۲٬۸۸۰
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '== پانویس ==↵<references />↵[[رده:' به '== پانویس == {{پانویس}} [[رده:'
بدون خلاصۀ ویرایش |
Wikivahdat (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '== پانویس ==↵<references />↵[[رده:' به '== پانویس == {{پانویس}} [[رده:') |
||
| (یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
جمعیت شهر اوفا مرکز این جمهوری مطابق آمار ۱۹۹۱م/۱۳۷۰ش دارای ۰۰۰، ۰۹۷، ۱نفر جمعیت است و در ۵۴ و ۴۰ عرض شمالی و ۵۶ طول شرقی واقع شده است. | جمعیت شهر اوفا مرکز این جمهوری مطابق آمار ۱۹۹۱م/۱۳۷۰ش دارای ۰۰۰، ۰۹۷، ۱نفر جمعیت است و در ۵۴ و ۴۰ عرض شمالی و ۵۶ طول شرقی واقع شده است. | ||
<br> | <br> | ||
==جمعیت== | == جمعیت == | ||
جمعیت جمهوری باشقیرستان در ۱۹۸۵م/۱۳۶۴ش بالغ بر ۰۰۰، ۸۵۸، ۳نفر بوده است که ۶۲% آن در شهرها سکنی داشته‌اند. | جمعیت جمهوری باشقیرستان در ۱۹۸۵م/۱۳۶۴ش بالغ بر ۰۰۰، ۸۵۸، ۳نفر بوده است که ۶۲% آن در شهرها سکنی داشته‌اند. | ||
<br> | <br> | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
در آمار ۱۹۷۰م از کل جمعیت ۰۰۰، ۸۳۳، ۳ نفری باشقیرستان، حدود ۸۹۲ هزار نفر باشقیر، ۰۰۰، ۵۴۶، ۱ نفر روس، ۹۴۵ هزار نفر تاتار و بقیه از دیگر اقوام بوده‌اند در ۱۹۵۹م حدود ۴/۴۲% از جمعیت باشقیرستان را روس‌ها تشکیل می‌دادند که در ۱۹۷۹م به ۳/۴۰% کاهش یافت. | در آمار ۱۹۷۰م از کل جمعیت ۰۰۰، ۸۳۳، ۳ نفری باشقیرستان، حدود ۸۹۲ هزار نفر باشقیر، ۰۰۰، ۵۴۶، ۱ نفر روس، ۹۴۵ هزار نفر تاتار و بقیه از دیگر اقوام بوده‌اند در ۱۹۵۹م حدود ۴/۴۲% از جمعیت باشقیرستان را روس‌ها تشکیل می‌دادند که در ۱۹۷۹م به ۳/۴۰% کاهش یافت. | ||
<br> | <br> | ||
==زبان و گویش== | == زبان و گویش == | ||
زبان باشقیری متعلق به گروه زبان‌های ترکی است. | زبان باشقیری متعلق به گروه زبان‌های ترکی است. | ||
<br> | <br> | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
خط و کتابت باشقیرها تا ۱۹۲۹م عربی، و از ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۹م لاتینی بود، و سرانجام در ۱۹۴۰م سیریلی شد. | خط و کتابت باشقیرها تا ۱۹۲۹م عربی، و از ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۹م لاتینی بود، و سرانجام در ۱۹۴۰م سیریلی شد. | ||
<br> | <br> | ||
==دین و آیین باشقیرها== | == دین و آیین باشقیرها == | ||
خدایان متعددی داشتند که ابن فضلان شمار آنان را ۱۲ نوشته است، گذشته از آن حیواناتی چون مار و بلدرچین را نیز می‌پرستیدند. | خدایان متعددی داشتند که ابن فضلان شمار آنان را ۱۲ نوشته است، گذشته از آن حیواناتی چون مار و بلدرچین را نیز می‌پرستیدند. | ||
<br> | <br> | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
با این وصف، در طول سده‌های ۱۰-۱۲ق/۱۶- ۱۸م گروهی از مردم باشقیرستان به مسیحیت گرویدند. | با این وصف، در طول سده‌های ۱۰-۱۲ق/۱۶- ۱۸م گروهی از مردم باشقیرستان به مسیحیت گرویدند. | ||
<br> | <br> | ||
==پیشینه تاریخی== | == پیشینه تاریخی == | ||
در نیمه دوم هزاره نخست ق‌م، در جنوب باشقیرستان اقوام [[آریایی]] تبار سرمت سکنی داشتند که کار عمده آنان دام‌پروری بود. | در نیمه دوم هزاره نخست ق‌م، در جنوب باشقیرستان اقوام [[آریایی]] تبار سرمت سکنی داشتند که کار عمده آنان دام‌پروری بود. | ||
<br> | <br> | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
تشکل قومی باشقیرها را محققان در همین دوره نوشته‌اند. | تشکل قومی باشقیرها را محققان در همین دوره نوشته‌اند. | ||
<br> | <br> | ||
==حمله مغول== | == حمله مغول == | ||
در ۶۲۶ق/۱۲۲۹م لشکریان تاتار و مغول به باشقیرها حمله بردند که سرانجام در ۶۳۳ق/۱۲۳۶م به تبعیت باشقیرها از باتو منجر گردید و سرزمین باشقیر در محدوده قلمرو شیبان فرزند جوجی، برادر باتو قرار گرفت. | در ۶۲۶ق/۱۲۲۹م لشکریان تاتار و مغول به باشقیرها حمله بردند که سرانجام در ۶۳۳ق/۱۲۳۶م به تبعیت باشقیرها از باتو منجر گردید و سرزمین باشقیر در محدوده قلمرو شیبان فرزند جوجی، برادر باتو قرار گرفت. | ||
<br> | <br> | ||
==ایجاد خان‌نشین‌ها== | == ایجاد خان‌نشین‌ها == | ||
پس از سقوط اردوی زرین در نیمه دوم سده ۹ق/۱۵م در جنوب شرق باشقیرستان، چند خان‌نشین پدید آمد. غرب باشقیرستان تابع خان‌نشین تاتار، و شمال شرق آن تابع اردوی سفید سیبری شد؛ جنوبی‌ها نیز که بیشتر باشقیرها را تشکیل می‌دادند، جزو اردوی نوغای (نوقای) شدند. | پس از سقوط اردوی زرین در نیمه دوم سده ۹ق/۱۵م در جنوب شرق باشقیرستان، چند خان‌نشین پدید آمد. غرب باشقیرستان تابع خان‌نشین تاتار، و شمال شرق آن تابع اردوی سفید سیبری شد؛ جنوبی‌ها نیز که بیشتر باشقیرها را تشکیل می‌دادند، جزو اردوی نوغای (نوقای) شدند. | ||
<br> | <br> | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
در ۹۸۲ق/۱۵۷۴م در اوفا پادگانی نظامی استقرار یافت و این ناحیه در ۹۹۴ق/۱۵۸۶م به صورت شهری دارای اهمیت اداری درآمد. | در ۹۸۲ق/۱۵۷۴م در اوفا پادگانی نظامی استقرار یافت و این ناحیه در ۹۹۴ق/۱۵۸۶م به صورت شهری دارای اهمیت اداری درآمد. | ||
<br> | <br> | ||
==تبعیت از روسیه== | == تبعیت از روسیه == | ||
در اواخر سده ۱۶ و اوایل سده ۱۷م پس از اعلام انحلال خان‌نشین سیبری، منطقه باشقیرستان به تابعیت دولت روسیه درآمد، ولی این کار با مقاومت‌های سختی از سوی مردم باشقیر همراه شد. | در اواخر سده ۱۶ و اوایل سده ۱۷م پس از اعلام انحلال خان‌نشین سیبری، منطقه باشقیرستان به تابعیت دولت روسیه درآمد، ولی این کار با مقاومت‌های سختی از سوی مردم باشقیر همراه شد. | ||
<br> | <br> | ||
==قیام و سرکوب آن== | == قیام و سرکوب آن == | ||
در آن زمان در جنوب و شرق باشقیرستان دام‌پروری، و در غرب و شمال آن، کشاورزی اقتصاد غالب بود. | در آن زمان در جنوب و شرق باشقیرستان دام‌پروری، و در غرب و شمال آن، کشاورزی اقتصاد غالب بود. | ||
<br> | <br> | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
سرانجام پس از ژوئن ۱۹۱۹ شهر اوفا به تصرف بلشویک‌ها درآمد و برنامه پیوستن باشقیرستان به شوروی تحقق یافت. | سرانجام پس از ژوئن ۱۹۱۹ شهر اوفا به تصرف بلشویک‌ها درآمد و برنامه پیوستن باشقیرستان به شوروی تحقق یافت. | ||
<br> | <br> | ||
==کاترین دوم== | == کاترین دوم== | ||
تزار روسیه کوشید تا در منطقه ولگا از خطاهای اسلاف خویش پرهیز نماید؛ بنابراین تبلیغات ضداسلامی ممنوع گردید و به مسلمانان اطراف رود ولگا، از جمله تاتارها اجازه بنای مساجد داده شد. | تزار روسیه کوشید تا در منطقه ولگا از خطاهای اسلاف خویش پرهیز نماید؛ بنابراین تبلیغات ضداسلامی ممنوع گردید و به مسلمانان اطراف رود ولگا، از جمله تاتارها اجازه بنای مساجد داده شد. | ||
<br> | <br> | ||
وی در ۱۱۹۷ق/۱۷۸۳م در اورنبورگ مرکزی دینی (اسلامی) تأسیس کرد. | وی در ۱۱۹۷ق/۱۷۸۳م در اورنبورگ مرکزی دینی (اسلامی) تأسیس کرد. | ||
<br> | <br> | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | |||
[[رده:شهرها]] | [[رده:شهرها]] | ||
[[رده:شهر‌های دارای جمعیت مسلمان]] | [[رده:شهر‌های دارای جمعیت مسلمان]] | ||
[[رده:روسیه]] | [[رده:روسیه]] | ||