حکمت وجود آیات متشابه در قرآن از منظر فریقین (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۶: خط ۵۶:




== دیدگاه مولف کتاب "مقدمه فی اصول التفسیر "-از اعلام اهل سنت – در حکمت وجود متشابه در قران  : ==  
== دیدگاه مولف کتاب "مقدمه فی اصول التفسیر "-از اعلام اهل سنت – در حکمت وجود متشابه در قران  ==  


مولف این کتاب تحت عنوان  "الحكمة فُی تنوع القرآن إلى محكم ومتشابه"مدعی است هدف از وجود ایات متشابه در قران امتحان بندگان  بوده تا انها که زیغ در قلوبشان می باشد مشخص گردد .<ref>مقدمه فی اصول التفسیر : لو كان القرآنُ كلُّه محكماً لفاتت الحكمة من الاختبار به تصديقاً وعملاً لظهور معناه، وعدم المجال لتحريفه، والتمسك بالمتشابه ابتغاء الفتنة وابتغاء تأويله، ولو كان كلُّه متشابهاً لفات كونه بياناً، وهدى للناس، ولما أمكن العمل به، وبناء العقيدة السليمة عليه، ولكن الله تعالى بحكمته جعل منه آيات محكمات، يرجع إليهن عند التشابه، وأُخر متشابهات امتحاناً للعباد؛ ليتبين صادق الإِيمان ممن في قلبه زيغ، فإن صادق الإِيمان يعلم أن القرآن كله من عند الله تعالى، وما كان من عند الله فهو حق، ولا يمكن أن يكون فيه باطل، أو تناقض لقوله تعالى: {لا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ}[فصلت:42] وقوله: {وَلَوْ كَانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلافاً كَثِيراً}النساء: 82] وأما من في قلبه زيغ، فيتخذ من المتشابه سبيلاً إلى تحريف المحكم واتباع الهوى في التشكيك في الأخبار والاستكبار عن الأحكام، ولهذا تجد كثيراً من المنحرفين في العقائد والأعمال، يحتجون على انحرافهم بهذه الآيات المتشابهة . </ref>
مولف این کتاب تحت عنوان  "الحكمة فُی تنوع القرآن إلى محكم ومتشابه"مدعی است هدف از وجود ایات متشابه در قران امتحان بندگان  بوده تا انها که زیغ در قلوبشان می باشد مشخص گردد .<ref>مقدمه فی اصول التفسیر : لو كان القرآنُ كلُّه محكماً لفاتت الحكمة من الاختبار به تصديقاً وعملاً لظهور معناه، وعدم المجال لتحريفه، والتمسك بالمتشابه ابتغاء الفتنة وابتغاء تأويله، ولو كان كلُّه متشابهاً لفات كونه بياناً، وهدى للناس، ولما أمكن العمل به، وبناء العقيدة السليمة عليه، ولكن الله تعالى بحكمته جعل منه آيات محكمات، يرجع إليهن عند التشابه، وأُخر متشابهات امتحاناً للعباد؛ ليتبين صادق الإِيمان ممن في قلبه زيغ، فإن صادق الإِيمان يعلم أن القرآن كله من عند الله تعالى، وما كان من عند الله فهو حق، ولا يمكن أن يكون فيه باطل، أو تناقض لقوله تعالى: {لا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ}[فصلت:42] وقوله: {وَلَوْ كَانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلافاً كَثِيراً}النساء: 82] وأما من في قلبه زيغ، فيتخذ من المتشابه سبيلاً إلى تحريف المحكم واتباع الهوى في التشكيك في الأخبار والاستكبار عن الأحكام، ولهذا تجد كثيراً من المنحرفين في العقائد والأعمال، يحتجون على انحرافهم بهذه الآيات المتشابهة . </ref>
خط ۱۴۸: خط ۱۴۸:


    
    
ایشان در ادامه می فرماید : اساسا وجود ایات متشابه درقران امری ضروری است و این بدان جهت است که کل ایات قران مشتمل بر تاویل  – به معنائی که گفته شد – بوده که این امر مستلزم تفسیر بعض ایات ببعض دیگر خواهد بود. <ref>همان : والذي ينبغي أن يقال أن وجود المتشابه في القرآن ضروري ناش عن وجود التأويل الموجب لتفسير بعضه بعضا بالمعنى الذي أوضحناه للتأويل فيما مر
ایشان در ادامه می فرماید : اساسا وجود ایات متشابه درقران امری ضروری است و این بدان جهت است که کل ایات قران مشتمل بر تاویل  – به معنائی که گفته شد – بوده که این امر مستلزم تفسیر بعض ایات ببعض دیگر خواهد بود. <ref>همان : والذي ينبغي أن يقال أن وجود المتشابه في القرآن ضروري ناش عن وجود التأويل الموجب لتفسير بعضه بعضا بالمعنى الذي أوضحناه للتأويل فيما مر</ref>
</ref>
 


علامه در ادامه جهت تبیین بیشتر مطلب  مذکور پنج نکته مهم را - درراستای پاسخ تفصیلی نسبت به حکمت وجود متشابه در قران-  بیان می کند :   
علامه در ادامه جهت تبیین بیشتر مطلب  مذکور پنج نکته مهم را - درراستای پاسخ تفصیلی نسبت به حکمت وجود متشابه در قران-  بیان می کند :   
خط ۱۹۷: خط ۱۹۷:




ایشان در مقام نتیجه گیری از نکات مذکور می نویسد :  .... پس تا اُینجا روشن شد كه قرآن كرُیم هم مانند هر كلامى دُیگر باُید مشتمل بر آُیات متشابه باشد ، و باُید تشابهى را كه به حكم ضرورت در ُیك آُیه هست در آُیه اى دُیگر از آُیات محكمات ، آن تشابه را بر طرف سازد ،  <ref>رک  به : المیزان ج 3 ص58-63ترجمه  المیزان    - با تغییرات مختصر – ج 3ص 89-97  
ایشان در مقام نتیجه گیری از نکات مذکور می نویسد :  .... پس تا اُینجا روشن شد كه قرآن كرُیم هم مانند هر كلامى دُیگر باُید مشتمل بر آُیات متشابه باشد ، و باُید تشابهى را كه به حكم ضرورت در ُیك آُیه هست در آُیه اى دُیگر از آُیات محكمات ، آن تشابه را بر طرف سازد ،  <ref>رک  به : المیزان ج 3 ص58-63ترجمه  المیزان    - با تغییرات مختصر – ج 3ص 89-97 </ref>
</ref>


بنظر می رسد در بین دیدگاههای مطرح شده در حکمت  وجود متشابه درقران جامع ترین انها دیدگاهی است که از علامه طباطبائی ره نقل گردید.
بنظر می رسد در بین دیدگاههای مطرح شده در حکمت  وجود متشابه درقران جامع ترین انها دیدگاهی است که از علامه طباطبائی ره نقل گردید.
۸۷۰

ویرایش