پایگاه اجتماعی حکومت فاطمیان را تثبیت نماید. اما با تسلط صلاح‌الدین ایوبی بر مصر و استمرار حکومت ایوبیان سنی مذهب دورانی تیره و تاریک برای الازهر آغاز شد. ایوبیان مذهب رسمی الازهر را از شیعه اسماعیلی به مذهب سنی شافعی تغییر دادند و بسیاری از کلاس‌های درس الازهر را تعطیل نمودند. | |||
<br> | |||
آنها الازهر را به منزله یک قوه و ظرفیت برای توطئه علیه نظام خود جهت بازگرداندن باقی ماندگان فاطمیان به حکومت می‌دانستند و از این رو تمام تلاش خود را جهت محدود کردن الازهر به کار بسته بودند. حکومت ایوبیان پس از حدود یک قرن سلطه در قرن 13میلادی توسط ممالیک منقرض گشت و این اتفاق موجب شد که مصر و الازهر بار دیگر به خود روی آرامش ببینند. ممالیک که آگاه بودند اسماعیلیان بعد از یک قرن سر از خاک بیرون نمی‌کشند، با آگاهی از دشمنی الازهر با ایوبیان، با پر و بال دادن به این جامعه زمینه توسعه آن را فراهم نمودند. | |||
<br> | |||
در دوران ممالیک از آنجا که به علم و دانش اندوزی توجه می شد، مدارک و بناهای گذشته تعمیر و بازسازی گردیدند و مقدمات قدرت گرفتن مجدد الازهر فراهم شد. این روزنه امید نیز پس از مدتی با سلطه عثمانی ها به فراموشی سپرده شد. آنها در بدو ورود خود به مصر و فتح قاهره تمام شهرها را غارت کردند، غارتی که ضربه‌ای شدید به الازهر زد. حکومت عثمانی همچون ایوبیان از ترس تبدیل شدن الازهر به کانون طرفداران رژیم سابق، اکثر کلاس‌های درس آن را تعطیل و حتی پاره ای از اساتید را به تبعید فرستاد. | |||
<br> | |||
اما پس از مدتی عثمانیان دریافتند که مصر را با آن وسعت جغرافیایی و کثرت جمعیتی، نمی توانند با صرف اتکاء به بازوی نظامی کنترل کنند. از این رو در قرن 17میلادی سمت شیخ الازهر توسط حکام عثمانی پدید آمد. از همان دوران الازهر توانست دوران اوج خود را از حیث علم و معرفت آغاز کند و تبدیل به پناهگاه دانشمندان و عالمان جهان اسلام و جویندگان علم شود. با افول قدرت امپراطوری عثمانی، الازهر عصری کاملاً نوین را به خود دید و آن اشغال مصر توسط مسیحیان بود. | |||
<br> | |||
در قرن 18میلادی فرانسویان توانستند مصر را به تصرف خود درآورند. حضور و سلطه فرانسویان، الازهر را با شیوه نوین آموزش و علوم پیشرفته غربی آشنا کرد. در همین زمان ناپلئون که توانسته بود با جلب نظر علمای الازهر، قاهره را به تصرف خود درآورد "انیستیتوی مصر"را تأسیس و تعداد زیادی از متخصصان فرانسوی را جهت ارائه نظریات فنی به این موسسه اعزام کرد. | |||
<br> | |||
دوران فرانسویان نیز در سال 1882 میلادی با اشغال مصر توسط انگلستان به پایان رسید و عصر استعمار مصر آغاز شد. استعمار مصر توسط انگلیس، الازهر نشینان را به فکر واداشت و موجب شد این مرکز دستخوش تحولات جدی سازمانی و علمی- مذهبی شود. در این دوره محمد عبده، امام الازهر که رابطه عمیقی با سيد جمال‌الدين اسدآبادي داشت خواهان تنظيم برنامه درس ثابت شد تا جايگزين روش پراکنده گذشته گردد و برگزاري امتحانات و آزمون‌ها را نيز مهم قلمداد کرد. | |||
<br> | |||
در نهایت در همین راستا در دهه چهارم قرن 20 میلادی اساس و سازماندهی الازهر از یک محفل سنتی به دانشگاهی امروزي متحول شد و آموزش‌هاي نوين علمي، از جمله تخصص‌هاي پزشکي، مهندسي، رياضيات، شيمی، اقتصاد و ... در زمره آموزش‌های دانشگاهی الازهر قرار گرفتند. | |||
<br> | |||
جایگاه الازهر مرهون نقش‌آفرینی این مرکز در تحولات جهان اسلام و مصر می‌باشد. الازهر از عناصر اصلی تثبیت و گسترش زبان عربی و مصون نگه داشتن آن از ادبیات ترکی بوده است. این مرکز نقش جدی در بیرون راندن فرانسویان و انگلیسی‌ها از مصر و تجزیه امپراطوری عثمانی داشت. تمامی این اثرگذاری‌ها نشان‌دهنده جایگاه الازهر در عرصه های مختلف در تحولات جهان اسلام است که سعی می‌شود به مهم‌ترین آنان اشاره شود.<br> | |||
=الأزهر وگسترش ارتباطات با سایر مراکز علمی جهان= | =الأزهر وگسترش ارتباطات با سایر مراکز علمی جهان= | ||