بیروت: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۵۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ نوامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">
{{جعبه اطلاعات شهر
[[پرونده:بیروت.jpg|بندانگشتی|بیروت]]
| عنوان = بیروت
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
| تصویر = بیروت.jpg
!نام کشور
| نام = بیروت
|لبنان
| کشور = [[لبنان]]
|-
| تاریخ تأسیس = اواسط هزاره دوم قبل از میلاد
|مساحت شهر
| استان = بیروت
|۲۰ کیلومتر مربع (۷٫۷ مایل مربع)
| تعداد جمعیت = ۲٬۰۶۳٬۳۶۳
|-
| پراکندگی دینی = {{فهرست جعبه افقی |مسلمان([[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، [[مذهب شیعه|شیعه]]) |ارمنی‌ |[[آیین یهودیت|یهودیان]] }}
|جمعیت
| ویژگی خاص = {{فهرست جعبه افقی |پایتخت |بزرگ‌ترین شهر |بندر اصلی کشور [[لبنان]] }}
|۲٬۰۶۳٬۳۶۳
}}
|-
'''بیروت''' (عربی: بیروت‎؛ آوایش: بَیْروت، فرانسوی: Beyrouth‎) بزرگ‌ترین شهر و پایتخت [[لبنان]]، از بندرهای برجستهٔ شرق دریای مدیترانه است که در شبه جزیرهای از کوه‌پایه‌های لبنان در میانگاه کشور جای گرفته. بیروت از مراکز مهم فرهنگی در شرق جهان عربی است، شهری کهن و باستانی است که نامش در لوحه‌های عمارنه یاد شده و از سدهٔ پنجم پیش از میلاد سکونت‌پذیر است. تنها استان لبنان است که از یک شهرستان و یک شهر تشکیل شده است. بیروت پایتخت، بزرگ‌ترین شهر و بندر اصلی کشور لبنان است. این شهر به عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق سکونت [[مذهب شیعه|شیعیان]] در لبنان به شمار می‌رود. حومه جنوبی آن که ضاحیه خوانده می‌شود بخش اصلی [[مذهب شیعه|شیعه]] نشین بیروت است. شیعیان در این شهر در وضع معیشتی نامناسبی زندگی می‌کنند. آثار تاریخی باارزش، خیابان‌های زیبا، موزه‌ها، رستوران‌ها و طبیعت زیبای بیروت، پایتخت لبنان و بزرگ‌ترین شهر این کشور را به مقصدی پرطرفدار برای گردشگران تبدیل کرده است. زمانی‌که در بیروت گردش می‌کنید هنوز می‌توانید خسارات [[جنگ جهانی دوم|جنگ جهانی]] و [[جنگ]] داخلی لبنان را در این شهر ببینید.
|نام قدیم
|
|-
|شهرت
|عروس خاورمیانه / پاریس خاورمیانه
|-
|زبان رسمی
|عربی
|-
|زیارتگاه
|
|-
|مساجد
|
|-
|}
</div>
 
'''بیروت''' (عربی: بیروت‎؛ آوایش: بَیْروت، فرانسوی: Beyrouth‎) بزرگترین شهر و پایتخت [[لبنان]]، از بندرهای برجستهٔ شرق دریای مدیترانه است که در شبه جزیرهای از کوه‌پایه‌های لبنان در میانگاه کشور جای گرفته. بیروت از مراکز مهم فرهنگی در شرق جهان عربی است، شهری کهن و باستانی است که نامش در لوحه‌های عمارنه یاد شده و از سدهٔ پنجم پیش از میلاد سکونت‌پذیر است. تنها استان لبنان است که از یک شهرستان و یک شهر تشکیل شده است. بیروت پایتخت، بزرگ‌ترین شهر و بندر اصلی کشور لبنان است. این شهر به عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق سکونت [[شیعیان]] در لبنان به شمار می‌رود. حومه جنوبی آن که ضاحیه خوانده می‌شود بخش اصلی [[شیعه]] نشین بیروت است. شیعیان در این شهر در وضع معیشتی نامناسبی زندگی می‌کنند. آثار تاریخی باارزش، خیابان‌های زیبا، موزه‌ها، رستوران‌ها و طبیعت زیبای بیروت، پایتخت لبنان و بزرگ‌ترین شهر این کشور را به مقصدی پرطرفدار برای گردشگران تبدیل کرده است. زمانی‌که در بیروت گردش می‌کنید هنوز می‌توانید خسارات جنگ جهانی و جنگ داخلی لبنان را در این شهر ببینید.


== جغرافیای بیروت ==
== جغرافیای بیروت ==
 
بیروت، پایتخت و بزرگ‌ترین شهر و بندر اصلی جمهوری لبنان است. این شهر واقع در َ۵۴ ْ۳۳ عرض شمالی و َ۲۸ ْ۳۵ طول شرقی، نخست قسمت شمالی دماغه‌ای در ساحل مدیترانه را در برمی گرفت و اینک با ۶۷ کیلومتر مربع مساحت، تقریباً همه سطح آن را پوشانده است.<ref> ابن‌ بطوطه، رحلة، بیروت، ۱۳۸۴ق/۱۹۶۴م</ref>
بیروت، پایتخت و بزرگترین شهر و بندر اصلی جمهوری لبنان است. این شهر واقع در َ۵۴ ْ۳۳ عرض شمالی و َ۲۸ ْ۳۵ طول شرقی، نخست قسمت شمالی دماغه‌ای در ساحل مدیترانه را در برمی گرفت و اینک با ۶۷ کیلومتر مربع مساحت، تقریباً همه سطح آن را پوشانده است.<ref> ابن‌ بطوطه، رحلة، بیروت، ۱۳۸۴ق/۱۹۶۴م</ref>


بیروت از دو تپه الاَشرفیه (بیروت شرقی) و المُصَیطَبه (بیروت غربی) تشکیل یافته که به صورت شبه جزیره‌ای مثلثی به سوی دریا پیش می‌رود. در سمت داخلی، جلگه ساحلی باریکی (الساحل) قرار دارد که از دهانه نهرالکلب در شمال تا نهرالدامور در جنوب امتداد می‌یابد.
بیروت از دو تپه الاَشرفیه (بیروت شرقی) و المُصَیطَبه (بیروت غربی) تشکیل یافته که به صورت شبه جزیره‌ای مثلثی به سوی دریا پیش می‌رود. در سمت داخلی، جلگه ساحلی باریکی (الساحل) قرار دارد که از دهانه نهرالکلب در شمال تا نهرالدامور در جنوب امتداد می‌یابد.
خط ۳۹: خط ۱۹:


این شهر آب و هوای مدیترانه‌ای، تابستان‌های گرم و مرطوب و زمستان‌های ملایم دارد. <ref>ابن ‌سباط غربی، حمزه، تاریخ، به کوشش عمرعبدالسلام تدمری، طرابلس، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۳م</ref>
این شهر آب و هوای مدیترانه‌ای، تابستان‌های گرم و مرطوب و زمستان‌های ملایم دارد. <ref>ابن ‌سباط غربی، حمزه، تاریخ، به کوشش عمرعبدالسلام تدمری، طرابلس، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۳م</ref>
واقع شدن این شهر بر سر راه‌های عمدۀ تجارتی و ارتباطی آسیا به اروپا و افریقای شمالی بر اهمیت آن افزوده است. تا پیش از آغاز جنگ‌های داخلی لبنان در ۱۳۵۴ش/۱۹۷۵م بیروت به عنوان یکی از شهرهای بزرگ خدماتی دنیا و مرکز بانک‌داری و فرهنگی خاورمیانه به شمار می‌رفت. <ref>ابن ‌شداد، یوسف، النوادر السلطانیة، به کوشش محمد درویش، دمشق، ۱۹۷۹م</ref>
واقع شدن این شهر بر سر راه‌های عمدۀ تجارتی و ارتباطی آسیا به اروپا و آفریقای شمالی بر اهمیت آن افزوده است. تا پیش از آغاز جنگ‌های داخلی لبنان در ۱۳۵۴ش/۱۹۷۵م بیروت به عنوان یکی از شهرهای بزرگ خدماتی دنیا و مرکز بانک‌داری و فرهنگی خاورمیانه به شمار می‌رفت. <ref>ابن ‌شداد، یوسف، النوادر السلطانیة، به کوشش محمد درویش، دمشق، ۱۹۷۹م</ref>


با پایان یافتن جنگ‌های داخلی در ۱۳۷۰ش/۱۹۹۱م کوشش شد تا بیروت موقعیت خود را به عنوان مرکز تجارتی و بانک‌داری خاورمیانه بازیابد.<ref> ابن‌ عبری، غریغوریوس، تاریخ‌ الزمان، ترجمۀ اسحاق ارمله، بیروت، ۱۹۸۶م</ref>
با پایان یافتن جنگ‌های داخلی در ۱۳۷۰ش/۱۹۹۱م کوشش شد تا بیروت موقعیت خود را به عنوان مرکز تجارتی و بانک‌داری خاورمیانه بازیابد.<ref> ابن‌ عبری، غریغوریوس، تاریخ‌ الزمان، ترجمۀ اسحاق ارمله، بیروت، ۱۹۸۶م</ref>
خط ۵۴: خط ۳۴:


== جمعیت و مذاهب در بیروت ==
== جمعیت و مذاهب در بیروت ==
جمعیت شهر بیروت در سال ۱۹۹۱م، ۰۰۰، ۱۰۰، ۱ تن <ref>کتاب سال بریتانیکا ۱۹۹۸، ص ۶۴۴</ref> و در ۲۰۱۲م، حدود ۲ میلیون نفر برآورد شده است. در ۱۳۲۹ش / ۱۹۵۰م اهل سنت و ارمنی‌ها بزرگترین گروه مذهبی در بیروت بودند، اما با مهاجرت شمار زیادی از شیعیان در دهه ۱۳۴۰ش / ۱۹۶۰م به مرور ترکیب جمعیتی شهر به نحو چشمگیری تغییر کرد. برای نمونه، آمار ۱۳۵۰ش /۱۹۷۱م نشان می‌دهد که ۴۵ درصد کل شیعیان لبنان فقط در شهر بیروت و حومه آن زندگی می‌کرده‌اند. با توجه به تغییرات جمعیتی، در دهه ۱۳۷۰ش / ۱۹۹۰، شیعیان به بزرگترین گروه مذهبی تبدیل شدند و پس از شیعیان، اهل سنت مهم‌ترین گروه مذهبی‌اند. جامعه کوچکی از یهودیان نیز در بیروت زندگی می‌کنند.<ref> دانشنامه جهان اسلام، به نقل از داوی، ص ۴۲۴۴، ۴۹؛ بومونت و دیگران، ص ۴۸۴</ref>
جمعیت شهر بیروت در سال ۱۹۹۱م، ۰۰۰، ۱۰۰، ۱ تن <ref>کتاب سال بریتانیکا ۱۹۹۸، ص ۶۴۴</ref> و در ۲۰۱۲م، حدود ۲ میلیون نفر برآورد شده است. در ۱۳۲۹ش / ۱۹۵۰م اهل سنت و ارمنی‌ها بزرگ‌ترین گروه مذهبی در بیروت بودند، اما با مهاجرت شمار زیادی از شیعیان در دهه ۱۳۴۰ش / ۱۹۶۰م به مرور ترکیب جمعیتی شهر به نحو چشمگیری تغییر کرد. برای نمونه، آمار ۱۳۵۰ش /۱۹۷۱م نشان می‌دهد که ۴۵ درصد کل شیعیان لبنان فقط در شهر بیروت و حومه آن زندگی می‌کرده‌اند. با توجه به تغییرات جمعیتی، در دهه ۱۳۷۰ش / ۱۹۹۰، شیعیان به بزرگ‌ترین گروه مذهبی تبدیل شدند و پس از شیعیان، اهل سنت مهم‌ترین گروه مذهبی‌اند. جامعه کوچکی از یهودیان نیز در بیروت زندگی می‌کنند.<ref> دانشنامه جهان اسلام، به نقل از داوی، ص ۴۲۴۴، ۴۹؛ بومونت و دیگران، ص ۴۸۴</ref>


هیچ منبع موثقی برای ترکیب جمعیتی ادیان و مذاهب در سال‌های اخیر وجود ندارد. این امر به خصوص با توجه به گسترش منطقه ضاحیه و مهاجرت‌های روز افزون در این منطقه تشدید شده است.
هیچ منبع موثقی برای ترکیب جمعیتی ادیان و مذاهب در سال‌های اخیر وجود ندارد. این امر به خصوص با توجه به گسترش منطقه ضاحیه و مهاجرت‌های روز افزون در این منطقه تشدید شده است.
خط ۱۲۴: خط ۱۰۴:
حزب اللّه با ایجاد هسته‌های مقاومت به عملیات گسترده‌ای بر ضد [[اسرائیل]] در حاشیه جنوبی بیروت دست زد.  
حزب اللّه با ایجاد هسته‌های مقاومت به عملیات گسترده‌ای بر ضد [[اسرائیل]] در حاشیه جنوبی بیروت دست زد.  


در بهمن ۱۳۶۲/ فوریه ۱۹۸۴ نیروهای دروزی و شیعه، اداره بخش غربی بیروت را از دست حکومت لبنان خارج کردند. حزب الله، در اعتراض به حضور نیروهای چندملیتی <big>فرانسوی و امریکایی</big> در بیروت، علیه نیروهای امریکایی عملیات انتحاری انجام داد که به کشته شدن تعداد زیادی از آنها منجر شد. به دنبال آن نیروهای چندملیّتی از بیروت خارج شدند.
در بهمن ۱۳۶۲/ فوریه ۱۹۸۴ نیروهای دروزی و شیعه، اداره بخش غربی بیروت را از دست حکومت لبنان خارج کردند. حزب الله، در اعتراض به حضور نیروهای چندملیتی <big>فرانسوی و آمریکایی</big> در بیروت، علیه نیروهای آمریکایی عملیات انتحاری انجام داد که به کشته شدن تعداد زیادی از آنها منجر شد. به دنبال آن نیروهای چندملیّتی از بیروت خارج شدند.


پس از انفجار پایگاه نیروهای آمریکایی و فرانسوی در بیروت و خروج نیروهای سازمان آزادی‌بخش فلسطین و رهبران آن از شهر و به سبب مقاومت سرسختانۀ مردم بیروت، نیروهای اسرائیلی در ۱۳۶۴ش/ ۱۹۸۵ ناگزیر به عقب‌نشینی شدند و نیروهای خود را از سراسر لبنان، بویژه بیروت، خارج ساخت و تنها شماری از نیروهای خود را در امتداد نوار مرزی با لبنان مستقر کرد و محاصرۀ ۱۰ هفته‌ای بیروت پایان یافت.<ref>نادری سمیرمی، احمد، لبنان، ج۱، ص۸۶، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، تهران، ۱۳۷۶ش</ref>  
پس از انفجار پایگاه نیروهای آمریکایی و فرانسوی در بیروت و خروج نیروهای سازمان آزادی‌بخش فلسطین و رهبران آن از شهر و به سبب مقاومت سرسختانۀ مردم بیروت، نیروهای اسرائیلی در ۱۳۶۴ش/ ۱۹۸۵ ناگزیر به عقب‌نشینی شدند و نیروهای خود را از سراسر لبنان، بویژه بیروت، خارج ساخت و تنها شماری از نیروهای خود را در امتداد نوار مرزی با لبنان مستقر کرد و محاصرۀ ۱۰ هفته‌ای بیروت پایان یافت.<ref>نادری سمیرمی، احمد، لبنان، ج۱، ص۸۶، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، تهران، ۱۳۷۶ش</ref>  
خط ۱۳۰: خط ۱۱۰:
== مراکز فرهنگی و رسانه‌ای ==
== مراکز فرهنگی و رسانه‌ای ==


مراکز و دفاتر پرشمار مطبوعاتی، انتشاراتی، رادیویی، تلویزیونی (کابلی و ماهواره‌ای) و خبرگزاری خارجی در این شهر مستقر است و فعالیت‌های فرهنگی و رسانه‌ای بسیاری را سامان می‌دهند که مخاطبان زیادی در کشورهای خاورمیانه و شمال افریقا دارد.
مراکز و دفاتر پرشمار مطبوعاتی، انتشاراتی، رادیویی، تلویزیونی (کابلی و ماهواره‌ای) و خبرگزاری خارجی در این شهر مستقر است و فعالیت‌های فرهنگی و رسانه‌ای بسیاری را سامان می‌دهند که مخاطبان زیادی در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا دارد.


گفتنی است که دانشگاه‌های بیروت، به علت نزدیکی به ایران و قرابت دینی ـ فرهنگی، نخستین انتخاب محصلان ایرانی در قرن نوزدهم بود و کسانی مانند: قاسم غنی، محمدعلی جمال‌زاده و محمود حسابی از تحصیل کردگان این دانشگاه‌ها بوده‌اند.
گفتنی است که دانشگاه‌های بیروت، به علت نزدیکی به ایران و قرابت دینی ـ فرهنگی، نخستین انتخاب محصلان ایرانی در قرن نوزدهم بود و کسانی مانند: قاسم غنی، محمدعلی جمال‌زاده و محمود حسابی از تحصیل کردگان این دانشگاه‌ها بوده‌اند.
confirmed، مدیران
۳۳٬۰۳۵

ویرایش