جریان و جنبش های اسلامی الجزایر: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۱ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۹ آوریل ۲۰۲۳

جز

جایگزینی متن - 'رده:جنبش‌ها' به 'رده:جریان‌ها و جنبش‌ها'

Heydari

دیوان‌سالاران، confirmed، مدیران رابط کاربری، مدیران

۵٬۵۶۷

ویرایش

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 |-
 |}
-</div>'''جریان و جنبش های اسلامی الجزایر''' بعد از [[استعمار فرانسه]] و انقلاب [[الجزایر]] به شکل گسترده ای در نظام سیاسی [[الجزایر]] نقش خود را ایفا می‌کنند. مقاله پیش رو  درباره  شکل گیری جریان های و جنبش های اسلامی  در [[الجزایر]] و هچنین  تعدادی از مهمترین احزاب مهم سیاسی [[الجزایر]] می‌باشد.
+</div>'''جریان و جنبش‌های اسلامی الجزایر''' بعد از [[استعمار فرانسه]] و انقلاب [[الجزایر]] به شکل گسترده‌ای در نظام سیاسی [[الجزایر]] نقش خود را ایفا می‌کنند. مقاله پیش رو درباره شکل‌گیری جریان‌های و جنبش‌های اسلامی در [[الجزایر]] و هچنین تعدادی از مهمترین احزاب مهم سیاسی [[الجزایر]] می‌باشد.
 =اسلام مذهب رسمی الجزایر=
@@ خط ۱۳: / خط ۱۳: @@
 اکثریت مردم مسلمان این کشور [[سنی]] مذهب و [[مذهب مالکی|مالکی‌]]اند که در فروع مذهب، تابع نظرات '''مالک''' و در اصول مذهب خود طبق تذکرات [[اشعری|اشعریه]] رفتار می‌نمایند و در امور سیاسی کاملاً تابع فرامین دولت و حکومت مرکزی الجزایر می‌باشند.<br>
 این فرقه نوعاً از رفتارهای افراطی که حاکم بر نظرات [[سلفیه]] و [[وهابیت|وهابیون]] است فاصله می‌گیرند و با فرق دیگر اسلامی از جمله [[شیعیان]] با تسامح و تعامل رفتار می‌نمایند.<br>
-بقیه اهل تسنن، از پیروان [[حنفیه|حنفی‌اند]]،از نظر اقلیت مذهبی مسلمان، که از اکثریت برخوردارند، [[اباضیه]] بزرگترین این اقلیت به شمار می‌روند، آن‌ها از نظر اجرای احکام دینی بسیار مقید و در انجام آن شدت بیشتری نسبت به دیگر افراد مسلمان به خرج می‌دهند. در این کشور همچنین چند کلیسا و پیروان مذاهب '''کاتولیک رم''' فعالیت دارند،
+بقیه اهل تسنن، از پیروان [[حنفیه|حنفی‌اند]]، از نظر اقلیت مذهبی مسلمان، که از اکثریت برخوردارند، [[اباضیه]] بزرگ‌ترین این اقلیت به شمار می‌روند، آنها از نظر اجرای احکام دینی بسیار مقید و در انجام آن شدت بیشتری نسبت به دیگر افراد مسلمان به خرج می‌دهند. در این کشور همچنین چند کلیسا و پیروان مذاهب '''کاتولیک رم''' فعالیت دارند،
 =استعمار و اشغال فرانسه=
 مردم مسلمان [[الجزایر]] از آغازین روزهای اشغال کشورشان توسط دولت استعماری [[فرانسه]] مبارزات آشکار و پنهان خود را آغاز کردند.<br>
@@ خط ۱۹: / خط ۱۹: @@
 <ref>Historical Dictionary of Islamic fundamentalism, p23</ref><br>
-قدیمی‌ترین قیام علیه استعمار در [[الجزایر]] منتسب به «[[امیر عبدالقادر جزایری|امیرعبدالقادر]]» است. [[امیر عبدالقادر جزایری|امیر عبدالقادر]]، فرزند '''امیر محی‌الدین''' بود که خود از نواده '''مرابطون''' بود.معنی لغوی «'''المرابطون'''» به معنی قراولانی است که اسبان خود را در سرحدات بلاد حضم حاضر نگه می‌دارند و اصطلاحاً به آنها مروجین ایمان می‌گفتند.
+قدیمی‌ترین قیام علیه استعمار در [[الجزایر]] منتسب به «[[امیر عبدالقادر جزایری|امیرعبدالقادر]]» است. [[امیر عبدالقادر جزایری|امیر عبدالقادر]]، فرزند '''امیر محی‌الدین''' بود که خود از نواده '''مرابطون''' بود. معنی لغوی «'''المرابطون'''» به معنی قراولانی است که اسبان خود را در سرحدات بلاد حضم حاضر نگه می‌دارند و اصطلاحاً به آنها مروجین ایمان می‌گفتند.
 =امیر عبدالقادر اسطوره مبارز علیه استعمار=
@@ خط ۳۱: / خط ۳۱: @@
 طبق قراردادی جز چند بندر و بخشی از نوار ساحلی بقیه [[الجزایر]] را به او سپرد (28 مه 1837) ولی [[امیر عبدالقادر جزایری|امیر عبدالقادر]] به گرفتن چند شهر قانع نشد و در 18 نوامبر 1839 بار دیگر به [[فرانسه]] اعلان جنگ داد.<br>
 دولت [[فرانسه]] نیز سپاهی به فرماندهی ژنرال «بوژو» به جنگ ا[[امیر عبدالقادر جزایری|میرعبدالقادر]] فرستاد.<br>
-به رغم آنکه  '''محمدثانی'''   پادشاه [[مراکش]] قول مساعدت به [[امیر عبدالقادر جزایری|عبدالقادر]] داده بود، به علت آنکه [[فرانسه|فرانسویان]] بند طنجه را گلوله باران کردند، پادشاه [[مراکش]] برای حفظ تاج و تخت خویش از کمک به [[امیر عبدالقادر جزایری|امیرعبدالقادر]] خودداری کرد.
+به رغم آنکه '''محمدثانی''' پادشاه [[مراکش]] قول مساعدت به [[امیر عبدالقادر جزایری|عبدالقادر]] داده بود، به علت آنکه [[فرانسه|فرانسویان]] بند طنجه را گلوله باران کردند، پادشاه [[مراکش]] برای حفظ تاج و تخت خویش از کمک به [[امیر عبدالقادر جزایری|امیرعبدالقادر]] خودداری کرد.
 <ref>فراز وفرودهای یک انقلاب"، باشگاه اندیشه به آدرس اینترنتی:
 http://www.bashgah.net/fa/content/print_version/31246 (Fri Mar 7 23:52:52 2013)</ref><br>
-نتیجه این امر سبب شکست [[امیر عبدالقادر جزایری|امیر عبدالقادر]] در 1845 شد.[[امیر عبدالقادر جزایری|امیر عبدالقادر]] یک بار دیگر در 1847 دچار شکست شد و [[فرانسه|فرانسویان]] او را دستگیر و به [[دمشق]] واقع در [[سوریه]] تبعید کردند.<br>
+نتیجه این امر سبب شکست [[امیر عبدالقادر جزایری|امیر عبدالقادر]] در 1845 شد. [[امیر عبدالقادر جزایری|امیر عبدالقادر]] یک بار دیگر در 1847 دچار شکست شد و [[فرانسه|فرانسویان]] او را دستگیر و به [[دمشق]] واقع در [[سوریه]] تبعید کردند.<br>
-[[امیر عبدالقادر جزایری|امیر عبدالقادر]] سرانجام در 1883 در 75 سالگی در [[دمشق]] وفات یافت. پس از استقلال [[الجزایر]] در '''1966'''  برای تجلیل از مقام او بقایای جسدش را از قبر خارج کرده و طی تشریفاتی در [[الجزایر]] چون قهرمان ملی به خاک سپردند.
+[[امیر عبدالقادر جزایری|امیر عبدالقادر]] سرانجام در 1883 در 75 سالگی در [[دمشق]] وفات یافت. پس از استقلال [[الجزایر]] در '''1966''' برای تجلیل از مقام او بقایای جسدش را از قبر خارج کرده و طی تشریفاتی در [[الجزایر]] چون قهرمان ملی به خاک سپردند.
 <ref>http://www.binbadis.net/component/content/article/39-emir-abdeklader/357- amir.html</ref>
-==جنبش ها بعد امیر عبدالقادر==
+== جنبش‌ها بعد امیر عبدالقادر ==
-پس از مرگ [[امیر عبدالقادر جزایری|امیر عبدالقادر]] مبارزات و اعتراضات پراکنده‌ای وجود داشت تا اینکه، پس از جنگ جهانی اول، «'''امیر خالد'''»، نوه امیر عبدالقادر دنباله اقدامات جد خویش را گرفت. <ref>جلال یحیی، المغرب الکبیر، دوران معاصر و نقش جنبش‌های آزادیبخش در استقلال، الدار القومیة للطباعة و النشر، اسکندریة بخش 3 – 1996 م، ص 1043</ref><br>
+پس از مرگ [[امیر عبدالقادر جزایری|امیر عبدالقادر]] مبارزات و اعتراضات پراکنده‌ای وجود داشت تا اینکه، پس از جنگ جهانی اول، «'''امیر خالد'''»، نوه امیر عبدالقادر دنباله اقدامات جد خویش را گرفت. <ref>جلال یحیی، المغرب الکبیر، دوران معاصر و نقش جنبش‌های آزادی‌بخش در استقلال، الدار القومیة للطباعة و النشر، اسکندریة بخش 3 – 1996 م، ص 1043</ref><br>
-بعد از او '''احمد مصالی''' الحاج جنبش استقلال‌طلبانه مردم [[الجزایر]] را رهبری کرد،او در 1927 در کنگره اتحاد علیه امپریالیسم در بروکسل شرکت کرد و در آن کنفرانس استقلال مردم [[الجزایر]] را از [[فرانسه]] خواستار شد.<br>
+بعد از او '''احمد مصالی''' الحاج جنبش استقلال‌طلبانه مردم [[الجزایر]] را رهبری کرد، او در 1927 در کنگره اتحاد علیه امپریالیسم در بروکسل شرکت کرد و در آن کنفرانس استقلال مردم [[الجزایر]] را از [[فرانسه]] خواستار شد.<br>
-'''احمد مصالی'''   سپس در [[الجزایر]] انجمن «'''ستاره شمال آفریقا'''» را با هدف تساوی فرهنگ [[فرانسه|فرانسوی]] و '''عربی'''  پایه‌ریزی کرد ولی روانه زندان شد.<br>
+'''احمد مصالی''' سپس در [[الجزایر]] انجمن «'''ستاره شمال آفریقا'''» را با هدف تساوی فرهنگ [[فرانسه|فرانسوی]] و '''عربی''' پایه‌ریزی کرد ولی روانه زندان شد.<br>
-اما نخستین انقلاب پس از این دوران طولانی انفعال‌نسبی، در سال 1324 ه.ش. (1945 م) از شهر '''قسطنطنیه''' یا قسنطنیه  در شمال شرقی [[الجزایر]] آغاز شد.<br>
+اما نخستین انقلاب پس از این دوران طولانی انفعال‌نسبی، در سال 1324 ه. ش. (1945 م) از شهر '''قسطنطنیه''' یا قسنطنیه در شمال شرقی [[الجزایر]] آغاز شد.<br>
-در این سال که جنگ جهانی دوم در شرف پایان بود مردم [[الجزایر]] که خود را حتی‌الامکان آماده کسب استقلال کرده بودند قیام کردند، ولی [[فرانسه]] با شدت عمل غیرمنتظره در برابر این قیام ایستاد و '''45000'''  تن از مردم [[الجزایر]] را کشت. <ref>همان منبع بالا</ref>
+در این سال که جنگ جهانی دوم در شرف پایان بود مردم [[الجزایر]] که خود را حتی‌الامکان آماده کسب استقلال کرده بودند قیام کردند، ولی [[فرانسه]] با شدت عمل غیرمنتظره در برابر این قیام ایستاد و '''45000''' تن از مردم [[الجزایر]] را کشت. <ref>همان منبع بالا</ref>
 =عبدالحمید بن بادیس و نقش پُر‌رنگ در انقلاب الجزایر=
-<div class="wikiInfo">[[پرونده:عبدالحمید بادیس.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|عبدالحمید بن بادیس ]]
+<div class="wikiInfo">[[پرونده:عبدالحمید بادیس.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|عبدالحمید بن بادیس]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
 |}
-</div>سال‌ها پس از قیام [[امیر عبدالقادر جزایری|امیر عبدالقادر]]، عالِم مذهبی شیخ «[[عبدالحمید بن بادیس]]» به همراه دوستش، شیخ '''بشیر ابراهیمی'''، که او نیز روحانی بود تلاش کردند تا با تشکیل «'''جمعیه‌ی العلماء المسلمین'''» رهبری قیام ضداستعماری به دوش بکشند<br>
+</div>سال‌ها پس از قیام [[امیر عبدالقادر جزایری|امیر عبدالقادر]]، عالِم مذهبی شیخ «[[عبدالحمید بن بادیس]]» به همراه دوستش، شیخ '''بشیر ابراهیمی'''، که او نیز روحانی بود تلاش کردند تا با تشکیل «'''جمعیه العلماء المسلمین'''» رهبری قیام ضداستعماری به دوش بکشند<br>
-هر چند مشی این دو به ویژه '''بن‌بادیس''' بیشتر بر پایه آگاهی‌بخشی و فعالیت‌های فرهنگی استوار بود اما به تدریج به حوزه‌های سیاسی وارد شد به گونه‌ای برخی از اعضای این گروه با تبعیت از آراء و تفکرات [[ابن‌تیمیه]] و شاگردان شیخ‌[[محمد عبده]] همانند '''محمدرشید رضا''' و گروه «'''انصار اصلاحات در جهان اسلام'''»  به رهبری «[[شکیب ارسلان]]»، دست به فعالیت‌های مسلحانه در [[الجزایر]] زدند.
+هر چند مشی این دو به ویژه '''بن‌بادیس''' بیشتر بر پایه آگاهی‌بخشی و فعالیت‌های فرهنگی استوار بود اما به تدریج به حوزه‌های سیاسی وارد شد به گونه‌ای برخی از اعضای این گروه با تبعیت از آراء و تفکرات [[ابن‌تیمیه]] و شاگردان شیخ‌[[محمد عبده]] همانند '''محمدرشید رضا''' و گروه «'''انصار اصلاحات در جهان اسلام'''» به رهبری «[[شکیب ارسلان]]»، دست به فعالیت‌های مسلحانه در [[الجزایر]] زدند.
 <ref>حسن سیدسلیمان، اسلام سیاسی در الجزایر، سند چاپ شده در کتاب اسلام در آفریقا (مدثر عبدالرحیم و التیجانی عبدالقادر)، موسسه دارالحکمة للطباعة و النشر المحدوده، خرطوم، 1992 م، ص 79 – 82</ref><br>
-این جمعیت در نهایت نیز با گروه‌های سیاسی و مسلح ضد استعمار مانند «'''جبهه آزادیبخش ملی'''» ائتلاف نمود و به ابقای نقش برجسته‌ای در جنگ هشت ساله (1954 – 1962) علیه [[فرانسه]] پرداخت.
+این جمعیت در نهایت نیز با گروه‌های سیاسی و مسلح ضد استعمار مانند «'''جبهه آزادی‌بخش ملی'''» ائتلاف نمود و به ابقای نقش برجسته‌ای در جنگ هشت ساله (1954 – 1962) علیه [[فرانسه]] پرداخت.
 =اولین حرکت اسلام‌گرایان و پیروزی انقلاب=
@@ خط ۶۱: / خط ۶۱: @@
 زیرا به دنبال قدرت گرفتن انقلابیون و انحصارطلبی ملی‌گراها در تصمیم قدرت و محدودیت‌های بسیار برای نقش‌آفرینی جریان‌های اسلام‌گرا، بار دیگر جنبش‌های اسلامی شکل گرفتند.<br>
 با این تفاوت که این بار مبارزه برای بیرون راندن استعمار و به دست آوردن استقلال نبود بلکه تلاش برای جلوگیری از استبداد و حاکم کردن اهداف واقعی انقلاب بود که مهمترین آن را برابری، عدالت اجتماعی و اجرای احکام اسلامی تشکیل می‌داد.<br>
-حرکت جدی و سازمان‌یافته جریان‌های اسلامگرا پس از انقلاب از دهه 80 میلادی شکل گرفت که بار عمده آن را   احزاب جدید اسلامگرا به دوش کشیدند.
+حرکت جدی و سازمان‌یافته جریان‌های اسلامگرا پس از انقلاب از دهه 80 میلادی شکل گرفت که بار عمده آن را احزاب جدید اسلامگرا به دوش کشیدند.
-=دلایل شکل گیری جنبش های اسلامی=
+=دلایل شکل‌گیری جنبش‌های اسلامی=
 باید گفت که، مبارزات سیاسی معاصر مردم [[الجزایر]] دو انگیزه اصلی داشته است؛<br>
 '''1- بیرون راندن استعمارگران''' <br>
@@ خط ۷۰: / خط ۷۰: @@
 نخستین حرکت انقلابی در این کشور که به نهضت [[امیر عبدالقادر جزایری|امیر عبدالقادر]] معروف است درست زمانی رخ داد که [[فرانسه|فرانسوی‌ها]] اقدام به اشغال این کشور نمودند و عبدالقادر که پیشوایی مذهبی بود دست به قیام زد.<br>
-عبدالقادر با متحد ساختن قبایل و تأکید بر آموزه‌های دینی مبارزه با ظلم و نفی سلطه بیگانه قیام خود را برپا کرد، به دنبال او نیز شخصیت‌هایی چون، [[عبدالحمید بن بادیس|شیخ عبدالحمید بن بادیس]]، «'''امیرخالد الهاشمی'''»، و «[[شکیب ارسلان]]» دست به قیام و مخالفت با اشغالگران فرانسوی زدند.  <ref>هادی خسروشاهی، نبرد اسلام در آفریقا، ج 2، چاپ دوم، مرکز مطبوعاتی دارالتبلیغ اسلامی، قم، 1353، ص 45</ref><br>
+عبدالقادر با متحد ساختن قبایل و تأکید بر آموزه‌های دینی مبارزه با ظلم و نفی سلطه بیگانه قیام خود را برپا کرد، به دنبال او نیز شخصیت‌هایی چون، [[عبدالحمید بن بادیس|شیخ عبدالحمید بن بادیس]]، «'''امیرخالد الهاشمی'''»، و «[[شکیب ارسلان]]» دست به قیام و مخالفت با اشغالگران فرانسوی زدند. <ref>هادی خسروشاهی، نبرد اسلام در آفریقا، ج 2، چاپ دوم، مرکز مطبوعاتی دارالتبلیغ اسلامی، قم، 1353، ص 45</ref><br>
 آنچه واقعیت‌های تاریخی انقلاب [[الجزایر]] نشان می‌دهد این است که در حرکت‌های ضداستعماری عامل اصلی و رهبران جنبش همگی متأثر از اسلام بوده‌اند. جریان اسلامگرا حتی پس از پیروزی انقلاب نیز رهبر اصلی مبارزات در الجزایر بوده است.
 =علت انقلاب توسط اسلام‌گرایان=
-===تاثیر مؤلفه‌های داخلی الجزایر===
+=== تاثیر مؤلفه‌های داخلی الجزایر ===
-<div class="wikiInfo">[[پرونده:احمد بن بلا.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|احمد بن بلا ]]
+<div class="wikiInfo">[[پرونده:احمد بن بلا.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|احمد بن بلا]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
@@ خط ۱۰۲: / خط ۱۰۲: @@
 به همین دلیل می‌توان مؤلفه‌های برشمرده شده را اصلی‌ترین دلایل داخلی شکل‌گیری و تداوم جنبش‌های اسلامی در [[الجزایر]] دانست.
-===تاثیر مؤلفه‌های خارجی الجزایر===
+=== تاثیر مؤلفه‌های خارجی الجزایر ===
 نقش عوامل خارجی در نهضت‌های اسلامی در [[الجزایر]] را در چند دوره و از چند منظر می‌توان مورد توجه قرار داد.<br>
 در نسل اول جنبش‌های اسلامی [[الجزایر]] جدای از نقش آفرینی عامل مستقیم خارجی یعنی استعمار به عنوان محرک اصلی، توجه به تأثیرگذاری جریان‌های فکری و همچنین تحولات منطقه‌ای و جهانی امری اجتناب‌ناپذیر است.<br>
@@ خط ۱۱۴: / خط ۱۱۴: @@
 <ref>امیرحسین دهقان، انقلاب خونین در شمال آفریقا، روزنامه اعتماد ملی، 1388/04/14</ref><br>
-<div class="wikiInfo">[[پرونده:جبهه آزادی بخش وطنی الجزایر.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|جبهه آزادی بخش ملی ]]
+<div class="wikiInfo">[[پرونده:جبهه آزادی‌بخش وطنی الجزایر.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|جبهه آزادی‌بخش ملی]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
 |}
-</div><br>در اول نوامبر 1954 پس از آنکه دومین بیانیه نظامی '''جبهه آزادیبخش ملی''' از رادیو قاهره منتشر شد.<br>
+</div><br>در اول نوامبر 1954 پس از آنکه دومین بیانیه نظامی '''جبهه آزادی‌بخش ملی''' از رادیو قاهره منتشر شد.<br>
 آنها عملیات چریکی و مسلحانه را از کوه‌های «'''کابیلی'''» در [[الجزایر]] آغاز کردند. برای رزمندگان الجزایری منطقه «'''کابیلی'''» و [[مصر]] «[[جمال عبدالناصر]]» پناهگاه خوبی بود.<br>
 همچنین مبارزه مردم [[ایران]] به رهبری دکتر «'''محمد مصدق'''»، مبارزات مردم [[مصر]] به رهبری «[[جمال عبدالناصر]]» و برخی دیگر از کشورها برای استقلال و ملی کردن ثروت خود آموزش مهمی برای انقلابیون [[الجزایر]] بود.<br>
@@ خط ۱۲۹: / خط ۱۲۹: @@
 برهه تاریخی سومی که جریان‌های اسلامگرا با تاسی از عامل خارجی فعالیت‌های خود را تشدید کردند به حوادث ناشی از موج جدید بیداری اسلامی در آغاز دهه دوم قرن بیست و یک برمی‌گردد.<br>
 به دنبال آغاز موج بیداری اسلامی در کشورهای عربی مانند [[تونس]]، [[لیبی]] و [[مصر]] جریان‌ها و احزاب اسلام‌گرا در الجزایر بار دیگر فعال شده و خواهان ایجاد تغییرات اساسی در حکومت [[الجزایر]] شدند.<br>
-برای نمونه، «[[فاتح ربیعی]]»، دبیر کل «[[حزب اسلامی النهضه الجزایر|جنبش النهضة]]» الجزایر در موضعی شفاف خواستار این شد که تا انتخاب پارلمان جدید – که به تدوین قانون اساسی و بازنگری در همه قوانین پیشین خواهد پرداخت – اصلاحات موردنظر «[[عبدالعزیز بوتفلیقه]]»، رئیس جمهور الجزایر متوقف شود.
+برای نمونه، «[[فاتح ربیعی]]»، دبیر کل «[[حزب اسلامی النهضه الجزایر|جنبش النهضة]]» الجزایر در موضعی شفاف خواستار این شد که تا انتخاب پارلمان جدید – که به تدوین قانون اساسی و بازنگری در همه قوانین پیشین خواهد پرداخت – اصلاحات موردنظر «[[عبدالعزیز بوتفلیقه]]»، رئیس‌جمهور الجزایر متوقف شود.
 <ref>به نقل از خبرگزاری فرانسه مورخ سوم دی‌ماه سال 1390</ref><br>
-در همین باره خبرگزاری رویترز، نوشت: «بهار عربی (بیداری اسلامی)، درهای [[الجزایر]] را به صدا درآورده است،اما مقامات نمی‌توانند تصمیم بگیرند که آیا به آن اجازه وارد شدن بدهند و یا مانع آن شوند.<br>
+در همین باره خبرگزاری رویترز، نوشت: «بهار عربی (بیداری اسلامی)، درهای [[الجزایر]] را به صدا درآورده است، اما مقامات نمی‌توانند تصمیم بگیرند که آیا به آن اجازه وارد شدن بدهند و یا مانع آن شوند.<br>
 از میان همسایگان شمالی [[تونس]]، تنها [[الجزایر]] از شورش‌ها و اعتراضات در امان مانده است. شورش‌هایی که در سال گذشته، باعث برکناری رهبران [[تونس]]، [[مصر]]، [[لیبی]] و [[یمن]] شد و اکنون [[سوریه]] با آن درگیر است.»
 <ref>بهار عربی پشت دروازه‌های الجزایر"، خبرگزاری رویترز، روز سه‌شنبه 21 فوریه 2012 (2 اسفند 1390)</ref><br>
-=اصول و اهداف انقلاب جنبش های اسلام‌گرایان=
+=اصول و اهداف انقلاب جنبش‌های اسلام‌گرایان=
 برای بررسی ریشه‌ها، اصول و اهداف جنبش‌های اسلامی در [[الجزایر]] توجه به یک موضوع اهمیت بسیار دارد و آن اینکه جنبش‌های اسلامی در الجزایر را باید در دو برهه تاریخی از هم جدا کرد.<br>
-===1-دوران پیش از انقلاب===
+===1-دوران پیش از انقلاب ===
-در این دوران فلسفه شکل‌گیری جنبش‌های اسلامی و به دنبال آن حرکتهای ملی‌گرایانه متأثر از موضوع استعمار بوده و هدف اصلی همه جنبشهای مردمی اعم از اسلامگرا و ملی‌گرا کسب استقلال بود.<br>
+در این دوران فلسفه شکل‌گیری جنبش‌های اسلامی و به دنبال آن حرکت‌های ملی‌گرایانه متأثر از موضوع استعمار بوده و هدف اصلی همه جنبش‌های مردمی اعم از اسلامگرا و ملی‌گرا کسب استقلال بود.<br>
 رهبران اسلامگرا همانند [[امیر عبدالقادر جزایری|امیرعبدالقادر]] و [[بن بادیس|بن‌بادیس]] و اسلاف آنها شالوده جریان خود را با آموزه‌های دینی در آمیخته و در واقع رویکردی مذهبی به معنای عام آن را اتخاذ کردند. شالوده فکری [[امیر عبدالقادر جزایری|امیرعبدالقادر]] – به عنوان اولین رهبر جنبش اسلامی در [[الجزایر]] – مبتنی بر این بود که اسلام هویت واقعی ملت الجزایر بوده و تنها راه برچیدن استعمار بهره‌گیری از آموزه‌های دین اسلام است.
 <ref>امیرعبدالقادر الجزایری، فرهنگنامه علمای مجاهد: http://daneshnameh.irdc.ir/?p=167</ref><br>
 [[امیر عبدالقادر جزایری|امیرعبدالقادر]] نگرشی کاملاً دینی به مبارزه داشت و شعارها و اصول خود را بر اصول مذهبی استوار ساخته بود.<br>
-او بر این باور بود که دشمنان [[الجزایر]]، خصوصاً [[فرانسه|فرانسوی‌ها]] کافران حربی هستند و برای مقابله با آن‌ها تنها دو راه بیشتر وجود ندارد یا پیروزی یا شهادت.<br>
+او بر این باور بود که دشمنان [[الجزایر]]، خصوصاً [[فرانسه|فرانسوی‌ها]] کافران حربی هستند و برای مقابله با آنها تنها دو راه بیشتر وجود ندارد یا پیروزی یا شهادت.<br>
-<div class="wikiInfo">[[پرونده:اشغال فرانسه.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|نبرد اسلام‌گرایان الجزایر با فرانسویان ]]
+<div class="wikiInfo">[[پرونده:اشغال فرانسه.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|نبرد اسلام‌گرایان الجزایر با فرانسویان]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
@@ خط ۱۵۳: / خط ۱۵۳: @@
 البته شیخ [[عبدالحمید بن بادیس|عبدالحمیدبن بادیس]]»، رهبر جمعیت علمای مسلمان الجزایر – و دومین رهبر مذهبی ضداستعماری پس از امیر عبدالقادر – ضمن تکیه بر دین مقدس اسلام برای احیای مجدد [[الجزایر]] براساس تعالیم وحی و کسب استقلال این کشور سعی کرد نگرش ملی‌گرایانه را نیز در اقدام خود لحاظ کند. (26)
 [[عبدالحمید بن بادیس|عبدالحمیدبن بادیس]] در مقابل فرانسوی‌ها که اشغال صدمین سالگرد [[الجزایر]] را در سال 1930 جشن و زبان عربی را ملغی اعلام کرده بود، شعار «'''الجزایر وطن من، اسلام دین من و عربی زبان من'''» را مطرح کرد.<br>
-[[عبدالحمید بن بادیس|عبدالحمیدبن بادیس  ]]ابتدا اقدام به تأسیس صدها مدرسه آزاد کرد که در آن زبان عربی، علوم دینی و علوم جدید تدریس می‌شد.
+[[عبدالحمید بن بادیس|عبدالحمیدبن بادیس]]ابتدا اقدام به تأسیس صدها مدرسه آزاد کرد که در آن زبان عربی، علوم دینی و علوم جدید تدریس می‌شد.
-<ref>محمد ابراهیم و دیگران؛ جبهه نجات اسلامی الجزایر، مؤسسه‌ی مطالعات اندیشه‌سازان نور، 1385</ref><br>
+<ref>محمد ابراهیم و دیگران؛ جبهه نجات اسلامی الجزایر، مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور، 1385</ref><br>
 توجه به سخنان [[بن بادیس|بن‌بادیس]] نشان می‌دهد که وی همزمان هم دغدغه دین دارد و هم برای حفظ زبان عربی که در واقع بخشی از هویت ملی است مبارزه می‌کند.<br>
-در واقع برای [[بن بادیس|بن‌بادیس]]، عربیت و اسلام دو روی سکه [[الجزایر]] مستقل بود،موضع گیری‌های سیاسی بن‌بادیس در سال‌های آخر زندگی، به ویژه از 1356 ق به بعد، انعطاف‌ناپذیر شد و به مبارزه مسلحانه گرایش یافت؛ بنا به گفته یکی از شاگردانش، بر آن بود که به محض اعلام جنگ [[ایتالیا]] به [[فرانسه]]، قیام خود را آغاز کند.<ref>دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، 3: 83 – 85</ref><br>
+در واقع برای [[بن بادیس|بن‌بادیس]]، عربیت و اسلام دو روی سکه [[الجزایر]] مستقل بود، موضع‌گیری‌های سیاسی بن‌بادیس در سال‌های آخر زندگی، به ویژه از 1356 ق به بعد، انعطاف‌ناپذیر شد و به مبارزه مسلحانه گرایش یافت؛ بنا به گفته یکی از شاگردانش، بر آن بود که به محض اعلام جنگ [[ایتالیا]] به [[فرانسه]]، قیام خود را آغاز کند.<ref>دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، 3: 83 – 85</ref><br>
-در دوره پیش از انقلاب جریان‌های سنتی اسلامی با تأسی از آموزه‌های دینی و تأثیرپذیری از شخصیتهای متفکر جهان عرب همچون [[حسن البنا|حسن‌البناء]]، [[محمد عبده]] و [[رشید رضا]] تمام تلاششان خارج شدن از استبداد و استعمار بوده است؛<br>
+در دوره پیش از انقلاب جریان‌های سنتی اسلامی با تأسی از آموزه‌های دینی و تأثیرپذیری از شخصیت‌های متفکر جهان عرب همچون [[حسن البنا|حسن‌البناء]]، [[محمد عبده]] و [[رشید رضا]] تمام تلاششان خارج شدن از استبداد و استعمار بوده است؛<br>
 همین موضوع – یعنی حضور پررنگ استعمار بیگانه که همزمان دین و هویت ملی الجزایری‌ها را نشانه گرفته بود – دلیل اصلی ظهور و بروز جنبش‌های اسلامی شد.<br>
 در همین امتداد هدف اصلی جنبش‌های اسلامی مردم [[الجزایر]]، کسب استقلال از طریق مبارزه مسلحانه و جهاد علیه استعمار [[فرانسه]] و حفظ و احیاء دین بود. این رویکرد را به خوبی می‌توان در اعلامیه [[طرابلس]] که اندک زمانی پیش از استقلال الجزایر صادر شد، مشاهده کرد:<br>
 '''«فرهنگ الجزایر، فرهنگی ملی خواهد بود که براساس زبان عربی بنا نهاده شده است و دین اسلام از کلیه بدعت‌ها و خرافه‌گرایی‌هایی که باعث آسیب رساندن به ساحت قدسی آن می‌گردد، مبری است و این اندیشه الهی در چارچوب فرهنگ و شخصیت متبلور خواهد شد»''' <ref>مجله البیان: شماره 23، 48 (پرونده حوادث الجزایر)</ref><br>
-===2-توسعه جنبش های اسلامی پس از انقلاب===
+===2-توسعه جنبش‌های اسلامی پس از انقلاب ===
-<div class="wikiInfo">[[پرونده:فرحت عباس.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|فرحت عباس ]]
+<div class="wikiInfo">[[پرونده:فرحت عباس.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|فرحت عباس]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
 |}
 </div><br>
-دومین دوره شکل‌گیری و توسعه جنبش های اسلامی در [[الجزایر]] را باید به سالهای پس از 1962، یعنی دوران خروج اشغالگران فرانسوی و به قدرت رسیدن انقلابیون دانست.<br>
+دومین دوره شکل‌گیری و توسعه جنبش‌های اسلامی در [[الجزایر]] را باید به سال‌های پس از 1962، یعنی دوران خروج اشغالگران فرانسوی و به قدرت رسیدن انقلابیون دانست.<br>
-بعد از پیروزی انقلاب و کسب استقلال، نیروهای ملی‌گرا که فعالیتهای چشمگیری در سالهای پایانی قیام مردم [[الجزایر]] داشته و از سوی نیروهای تکنوکرات را در اختیار داشتند توانستند قدرت را قبضه کنند. پیش از پیروزی انقلاب و در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم '''فرحت عباس''' که تحصیلکرده فرانسه و '''عضو حزب اتحاد مردم الجزایر''' بود جنبش دانشجویان مسلمان را در پاریس تشکیل داد او در خلال جنگ جهانی دوم «'''حزب بیانیه آزادی مردم الجزایر'''» را بنیاد نهاد و خواهان آزادی [[الجزایر]] در قالب یک جمهوری شد.<br>
+بعد از پیروزی انقلاب و کسب استقلال، نیروهای ملی‌گرا که فعالیت‌های چشمگیری در سال‌های پایانی قیام مردم [[الجزایر]] داشته و از سوی نیروهای تکنوکرات را در اختیار داشتند توانستند قدرت را قبضه کنند. پیش از پیروزی انقلاب و در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم '''فرحت عباس''' که تحصیلکرده فرانسه و '''عضو حزب اتحاد مردم الجزایر''' بود جنبش دانشجویان مسلمان را در پاریس تشکیل داد او در خلال جنگ جهانی دوم «'''حزب بیانیه آزادی مردم الجزایر'''» را بنیاد نهاد و خواهان آزادی [[الجزایر]] در قالب یک جمهوری شد.<br>
 این سازمان فعالیت‌های نظامی و سیاسی را به طور همزمان در برنامه خویش جهت رسیدن به آزادی [[الجزایر]] گنجانده بود.<br>
-آنها توانستند «'''جبهه آزادی‌بخش ملی'''» را در 1954 تشکیل دهند، همچنین درون این جبهه سیاسی یک جبهه نظامی به نام «'''ارتش آزادیبخش الجزایر'''» تشکیل دادند.<ref>امیرحسین دهقان، پیشین</ref><br>
+آنها توانستند «'''جبهه آزادی‌بخش ملی'''» را در 1954 تشکیل دهند، همچنین درون این جبهه سیاسی یک جبهه نظامی به نام «'''ارتش آزادی‌بخش الجزایر'''» تشکیل دادند.<ref>امیرحسین دهقان، پیشین</ref><br>
-در واقع این گروه بعد از پیروزی انقلاب بیشترین نقش و سهم را در ساختار قدرت [[الجزایر]] به دست آوردند ولی به رغم داشتن گرایشهای اسلامی در ابتدای شکل‌گیری، پس از آنکه به قدرت رسیدند، تغییر خط و مشی داده و به سوی نوعی استبداد حزبی با گرایشهای غیرمذهبی و سوسیالیستی حرکت کردند.<br>
+در واقع این گروه بعد از پیروزی انقلاب بیشترین نقش و سهم را در ساختار قدرت [[الجزایر]] به دست آوردند ولی به رغم داشتن گرایش‌های اسلامی در ابتدای شکل‌گیری، پس از آنکه به قدرت رسیدند، تغییر خط و مشی داده و به سوی نوعی استبداد حزبی با گرایش‌های غیرمذهبی و سوسیالیستی حرکت کردند.<br>
 این موضوع سبب شد تا دور تازه جنبش اسلامی در [[الجزایر]] با رویکرد تلاش برای حاکمیت دین در جامعه الجزایر شکل بگیرد.<br>
 جریانهای اسلامگرا در این دوره نسبت به اعطای آزادی‌های سیاسی – اجتماعی و اجرای حدود اسلامی اصرار داشته و خواستار دگرگونی سریع در همه ابعاد جامعه و تأسیس حکومت اسلامی از طریق جهاد و یا مبارزه انتخاباتی شدند.<ref>
 Ben Bella and the FLN”, 2003. [Online}. Available: http://www.countrystudies. us/Algeria/37. htm [7 May 2005]</ref><br>
-مبانی، اصول و اهداف شکل‌گیری نسل دوم جنبش های اسلامی الجزایر – جنبش‌های پس از استقلال – را به خوبی می‌توان از میثاق‌نامه‌ها و اساسنامه‌های احزاب و جریان‌های اسلامگرا استخراج کرد.<br>
+مبانی، اصول و اهداف شکل‌گیری نسل دوم جنبش‌های اسلامی الجزایر – جنبش‌های پس از استقلال – را به خوبی می‌توان از میثاق‌نامه‌ها و اساسنامه‌های احزاب و جریان‌های اسلامگرا استخراج کرد.<br>
 «'''انجمن الدعوة'''» که به عنوان یکی از احزاب شاخص اسلامگرا در سال 1989 م به ریاست «شیخ [[احمد سحنون]]» و با حضور شخصیت‌هایی چون [[محفوظ نحناح]]، [[عباس مدنی]]، [[عبدالله جاب‌الله]]، [[علی بلحاج]] و '''محمدسعید''' تأسیس شد. <ref>مجله البیان: شمارگان 23 و 48</ref><br>
 مهمترین اهداف خود را این گونه اعلام می‌دارد:<br>
@@ خط ۱۸۸: / خط ۱۸۸: @@
 به اعتقاد [[جبهه نجات اسلامی الجزایر|جبهه نجات اسلامی]]، اسلام در حصار زمان و مکان نمی‌گنجد و محدود به حوزه‌ای خاص نمی‌گردد بلکه صلاحیت حضور در کلیه عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی... را دارا می‌باشد.<br>
 ضرورت اجرای شریعت اسلامی، فراهم کردن آزادی ملت و رفع ظلم و استبداد، تکیه بر اقتصاد اسلامی و منع تعاملات حرم، و تلاش برای وحدت مسلمانان از جمله اصول این حرکت دانسته شده است. <br>
-در همین خصوص، «'''شیخ عبدالباقی صحراوی'''» به عنوان مسن‌ترین عضو برجسته [[جبهه نجات اسلامی الجزایر|جبهه نجات اسلامی]]، در بدو تأسیس جبهه، تلاش برای وحدت اسلامی، ارائه راه‌حل‌های اسلامی برای زندگی انسانی، جایگزین کردن اعتدال و میانه‌روی سیاسی به جای سرکوب و خشونت، تأمین منابع امت اسلامی [[الجزایر]] و ارائه راه نجات اسلامی به مردم را از هدفهای جبهه نجات اسلامی ذکر می‌کند.
+در همین خصوص، «'''شیخ عبدالباقی صحراوی'''» به عنوان مسن‌ترین عضو برجسته [[جبهه نجات اسلامی الجزایر|جبهه نجات اسلامی]]، در بدو تأسیس جبهه، تلاش برای وحدت اسلامی، ارائه راه‌حل‌های اسلامی برای زندگی انسانی، جایگزین کردن اعتدال و میانه‌روی سیاسی به جای سرکوب و خشونت، تأمین منابع امت اسلامی [[الجزایر]] و ارائه راه نجات اسلامی به مردم را از هدف‌های جبهه نجات اسلامی ذکر می‌کند.
 <ref>جنبش‌ها و نهضت‌های سیاسی اسلام معاصر، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، زمزم هدایت، 1390 ص 113</ref><br>
-در یک جمع‌بندی کلی می‌توان گفت به رغم تنوع بالا در میان جریان‌های اسلامگرا در دوران پسا استقلال در [[الجزایر]] مبنا و انگیزه اصلی جنبش های اسلامی را می‌توان تلاش برای بازگشت به اسلام و آموزه‌های اسلامی در عرصه‌های مختلف دانست.<br>
+در یک جمع‌بندی کلی می‌توان گفت به رغم تنوع بالا در میان جریان‌های اسلامگرا در دوران پسا استقلال در [[الجزایر]] مبنا و انگیزه اصلی جنبش‌های اسلامی را می‌توان تلاش برای بازگشت به اسلام و آموزه‌های اسلامی در عرصه‌های مختلف دانست.<br>
 این مبانی در اهداف گروه‌ها و احزاب اسلام‌گرا که همان تلاش سخت و نرم در دو جبهه مبارزات مسلحانه – تا پیش از دهه 90 میلادی – و مبارزات سیاسی در قالب رقابت‌های انتخاباتی به ویژه انتخابات پارلمانی برای کسب قدرت و در نهایت استقرار حکومتی دینی تجلی یافته است.
 به گونه‌ای که [[عباس مدنی]] پس از پیروزی در انتخابات سال 1992 به صراحت از برنامه‌های حزب برای استقرار حکومتی دینی مشابه آنچه در [[ایران]] رخ داده است سخن گفت.
@@ خط ۱۹۶: / خط ۱۹۶: @@
 =انقلاب اسلامی ایران و تاثیر در الجزایر=
-[[انقلاب اسلامی ایران و تاثیر در الجزایر]] یکی از موضوعاتی است که در کشورهای عربی به خصوص در الجزایر به خاطر اهداف مشترکی که با جریان های اسلامی‌داشته، تاثیر بسزایی داشته است.
+[[انقلاب اسلامی ایران و تاثیر در الجزایر]] یکی از موضوعاتی است که در کشورهای عربی به خصوص در الجزایر به خاطر اهداف مشترکی که با جریان‌های اسلامی‌داشته، تاثیر بسزایی داشته است.
-=منابع=
+== پانویس ==
-{{پانویس رنگی}}
+{{پانویس}}
-{{پانویس|2}}
-<references />
-</div>
-[[رده: الجزایر]]
+[[رده:الجزایر]]
-[[رده: جریان ها]]
+[[رده:جریان‌ها و جنبش‌ها]]
-[[رده: جنبش ها]]
+[[رده:جریان‌ها و جنبش‌ها]]

جریان و جنبش های اسلامی الجزایر: تفاوت میان نسخه‌ها

جریان و جنبش های اسلامی الجزایر (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۳۰