پرش به محتوا

جریان و جنبش های اسلامی آسیای مرکزی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:آسیای میانه.jpg|بندانگشتی|چپ|نقشه آسیای مرکزی]]
[[پرونده:آسیای میانه.jpg|بندانگشتی|چپ|نقشه آسیای مرکزی]]


'''جنبش های اسلامی آسیای مرکزی''' مقاله ای است که درباره مسلمانان و جنبش های اسلامی های صورت گرفته در آن منطقه خواهد بود.
'''جنبش های اسلامی آسیای مرکزی''' مقاله ای است که درباره [[مسلمانان]] و جنبش های اسلامی های صورت گرفته در آن منطقه خواهد بود.
   
   
== علت نام گذاری به آسیای مرکزی ==  
== علت نام گذاری به آسیای مرکزی ==  
خط ۹۷: خط ۹۷:
در آغاز قرن بیستم مسلمانان پیرو طریقت نقشبندی در اندیجانِ، یکی از شهرهای مهم دره فرغانه، با رهبری این طریقت شورشی علیه را بر روس‌ها ایجاد کردند. آن‌ها در شورش‌های باسماچیان هم شرکت داشتند.
در آغاز قرن بیستم مسلمانان پیرو طریقت نقشبندی در اندیجانِ، یکی از شهرهای مهم دره فرغانه، با رهبری این طریقت شورشی علیه را بر روس‌ها ایجاد کردند. آن‌ها در شورش‌های باسماچیان هم شرکت داشتند.
<ref>الکساندر بنیگسن و آندرسن ویمبوش، صوفیان و کمیسرها: تصوف در اتحاد شوروی، ترجمه افسانه منفرد، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، 1378، صص. 53 – 49</ref>
<ref>الکساندر بنیگسن و آندرسن ویمبوش، صوفیان و کمیسرها: تصوف در اتحاد شوروی، ترجمه افسانه منفرد، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، 1378، صص. 53 – 49</ref>
== جنبش جدیدی ==
[[جنبش جدیدی در آسیای مرکزی]] در دهه‌های پایانی قرن نوزدهم، مسلمانان آسیای مرکزی هم شاهد شکل‌گیری و گسترش جریان‌هایی بودند که در سراسر جوامع اسلامی در حال رشد و بالندگی بود.<br>
جنبش‌ جدیدی که ابتدا در میان تاتارهای ولگا حیات خود را آغاز کرده بود، با وجود اجرای سیاست منزوی‌سازی و دور نگهداشتن مسلمانان آسیای مرکزی از تحولات جهان اسلام، به زودی امواج این تکاپو به این منطقه هم انتقال یافت.
== جنبش باسماچی ==
[[جنبش باسماچی در آسیای مرکزی]]  با اعلام خودمختاری ترکستان از سوی کنگره مسلمانان خوقند، درگیری‌های خونینی در جریان سرکوب شدید روس‌ها در فوریه 1918 ایجاد شد.<br>
بلشویک‌ها این تحرک‌ها را متوقف کردند و صدها نفر در جریان رویارویی آنان با مسلمانان کشته شدند.
== مبارزه با اسلام بعد انقلاب اکتبر 1917 ==
[[پرونده:انقلاب اکتبر 1917.jpg|بندانگشتی|چپ|انقلاب اکتبر 1917]]
رهبران انقلاب اکتبر 1917 اسلام را از نمادهای جامعه فئودالی می‌دانستند. بنابراین در پی تثبیت قدرت خود در سراسر مناطق مسلمان‌نشین از جمله در آسیای مرکزی، نابودسازی همه نهادها و نمادهای دینی را با جدیت دنبال کردند.<br>
بستن مساجد و مدارس اسلامی و ممنوع ساختن بزرگداشت شعائر و آداب دینی به صورت خشونت‌آمیز و سرکوبگرانه در این مسیر انجام شد. در نخستین سال‌های پاگرفتن دولت کمونیستی (1923 – 1918) در اسناد نامه نگاری‌های رسمی اصطلاح مسلمان به کار می‌رفت.<br>
برای دوره‌ای کوتاه نیز یک "ارتش سرخ مسلمان" و "حزب کمونیست مسلمان" نیز شکل گرفت. اداره امور مسلمانان در اختیار نهادی به نام کمیساریای امور مسلمانان قرار گرفت، که به گونه‌ای حکومت مسلمانان را در دوره ابتدایی انقلاب اکتبر شکل داده بود.
<ref>بنیگسن و براکس آپ، مسلمانان شوروی، گذشته، حال و آینده، ص 70</ref> <br>
با سرکوب گرایش‌های خودمختاری خواهانه مسلمانان، به ویژه در آسیای مرکزی، حکومت کمونیستی در سراسر اتحاد شوروی نابودی ادیان و به ویژه اسلام را هدف قرار داد. برخلاف انتظار جدیدی‌ها، بخاراییان جوان و هواداران بلشویک‌ها در آسیای مرکزی، تقاضاهای خودمختاری و تشکیل ملت واحد ترکستان به شدت سرکوب شد.


== منابع ==
== منابع ==
[[رده:مسلمانان]]
[[رده:مسلمانان]]
[[رده:آسیای مرکزی]]
[[رده:آسیای مرکزی]]
۱٬۲۳۲

ویرایش