تصوف در تونس: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۴ فوریهٔ ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۱: خط ۵۱:
=هنر تصوف ملی حضره (حضور)=
=هنر تصوف ملی حضره (حضور)=
<br>
<br>
«حضور» به عنوان یكی از آیین‌های طریقت‌های صوفی است كه در تجلی صحنه فرهنگی نقش دارد و ابعاد عمیقی از تجلی معنوی پیروان تصوف را محقق می‌كند. حضرة اصطلاح اسلامی –صوفی است كه به مجالس ذكر دسته جمعی و به شكل خاص، به طریقت¬های صوفی اهل سنت اطلاق می‌شود. در رأس آن شیخی است كه به این طریقت شناخت دارد و به همه چیزهایی كه آرامش را مختل می‌كند توجه دارد. دلیل نامگذاری «الحضرة» این است كه باعث حضور قلب در پیشگاه خداوند است و این از اركان مهم طریقت صوفی به شمار می‌آید. در این عمل، انواع مختلف ذكر مانند خطبه‌ها تلاوت قرآن و دیگر متون؛ دعاها، اوراد، اشعار، سروده‌های دینی و مدائح نبوی، اذكار گروهی به صورت ریتمی و با تلاوت اسماء الحسنی خوانده می‌شود. گاهی محافظه كاران تصوف از ساز دف در مراسم «حضرات» خود استفاده می‌كنند در حالی كه برخی طریقت‌ها، سازهای موسیقی دیگری به كار می‌برند. «حضرة» در كشورهای عربی و برخی كشورهای اسلامی غیر عربی مانند: اندونزی و مالزی با همین نام شناخته شده‌اند و كشورهای دیگر مانند تركیه و بالكان با نام‌های دیگر از آن نام می برند. این مراسم اكثرا در شب پنجشنبه و بعد از نماز عشاء یا در روز جمعه، بعد از نماز جمعه برگزار می شود. مسلمانان صوفی، معتقدند اصل «حضرة» در شریعت اسلام به تفسیرآنان از آیات قرآن و احادیث نبوی بر می‌گردد كه به برگزاری مراسم ذكر و دعا دسته جمعی و صلوات بر پیامبر فرا می‌خواند و آن را وسیله ای برای افزایش رغبت انسان برای اداء واجبات دینی میدانند.
«حضور» به عنوان یكی از آیین‌های طریقت‌های صوفی است كه در تجلی صحنه فرهنگی نقش دارد و ابعاد عمیقی از تجلی معنوی پیروان تصوف را محقق می‌كند. حضرة اصطلاح اسلامی صوفی است كه به مجالس ذكر دسته جمعی و به شكل خاص، به طریقت‌های صوفی اهل سنت اطلاق می‌شود. در رأس آن شیخی است كه به این طریقت شناخت دارد و به همه چیزهایی كه آرامش را مختل می‌كند توجه دارد. دلیل نامگذاری «الحضرة» این است كه باعث حضور قلب در پیشگاه خداوند است و این از اركان مهم طریقت صوفی به شمار می‌آید. در این عمل، انواع مختلف ذكر مانند خطبه‌ها تلاوت قرآن و دیگر متون؛ دعاها، اوراد، اشعار، سروده‌های دینی و مدائح نبوی، اذكار گروهی به صورت ریتمی و با تلاوت اسماء الحسنی خوانده می‌شود. گاهی محافظه كاران تصوف از ساز دف در مراسم «حضرات» خود استفاده می‌كنند در حالی كه برخی طریقت‌ها، سازهای موسیقی دیگری به كار می‌برند. «حضرة» در كشورهای عربی و برخی كشورهای اسلامی غیر عربی مانند: اندونزی و مالزی با همین نام شناخته شده‌اند و كشورهای دیگر مانند تركیه و بالكان با نام‌های دیگر از آن نام می برند. این مراسم اكثرا در شب پنجشنبه و بعد از نماز عشاء یا در روز جمعه، بعد از نماز جمعه برگزار می شود. مسلمانان صوفی، معتقدند اصل «حضرة» در شریعت اسلام به تفسیرآنان از آیات قرآن و احادیث نبوی بر می‌گردد كه به برگزاری مراسم ذكر و دعا دسته جمعی و صلوات بر پیامبر فرا می‌خواند و آن را وسیله ای برای افزایش رغبت انسان برای اداء واجبات دینی میدانند.
<br>
<br>
این در حالی است كه مسلمانان سلفی حضرة را بدعت و جدای از دین اسلام می دانند. صادق رزقی در كتاب «الأغانی التونسیة» بیان می‌كند: «حضرة عبارت است از ایستادن گروهی پابرنه و با لباس مخصوص صوفی در صف جلو است كه اسم جلاله الله را با ضمیر «هو»، با ضربه‌های هماهنگ، یكی پس از دیگری بیان می كنند و هماهنگ با ریتم گروه، در بیان این ذكر اوج می‌گیرند». حضرة اصطلاحی است كه به معنای «حضور قلب در پیشگاه خداوند است كه یكی از مهم¬ترین اصول طریقت صوفی به شمار می‌آید. و گروهی زیر نظر شیخ یا نائب او به اسم (مقدم)، به ذكر خداوند می‌پردازند. این مراسم با تلاوت قرآن آغاز می¬شود. سپس سروده های عرفایی چون شیخ عبدالغنی نابلسی، ابن فارض، ابن عربی و غیره را می خوانند. پس از آن دوباره با ذكر می پردازند تا زمانی كه شیخ یا مقدم آن را پایان دهند. حضرة از شیوخ و عرفای بزرگ به ارث رسیده است و براساس آنچه در كتاب متصوفه آمده حضرة به عنوان مظهری از مظاهر تصوف به شمار می‌آید. به عقیده دكتر مراد سیالة: «حضرة به معنای حضور و اجتماعی است كه اشخاصی كه منسوب به طریقت خاصی هستند گرد هم می‌آیند و به تمرین آیین و عادات خویش در محضر شیخ طریقت می‌پردازند».
این در حالی است كه مسلمانان سلفی حضرة را بدعت و جدای از دین اسلام می دانند. صادق رزقی در كتاب «الأغانی التونسیة» بیان می‌كند: «حضرة عبارت است از ایستادن گروهی پابرنه و با لباس مخصوص صوفی در صف جلو است كه اسم جلاله الله را با ضمیر «هو»، با ضربه‌های هماهنگ، یكی پس از دیگری بیان می كنند و هماهنگ با ریتم گروه، در بیان این ذكر اوج می‌گیرند». حضرة اصطلاحی است كه به معنای «حضور قلب در پیشگاه خداوند است كه یكی از مهم‌ترین اصول طریقت صوفی به شمار می‌آید. و گروهی زیر نظر شیخ یا نائب او به اسم (مقدم)، به ذكر خداوند می‌پردازند. این مراسم با تلاوت قرآن آغاز می‌شود. سپس سروده های عرفایی چون شیخ عبدالغنی نابلسی، ابن فارض، ابن عربی و غیره را می خوانند. پس از آن دوباره با ذكر می پردازند تا زمانی كه شیخ یا مقدم آن را پایان دهند. حضرة از شیوخ و عرفای بزرگ به ارث رسیده است و براساس آنچه در كتاب متصوفه آمده حضرة به عنوان مظهری از مظاهر تصوف به شمار می‌آید. به عقیده دكتر مراد سیالة: «حضرة به معنای حضور و اجتماعی است كه اشخاصی كه منسوب به طریقت خاصی هستند گرد هم می‌آیند و به تمرین آیین و عادات خویش در محضر شیخ طریقت می‌پردازند».
<br>
<br>
حضرة در تصوف تونسی یكی از مظاهر فعالیت‌های طریقت صوفی است كه آن را از سایر طریقت ها جدا میكند. عادتا پیروان به همراه شیخ خویش در خانقاه برای تمرین آیین خود گرد هم می آیند. این دیدار به دو بخش تقسیم می شود: بخش اول مربوط به ذكر و تلاوت اوراد، احزاب و بحوری است كه مؤسس طریقت آن را تالیف نموده و بخش دوم كه همان حضرة است از سروده‌ها و آوازهایی تشكیل شده كه در برخی از طریقت ها برای تمجید و مدح ولی مورد استفاده قرار می‌گیرد. حضرة در طریقت های مختلف متفاوت است. در حالی كه پیروان شاذلیه به ذكر اسم جلاله الله، همراه با حركات ساده بدن می پردازند پیروان طریقت های دیگر مانند عیساویه، رقص های پیچیده و هماهنگ اجرا می كنند و مجلس، به جشن موسیقی تبدیل می شود كه طبق آیین، درآن تار و دف می نوازند.
حضرة در تصوف تونسی یكی از مظاهر فعالیت‌های طریقت صوفی است كه آن را از سایر طریقت ها جدا میكند. عادتا پیروان به همراه شیخ خویش در خانقاه برای تمرین آیین خود گرد هم می آیند. این دیدار به دو بخش تقسیم می شود: بخش اول مربوط به ذكر و تلاوت اوراد، احزاب و بحوری است كه مؤسس طریقت آن را تالیف نموده و بخش دوم كه همان حضرة است از سروده‌ها و آوازهایی تشكیل شده كه در برخی از طریقت ها برای تمجید و مدح ولی مورد استفاده قرار می‌گیرد. حضرة در طریقت های مختلف متفاوت است. در حالی كه پیروان شاذلیه به ذكر اسم جلاله الله، همراه با حركات ساده بدن می پردازند پیروان طریقت های دیگر مانند عیساویه، رقص های پیچیده و هماهنگ اجرا می كنند و مجلس، به جشن موسیقی تبدیل می شود كه طبق آیین، درآن تار و دف می نوازند.
<br>
<br>
۵۴

ویرایش