توکل: تفاوت میان نسخه‌ها

توکل (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۴ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۷

۱۱ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۴ مارس ۲۰۲۳

بدون خلاصۀ ویرایش

Salehi.m

confirmed

۵٬۷۴۷

ویرایش

@@ خط ۴: / خط ۴: @@
 توکل واژه‌ای عربی است که از "وکل" به معنای سپردن امر خود به غیر به دست می‌آید.<ref>فراهیدی خلیل بن احمد، کتاب العین، ج ۵، ص ۴۰۵.<nowiki></ref اما توکل در لغت و اصطلاح، اظهار عجز، اعتماد به غیر <ref></nowiki>ابن منظور، لسان العرب، ج ۱۱، ص ۷۳۶</ref> و نیز سپردن (نیابت دادن - نائب قراردادن) امر خویش به فردی مطمئن به علت کفایت او یا ناتوانی شخص از قیام به امر خود است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج ۱۱، ص ۷۳۴ - ۷۳۶</ref> <ref>راغب اصفهانی، مفردات، ص ۸۸۲.</ref> پس اگر فردی به خدا اعتماد کند و او را وکیل خود قرار دهد، خداوند او را کفایت می‌کند.﴿فَهُوَ حَسْبُهُ﴾» <ref>سوره طلاق، آیه ۳</ref> و اگر به غیر خداوند توکل کند و به دنیا دل ببندد، خداوند او را به غیر خودش واگذار می‌کند.<ref>ابن سلامه، مسند الشهاب، ج ۱، ص ۲۹۸؛</ref> <ref>حسن بن ابی الحسن دیلمی، ارشاد القلوب، ج ۱، ص ۱۲۰</ref> <ref>محمد بن حسن فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ج ۲، ص ۴۲۶</ref> <ref> ورّام ابن ابی فراس، مجموعه ورّام، ج ۱، ص ۲۲۲.</ref> <ref>فرهنگ‌نامه سیره پیامبر اعظم، تالیف جمعی از محققین پژوهشکده باقرالعلوم (ع)، ص ۳۲۴.</ref> برخی از بزرگان <ref>ملامهدی نراقی نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۱۸-۲۱۹ و۲۲۶</ref> <ref>علامه طباطبایی طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۹، ص۷۸.</ref> معتقدند که توکل در فرهنگ دینی به این معنا است که انسان فقط خداوند را فاعل موثر در هستی بداند که بدون او هیچ فعل و انفعالی انجام نمی‌شود. از این‌رو انسان باید تنها به او اعتماد کند و امور خود را به او بسپرد.
-== جایگاه توکل در قرآن ==
+== منزلت توکل در قرآن ==
-در [[قرآن]] نام توکل و شاخه‌های مربوط به آن، هفتاد بار بیان شده  <ref>ماهروزاده، رابطه توکل و توسل به اسباب، ص۶۴</ref>
+در [[قرآن]] نام توکل و موضوعات مربوط به آن، هفتاد بار بیان شده  <ref>ماهروزاده، رابطه توکل و توسل به اسباب، ص۶۴</ref>
-و در موارد فراوانی [[ایمان]] و توکل در کنار هم آمده است. <ref>ر. ک، سوره ملک، آیه۲۹؛ سوره یونس، آیه۸۴؛ سوره مائده، آیه۲۳؛ سوره شوری، آیه۳۶؛ سوره نحل، آیه۹۹؛ سوره انفال، آیه۲.</ref> گویی ملازمه‌ای بین این دو صفت وجود دارد. تا آن جا که در برخی از موارد، از توکل به عنوان لازمه ایمان نام برده شده است. <ref> ر. ک، سوره آل عمران، آیه۱۲۲؛</ref><ref>ر. ک، سوره مائده، آیه۲۳</ref> <ref>طباطبایی سید محمد حسین، المیزان، سال ۱۴۱۷قمری، ج۱۹، ص۱۸۸.</ref> مثلا در آیه ۲ [[سوره انفال]]، [[مؤمنان]] کسانی هستند که تنها بر پروردگارشان توکل می‌کنند. و در آیات متعدد دیگری نیز تعبیر «و عَلی اللّهِ فَلْیتَوَکَلِ المُؤمنون» (مؤمنان به خدا توکل می‌کنند)، به کار رفته است.<ref>ر. ک، سوره آل عمران، آیات ۱۲۲،۱۶۰؛ سوره مائده، آیه ۱۱؛ سوره توبه، آیه ۵۱؛ سوره ابراهیم، آیه ۱۱؛ سوره تغابن، آیه۱۳؛ سوره مجادله ،آيه۱۰</ref> مطابق با برخی از آیات قرآن، خداوند کسانی را که اهل توکل اند دوست دارد. <ref>ر. ک، سوره آل عمران، آیه۱۵۹.</ref> وکسی که بر خداوند توکل کند، خداوند او را کفایت می‌‌کند. <ref>سوره طلاق، آیه۳.</ref>
+و در موارد فراوانی [[ایمان]] و توکل در کنار هم آمده است و <ref>ر. ک، سوره ملک، آیه۲۹؛ سوره یونس، آیه۸۴؛ سوره مائده، آیه۲۳؛ سوره شوری، آیه۳۶؛ سوره نحل، آیه۹۹؛ سوره انفال، آیه۲.</ref> نشان می‌دهد که گویی ملازمه‌ای بین این دو صفت وجود دارد تا آن جا که در برخی از موارد، از توکل به عنوان لازمه ایمان نام برده شده است. <ref> ر. ک، سوره آل عمران، آیه۱۲۲؛</ref><ref>ر. ک، سوره مائده، آیه۲۳</ref> <ref>طباطبایی سید محمد حسین، المیزان، سال ۱۴۱۷قمری، ج۱۹، ص۱۸۸.</ref> مثلا در آیه ۲ [[سوره انفال]]، [[مؤمنان]] کسانی هستند که تنها بر پروردگارشان توکل می‌کنند. و در آیات متعدد دیگری نیز تعبیر «و عَلی اللّهِ فَلْیتَوَکَلِ المُؤمنون» (مؤمنان به خدا توکل می‌کنند)، آمده است.<ref>ر. ک، سوره آل عمران، آیات ۱۲۲،۱۶۰؛ سوره مائده، آیه ۱۱؛ سوره توبه، آیه ۵۱؛ سوره ابراهیم، آیه ۱۱؛ سوره تغابن، آیه۱۳؛ سوره مجادله ،آيه۱۰</ref> مطابق با برخی از آیات قرآن، خداوند کسانی را که اهل توکل اند دوست دارد <ref>ر. ک، سوره آل عمران، آیه۱۵۹.</ref> وکسی که بر خداوند توکل کند، خداوند او را کفایت می‌‌کند. <ref>سوره طلاق، آیه۳.</ref>
 == جایگاه توکل در روایات ==