باشقیرستان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'آن‌ها' به 'آنها'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'آن‌ها' به 'آنها')
خط ۲۸: خط ۲۸:
زبان‌ باشقیری‌ متعلق‌ به‌ گروه‌ زبان‌های‌ ترکی‌ است‌.
زبان‌ باشقیری‌ متعلق‌ به‌ گروه‌ زبان‌های‌ ترکی‌ است‌.
<br>
<br>
می‌توان‌ این‌ زبان‌ را جزو گروه‌ زبان‌ قپچاق‌ و نیز گروه‌ فرعی‌ قپچاق‌ - بلغار به‌ شمار آورد. این‌ زبان‌ به‌ دو بخش‌ کوهستانی‌ و استپی‌ تقسیم‌ می‌شود. بخش‌ زبان‌ کوهستانی‌ شامل‌ گویش‌های‌ شمال‌ شرقی‌ و جنوب‌ شرقی‌، و استپی‌ شامل‌ گویش‌های‌ جنوب‌ غربی‌ و نواحی‌ مرکزی‌ است‌ که‌ میان‌ آن‌ها تفاوت‌های‌ واژگانی‌، آوایی‌ و ساختاری‌ وجود دارد.
می‌توان‌ این‌ زبان‌ را جزو گروه‌ زبان‌ قپچاق‌ و نیز گروه‌ فرعی‌ قپچاق‌ - بلغار به‌ شمار آورد. این‌ زبان‌ به‌ دو بخش‌ کوهستانی‌ و استپی‌ تقسیم‌ می‌شود. بخش‌ زبان‌ کوهستانی‌ شامل‌ گویش‌های‌ شمال‌ شرقی‌ و جنوب‌ شرقی‌، و استپی‌ شامل‌ گویش‌های‌ جنوب‌ غربی‌ و نواحی‌ مرکزی‌ است‌ که‌ میان‌ آنها تفاوت‌های‌ واژگانی‌، آوایی‌ و ساختاری‌ وجود دارد.
<br>
<br>
در زبان‌ باشقیری‌ شماری‌ وام‌واژه‌های‌ مغولی‌، [[عربی]]‌، [[فارسی‌]] و روسی‌ وجود دارد. به‌ هنگام‌ [[انقلاب‌ روسیه‌]]، اقوام‌ باشقیر و تاتار ناحیه ولگا - اورال‌ در آستانه تبدیل‌ به‌ ملتی‌ واحد با فرهنگ‌ تاتاری‌ قرار داشتند.
در زبان‌ باشقیری‌ شماری‌ وام‌واژه‌های‌ مغولی‌، [[عربی]]‌، [[فارسی‌]] و روسی‌ وجود دارد. به‌ هنگام‌ [[انقلاب‌ روسیه‌]]، اقوام‌ باشقیر و تاتار ناحیه ولگا - اورال‌ در آستانه تبدیل‌ به‌ ملتی‌ واحد با فرهنگ‌ تاتاری‌ قرار داشتند.
<br>
<br>
باشقیرها گویشی‌ ویژه‌ داشتند که‌ با زبان‌ تاتاری‌ قدری‌ تفاوت‌ داشت‌. با اینهمه‌، تاتاری‌ در حکم‌ زبان‌ ادبی‌ آن‌ها بود. هر دو قوم‌ باشقیر و تاتار از میراث‌ فرهنگی‌ مشابهی‌ برخوردار بودند.
باشقیرها گویشی‌ ویژه‌ داشتند که‌ با زبان‌ تاتاری‌ قدری‌ تفاوت‌ داشت‌. با اینهمه‌، تاتاری‌ در حکم‌ زبان‌ ادبی‌ آنها بود. هر دو قوم‌ باشقیر و تاتار از میراث‌ فرهنگی‌ مشابهی‌ برخوردار بودند.
<br>
<br>
خط و کتابت‌ باشقیر‌ها تا ۱۹۲۹م‌ عربی‌، و از ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۹م‌ لاتینی‌ بود، و سرانجام‌ در ۱۹۴۰م‌ سیریلی‌ شد.
خط و کتابت‌ باشقیر‌ها تا ۱۹۲۹م‌ عربی‌، و از ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۹م‌ لاتینی‌ بود، و سرانجام‌ در ۱۹۴۰م‌ سیریلی‌ شد.
خط ۸۸: خط ۸۸:
این‌ قیام‌ در ۱۱۲۳ق‌/۱۷۱۱م‌ به‌ شدت‌ سرکوب‌ شد. در سال‌های‌ ۱۱۸۷-۱۱۸۹ق‌/ ۱۷۷۳- ۱۷۷۵م‌ باشقیر‌ها به‌ قیام‌ قزاق‌ها به‌ رهبری‌ امیلیان‌ پوگاچف‌ پیوستند و در پیکار روستاییان‌ با دولت‌ روسیه‌ مشارکت‌ ورزیدند، قیام‌ به‌ شدت‌ سرکوب‌، و پوگاچف‌ در ۱۰ ژانویه ۱۷۷۵ اعدام‌ شد.
این‌ قیام‌ در ۱۱۲۳ق‌/۱۷۱۱م‌ به‌ شدت‌ سرکوب‌ شد. در سال‌های‌ ۱۱۸۷-۱۱۸۹ق‌/ ۱۷۷۳- ۱۷۷۵م‌ باشقیر‌ها به‌ قیام‌ قزاق‌ها به‌ رهبری‌ امیلیان‌ پوگاچف‌ پیوستند و در پیکار روستاییان‌ با دولت‌ روسیه‌ مشارکت‌ ورزیدند، قیام‌ به‌ شدت‌ سرکوب‌، و پوگاچف‌ در ۱۰ ژانویه ۱۷۷۵ اعدام‌ شد.
<br>
<br>
در دوران‌ انقلاب‌ ۱۹۱۷م‌ روسیه‌، به‌رغم‌ نهضتی‌ ملیت‌گرا که‌ به‌ همت‌ مسلمانان‌ در باشقیرستان‌ پدید آمد، در سال‌های‌ جنگ‌ داخلی‌، باشقیرستان‌ چند بار از سوی‌ بلشویک‌ها و مخالفان‌ آن‌ها دست‌ به‌ دست‌ شد. در ۲۳ مارس‌ ۱۹۱۹م‌/۳ فروردین‌ ۱۲۹۷ش‌ باشقیرستان‌ به‌ عنوان‌ نخستین‌ جمهوری‌ خودمختار درون‌ اتحاد جماهیر شوروی‌ اعلام‌ موجودیت‌ کرد، ولی‌ حمله نیرو‌های‌ دریا سالار کُلچاک‌ اجرای‌ این‌ برنامه‌ را بر هم‌ زد.
در دوران‌ انقلاب‌ ۱۹۱۷م‌ روسیه‌، به‌رغم‌ نهضتی‌ ملیت‌گرا که‌ به‌ همت‌ مسلمانان‌ در باشقیرستان‌ پدید آمد، در سال‌های‌ جنگ‌ داخلی‌، باشقیرستان‌ چند بار از سوی‌ بلشویک‌ها و مخالفان‌ آنها دست‌ به‌ دست‌ شد. در ۲۳ مارس‌ ۱۹۱۹م‌/۳ فروردین‌ ۱۲۹۷ش‌ باشقیرستان‌ به‌ عنوان‌ نخستین‌ جمهوری‌ خودمختار درون‌ اتحاد جماهیر شوروی‌ اعلام‌ موجودیت‌ کرد، ولی‌ حمله نیرو‌های‌ دریا سالار کُلچاک‌ اجرای‌ این‌ برنامه‌ را بر هم‌ زد.
<br>
<br>
سرانجام‌ پس‌ از ژوئن‌ ۱۹۱۹ شهر اوفا به‌ تصرف‌ بلشویک‌ها درآمد و برنامه پیوستن‌ باشقیرستان‌ به‌ شوروی‌ تحقق‌ یافت‌.
سرانجام‌ پس‌ از ژوئن‌ ۱۹۱۹ شهر اوفا به‌ تصرف‌ بلشویک‌ها درآمد و برنامه پیوستن‌ باشقیرستان‌ به‌ شوروی‌ تحقق‌ یافت‌.
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۸۱۰

ویرایش