confirmed، مدیران
۳۳٬۰۴۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۹ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
== اساتید == | == اساتید == | ||
از مشخصات تمامى اساتید صاحب اطلاع دقیق در دسترس نیست. برخى از اساتید مهم وى عبارتند از: عبّاد (پدر او)، ابن عمید، ابن فارس، [[ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی|ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافى]]، ابوبکر محمد بن یعقوب، قاضى ابوبکر احمد بن کامل، ابوزکریّا یحیى بن عدّى، ابوعمر صبّاغ. | از مشخصات تمامى اساتید صاحب اطلاع دقیق در دسترس نیست. برخى از اساتید مهم وى عبارتند از: | ||
* عبّاد (پدر او)، ابن عمید، | |||
* ابن فارس، | |||
* [[ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی|ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافى]]، | |||
* ابوبکر محمد بن یعقوب، | |||
* قاضى ابوبکر احمد بن کامل، | |||
* ابوزکریّا یحیى بن عدّى، | |||
* ابوعمر صبّاغ. | |||
== شاگردان == | == شاگردان == | ||
اسامى برخى از شاگردان او بدین شرح است: شیخ عبدالقاهر | اسامى برخى از شاگردان او بدین شرح است: | ||
* شیخ [[عبدالقاهر جرجانى]]، | |||
* ابوبکر بن مقرى، | |||
* قاضى ابوطیب طبرى، | |||
* ابوالفضل محمد بن ابراهیم نسوّى شافعى، | |||
* ابوبکر على ذکوانى. | |||
== مذهب == | == مذهب == | ||
بسیارى از بزرگان به [[تشیع | بسیارى از بزرگان به [[مذهب شیعه|تشیع]] و برخى به دوازده امامى بودن او تصریح کرده‌اند. [[سید بن طاووس|سیّد بن طاووس]]، [[شیخ صدوق|شیخ صدوق]]، [[محمد باقر مجلسی|علاّمه مجلسى]]، [[شیخ حر عاملی|شیخ حرّ عاملى]]، [[شیخ بهایی|شیخ بهایى]]، و بسیارى دیگر از این جمله‌اند. جز تصریح بزرگان، دقت در اشعارى که از صاحب باقى مانده و شور و شوق او به ولایت و دوستى [[ائمه]] معصومین(علیه السلام) بهترین شاهد بر تشیع این شخصیت بزرگ است. | ||
== مناصب == | == مناصب == | ||
هنگامى که صاحب به مقام وزارت رسید درصدد اصلاح امور برآمد و در اوّلین گام، بدعت‌هاى ناپسند و رسوم ظالمانه را برانداخت. او در اجراى عدالت و رفع ستم از مردم بسیار کوشا بود. او پس از رسیدن به مقام وزارت نیز کسب علم و معرفت را فراموش نکرد. او چه در ایّام اقامت در شهرهاى | هنگامى که صاحب به مقام وزارت رسید درصدد اصلاح امور برآمد و در اوّلین گام، بدعت‌هاى ناپسند و رسوم ظالمانه را برانداخت. او در اجراى [[عدل|عدالت]] و رفع ستم از مردم بسیار کوشا بود. او پس از رسیدن به مقام وزارت نیز کسب علم و معرفت را فراموش نکرد. او چه در ایّام اقامت در شهرهاى [[اصفهان]]، [[بغداد]] و [[ری|رى]] و چه در مسافرت همیشه با برخى از دانشمندان و بزرگانِ علم همراه بود و حتّى در مأموریت‌هاى نظامى نیز مجلس بحث و گفتگو تشکیل مى‌داد. | ||
== توجهات == | == توجهات == | ||
| خط ۴۸: | خط ۶۰: | ||
صاحب در تمامى ابواب و فنون شعر از قبیل مدح، وصف، رثاء، هجاء، هذل، مواعظ و غیره اشعارى سروده و در هر فن قدرت طبع خود را با آوردن معانى نو و مضامین تازه و دقیق آشکار ساخته است. او اشعار متعددى در وصف ائمه و [[علی بن ابی طالب|امام علی]] و در بیان مقام والاى آنان سروده است. | صاحب در تمامى ابواب و فنون شعر از قبیل مدح، وصف، رثاء، هجاء، هذل، مواعظ و غیره اشعارى سروده و در هر فن قدرت طبع خود را با آوردن معانى نو و مضامین تازه و دقیق آشکار ساخته است. او اشعار متعددى در وصف ائمه و [[علی بن ابی طالب|امام علی]] و در بیان مقام والاى آنان سروده است. | ||
در عظمت شخصیت صاحب بن عبّاد همین بس که [[عبدالحسین امینی|علامه امینى]] در شأن او مى‌گوید: «او از کسانى است که | در عظمت شخصیت صاحب بن عبّاد همین بس که [[عبدالحسین امینی|علامه امینى]] در شأن او مى‌گوید: «او از کسانى است که شرح‌حال نویس هر اندازه ادیب و سخندان باشد از بیان فضایل و مکارم او ناتوان بوده، زبانش در کام مى‌خشکد.» | ||
== آثار == | == آثار == | ||
آثار متعددى در زمینه علوم فوق از صاحب باقى مانده که بدین شرح است<ref>صاحب، المحیط فی اللغة، ۱۴۱۴ق، ج۱، مقدمه، ص۱۲۱۶</ref>: | آثار متعددى در زمینه علوم فوق از صاحب باقى مانده که بدین شرح است<ref>صاحب، المحیط فی اللغة، ۱۴۱۴ق، ج۱، مقدمه، ص۱۲۱۶</ref>: | ||
کتاب الابانه (در علم کلام) | # کتاب الابانه (در علم کلام)؛ | ||
الاقناع (در عروض) | # الاقناع (در عروض)؛ | ||
الامثال السائره (در علوم ادبى) | # الامثال السائره (در علوم ادبى)؛ | ||
التذکره (در کلام و اصول دین) | # التذکره (در کلام و اصول دین)؛ | ||
دیوان | # دیوان اشعار؛ | ||
رسائل صاحب (مباحث اخلاقى، اعتقادى و اجتماعى) | # رسائل صاحب (مباحث اخلاقى، اعتقادى و اجتماعى)؛ | ||
رساله‌اى در فضایل حضرت [[عبدالعظیم حسنی|عبدالعظیم حسنى]] | # رساله‌اى در فضایل حضرت [[عبدالعظیم حسنی|عبدالعظیم حسنى(علیه السلام)]]؛ | ||
رساله‌اى در علم | # رساله‌اى در علم طب؛ | ||
عنوان | # عنوان المعارف؛ | ||
الفرق بین الضاد و | # الفرق بین الضاد و الظاء؛ | ||
المحیط (در علم لغت) | # المحیط (در علم لغت)؛ | ||
الروزنامجة(دفتری که صاحب تمام کارهای روزانه دیوانی را در آن یادداشت می‌کرده است)<ref>ملایری، تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ۱۳۷۹ش، ج۶، ص۲۵۶</ref>. | # الروزنامجة(دفتری که صاحب تمام کارهای روزانه دیوانی را در آن یادداشت می‌کرده است)<ref>ملایری، تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، ۱۳۷۹ش، ج۶، ص۲۵۶</ref>. | ||
== درگذشت == | |||
وى در اواخر عمر خویش، ناخوش و رنجور گشت و در بستر بیمارى افتاد. او در بستر هم از مسائل کشور غافل نبود و از امور کشور با اطلاع مى‌شد. سرانجام در شب جمعه 24 [[صفر المظفر|صفر]] سال 385ق جان به پروردگار خویش تسلیم کرد. | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[آل بویه]] | |||
* [[ذی القعده|ذیقعده]] | |||
* [[شیخ بهایی|شیخ بهایى]] | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||