انواع شهرت و دیدگاه فقیهان نسبت به آن (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

بسیاری از علمای [[امامیه]] بلکه قریب باتفاق انها معتقدند که بوسیله شهرت عملی اصحاب می‌توان ضعف سندی [[احادیث]] را جبران نموده و زمینه را برای اعتبار و عمل به ان فراهم نمود.

مراد از شهرت فتوائی عبارتست از فتوائی که بین علمای امامیه بدون انکه مستندش مشخص باشد مشهور گردیده است که در مقابل ان فتوای شاذ قرار دارد.

شهرت عملی عبارتست از عمل علما به روایتی ضعیف که مقابل ان اعراض و ترک عمل به روایت خاص قرار دارد بدین معنا که گاه روایتی اعم از انکه ضعیف یا قوی باشد مورد اعراض علما قرار نمی‌گیرد.

شهرت روائی نیز عبارتست از انکه روایتی در بسیاری از کتب حدیثی نقل شده باشد که مقابل ان حدیث شاذ است که چنین روایتی در بین فقیهان از مرجحات باب تعارض شمرده می‌شود.  

شهرت فتوائی در بین اکثر فقهای امامیه مطلقا معتبر است اما برخی نظیر امام خمینی و ایه الله بروجردی معتقدند که شهرت فتوائی تا زمان شیخ طوسی معتبر اما بعد از ان معتبر نمی‌باشد بجهت انکه شیوه متقدمین از فقیهان امامیه تا زمان شیخ طوسی بران بود که فتاوایشان را بزبان و الفاظی که در روایات نقل شده بیان می‌کردند بنابراین شهرت روایی متقدمین تا زمان شیخ طوسی را باید بمنزله روایت تلقی نمود درحالی که فقیهان بعد از شیخ و متاخرین بعد از او تا کنون چنین روشی را در بیان فتاوای خویش بکار نمی‌بردند.<ref>رک به: موسوعه اصول الفقه المقارن ج 4ص 263

شهرت عملی از منظر بیشتر اعلام امامیه معتبر بوده هر چند برخی نظیر ایه الله خوئی قائل به حجیت ان نیست. در موسوعه اصول الفقه المقارن امده است:  

لازم به ذکر است که برخی از متاخران نظیر ایه الله خوئی شهرت عملی را فاقد حجیت می‌دانند:  

ایشان بین شهرت عملی و اعراض عملی تفکیک قائل شده و معتقد است که شهرت عملی نسبت به روایت ضعیف سبب جبران ضعف سند نمی‌گردد بخلاف اعراض عملی از خبر ثقه که سبب عدم حجیت خبر ثقه می‌شود بدلیل آنکه دلیل حجیت خبر ثقه بناء عقلاست که خبر ثقه را بدلیل آنکه کاشفیت نوعی از واقع را داراست آنرا معتبر می‌داند بنابر‌این اعراض عملی مانع کاشفیت خبر ثقه از واقعیت خواهد شد و از اینرو بناء عقلا در چنین فرضی خبر ثقه - هر چند بحسب ظاهر دلیل حجیت شامل آن می‌شود – را حجت نمی داند.

نتیجه انکه گرچه حدیث ضعیف از منظر فریقین اجمالا مردود است اما برخی از موارد ان به صورت مشروط مقبول می‌باشد.

[[رده:مقالات]]