۸۵٬۸۳۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]] | | مذهب = [[مذهب شیعه|شیعه]] | ||
| آثار = | | آثار = | ||
| فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه افقی |یاران [[امام علی علیه‌السلام]] |راوی [[حدیث غدیر]] |شرکت در [[جنگ صفین | | فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه افقی |یاران [[علی بن ابی طالب|امام علی (علیه‌السلام)]] |راوی [[حدیث غدیر]] |شرکت در [[جنگ صفین]] }} | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''زید بن اَرقَم انصاری خزرجی''' فرزند | '''زید بن اَرقَم انصاری خزرجی''' فرزند زید بن قیس بن نعمان بن مالک انصاری خزرجی است. درباره کنیه او اختلاف بسیار است؛ عده‌ای او را أبا سعد و عده دیگر مثل هیثم او را ابا انیسه و نیز کنیه‌های ابوعمر؛ ابو‌عامر، ابو‌سعید براساس نقل [[واقدی]] درباره او وجود دارد. او با [[عبدالله بن رواحه]] بسیار مأنوس بود به گونه‌ای که قبل از [[جنگ موته]] عبدالله بن رواحه اشعاری را سرود که در وصف شهادت طلبی بود و زید گریه کرد که ناگاه عبدالله ناراحت شده با شلاق به زید زد و گفت: وای بر تو من می‌خواهم [[شهید]] شوم و تو گریه می‌کنی! و سپس شعری را در وصف زید گفت. | ||
== نسب و کنیه == | == نسب و کنیه == | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
== اسلام آوردن == | == اسلام آوردن == | ||
وی پیش از | وی پیش از بلوغ، [[اسلام]] آورده. [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)]] به سبب خردسالی اش او را از حضور در [[جنگ احد]]، باز‌داشت<ref>تهذیب الأسماء و اللّغات: ج۱ ص۱۹۹.</ref>. زید، توطئه [[منافقان]] خزرج در خیانت به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را خبر داد و [[خداوند]] نیز از او در [[سوره منافقون]] در [[قرآن]]، تمجید کرد<ref>تهذیب الأسماء و اللّغات: ج۱ ص۱۹۹.</ref>. با مهاجرت [[علی بن ابی طالب|امیرمؤمنان (علیه‌السلام)]] به [[کوفه]]، وی نیز به آن جا رفت و در محلّه کِنْده، ساکن شد. او در مجلسی که [[ابن زیاد]] به سر بریده امام حسین (علیه‌السلام) جسارت کرد، زبان به اعتراض گشود و فضائل ایشان را برشمرد. وفات او را بیشتر سال ۶۸ق، گفته‌اند<ref> الطبقات الکبری: ج۶ ص۱۸، الاستیعاب: ج۲ ص۱۰۹.</ref>. | ||
== زید در زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) == | |||
== زید در زمان پیامبر (صلی الله علیه) == | |||
زید در نوزده جنگ شرکت داشت که در هفده [[غزوه]] همراه رسول خدا بود. اولین غزوه‌ای که شرکت نمود، [[غزوه بنی‌مصطلق]] | زید در نوزده جنگ شرکت داشت که در هفده [[غزوه]] همراه رسول خدا بود. اولین غزوه‌ای که شرکت نمود، [[غزوه بنی‌مصطلق]] | ||
بود<ref>ابن عبد البر، الاستیعاب، ج۲، ص۵۳۵.</ref>. او به دلیل کمی سن در [[احد]] و [[بدر]] حاضر نشد<ref>رجال الطوسی: ص۳۹ ش۲۳۹ و ص۶۴ ش۵۶۵ و ص۹۴، ش۹۳۳ و ص۱۰۰ ش۹۸۰، رجال البرقی: ص۲، ص۷، رجال الکشّی: ج۱ ص۱۸۲.</ref>. | بود<ref>ابن عبد البر، الاستیعاب، ج۲، ص۵۳۵.</ref>. او به دلیل کمی سن در [[احد]] و [[بدر]] حاضر نشد<ref>رجال الطوسی: ص۳۹ ش۲۳۹ و ص۶۴ ش۵۶۵ و ص۹۴، ش۹۳۳ و ص۱۰۰ ش۹۸۰، رجال البرقی: ص۲، ص۷، رجال الکشّی: ج۱ ص۱۸۲.</ref>. | ||
زید کسی است که سخن منافقانه [[عبدالله بن ابی]] را به پیامبر (صلی الله علیه) رساند. پس از آن که «عبد اللّه بن أبی» گفتار ناروای خود را انکار کرد و بر [[دروغ]] گفتن «زید بن أرقم» اصرار ورزید و [[قسم]] خورد و بزرگان أنصار هم از وی طرفداری کردند و «زید» را به عذر آن که کودک است، به خطا و اشتباه در نقل نسبت دادند. در این هنگام [[سوره منافقون]] نازل شد و گفتار ناروای «عبد اللّه بن أبی» را در آن سوره بازگفت: | زید کسی است که سخن منافقانه [[عبدالله بن ابی]] را به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) رساند. پس از آن که «عبد اللّه بن أبی» گفتار ناروای خود را انکار کرد و بر [[دروغ]] گفتن «زید بن أرقم» اصرار ورزید و [[قسم]] خورد و بزرگان أنصار هم از وی طرفداری کردند و «زید» را به عذر آن که کودک است، به خطا و اشتباه در نقل نسبت دادند. در این هنگام [[سوره منافقون]] نازل شد و گفتار ناروای «عبد اللّه بن أبی» را در آن سوره بازگفت: | ||
{{متن قرآن |یقُولُونَ لَئِن رَّ‌جَعْنَا إِلَی الْمَدِینَةِ لَیخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَلَّ ۚ وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَ‌سُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِینَ وَلَٰکِنَّ الْمُنَافِقِینَ لَا یعْلَمُونَ یقُولُونَ لَئِنْ رَجَعْنا إِلَی الْمَدِینَةِ، لَیخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَلَّ |سوره = منافقون |آیه = ۸ }} (ترجمه: می‌گویند: «اگر به مدینه برگردیم، قطعاً آنکه عزتمندتر است آن زبون‌تر را از آنجا بیرون خواهد کرد.» و[لی] عزت از آن خدا و از آن پیامبر او و از آن مؤمنان است؛ لیکن این دورویان نمی‌دانند.) | {{متن قرآن |یقُولُونَ لَئِن رَّ‌جَعْنَا إِلَی الْمَدِینَةِ لَیخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَلَّ ۚ وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَ‌سُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِینَ وَلَٰکِنَّ الْمُنَافِقِینَ لَا یعْلَمُونَ یقُولُونَ لَئِنْ رَجَعْنا إِلَی الْمَدِینَةِ، لَیخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَلَّ |سوره = منافقون |آیه = ۸ }} (ترجمه: می‌گویند: «اگر به مدینه برگردیم، قطعاً آنکه عزتمندتر است آن زبون‌تر را از آنجا بیرون خواهد کرد.» و[لی] عزت از آن خدا و از آن پیامبر او و از آن مؤمنان است؛ لیکن این دورویان نمی‌دانند.) | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۸: | ||
== خلفای سه‌گانه == | == خلفای سه‌گانه == | ||
از [[فضل بن شاذان]] نقل شده است که زید بن ارقم از نخستین کسانی بود که | از [[فضل بن شاذان]] نقل شده است که زید بن ارقم از نخستین کسانی بود که پس از درگذشت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به سوی [[علی بن ابی طالب|امام علی (علیه‌السلام)]] برگشتند<ref>الطوسی، اختیار معرفة الرجال، ج۱، ص۱۷۷-۱۸۲.</ref>. | ||
زید در [[سقیفه بنی ساعده|واقعه سقیفه]] به طرفداری از امام علی علیه‌السلام معتقد بود اگر ایشان به جانشینی پیامبر مطرح شود اختلافی پیش نخواهد آمد<ref>الامین، اعیان الشیعه، ج۷، ص۸۸.</ref>. | زید در [[سقیفه بنی ساعده|واقعه سقیفه]] به طرفداری از امام علی (علیه‌السلام) معتقد بود اگر ایشان به جانشینی پیامبر مطرح شود اختلافی پیش نخواهد آمد<ref>الامین، اعیان الشیعه، ج۷، ص۸۸.</ref>. | ||
== خلافت امام علی علیه‌السلام == | == خلافت امام علی (علیه‌السلام) == | ||
زید به همراه امام علی علیه‌السلام در [[جنگ صفین]] شرکت کرد و از یاران ویژه او بود<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۲، ص۵۳۶.</ref>. | زید به همراه امام علی (علیه‌السلام) در [[جنگ صفین]] شرکت کرد و از یاران ویژه او بود<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۲، ص۵۳۶.</ref>. | ||
برخی گفته‌اند در [[ماجرای رحبه]] هنگامی که [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین علیه‌السلام]] از [[صحابه]] خواست که شنیده خود از پیامبرصلی الله علیه را درباره حدیث «من کنت مولاه فعلی مولاه»<ref>علام الوری بأعلام الهدی، ص: 133.</ref> گواهی دهند زید گواهی نداد و امام [[دعا]] کرد که او کور شود و چنین شد. | برخی گفته‌اند در [[ماجرای رحبه]] هنگامی که [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)]] از [[صحابه]] خواست که شنیده خود از پیامبرصلی الله علیه را درباره حدیث «من کنت مولاه فعلی مولاه»<ref>علام الوری بأعلام الهدی، ص: 133.</ref> گواهی دهند زید گواهی نداد و امام [[دعا]] کرد که او کور شود و چنین شد. | ||
[[سید محسن امین]] می‌نویسد از آنجا که چنین روایتی درباره [[براء بن عازب]] هم آمده است ظاهراً روایت‌هایی که کتمان شهادت را به زید نسبت داده‌اند اشتباه با براء است؛ چرا که راویان بسیاری، [[حدیث غدیر]] را از زید نقل کرده‌اند. علاوه بر اینکه، زید از کسانی است که علی را بر دیگران برتر می‌دانست و از یاران ویژه آن حضرت بود<ref>الامین، اعیان الشیعة، ج۷، ص۸۸.</ref>. | [[سید محسن امین]] می‌نویسد از آنجا که چنین روایتی درباره [[براء بن عازب]] هم آمده است ظاهراً روایت‌هایی که کتمان شهادت را به زید نسبت داده‌اند اشتباه با براء است؛ چرا که راویان بسیاری، [[حدیث غدیر]] را از زید نقل کرده‌اند. علاوه بر اینکه، زید از کسانی است که علی را بر دیگران برتر می‌دانست و از یاران ویژه آن حضرت بود<ref>الامین، اعیان الشیعة، ج۷، ص۸۸.</ref>. | ||
== خطبه غدیر == | == خطبه غدیر == | ||
زید از راویان [[حدیث غدیر]] از | زید از راویان [[حدیث غدیر]] از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) است و راویان بسیاری در میان منابع معتبر [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] از جمله: [[احمد بن حنبل]] در [[مسند]]، [[نسائی]] در [[السنن الکبری]] و [[خصائص امیرالمؤمنین]]، [[حاکم]] در [[مستدرک]] این حدیث را با اسناد گوناگون از وی نقل کرده‌اند<ref>رجوع کنید به: الامینی، الغدیر، ج۱، صص ۷۷-۹۲.</ref>. | ||
== اعتراض به ابن زیاد == | == اعتراض به ابن زیاد == | ||
[[علامه مجلسی]] می‌نویسد: از [[سعد بن معاذ]] و [[عمرو بن سهل]] نقل شده است که در مجلس [[ابن زیاد]] حاضر بودیم و مشاهده کردیم که | [[علامه مجلسی]] می‌نویسد: از [[سعد بن معاذ]] و [[عمرو بن سهل]] نقل شده است که در مجلس [[ابن زیاد]] حاضر بودیم و مشاهده کردیم که عبیدالله با چوب‌دستی خود به چشم‌ها و لب امام حسین (علیه‌السلام) می‌زد و نسبت به آن حضرت جسارت می‌کرد؛ زید بن ارقم حاضر بود، با دیدن این صحنه گفت: ای ابن زیاد چوب‌دستی‌ات را بردار، چرا که من [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)]] را دیدم که لبان مبارکش را بر این لب و دهان می‌نهاد، (و آنها را می‌بوسید) آنگاه با صدای بلند گریه کرد. | ||
در اینجا ابن زیاد گفت: ای دشمن خدا! خداوند چشمانت را گریان کند! اگر پیرمرد فرتوتی نبودی که عقلت را از دست داده‌ای، به یقین گردنت را می‌زدم<ref> گفتگوی زید و عبیدالله تا اینجا را شیخ مفید نیز در ارشاد (صص ۱۱۴-۱۱۵) با اندک اختلافی در عبارت، نقل کرده است.</ref>! | در اینجا ابن زیاد گفت: ای دشمن خدا! خداوند چشمانت را گریان کند! اگر پیرمرد فرتوتی نبودی که عقلت را از دست داده‌ای، به یقین گردنت را می‌زدم<ref> گفتگوی زید و عبیدالله تا اینجا را شیخ مفید نیز در ارشاد (صص ۱۱۴-۱۱۵) با اندک اختلافی در عبارت، نقل کرده است.</ref>! | ||
زید گفت: پس بگذار ماجرای دیگری را برای تو بگویم که از آنچه گفتم نیز مهم‌تر است و آن این است که من روزی رسول خداصلی الله علیه را دیدم که [[حسن بن علی|حسن علیه‌السلام]] را روی زانوی راست و | زید گفت: پس بگذار ماجرای دیگری را برای تو بگویم که از آنچه گفتم نیز مهم‌تر است و آن این است که من روزی رسول خداصلی الله علیه را دیدم که [[حسن بن علی (مجتبی)|حسن (علیه‌السلام)]] را روی زانوی راست و حسین (علیه‌السلام) را روی زانوی چپ خود نشانده بود؛ دستان مبارک خود را بر سر آنها کشید و گفت: «أَللّهُمَّ إِنّی أسْتَوْدِعُکَ إیاهُما وَ صالِحَ الْمُؤمِنینَ»<ref>بحارالانوار، ج 45، ص 118.</ref>؛ (خدایا من این دو و مؤمنان صالح را به تو می‌سپارم.) اکنون بگو با امانت رسول خدا چه کرده‌ای<ref>المجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۱۱۸.</ref>؟ | ||
مطابق نقل طبری، زید بن ارقم پس از این گفتگو از مجلس ابن زیاد برخاست و بیرون رفت<ref>در بحارالانوار (ج ۴۵، ص۱۱۷) آمده است: او در حالی که صدایش به گریه بلند بود، از آنجا خارج شد.</ref>. وقتی که بیرون رفت، برخی از مردم گفتند: زید بن ارقم سخنان دیگری بر زبان جاری ساخت که اگر عبیدالله آنها را می‌شنید، حتماً او را به قتل می‌رساند. راوی این خبر می‌گوید: پرسیدم چه گفت؟ | مطابق نقل طبری، زید بن ارقم پس از این گفتگو از مجلس ابن زیاد برخاست و بیرون رفت<ref>در بحارالانوار (ج ۴۵، ص۱۱۷) آمده است: او در حالی که صدایش به گریه بلند بود، از آنجا خارج شد.</ref>. وقتی که بیرون رفت، برخی از مردم گفتند: زید بن ارقم سخنان دیگری بر زبان جاری ساخت که اگر عبیدالله آنها را می‌شنید، حتماً او را به قتل می‌رساند. راوی این خبر می‌گوید: پرسیدم چه گفت؟ | ||
گفتند: زید هنگامی که از کنار ما می‌گذشت، گفت: «مَلِکَ عَبْدٌ حُرّاً; برده‌ای مالک آزاده‌ای شده است»؛ سپس افزود: «یا مَعْشَرَ الْعَرَبِ! اَلْعَبیدُ بَعْدَ الْیوْمِ، قَتَلْتُمُ ابْنَ فاطِمَةَ وَ أَمَّرْتُمُ ابْنَ مَرْجانَةَ، فَهُوَ یقْتُلُ خِیارَکُمْ وَ یسْتَعْبِدُ شِرارَکُمْ، فَرَضیتُمْ بِالذُّلِّ، فَبُعْداً لِمَنْ رَضِی بِالذُّلِّ»؛ (ای مردم عرب! شما پس از این روز، برده اید! فرزند [[فاطمه]] را کشتید و [[عبیدالله بن زیاد|پسر مرجانه]] را فرمانروا ساختید. او کسی است که خوبان شما را می‌کشد و بدان شما را به بردگی و فرمانبری می‌گیرد، از رحمت خدا دورباد آن کس که به ذلّت و خواری راضی شد<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۴۵۶ و بحارالانوار، ج۴۵، ص۱۱۶.</ref>.) | گفتند: زید هنگامی که از کنار ما می‌گذشت، گفت: «مَلِکَ عَبْدٌ حُرّاً; برده‌ای مالک آزاده‌ای شده است»؛ سپس افزود: «یا مَعْشَرَ الْعَرَبِ! اَلْعَبیدُ بَعْدَ الْیوْمِ، قَتَلْتُمُ ابْنَ فاطِمَةَ وَ أَمَّرْتُمُ ابْنَ مَرْجانَةَ، فَهُوَ یقْتُلُ خِیارَکُمْ وَ یسْتَعْبِدُ شِرارَکُمْ، فَرَضیتُمْ بِالذُّلِّ، فَبُعْداً لِمَنْ رَضِی بِالذُّلِّ»؛ (ای مردم عرب! شما پس از این روز، برده اید! فرزند [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|فاطمه]] را کشتید و [[عبیدالله بن زیاد|پسر مرجانه]] را فرمانروا ساختید. او کسی است که خوبان شما را می‌کشد و بدان شما را به بردگی و فرمانبری می‌گیرد، از رحمت خدا دورباد آن کس که به ذلّت و خواری راضی شد<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۴۵۶ و بحارالانوار، ج۴۵، ص۱۱۶.</ref>.) | ||
== سر امام حسین علیه‌السلام بر نیزه == | == سر امام حسین (علیه‌السلام) بر نیزه == | ||
روایت دیگری نیز از زید نقل شده است که می‌گوید: هنگامی که سر | روایت دیگری نیز از زید نقل شده است که می‌گوید: هنگامی که سر امام حسین (علیه‌السلام) در [[کوفه]] در حالی که بر نیزه بود در برابرم عبور داده شد من در غرفه‌ای نشسته بودم. چون مقابل من رسید شنیدم می‌گفت: {{متن قرآن |أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْکَهْفِ وَالرَّ‌قِیمِ کَانُوا مِنْ آیاتِنَا عَجَبًا |سوره = کهف |آیه = ۹ }} (ترجمه: مگر پنداشتی [[اصحاب کهف]] و [[اصحاب رقیم]][خفتگان غار لوحه‌دار] از آیات ما شگفت بوده است؟) پس به خدا [[سوگند]] مو بر بدنم راست شد و صدا زدم: پسر رسول خدا! بخدا سوگند! سر تو شگفت‌تر و شگفت‌تر است<ref>المفید، الارشاد، ص۱۱۷.</ref>. | ||
== احادیث و آثار == | == احادیث و آثار == | ||
زید بن اَرقَم، از جمله راویانی است که [[علی علیه‌السلام]] را نخستین اسلام آورنده یاد کرده و ایشان را از دیگران برتر دانسته‌اند<ref> شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید: ج۴ ص۱۱۹.</ref>. وی علاوه بر [[حدیث غدیر]]<ref> الغدیر: ج۱ ص۲۹.</ref>، از راویان [[حدیث کسا]]<ref>شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید: ج۳ ص۲۰۷.</ref> نیز بوده است. [[نووی]] می‌نویسد: زید، هفتاد حدیث از پیامبرصلی الله علیه روایت کرده که برخی از آنها درباره فضیلت علی علیه‌السلام هستند<ref>تهذیب الأسماء و اللّغات: ج۱ ص۱۹۹.</ref>. احمد بن حنبل، روایات او را گزارش کرده که بیشتر آنها درباره فضائل [[اهل بیت | زید بن اَرقَم، از جمله راویانی است که [[علی بن ابی طالب|علی (علیه‌السلام)]] را نخستین اسلام آورنده یاد کرده و ایشان را از دیگران برتر دانسته‌اند<ref> شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید: ج۴ ص۱۱۹.</ref>. وی علاوه بر [[حدیث غدیر]]<ref> الغدیر: ج۱ ص۲۹.</ref>، از راویان [[حدیث کسا]]<ref>شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید: ج۳ ص۲۰۷.</ref> نیز بوده است. [[نووی]] می‌نویسد: زید، هفتاد حدیث از پیامبرصلی الله علیه روایت کرده که برخی از آنها درباره فضیلت علی (علیه‌السلام) هستند<ref>تهذیب الأسماء و اللّغات: ج۱ ص۱۹۹.</ref>. احمد بن حنبل، روایات او را گزارش کرده که بیشتر آنها درباره فضائل [[اهل بیت|اهل بیت (علیه‌السلام)]] است<ref>مسند ابن حنبل: ج۷ ص۷۴.</ref>. | ||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
سال مرگ زید مورد اختلاف است. [[ابن سعد]] در طبقات، حاکم در مستدرک، نیز در استیعاب و اُسْدُالغابة گفته‌اند وی در [[کوفه]] در ۶۸ق درگذشت. برخی درگذشتِ وی را در کوفه در روزگار حکمرانی [[مختار]] در سال ۶۶ [[قمری]] و برخی ۶۵ق را سال درگذشت وی دانسته‌اند<ref> الامین، اعیان الشیعه، ج۷، ص۸۷.</ref>. | سال مرگ زید مورد اختلاف است. [[ابن سعد]] در طبقات، حاکم در مستدرک، نیز در استیعاب و اُسْدُالغابة گفته‌اند وی در [[کوفه]] در ۶۸ق درگذشت. برخی درگذشتِ وی را در کوفه در روزگار حکمرانی [[مختار]] در سال ۶۶ [[قمری]] و برخی ۶۵ق را سال درگذشت وی دانسته‌اند<ref> الامین، اعیان الشیعه، ج۷، ص۸۷.</ref>. | ||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
== منابع == | == منابع == | ||
# [http://www.asrislam.com/fa/news/2620/%D8%B2%D9%90%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%8E%D8%B1%D9%82%D9%8E%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AE%D8%B2%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AF برگرفته از سایت زِید بن اَرقَم انصاری خزرجی، صحابی حاضر در مجلس عبیدالله بن زیادhttp://www.asrislam.com] | # [http://www.asrislam.com/fa/news/2620/%D8%B2%D9%90%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%8E%D8%B1%D9%82%D9%8E%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AE%D8%B2%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AF برگرفته از سایت زِید بن اَرقَم انصاری خزرجی، صحابی حاضر در مجلس عبیدالله بن زیادhttp://www.asrislam.com] | ||
# [http://hadith.net/post/67590/%D8%B2%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D9%86-%D8%A7-%D8%B1%D9%82-%D9%85/ برگرفته از سایت زید بن اَرقَم - حدیث نتhttp://hadith.net] | # [http://hadith.net/post/67590/%D8%B2%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D9%86-%D8%A7-%D8%B1%D9%82-%D9%85/ برگرفته از سایت زید بن اَرقَم - حدیث نتhttp://hadith.net] | ||
[[رده:شخصیت‌ها]] | |||
[[رده:صحابه]] | [[رده:صحابه]] | ||
[[رده:شخصیت‌های تاریخی]] | |||