توحید و شرک از منظر فریقین (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

== توحید و شرک از منظر شخصیت‌ها و جریان‌های تکفیری ==  

بررسی اجمالی گفتار و آثار شخصیت‌های تکفیری بیانگر آن است که بین آنان و سایر مسلمانان در مباحث نظری و فکری توحید و شرک تفاوت چندانی نیست.  

سوالی که در اینجا مطرح می‌گردد این است که با وجود اتفاق و اتحاد مسلمانان در مساله توحید و شرک چگونه جریان‌های تکفیری حکم به کفر و شرک بسیاری از مسلمانان می‌کنند.  

=== توحید و شرک از دیدگاه ابن تیمیه ===

اساس گفتار ابن تیمیه که از او به عنوان پایه گذار اندیشه تکفیر در قرون اخیر یاد می‌گردد در زمینه توحید و شرک به شرح ذیل می‌باشد: ‌

از آنجا که معبود و مقصود فقط خداست بنابراین در خواسته‌ها و مسئلت‌ها- دعاها- نمی‌توان غیر خداوند را مخاطب قرار گیرد. مضافا بر اینکه دعا از جمله عبادات بوده و عبادات نیز توقیقی است.  

د- قدرت اجابت دعاها فقط از آن خداست  

ذ – مسبب الاسباب فقط الله است  

فقط الله است که خالق همه اسباب و موجودات بوده و همه مخلوقات در آسمان‌ها و زمین اورا می‌خوانند. <ref>مجموعه الفتاوي ج 1ص365 :‌ وَدِينُ الْإِسْلَامِ مَبْنِيٌّ عَلَی أَصْلَيْنِ: وَهَذَانِ هُمَا حَقِيقَةُ قَوْلِنَا: " أَشْهَدُ أَنْ لَا إلَهَ إلَّا اللَّهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ " .فَالْإِلَهُ هُوَ الَّذِي تَأْلَهُهُ الْقُلُوبُ عِبَادَةً وَاسْتِعَانَةً وَمَحَبَّةً وَتَعْظِيماً وَخَوْفاً وَرَجَاءً وَإِجْلَالاً وَإِكْرَاماً. وَاَللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ لَهُ حَقٌّ لَا يَشْرَكُهُ فِيهِ غَيْرُهُ فَلَا يُعْبَدُ إلَّا اللَّهُ وَلَا يُدْعَی إلَّا اللَّهُ وَلَا يُخَافُ إلَّا اللَّهُ وَلَا يُطَاعُ إلَّا اللَّهُ وَالرَّسُولُ صَلَّی اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ هُوَ الْمُبَلِّغُ عَنْ اللَّهِ تَعَالَی أَمْرَهُ وَنَهْيَهُ وَتَحْلِيلَهُ وَتَحْرِيمَهُ فَالْحَلَالُ مَا حَلَّلَهُ وَالْحَرَامُ مَا حَرَّمَهُ وَالدِّينُ مَا شَرَعَهُ؛ وَالرَّسُولُ صَلَّی اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَاسِطَةٌ بَيْنَ اللَّهِ وَبَيْنَ خَلْقِهِ فِي تَبْلِيغِ أَمْرِهِ وَنَهْيِهِ وَوَعْدِهِ وَوَعِيدِهِ وَتَحْلِيلِهِ وَتَحْرِيمِهِ؛ وَسَائِرِ مَا بَلَّغَهُ مِنْ كَلَامِهِ. وَأَمَّا فِي إجَابَةِ الدُّعَاءِ وَكَشْفِ الْبَلَاءِ وَالْهِدَايَةِ وَالْإِغْنَاءِ فَاَللَّهُ تَعَالَی هُوَ الَّذِي يَسْمَعُ كَلَامَهُمْ وَيَرَی مَكَانَهُمْ وَيَعْلَمُ سِرَّهُمْ وَنَجْوَاهُمْ؛ وَهُوَ سُبْحَانَهُ قَادِرٌ عَلَی إنْزَالِ النِّعَمِ وَإِزَالَةِ الضُّرِّ وَالْقَسَمِ مِنْ غَيْرِ احْتِيَاجٍ مِنْهُ إلَی أَنْ يُعَرِّفَهُ أَحَدٌ أَحْوَالَ عِبَادِهِ أَوْ يُعِينَهُ عَلَی قَضَاءِ حَوَائِجِهِمْ. وَالْأَسْبَابُ الَّتِي بِهَا يَحْصُلُ ذَلِكَ هُوَ خَلَقَهَا وَيَسَّرَهَا. فَهُوَ مُسَبِّبُ الْأَسْبَابِ وَهُوَ الْأَحَدُ الصَّمَدُ الَّذِي لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ. يَسْأَلُهُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ كُلَّ يَوْمٍ هُوَ فِي شَأْنٍ } فَأَهْلُ السَّمَوَاتِ يَسْأَلُونَهُ وَأَهْلُ الْأَرْضِ يَسْأَلُونَهُ وَهُوَ سُبْحَانَهُ لَا يَشْغَلُهُ سَمْعُ كَلَامِ هَذَا عَنْ سَمْعِ كَلَامِ هَذَا وَلَا يُغْلِطُهُ اخْتِلَافُ أَصْوَاتِهِمْ وَلُغَاتِهِمْ بَلْ يَسْمَعُ ضَجِيجَ الْأَصْوَاتِ بِاخْتِلَافِ اللُّغَاتِ عَلَی تَفَنُّنِ الْحَاجَاتِ وَلَا يُبْرِمُهُ إلْحَاحُ الْمُلِحِّينَ بَلْ يُحِبُّ الْإِلْحَاحَ فِي الدُّعَاءِ</ref>

=== گفتار ابوزهره در تبیین کلام ابن تیمیه ===

محمد ابوزهره می‌گوید: ‌  

=== توحید و شرک از دیدگاه محمدبن عبدالوهاب ===

اساس تفکرات محمد بن عبدالوهاب در زمینه توحید و شرک عبارتست از: ‌

== دیدگاه شهید مطهری در تبیین توحید وشرک ==  

بعد از تبیین دیدگاه ابن تیمیه و محمدبن عبدالوهاب در زمینه معنای توحید و شرک اکنون دیدگاه یکی از شخصیت‌های برجسته شیعه در این زمینه بیان می‌کنیم:  

====1- مراتب و درجات توحید ====

ایشان معتقد است از قرآن کریم بدست می‌آید که توحید و شرک هر یک دارای مراتبی است: ‌

   

== نتیجه ==

تفسیرهای گوناگونی که از توحید و شرک ارائه گردید بیانگر آن بود که فریقین حتی جریان‌ها و شخصیت‌های تکفیری در این مساله محوری دین اتفاق نظر دارند. همگی اذعان به حصر عبادت و بندگی به خداوند یکتا داشته و عبادت و خضوع در برابر هر موجودی غیر الله شرک شمرده خواهد شد.