۸۵٬۶۷۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'سالها' به 'سالها') |
جز (جایگزینی متن - 'چپ گرا' به 'چپگرا') |
||
(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
مردم عمدتاً شیعی و گروههای سیاسی مخالف خاندان آل خلیفه به عنوان گروههای معترض، با توجه به زمینههای تشریح شده و پس از وقوع انقلابهایی در تونس و مصر، اعتراضات و راهپیماییهایی را در این کشور انجام دادند که باعث آغاز تحولات سیاسی در بحرین شد. رویکرد و درخواستهای مردم و گروههای سیاسی مخالف، در مراحل مختلف تحولات متفاوت بوده است. در ابتدا مردم خواستار اصلاحات و کنار رفتن دولت شدند، اما با حمله نیروهای امنیتی به متحصنین در میدان لولو، رویکرد و درخواستهای مخالفین وارد مرحله جدیدی شد. | مردم عمدتاً شیعی و گروههای سیاسی مخالف خاندان آل خلیفه به عنوان گروههای معترض، با توجه به زمینههای تشریح شده و پس از وقوع انقلابهایی در تونس و مصر، اعتراضات و راهپیماییهایی را در این کشور انجام دادند که باعث آغاز تحولات سیاسی در بحرین شد. رویکرد و درخواستهای مردم و گروههای سیاسی مخالف، در مراحل مختلف تحولات متفاوت بوده است. در ابتدا مردم خواستار اصلاحات و کنار رفتن دولت شدند، اما با حمله نیروهای امنیتی به متحصنین در میدان لولو، رویکرد و درخواستهای مخالفین وارد مرحله جدیدی شد. | ||
بعد از خشونتهای میدان لولو، تظاهرات و اعتراضات مردمی گستردهتر شد و بخش عمدهای از مردم شیعی بحرین را در برگرفت. همچنین اعضای [[وفاق]] از پارلمان بحرین استعفا کردند. در این مرحله گروههای مختلف درخواست حکومت برای گفتوگو را با مطرح کردن پیش شرطهایی رد کردند. از جمله این پیششرطها، استعفای دولت، پایان حضور ارتش در خیابانها و پذیرش ایده سلطنت مشروطه بود که از سوی جریان وفاق مطرح شد. در این برهه گروههای مخالف با توجه به درخواستهای خود شامل دو دسته بودند: دسته اول تحت رهبری وفاق، خواستار ایجاد نظام مشروطه سلطنتی و حکومت منتخب شد، اما دسته دوم در قالب | بعد از خشونتهای میدان لولو، تظاهرات و اعتراضات مردمی گستردهتر شد و بخش عمدهای از مردم شیعی بحرین را در برگرفت. همچنین اعضای [[وفاق]] از پارلمان بحرین استعفا کردند. در این مرحله گروههای مختلف درخواست حکومت برای گفتوگو را با مطرح کردن پیش شرطهایی رد کردند. از جمله این پیششرطها، استعفای دولت، پایان حضور ارتش در خیابانها و پذیرش ایده سلطنت مشروطه بود که از سوی جریان وفاق مطرح شد. در این برهه گروههای مخالف با توجه به درخواستهای خود شامل دو دسته بودند: دسته اول تحت رهبری وفاق، خواستار ایجاد نظام مشروطه سلطنتی و حکومت منتخب شد، اما دسته دوم در قالب «همپیمانی برای جمهوری» و متشکل از سه گروه جریان وفاداری اسلامی و جنبشهای حق و آزادگان بحرین، گزینه سرنگونی نظام موجود در بحرین و ایجاد نظام جمهوری دموکراتیک را مطرح ساختند. البته درخواستهای دیگری مانند آزادی زندانیان سیاسی، اصلاحات سیاسی و توقف اعطای تابعیت سیاسی به مهاجرین نیز از سوی مردم مطرح بود. | ||
در مرحله سوم که بعد از ورود معترضین به سایر مناطق پایتخت غیر از میدان لولو و سرکوب شدید مردم توسط نیروهای امنیتی بحرینی و خارجی آغاز شد، شرایطی سخت برای معترضین ایجاد شده است و گروههای مخالف با فشارها و سرکوب شدیدی مواجهه هستند. در این مرحله هرچند اعتراضات مردمی به صورتی محدودتر و پراکندهتر کماکان ادامه دارد، اما شرایط امنیتی مانع از پیشرفت تحولات به نفع معترضین است. | در مرحله سوم که بعد از ورود معترضین به سایر مناطق پایتخت غیر از میدان لولو و سرکوب شدید مردم توسط نیروهای امنیتی بحرینی و خارجی آغاز شد، شرایطی سخت برای معترضین ایجاد شده است و گروههای مخالف با فشارها و سرکوب شدیدی مواجهه هستند. در این مرحله هرچند اعتراضات مردمی به صورتی محدودتر و پراکندهتر کماکان ادامه دارد، اما شرایط امنیتی مانع از پیشرفت تحولات به نفع معترضین است. | ||
خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
در خارج از بحرین و در عرصه منطقهای و بینالمللی، سه دسته از واکنشها و رویکردها در قبال تحولات این کشور قابل تمایز است. یکی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با محوریت عربستان سعودی که با حمایت کامل از خاندان آل خلیفه در سرکوب معترضین و قیام مردمی بحرین مشارکت کردند. دوم آمریکا و کشورهای غربی که به دلیل پیوند منافع با خاندان آل خلیفه، به رغم برخی توصیهها در برخورد مسالمتآمیز با معترضین، رویکرد سرکوبگرانه حکومت بحرین را محکوم نکردند. سوم برخی شخصیتها، دولتها و گروههای اسلامی منطقهای از جمله در جمهوری اسلامی ایران، لبنان و عراق بودند که با محکومیت خشونتها و اقدامات دولت بحرین و سعودیها خواستار پایان دادن به سرکوب مردم شدند. | در خارج از بحرین و در عرصه منطقهای و بینالمللی، سه دسته از واکنشها و رویکردها در قبال تحولات این کشور قابل تمایز است. یکی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با محوریت عربستان سعودی که با حمایت کامل از خاندان آل خلیفه در سرکوب معترضین و قیام مردمی بحرین مشارکت کردند. دوم آمریکا و کشورهای غربی که به دلیل پیوند منافع با خاندان آل خلیفه، به رغم برخی توصیهها در برخورد مسالمتآمیز با معترضین، رویکرد سرکوبگرانه حکومت بحرین را محکوم نکردند. سوم برخی شخصیتها، دولتها و گروههای اسلامی منطقهای از جمله در جمهوری اسلامی ایران، لبنان و عراق بودند که با محکومیت خشونتها و اقدامات دولت بحرین و سعودیها خواستار پایان دادن به سرکوب مردم شدند. | ||
با آغاز اعتراضات در بحرین، نگرانی در رهبران اعضای شورای همکاری خلیج فارس به شدت افزایش یافت. این نگرانیها در مقامات سعودی به دلیل سکونت شیعیان در شرق این کشور و در مجاورت بحرین بسیار بیشتر است. شورای همکاری خلیج فارس در اجلاس خود، از خاندان آل خلیفه حمایت کرد و در چهارچوب توافق امنیتی این شورا و نیروهای سپر جزیره، مجوز اعزام نیرو به بحرین جهت سرکوب معترضین را صادر کرد. در این راستا نیروهای امنیتی از عربستان سعودی و امارات عربی متحده به بحرین اعزام و در سرکوب مردم در کنار نیروهای بحرینی شرکت کردند. در عین حال گزارشهایی مبنی بر توافق محرمانه آل خلیفه و | با آغاز اعتراضات در بحرین، نگرانی در رهبران اعضای شورای همکاری خلیج فارس به شدت افزایش یافت. این نگرانیها در مقامات سعودی به دلیل سکونت شیعیان در شرق این کشور و در مجاورت بحرین بسیار بیشتر است. شورای همکاری خلیج فارس در اجلاس خود، از خاندان آل خلیفه حمایت کرد و در چهارچوب توافق امنیتی این شورا و نیروهای سپر جزیره، مجوز اعزام نیرو به بحرین جهت سرکوب معترضین را صادر کرد. در این راستا نیروهای امنیتی از عربستان سعودی و امارات عربی متحده به بحرین اعزام و در سرکوب مردم در کنار نیروهای بحرینی شرکت کردند. در عین حال گزارشهایی مبنی بر توافق محرمانه آل خلیفه و آلسعود در سرکوب شیعیان بحرین منتشر شده است. براساس این توافق آل خلیفه در قبال حفظ حکومت از سوی دولت سعودی، امتیازات مهمی را به این دولت اعطا کرده است که از جمله آنها تغییر ساختار جمعیتی بحرین با اعطای تابعیت به مهاجرین سعودی، مشورت با پادشاه سعودی در خصوص قراردادهای سیاسی و امنیتی خارجی، اجازه ساخت پایگاههای نظامی در خاک بحرین و نظارت سعودیها بر دستگاه اطلاعات و امنیت و فعالیت وزارت داخلی این کشور است. شورای همکاری خلیج فارس همچنین در نشستهای اخیر خود ایران را به مداخله در امور بحرین متهم نموده و آن را محکوم کرده است. مسئلهای که در جهت ابزاری و غیربومی نشان دادن اعتراضات مردم بحرین صورت میگیرد. | ||
بحرین مقر ناوگان پنجم دریایی آمریکا در [[منطقه خاورمیانه]] است و واشنگتن سال گذشته ٢٠٠ میلیون دلار کمک نظامی به بحرین اختصاص داد. در حالی که خاندان آل خلیفه برای بیش از دو قرن بر بحرین مسلط بودهاند، ناآرامیها و قیام کنونی مردم بحرین شرایط بسیار دشواری را برای آمریکا ایجاد کرده و آن را با متحدی بیثبات مواجه نموده است. با آغاز اعتراضات در بحرین، مقامات آمریکا ضمن تأکید بر حمایت از خاندان آل خلیفه و ثبات و امنیت بحرین به عنوان کشوری دوست و متحد، خواستار رویکرد مسالمتآمیز اصلاحات سیاسی از سوی حکومت این کشور شدند. مسئلهای که از نگرانی مقامات آمریکایی از تشدید اعتراضات و برهم خوردن ساختار قدرت موجود ناشی میشد. با این حال، با گسترش و تداوم اعتراضات و نامعلوم شدن آینده بحرین و ورود نیروهای سعودی به بحرین، آمریکا رویکرد محتاطانهتری در پیش گرفت. رویکردی که نشانگر مخالفت جدی و اساسی آمریکا با سرکوب خشونتآمیز معترضین بحرینی نیست و در جهت مدیریت بحران و حفظ حاکمیت خاندان آل خلیفه محسوب میشود. | بحرین مقر ناوگان پنجم دریایی آمریکا در [[منطقه خاورمیانه]] است و واشنگتن سال گذشته ٢٠٠ میلیون دلار کمک نظامی به بحرین اختصاص داد. در حالی که خاندان آل خلیفه برای بیش از دو قرن بر بحرین مسلط بودهاند، ناآرامیها و قیام کنونی مردم بحرین شرایط بسیار دشواری را برای آمریکا ایجاد کرده و آن را با متحدی بیثبات مواجه نموده است. با آغاز اعتراضات در بحرین، مقامات آمریکا ضمن تأکید بر حمایت از خاندان آل خلیفه و ثبات و امنیت بحرین به عنوان کشوری دوست و متحد، خواستار رویکرد مسالمتآمیز اصلاحات سیاسی از سوی حکومت این کشور شدند. مسئلهای که از نگرانی مقامات آمریکایی از تشدید اعتراضات و برهم خوردن ساختار قدرت موجود ناشی میشد. با این حال، با گسترش و تداوم اعتراضات و نامعلوم شدن آینده بحرین و ورود نیروهای سعودی به بحرین، آمریکا رویکرد محتاطانهتری در پیش گرفت. رویکردی که نشانگر مخالفت جدی و اساسی آمریکا با سرکوب خشونتآمیز معترضین بحرینی نیست و در جهت مدیریت بحران و حفظ حاکمیت خاندان آل خلیفه محسوب میشود. | ||
خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
الوفای اسلامی بحرین ادامه داد که این بحران با ناتوانی دولت پایبندی در پرداخت بدهی عمومی کشور و همچنین ارتباط دینار با دلار آمریکایی افزایش مییابد. | الوفای اسلامی بحرین ادامه داد که این بحران با ناتوانی دولت پایبندی در پرداخت بدهی عمومی کشور و همچنین ارتباط دینار با دلار آمریکایی افزایش مییابد. | ||
در ادامه این پیام تصریح شده است: نظام آل خلیفه بر این باور است که اولویت نظام در این برهه، برنامههای امنیتی و نظامی و قراردادهای سلاح و همچنین آموزش توسط دولت آمریکا و انگلیس است. | در ادامه این پیام تصریح شده است: نظام آل خلیفه بر این باور است که اولویت نظام در این برهه، برنامههای امنیتی و نظامی و قراردادهای سلاح و همچنین آموزش توسط دولت آمریکا و انگلیس است. | ||
جریان الوفای اسلامی اظهار داشت: آل خلیفه به سیاست خود مبنی بر اعطای تابعیت به بیگانگان ادامه میدهد تا بدینوسیله در برابر تهدیدهای ناشی از انقلاب مردمی | جریان الوفای اسلامی اظهار داشت: آل خلیفه به سیاست خود مبنی بر اعطای تابعیت به بیگانگان ادامه میدهد تا بدینوسیله در برابر تهدیدهای ناشی از انقلاب مردمی همهجانبه ایستادگی کند. | ||
این جریان تأکید کرد که آل خلیفه برای جلوگیری از اعتصاب عمومی کارگران به شدت از کارگران خارجی استفاده میکند و همچنین پرونده فساد بزرگی توسط مقامات نظام اداره میشود. | این جریان تأکید کرد که آل خلیفه برای جلوگیری از اعتصاب عمومی کارگران به شدت از کارگران خارجی استفاده میکند و همچنین پرونده فساد بزرگی توسط مقامات نظام اداره میشود. | ||
الوفای بحرین در بخش پایانی این پیام خاطرنشان ساخت: نابودی منظومه فساد از نظام آل خلیفه میتواند کلید حل بحران اقتصادی و سیاسی در بحرین باشد. | الوفای بحرین در بخش پایانی این پیام خاطرنشان ساخت: نابودی منظومه فساد از نظام آل خلیفه میتواند کلید حل بحران اقتصادی و سیاسی در بحرین باشد. | ||
خط ۱۵۱: | خط ۱۵۱: | ||
د) [[جمعیت الوعد]](العمل الوطنی و الدیمقراطی) | د) [[جمعیت الوعد]](العمل الوطنی و الدیمقراطی) | ||
اولین جمعیت سیاسی بحرین که در سال 2001 اعلام موجودیت کرد و ادامه تاریخی جبهه مردمی بحرین( | اولین جمعیت سیاسی بحرین که در سال 2001 اعلام موجودیت کرد و ادامه تاریخی جبهه مردمی بحرین(چپگرایان) به شمار میآید و هم چنان نیز ائتلافی از چپگرایان و ملیگرایان و نیروهای مستقل بحرینی تلقی میشود. این جمعیت انتخابات سال 2002(1381) را تحریم نمود، اما در انتخابات سال 2006(1385) شرکت کرد و در انتخابات اخیر بحرین یعنی 2010 با سه نامرد مشارکت داشت. | ||
م) [[جمعیت عمل اسلامی]](جمعیة العمل الإسلامی) | م) [[جمعیت عمل اسلامی]](جمعیة العمل الإسلامی) | ||
خط ۱۸۹: | خط ۱۸۹: | ||
سومین و جدیدترین سازمان سیاسی شیعه سازمان «الاخاء» است که شیعیان ایرانی الاصل بحرین را گرد هم میآورد. این گروه، رابطهای با ایران ندارد و اعلام کرده است که به هیچ وجه خواهان جدا ساختن خود از سایر بحرینیها نیست و از هم تباران خود و رفع تبعیض از آن حمایت میکند. | سومین و جدیدترین سازمان سیاسی شیعه سازمان «الاخاء» است که شیعیان ایرانی الاصل بحرین را گرد هم میآورد. این گروه، رابطهای با ایران ندارد و اعلام کرده است که به هیچ وجه خواهان جدا ساختن خود از سایر بحرینیها نیست و از هم تباران خود و رفع تبعیض از آن حمایت میکند. | ||
شیعیان بحرینی با اینکه در گروههای مختلف سازمان یافتهاند اما در مسائل اساسی مثل اصلاحات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و پایان تبعیض با یکدیگر همکاری نزدیک دارندقاسمی، صفت الله، | شیعیان بحرینی با اینکه در گروههای مختلف سازمان یافتهاند اما در مسائل اساسی مثل اصلاحات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و پایان تبعیض با یکدیگر همکاری نزدیک دارندقاسمی، صفت الله، جنبشهای سیاسی اجتمای ص153. | ||
=== جریان الوفاق === | === جریان الوفاق === | ||
[[جمعیت وفاق اسلامی]] جمعیت وفاق اسلامی بحرین جمعیتی سیاسی اسلامی شیعی بحرینی است که در سال 2001(1380) تأسیس شد و از جمله بزرگترین گروههای معارض بحرینی است و از بعد تاریخی باید آن را میراث بر جنبش احرار بحرین دانست که محرک اصلی اعتراضات سالهای 1994(1373) و 1998(1377) بود. ریاست جمعیت را هم اکنون [[شیخ "علی سلمان"]] بر عهده دارد و دیدگاه حاکم بر جمعیت، این است که برای ساخت کشوری پیشرفته به حاکمیت مردم در تمام مؤسسات حکومتی روی آورد و از این حیث شعار "آزادی و عدالت و برابری را بر اساس اصول و مبادی اسلامی" سر میدهد. | [[جمعیت وفاق اسلامی]] جمعیت وفاق اسلامی بحرین جمعیتی سیاسی اسلامی شیعی بحرینی است که در سال 2001(1380) تأسیس شد و از جمله بزرگترین گروههای معارض بحرینی است و از بعد تاریخی باید آن را میراث بر جنبش احرار بحرین دانست که محرک اصلی اعتراضات سالهای 1994(1373) و 1998(1377) بود. ریاست جمعیت را هم اکنون [[شیخ "علی سلمان"]] بر عهده دارد و دیدگاه حاکم بر جمعیت، این است که برای ساخت کشوری پیشرفته به حاکمیت مردم در تمام مؤسسات حکومتی روی آورد و از این حیث شعار "آزادی و عدالت و برابری را بر اساس اصول و مبادی اسلامی" سر میدهد. | ||
خط ۲۲۴: | خط ۲۲۴: | ||
== مهمترین شخصیتهای شیعی == | == مهمترین شخصیتهای شیعی == | ||
=== شیخ عیسی قاسم === | === شیخ عیسی قاسم === | ||
شیخ عیسی قاسم متولد سال ۱۳۱۷ در منطقه دراز بحرین از خانوادهای عادی اما مقید به اصول مذهبی به دنیا آمد. وی در سال ۱۳۵۰ شمسی پس از استقلال این کشور با اصرار مردم بحرین به کشورش بازگشت و به نقش آفرینی در تدوین قانون اساسی بحرین پرداخت. همچنین با رای مردم بحرین به [[مجلس موسسان]] راه پیدا کرد و همزمان در مجلس ملی این کشور نیز برگزیده شد و تا زمان انحلال این مجلس عضو آن بود. با آغاز قیام [[شیخ عیسی قاسم]] رهبری و هدایت اعتراضهای | شیخ عیسی قاسم متولد سال ۱۳۱۷ در منطقه دراز بحرین از خانوادهای عادی اما مقید به اصول مذهبی به دنیا آمد. وی در سال ۱۳۵۰ شمسی پس از استقلال این کشور با اصرار مردم بحرین به کشورش بازگشت و به نقش آفرینی در تدوین قانون اساسی بحرین پرداخت. همچنین با رای مردم بحرین به [[مجلس موسسان]] راه پیدا کرد و همزمان در مجلس ملی این کشور نیز برگزیده شد و تا زمان انحلال این مجلس عضو آن بود. با آغاز قیام [[شیخ عیسی قاسم]] رهبری و هدایت اعتراضهای مسالمتآمیزمردمی در بحرین را جهت تبیین ظلم و ستم آل خلیفه و مطالبه حقوق برحقشان برعهده گرفت. نماز جمعههای او در منطقه الدراز با جمعیت کثیری برگزار میشد. به دلیل ویژگیهای ممتاز شخصیتی، همچنین علم و تقوا از محبوبیت خاصی بین مردم بحرین برخوردار است. سال ۱۳۹۵ آیتالله عیسی قاسم به سلب تابعیت محکوم شد. یک سال پس از سلب تابعیت، با هجوم نظامیان آل خلیفه به منزل او در بهار سال ۹۶ وی تحت بازداشت خانگی قرار گرفت. این یورش که با اعتراضات مردم همراه بود تا سال ۹۷تعداد ۶ نفر شهید و ۲۰۰ نفر مجروح شدند. | ||
== مهمترین شخصیتهای سنی == | == مهمترین شخصیتهای سنی == |