۸۵٬۸۱۰
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' استانها' به ' استانها'
جز (جایگزینی متن - 'حمایتها' به 'حمایتها') |
جز (جایگزینی متن - ' استانها' به ' استانها') |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
=بازنمایی اسلام‌گرایان سنی لبنان= | =بازنمایی اسلام‌گرایان سنی لبنان= | ||
اسلام‌گرایان سنی لبنان یکپارچه و انعطاف‌ناپذیر نیستند. آنها طیف گسترده‌ای از نیروها، از گروه‌های میانه‌رو نظیر الجماعه الاسلامیه گرفته تا سلفی‌های افراطی الهام گرفته از القاعده مانند «گروه دینیه» (مجموعه الدینیه) که در سال ۱۹۹۹ با ارتش لبنان به زد و خورد پرداخت را دربرمی‌گیرند. برخی از جنبشها نظیر «حرکت التوحید» دیدگاه‌های سیاسی افراطی دارند که به خوبی در اشغال تریپولی ازسوی آنها در خلال سال‌های ۱۹۸۴ تا ۱۹۸۵ نمایان گردید (طی این اشغال مخالفان سیاسی به قتل رسیدند و غیرمسلمانان وادار به ترک شهر شدند). امروزه این گروه رویکردی میانه‌رو در سیاست دارد و زیر چتر «جبهه العمل الاسلامی» متحد سیاسی حزب‌الله به حساب می‌آید. علاوه براین، اسلام‌گرایان با مخالفت یا مقاومت جدی ازسوی جامعه اهل سنت که حوزه عمل آنها می‌باشد، روبه رو نشده‌اند. استان شمالی لبنان مهد پیدایش اغلب گروه‌های مذکور است. شهر تریپولی و مناطق روستایی چون دینیه و عکار مراکز اصلی پرورش اسلام‌گرایان به حساب می‌آیند. اغلب از فاکتورهای جمعیت شناختی برای توجیه این امر استفاده می‌شود چراکه نیمی از اهل سنت لبنان در | اسلام‌گرایان سنی لبنان یکپارچه و انعطاف‌ناپذیر نیستند. آنها طیف گسترده‌ای از نیروها، از گروه‌های میانه‌رو نظیر الجماعه الاسلامیه گرفته تا سلفی‌های افراطی الهام گرفته از القاعده مانند «گروه دینیه» (مجموعه الدینیه) که در سال ۱۹۹۹ با ارتش لبنان به زد و خورد پرداخت را دربرمی‌گیرند. برخی از جنبشها نظیر «حرکت التوحید» دیدگاه‌های سیاسی افراطی دارند که به خوبی در اشغال تریپولی ازسوی آنها در خلال سال‌های ۱۹۸۴ تا ۱۹۸۵ نمایان گردید (طی این اشغال مخالفان سیاسی به قتل رسیدند و غیرمسلمانان وادار به ترک شهر شدند). امروزه این گروه رویکردی میانه‌رو در سیاست دارد و زیر چتر «جبهه العمل الاسلامی» متحد سیاسی حزب‌الله به حساب می‌آید. علاوه براین، اسلام‌گرایان با مخالفت یا مقاومت جدی ازسوی جامعه اهل سنت که حوزه عمل آنها می‌باشد، روبه رو نشده‌اند. استان شمالی لبنان مهد پیدایش اغلب گروه‌های مذکور است. شهر تریپولی و مناطق روستایی چون دینیه و عکار مراکز اصلی پرورش اسلام‌گرایان به حساب می‌آیند. اغلب از فاکتورهای جمعیت شناختی برای توجیه این امر استفاده می‌شود چراکه نیمی از اهل سنت لبنان در استانهای شمالی این کشور ساکن می‌باشند. شرایط اقتصادی سخت، انزوای اجتماعی و نارسایی خدمات دولتی از دلایل عمده ای هستند که اغلب از آنها برای توضیح این که چرا اسلام‌گرایان اعضای خود را در این مناطق می‌یابند و به کار می‌گیرند، استفاده می‌شود. شبکه گسترده‌ای از مدارس مذهبی و خدمات اجتماعی به افزایش نفوذ و تأثیرگذاری اسلام‌گرایان در بین اهل سنت کمک کرده‌است. | ||
حضور نظامی سوریه برای بیش از سی سال در لبنان را نیز باید یکی دیگر از عوامل تکامل جنبشهای اسلام‌گرای لبنان به حساب آورد. بسیاری از گروه‌های اسلام‌گرا به استثنای الاحباش خود را در دوره حضور نظامی سوریه تحت محاصره می‌دانستند و بسیاری از آنها دیدگاه‌هایی ضد سوری داشتند. ازاین رو شمار زیادی از گروه‌های مذکور به فعالیتهای پنهانی روی آوردند که در نتیجه اعضای آنها دستگیر شدند و مدارس مذهبی شان تحت نظر قرار گرفت. با عقب‌نشینی نیروهای سوری از لبنان، فعالیت اسلام‌گرایان در | حضور نظامی سوریه برای بیش از سی سال در لبنان را نیز باید یکی دیگر از عوامل تکامل جنبشهای اسلام‌گرای لبنان به حساب آورد. بسیاری از گروه‌های اسلام‌گرا به استثنای الاحباش خود را در دوره حضور نظامی سوریه تحت محاصره می‌دانستند و بسیاری از آنها دیدگاه‌هایی ضد سوری داشتند. ازاین رو شمار زیادی از گروه‌های مذکور به فعالیتهای پنهانی روی آوردند که در نتیجه اعضای آنها دستگیر شدند و مدارس مذهبی شان تحت نظر قرار گرفت. با عقب‌نشینی نیروهای سوری از لبنان، فعالیت اسلام‌گرایان در استانهای شمالی لبنان به سرعت شکوفا گردید. آنها عرصه و آزادی عمل بیشتری یافتند هرچند که ادعا می‌کنند مقامات لبنانی به خاطر میراث خصمانه گذشته و رژیم امنیتی آن همچنان دشمن تمام گروه‌های اسلام‌گرای سنی می‌باشند. | ||
نوعی رابطه دوگانه بین گروه‌های اسلام‌گرا و نیروهای امنیتی لبنان یعنی ارتش و نیروهای امنیت داخلی وجود دارد. درحالی که ارتش از سال ۱۹۹۹ با گروه‌های مذکور درگیر است، «نیروهای امنیت داخلی» طرفدار حریری روابط نزدیکی با اسلام‌گرایان دارند. درگیری با «فتح الاسلام» را باید آخرین و بزرگ‌ترین درگیری در فهرست زدوخوردهای ارتش با اسلام‌گرایان سنی به حساب آورد. البته چنین درگیری‌هایی مسبوق به سابقه است. اولین شورش این چنینی در سال ۱۹۹۹ وقتی گروهی به نام «مجموعه الدینیه» متشکل از سلفی‌ها و خلافکاران با ارتش به زدوخورد پرداخت، روی داد. رهبر «مجموعه الدینیه» کشته شد و گروه مذکور متلاشی گردید. این سناریو بار دیگر بارها در اردوگاه آوارگان فلسطینی عین الحلوه در صیدا که واحدهای ارتش در آن مستقر می‌باشند، رخ داد. درگیری با «فتح الاسلام» به خوبی نشان داد که دستگاه امنیتی لبنان و جریان اصلی جنبش اسلام‌گرا نتوانسته‌اند به ظرفیت مناسبی که از بروز چنین شورشهایی جلوگیری کند، دست یابند. به‌طور کلی تنش سیاسی و فرقه‌ای در کنار خلأ امنیتی ناشی از قتل رفیق حریری را دو دلیل عمده افزایش تأثیر گروه‌های اسلام‌گرا در دو سال گذشته می‌دانند. | نوعی رابطه دوگانه بین گروه‌های اسلام‌گرا و نیروهای امنیتی لبنان یعنی ارتش و نیروهای امنیت داخلی وجود دارد. درحالی که ارتش از سال ۱۹۹۹ با گروه‌های مذکور درگیر است، «نیروهای امنیت داخلی» طرفدار حریری روابط نزدیکی با اسلام‌گرایان دارند. درگیری با «فتح الاسلام» را باید آخرین و بزرگ‌ترین درگیری در فهرست زدوخوردهای ارتش با اسلام‌گرایان سنی به حساب آورد. البته چنین درگیری‌هایی مسبوق به سابقه است. اولین شورش این چنینی در سال ۱۹۹۹ وقتی گروهی به نام «مجموعه الدینیه» متشکل از سلفی‌ها و خلافکاران با ارتش به زدوخورد پرداخت، روی داد. رهبر «مجموعه الدینیه» کشته شد و گروه مذکور متلاشی گردید. این سناریو بار دیگر بارها در اردوگاه آوارگان فلسطینی عین الحلوه در صیدا که واحدهای ارتش در آن مستقر می‌باشند، رخ داد. درگیری با «فتح الاسلام» به خوبی نشان داد که دستگاه امنیتی لبنان و جریان اصلی جنبش اسلام‌گرا نتوانسته‌اند به ظرفیت مناسبی که از بروز چنین شورشهایی جلوگیری کند، دست یابند. به‌طور کلی تنش سیاسی و فرقه‌ای در کنار خلأ امنیتی ناشی از قتل رفیق حریری را دو دلیل عمده افزایش تأثیر گروه‌های اسلام‌گرا در دو سال گذشته می‌دانند. | ||