حواریین‏ در اصطلاح دینى و علماى رجال جماعتى از اصحاب خاص امامان علیهم السلام هستند. در بعضى از آثار دینی با همین عبارت از ایشان مدح شده است.

وجه تسمیه

تعریف زیر مربوط به یاران خاص حضرت عیسی علیه السلام است و در ادامه چون این اصطلاح شامل یاران خاص امامان نیز شده است استفاده مشترک از آن ایرادی ندارد. «حواریون» جمع «حواری» است و «حواری» به معنی آرد سفید سبوس گرفته است. نانى که چند بار سبوس آردش گرفته شده باشد را حواری گویند و به مناسبت همین معنا یار برگزیده و خالص در محبت خویش را نیز «حوارى» گویند. از امام رضا علیه السلام در وجه تسمیه آنها به «حواریون» نقل شده است که آنان با وعظ و ارشاد هم خود و هم مردم را از گناه خالص گردانیده بودند.[۱]

مصادیق

کشى در «رجال» خود با پنج واسطه از حضرت موسى بن جعفر (ع) روایت کرده که در روز قیامت منادى ندا مى ‏کند که کجایند حواریین محمد بن عبد الله (ص) که به عهد آن حضرت در گذشتند و اصلا نقض پیمان نکردند، پس سلمان و مقداد و ابوذر بر مى‏ خیزند بار دوم مانند همان ندا درباره حضرت على (ع) مى ‏رسد. پس محمد بن ابى بکر و میثم تمار و اویس قرنی و عمرو بن حمق خزاعى بر می خیزند.سپس همان ندا درباره حضرت امام حسن مجتبى (ع) مى ‏رسد پس سفیان بن ابى لیلى و حذیفه بن اسید غفارى برمی خیزند. دیگر بار همان ندا درباره حسین بن على (ع) مى‏ رسد در این ندا، حواریین آن حضرت یعنى تمام شهداى کربلا بر می خیزند. در نداى حواریین، حضرت على بن حسین (ع)، جبیر بن مطعم و یحیى بن ام الطویل و ابو خالد کابلى و سعید بن مسیب بر می خیزند. حواریین حضرت باقر (ع)، عبد الله بن‏ شریک عامرى و زرارة بن اعین و برید بن معاویه و محمد بن مسلم و لیث بن بخترى هستند که با نداى منادى برمی خیزند. در نداى حواریین حضرت امام جعفر صادق (ع)، عبد الله بن شریک عامرى و عبد الله بن ابى یعفور و عامر بن عبد الله بن خداعه و حجر بن زائده و حمران بن اعین برمی خیزند. سپس حواریین سایر ائمه فرا خوانده می شوند. این اشخاص در روز قیامت و صحرای محشر اول سابقین و اول مقربین هستند.[۲]

پانویس

  1. http://wiki.ahlolbait.com/%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86
  2. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، ص 171 با ویرایش و اصلاح عبارات.