بوسنی و هرزگوین: تفاوت میان نسخه‌ها

'''''گروه نمازگزاران''''': واحد اساسی سازمان یافته جمعیت اسلامی را گروه نمازگزاران مساجد تشكیل می دهند كه عموما یك روستا یا چند روستا را پوشش میدهد در سطح شهرها بخش مركزی شهر یا نمازگزاران یك محله یا چند خیابان این گروه را تشكیل میدهند. نمازگزار اغلب به جمع نزدیكترین مسجد به محل سكونت خود می پیوندد. در طول تجاوز اخیر به بوسنی و هرزگوین 618 مسجد بطور كامل تخریب شده اند كه برخی از آنها از حیث تاریخی، معماری یا هنری  بسیار باارزش بوده اند. تعداد زیادی از مساجد نیز در حد كم و زیاد دچار خسارت شده اند.

'''''مجلس''''': مجلس ارگان جمعیت اسلامی است كه اغلب یك منطقه یا فراتر از آن را پوشش میدهد.

'''''دفتر مفتی''''': دفتر مفتی ارگان اصلی جمعیت اسلامی در مناطق خاص است در كل بوسنی و هرزگوین 8 دفتر مفتی وجود دارد.

'''''ریاست''''': ریاست جمعیت اسلامی ارگان اجرایی اجلاس جمعیت اسلامی به سرپرستی رئیس العلما می باشد. اعضاء ریاست را بجز رئیس العلماء،معاون وی و 4 مفتی، 2 عضو اجلاس اسلامی، یك نماینده دانشكده اسلامی و یك نماینده از مدرسه غازی خسرو بیگ تشكیل میدهند.

'''''رئیس العلماء''''': رییس العلماء، رهبر مذهبی كلیه مسلمانان بوسنی و هرزگوین و كلیه بوشنیاكهای مقیم خارج از كشور می باشد. رئیس العلماء در اجلاس جمعیت اسلامی منصوب شده و نمایندگی جمعیت اسلامی در داخل و خارج از كشور را بعهده دارد.

اماكن تاریخی، فرهنگی مسلمانان: ساكنین بوسنی با پذیرش دین اسلام برای اولین بار خود را در كنار فرهنگی بزرگ كه سریعا پذیرفته شد و در طول قرون آتی به توسعه این مرز و بوم یاری رساند،‌ یافتند. در مناطقی كه در چارچوب “پاشالوك بوسنی” قرار داشتند بیشترین میراث فرهنگی حفظ شده است. در حال حاضر نیز ویژگیهای معماری و شهرسازی شرقی در بسیاری از شهرهای قدیمی قرار گرفته در مناطق فوق بخوبی حس میشود. تعداد زیادی از شاهكارهای معماری و اماكن تاریخی قرار گرفته در این شهرها به سبك معمول عثمانی ساخته شده اند.

مساجد: در مقطع حكومت امپراطوری عثمانی در بوسنی و هرزگوین تعداد زیادی مسجد ساخته شده، از جمله: مسجد چكرِكچین در سارایوو (تاسیس در سال 1526)، مسجد آلاجا در فوچا (تاسیس در سال 1550و تخریب در سال 1992)، مسجد كاراجوز بیگ در موستار(تاسیس در سال 1557)، مسجد یوسف پاشا در ماگلای (تاسیس در سال 1560)، مسجد علی پاشا در سارایوو (تاسیس در سال 1561)، مسجد فرهاد بیگ در سارایوو (تاسیس در سال 1562)، مسجد حاجی علی در پوچیتلی (تاسیس در سال 1563 و تخریب در سال 1993)، مسجد تسار در سارایوو (تاسیس در سال 1565)، مسجد سینان بیگ در چاینیچ (تاسیس در سال 1570، تخریب در سال 1992)، مسجد تفتردار در بانیالوكا (تاسیس در سال 1594، تخریب در سال 1993)، مسجد محمد پاشا در موستار (تاسیس در سال 1612). تنها مسجد غازی خسرو بیگ در سارایوو (تاسیس در سال 1530)، و فرهاد پاشا در بانیالوكا (تاسیس در سال 1583 و تخریب در سال 1993) دارای گنبد و زیر گنبد در بالای محراب مسجد می باشند.

بقعه: بقعه از لحاظ شكل ظاهری نظیر مساجدی است كه واجد زیرگنبد هستند با این اختلاف كه گنبد اغلب بر روی 4 ستون نصب شده است. بقعه می تواند حالت باز یا بسته داشته باشد. از بقعه های بسته می توان به غازی خسرو بیگ و مراد بیگ در سارایوو، فرهاد پاشا در بانیالوكا (تخریب شده)، سینان بیگ در چاینیچی (تخریب شده) یاد كرد. از بقعه های باز نیز می توان به آلیفاكوواتس و مسجد كنار تكیه سینان در سارایوو و چند بقعه در تراونیك یاد كرد.

بزیستان ها و حمام ها: بروس بزیستان (بازار) سارایوو بنایی است كه در سال 1551 تاسیس شده است. این بنا دارای شكلی مستطیلی است و با گنبدهایی پوشیده شده است. حمامها نیز از حیث ساختمانی تقریبا از همین سبك تبعیت می نمایند و تقریبا شبیه بزیستان زیرگنبد دار می باشند ولی از لحاظ تركیب ساختمانی با ارزشتر از بزیستان می باشند. در قرن شانزدهم میلادی در بوسنی و هرزگوین هر قصبه دارای یك یا چند حمام بود و در بسیاری از شهرها حمامها بناهایی تاریخی و بقعه مانند هستند كه در بافت قدیمی شهر تاثیر مهمی می گذارند. از حمامهای مشهور می توان به حمام غازی خسرو بیگ در سارایوو (تاسیس در سال 1555) اشاره نمود.

مدارس اسلامی و حوضچه آب: مدرسه اسلامی غازی خسرو بیگ (تاسیس در سال 1537) علیرغم اینكه از حیث مساحت تقریبا كوچك است از حیث معماری بنایی بسیار باارزش بشمار می رود. اندرونی آن با درگاه گنبددار و فواره آب با مسجد جنب مدرسه هماهنگی ساختمانی زیادی دارد. فواره یا حوضچه آب شامل حوضی هشت ضلعی یا دایره ای شكل است كه سقف چوبی تكیه داده به ستونهای چوبی آن را می پوشاند. در میان حوض سنگی وجود دارد كه آب از حفره های درون آن بیرون ریخته و به حوض می ریزد. روانی و زیبایی آبی كه به درون حوضچه هامی ریزد طراوت شاعرانه ای به محل میدهد زیباترین حوضچه های آب متعلق به مسجد محمد پاشا و كاراجوز بیگ در موستار، مسجد سینان بیگ در چاینیچه (تخریب شده)، مسجد عصما سلطان در یایتسه (تخریب شده) و مسجد غازی خسرو بیگ در سارایوو می باشند.

قلعه ها و برج ساعت: تركها در قلعه های خود استحكامات كم ارتفاعی جهت استقرار توپها بنا می كردند در كل مناطق بوسنی و هزرگوین شهرهای زیادی با قلعه و استحكامات ایجاد گردید و سبكهای جدیدی در احداث در قلعه ها، پنجره ها، طاقچه های موجود در دیوارها و زره های رزمی ایجاد گردید بطوریكه جزئیات مربوط به تزئین آنها تا حد زیادی حذف و منحصرا به نقش دفاعی دژها و قلعه ها اهمیت داده میشد.

پلها: پلهای ساخته شده در عهد كلاسیك (قرن شانزدهم) دارای ارزش تاریخی و زیبایی منحصربه فردی می باشد. در ساخت پلها همواره گرایشی نسبت به طرحهای آزاد و رویایی وجود داشته است. برخی از پلها دارای یك قوس (پل موستار) و برخی دیگر دارای چند قوس بود (پل ویشه گراد). می توان گفت كه در ساخت پلها قاعده خاصی وجود نداشته و معمار آزادانه ایده های خود را در احداث آنها بكار بسته است. مهمترین و معروفترین پلها شامل: پل رودخانه درینا در ویشه گراد، پل رودخانه نرتوا در موستار، پل كوزیا چوپریا بر رودخانه میلیاتسكای سارایوو، پل ژپا، پلهای رودخانه میلیاتسكای سارایوو، پل ارسلان آگیچ در تربینیه و پلهای زیاد دیگری كه نشان دهنده تنوع طرحهای معماران در چارچوب سبكی پخته و جدی می باشد.

 

كلیسای كاتولیك: اولین كشیشان  كاتولیك از مناطق دالماتسیا و پانونیه به بوسنی وارد شدند. بطوریكه سریعا در قلمرو سراسقفی بوسنی جامعه اسلامی كاتولیكها و سازماندهی منطقه ای و دفتر اسقف ایجاد گردید. پس از مهاجرت اسلاونیها روند پذیرش دین مسیح كه سالها بطول انجامید آغاز گردید. اواسط قرن یازدهم میلادی (سال 1089) در زمان حكومت شاه كرشیمیر چهارم دفتر سراسقفی بوسنی در محلی نزدیك ویسوكو تاسیس گردید. به موجب مدارك و اسناد واتیكان سراسقفی بوسنی زمانی به اسپلیت، در مقطعی دیگر به بار و سپس به دوبرونیك و كولاچه وابسته بوده است.