بهاءالدین محمد نقشبند: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۲: خط ۳۲:


== معرفی اجمالی ==
== معرفی اجمالی ==
'''محمدبن محمد بخاری''' عارف قرن هشتم و بنیانگذار طریقت [[نقشبندیه]] که به خواجه نقشبند و شاه نقشبند نیز معروف است. برخی به غلط وی را علوی دانسته و نسب او را با سیزده واسطه به علی اکبر، فرزند [[امام حسن عسکری]] ‌علیه‌السلام ، رسانده‌اند <ref>غلام سرورلاهوری ، ج ۱، ص ۵۴۹</ref> در حالی که امام فرزندی به این نام نداشته است.<br>
'''محمدبن محمد بخاری''' عارف قرن هشتم و بنیانگذار طریقت [[نقشبندیه]] که به خواجۀ نقشبند و شاه نقشبند نیز معروف است. برخی به غلط وی را علوی دانسته و نسب او را با سیزده واسطه به علی اکبر، فرزند [[امام حسن عسکری(ع)|امام حسن عسکری(علیه‌السلام)]] ، رسانده‌اند <ref>غلام سرورلاهوری ، ج ۱، ص ۵۴۹</ref> در حالی که امام فرزندی به این نام نداشته است.


''بهاءالدین نقشبند'' در محرم سال ۷۱۸ق در قصر عارفان بخارا به دنیا آمد و سه روز بعد از تولد وی، جد او که از ارادتمندان طریقه خواجگان بود وی را نزد خواجه محمد باباسماسی برد و باباسماسی، بهاءالدین را به فرزندی خود پذیرفت <ref>نفحات الانس؛ ص ۳۹۰.</ref> خواجه بهاءالدین نزد وی تربیت یافت و آداب طریقت را از [[سید امیر کلال]] آموخت و بعد از طی مراحل سلوک از سوی امیر کلال اجازه یافت تا در مصاحبت مشایخ دیگر به تکمیل مراحل مجاهدت بپردازد. البته خواجه افراد دیگر از مشایخ مانند [[زید الدین ابوبکر تایبادی]] را نیز ملاقات کرد<ref>رشحات؛ ۱. ص ۹۷.</ref>.
''بهاءالدین نقشبند'' در [[ماه محرم الحرام|محرم]] سال ۷۱۸ق در قصر عارفان بخارا به دنیا آمد و سه روز بعد از تولد وی، جد او که از ارادتمندان طریقه خواجگان بود وی را نزد خواجه ''محمد باباسماسی'' برد و باباسماسی، بهاءالدین را به فرزندی خود پذیرفت <ref>نفحات الانس؛ ص ۳۹۰.</ref> خواجه بهاءالدین نزد وی تربیت یافت و آداب طریقت را از ''سید امیر کلال'' آموخت و بعد از طی مراحل سلوک از سوی امیر کلال اجازه یافت تا در مصاحبت مشایخ دیگر به تکمیل مراحل مجاهدت بپردازد. البته خواجه افراد دیگر از مشایخ مانند ''زید الدین ابوبکر تایبادی'' را نیز ملاقات کرد<ref>رشحات؛ ۱. ص ۹۷.</ref>.


=== شهرت ===  
=== شهرت ===  
دربارهٔ شهرت او (نقشبند) چند دیدگاه‌ مختلف وجود دارد از جمله:
دربارهٔ شهرت او (نقشبند) چند دیدگاه‌ مختلف وجود دارد از جمله:


یکی آنکه نقشبند قریه‌ای است در اطراف بخارا و چون محمد در آن قریه به دنیا آمده‌است وی را بدانجا منسوب کرده و نقشبند خوانده‌اند<ref>انیس الطالبین؛ ص20.</ref>.
دیدگاه اول: نقشبند قریه‌ای است در اطراف بخارا و چون محمد در آن قریه به دنیا آمده‌ است وی را بدانجا منسوب کرده و نقشبند خوانده‌اند<ref>انیس الطالبین؛ ص20.</ref>.


دوم آنکه بهاء الدین از کثرت ذکر به مرتبه‌ای دست یافت که ذکر تهلیل در قلب وی نقش بست <ref>بستان السیاحه؛ ص ۵۹۰.</ref>.
دیدگاه دوم: آنکه بهاءالدین از کثرت ذکر به مرتبه‌ای دست یافت که ذکر تهلیل در قلب وی نقش بست<ref>بستان السیاحه؛ ص ۵۹۰.</ref>.


سوم آنکه وی مانند سایر مشایخ خواجگان اهل حرفه بوده و به پیشه نقشبندی اشتغال داشته یا در اوایل حال به این‌گونه کاری اشتغال داشته‌است <ref>دنباله جستجو در تصوف ایران؛ ص ۲۰۸.</ref>.
دیدگاه سوم: آنکه وی مانند سایر مشایخ خواجگان اهل حرفه بوده و به پیشه نقشبندی اشتغال داشته یا در اوایل حال به این‌گونه کاری اشتغال داشته‌است<ref>دنباله جستجو در تصوف ایران؛ ص ۲۰۸.</ref>.


به نظر می‌رسد وجه اول اساسی ندارد بدان جهت که اولاً مولد و مدفن بهاءالدین به اجماع صاحبان تراجم قریه قصر عارفان در یک فرسخی بخاراست. ثانیاً در اطراف بخارا هیچ قریه‌ای به نام نقشبند وجود نداشته‌است.
به نظر می‌رسد وجه اول اساسی ندارد بدان جهت که اولاً محل تولد و مدفن بهاءالدین به اجماع صاحبان [[تراجم]] قریه قصر عارفان در یک فرسخی بخاراست. ثانیاً در اطراف بخارا هیچ قریه‌ای به نام نقشبند وجود نداشته‌ است.


== منابعی در شرح احوال، اقوال و مقامات او ==
== منابعی در شرح احوال، اقوال و مقامات او ==
confirmed، مدیران
۱۸٬۴۸۸

ویرایش