جمال الدین الحسین (709 - 778 هجری قمری) شیخ، بازرگان و مبلغ اسلامی است که برای تجارت و نشر اسلام و دعوت به سوی خدا از سرزمین خود به جزایر خاور دور مهاجرت کرد و از اولین مبلغان مسلمان در جزیره جاوا به شمار می رود. بیشتر 9 قدیسی که اسلام را در جاوه گسترش دادند از اولاد او بودند که در حال حاضر یکی از مسلمان نشین ترین مناطق جهان است.

نسب

حسین بن أحمد بن عبد الله عظمة خان بن عبد الملك بن علوی عم الفقیه المقدم بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زین العابدین بن الحسین بن امام علی بن أبی طالب، وامام علی همسر فاطمة دختر محمد صلی الله علیه و آله است. او نوزدهمین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.

تولد و تربیت

وی در سال 709 هجری قمری / 1310 میلادی در منطقه ملابار هند به دنیا آمد. پدرش حاکم ایالت ملابر و پدربزرگش عبدالملک کسی بود که از حضرموت به هند مهاجرت کرد . جمال الدین الحسین برای کسب دانش بیشتر به مناطق مختلف سفر کرد، از جمله شهر سمرقند در آسیای مرکزی که مدت زیادی در آنجا زندگی کرد، زیرا در آن زمان یکی از مراکز علم و دانش بود.

مهاجرت

او در حدود سال 750 هجری قمری / 1349 م به مجمع الجزایر مالایی مهاجرت کرد و اولین کسی بود که از خاندان عظمت خان به آسیای جنوب شرقی کوچ کرد . یکی از دلایل اصلی هجرت او، تبلیغ اسلام بود. ابتدا به کلنتن در شبه جزیره مالایا رفت و از آنجا به ساموديرا باسای در جزیره سوماترا، پس از آن به جزیره جاوا نقل مکان کرد. در آنجا او به عنوان "جماد الکبری" شناخته شده بود، اما به اندازه نوادگانش معروف نبود . نواحی شرقی جاوه در آن زمان تحت فرمانروایی پادشاهی هندو ماجاپاهیت بود که نفوذ به آن بسیار دشوار بود، زیرا این کشور فضای داخلی جاوه را کنترل می کرد و این آموزه های هندو بود که مردم جاوه به آن پایبند بودند و تاثیر بسیار زیادی در زندگی مردم داشت.

فعالیت های تبلیغی

هنگام ورود به جزیره جاوه ، جمال الدین حسین همراه با علمای دیگر و شاگردان و پسرانش به سه گروه تقسیم شدند، او با گروه اول مستقیماً از طریق اسمارنگ وارد جاوه شدند و در دیماک توقف کردند . از دیماک سفر به ماجاپاهیت تا روستای کوچکی به نام ترولان ادامه یافت . در آنجا توافق کردند که به هر کسی که می خواهد دین اسلام را مطالعه کند آموزش دهند. و اما گروه دوم به شهر گرسیک رفتند و در میان آنان نوه اش ملک ابراهیم بن برکات زین العابدین با برادرش جعفر ابراهیم بود. گروه سوم به سرپرستی پسرش ابراهیم آسمورو به توبان رفتند .

جمال الدین الحسین وارد پادشاهی ماجاپاهیت شد و ابتدا در منطقه بوجونگورو زندگی کرد و با قرار دادن تجربه خود در زمینه کشاورزی که فواید بسیاری را نصیب مردم ماجاپاهیت کرد، توانست نظر آنها را به خود جلب کند و مقدمات اسلام و تبلیغ و ارشاد را فراهم آورد و سرانجام بسیاری از مردم ماجاپاهیت اسلام آوردند.

وفات

سال 778 ق / 1376 میلادی در گذشت و شد در به خاک سپرده Trulan استان از شرق جاوا ، و در نظر گرفته شده به خود محل در حال حاضر بسیاری از مردم از سراسر اندونزی. گفته شد که او به جزیره سولاوسی رفت و به دلیل عدم گرویدن اکثر مردم آلبوکس به اسلام، تا پایان عمر در آنجا زندگی کرد و در سال 857 هجری قمری / 1453 درگذشت و در قریه ای به خاک سپرده شد . توسورا و در کنار مسجد توسوره قدیمی منطقه و آجو که در آنجا به او خدمت می کنند، علاوه بر زیارتگاه های پراکنده دیگری در جزیره جاوه منسوب به اوست.

منابع