۸۵٬۸۳۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo">[[پرونده:سامرا.jpg|بندانگشتی|سامرا]]</div> | <div class="wikiInfo">[[پرونده:سامرا.jpg|بندانگشتی|سامرا]]</div> | ||
'''سامِرا'''، (به عربی: سامَرّاء)، (دگرگونشده ی: سُرَّ مَن رَأیٰ؛ به معنای: شاد شد هر که آن را دید) شهری در میانهٔ [[عراق]]، در استان صلاحالدین؛ در کرانهٔ [[دجله]]، ۱۲۵ کیلومتری شمال [[بغداد]] جای گرفتهاست. در سال ۸۳۶ میلادی به دستور خلیفهٔ عباسی [[معتصم عباسی|معتصم بالله]] بنیان نهاده شد تا بهجای بغداد پایتخت شود. | '''سامِرا'''، (به عربی: سامَرّاء)، (دگرگونشده ی: سُرَّ مَن رَأیٰ؛ به معنای: شاد شد هر که آن را دید) شهری در میانهٔ [[عراق]]، در استان صلاحالدین؛ در کرانهٔ [[دجله]]، ۱۲۵ کیلومتری شمال [[بغداد]] جای گرفتهاست. در سال ۸۳۶ میلادی به دستور خلیفهٔ عباسی [[معتصم عباسی|معتصم بالله]] بنیان نهاده شد تا بهجای بغداد پایتخت شود. | ||
سامرا، از شهرهای زیارتی شیعیان در عراق که حرم عسکریین ([[علی بن محمد (هادی)|امام هادی(علیه السلام)]] و [[ | سامرا، از شهرهای زیارتی شیعیان در عراق که حرم عسکریین ([[علی بن محمد (هادی)|امام هادی(علیه السلام)]] و [[حسن بن علی (عسکری)|امام عسکری(علیه السلام)]]) در آن قرار دارد. سامرا در بین تکریت و [[بغداد]] واقع است. شهرت این شهر به دلیل وجود بارگاه امامین عسکریین و محل تولد [[حجت بن حسن (مهدی)|امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه)]] است. سامرا در سال ۲۲۱ق مرکز خلافت معتصم [[عباسیان|عباسی]] شد. | ||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
معتصم بالله [[عباسیان|خلیفه عباسی]] (خلافت از ۲۱۸ قمری) دستور ساختن شهر را داد و پس از اتمام به آنجا نقل مکان کرد. بدین ترتیب پایتخت خلافت از شهر بغداد به سامرا منتقل شد. این شهر به نام سازنده آن عسکر المعتصم نیز نامیده میشد. لقب عسکری حسن عسکری امام یازدهم شیعه برگرفته از این نام است. | معتصم بالله [[عباسیان|خلیفه عباسی]] (خلافت از ۲۱۸ قمری) دستور ساختن شهر را داد و پس از اتمام به آنجا نقل مکان کرد. بدین ترتیب پایتخت خلافت از شهر بغداد به سامرا منتقل شد. این شهر به نام سازنده آن عسکر المعتصم نیز نامیده میشد. لقب عسکری حسن عسکری امام یازدهم شیعه برگرفته از این نام است. | ||
[[بابک خرمدین]]، رهبر جنبش سرخ جامگان برضد | [[بابک خرمدین]]، رهبر جنبش سرخ جامگان برضد اعراب پس از حمله [[مسلمانان]] به [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]]، در ۱۸ [[دی]] سال ۲۳۶ به دستور معتصم بالله کشته شد. ابتدا دست و پای وی را بهتدریج قطع کردند. سپس جنازهاش را در شهر سامرا بر سر دار کشیدند<ref>«روزی که بابک خرمدین کشته شد». تاریخ ایرانیان در این روز. ۱ فروردین ۱۳۸. دریافتشده در دی ۱۳۸۶</ref>. | ||
تا سال ۲۵۶ ه. هشت خلیفه از این شهر حکمرانی و خلافت نمودند. در این سال المعتمد علی اللَّه عباسی بار دیگر به بغداد بازگشت و آنجا را پایتخت خلافت قرار داد. سامرا طی مدت سه دهه پایتختی، توسعه فراوانی یافت و تعداد زیادی از کاخها و تفریحگاهها و مساجد در این شهر ساخته شد<ref>قمی، محمدرضا: اماکن زیارتی و سیاحتی عراق. ویراستار علی ورسهای: [تهران]: نشر مشعر، ۱۳۷۹. ص: ۷۰</ref>. سامرا در سال ۲۲۷ هجری، که معتصم مرد، به قدری آباد بود که در شکوه و جلال کاخها و زیبایی ابنیه با بغداد رقابت میکرد. شکوه و جلال سامرا تا زمانی پایید که خلفای عباسی آنجا را مقر خلافت خود قرار داده بودند. پس از بازگشت آنان به بغداد شکوه و جلال و عظمت سامرا به پایان رسید و آن کاخها یکی پس از دیگری رو به ویرانی نهاد<ref>لسترینج، گای (۱۳۹۳). جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی. تهران: علمی و فرهنگی. صص. ۶۰ و ۶۱. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۴۴۵-۱۰۵-۸</ref>. | تا سال ۲۵۶ ه. هشت خلیفه از این شهر حکمرانی و خلافت نمودند. در این سال المعتمد علی اللَّه عباسی بار دیگر به بغداد بازگشت و آنجا را پایتخت خلافت قرار داد. سامرا طی مدت سه دهه پایتختی، توسعه فراوانی یافت و تعداد زیادی از کاخها و تفریحگاهها و مساجد در این شهر ساخته شد<ref>قمی، محمدرضا: اماکن زیارتی و سیاحتی عراق. ویراستار علی ورسهای: [تهران]: نشر مشعر، ۱۳۷۹. ص: ۷۰</ref>. سامرا در سال ۲۲۷ هجری، که معتصم مرد، به قدری آباد بود که در شکوه و جلال کاخها و زیبایی ابنیه با بغداد رقابت میکرد. شکوه و جلال سامرا تا زمانی پایید که خلفای عباسی آنجا را مقر خلافت خود قرار داده بودند. پس از بازگشت آنان به بغداد شکوه و جلال و عظمت سامرا به پایان رسید و آن کاخها یکی پس از دیگری رو به ویرانی نهاد<ref>لسترینج، گای (۱۳۹۳). جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی. تهران: علمی و فرهنگی. صص. ۶۰ و ۶۱. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۴۴۵-۱۰۵-۸</ref>. | ||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
===حرم عسکریین === | ===حرم عسکریین === | ||
مدفن امام هادی(علیه السلام) و | مدفن امام هادی(علیه السلام) و امام عسکری(علیه السلام) مهمترین مکان زیارتی شهر سامرا است. | ||
=== تخریب حرم عسکریین === | === تخریب حرم عسکریین === | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
=== سرداب مقدس === | === سرداب مقدس === | ||
سرداب غیبت، زیرزمین خانه مسکونی [[ | سرداب غیبت، زیرزمین خانه مسکونی [[حسن بن علی (عسکری) |امام حسن عسکری (علیه السلام)]] بوده که هماکنون در شمال غربی حرم عسکریین در شهر سامرا قرار دارد. گویند این مکان محل زندگی و عبادت [[علی بن محمد (هادی)|امام هادی(علیه السلام)]] و امام حسن عسکری (علیه السلام) در روزهای گرم تابستان بوده است. بنابر گزارشهایی، امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه) نیز بارها در زمان حیات پدر و پس از آن در این مکان دیده شده است. | ||
=== مدفونان === | === مدفونان === | ||
# [[ | # [[علی بن محمد (هادی)|امام هادی (علیه السلام)]]، امام دهم شیعیان؛ | ||
# [[ | # [[حسن بن علی (عسکری)|امام حسن عسکری (علیه السلام)]]، امام یازدهم شیعیان؛ | ||
# [[نرجس خاتون]] مادر امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) که قبرش داخل ضریح و پشت سر امامین عسکریین قرار دارد؛ | # [[نرجس خاتون]] مادر امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) که قبرش داخل ضریح و پشت سر امامین عسکریین قرار دارد؛ | ||
# [[حکیمه خاتون]] دختر [[ | # [[حکیمه خاتون]] دختر [[محمد بن علی (جواد) | ||
|امام جواد (علیه السلام)]] و عمه امام عسکری که در پایین پای امامین عسکریین مدفون است؛ | |||
# حسین بن علی الهادی فرزند امام هادی (علیه السلام) و برادر امام عسکری(علیه السلام)؛ | # حسین بن علی الهادی فرزند امام هادی (علیه السلام) و برادر امام عسکری(علیه السلام)؛ | ||
# سمانه یا [[سمانه مغربیه]] ملقب به «ام الفضل» مادر امام هادی (علیه السلام) که در کنار فرزندش دفن شد؛ | # سمانه یا [[سمانه مغربیه]] ملقب به «ام الفضل» مادر امام هادی (علیه السلام) که در کنار فرزندش دفن شد؛ | ||
خط ۳۴: | خط ۳۵: | ||
# ابن سکیت ابویوسف یعقوب بن اسحاق اهوازی؛ | # ابن سکیت ابویوسف یعقوب بن اسحاق اهوازی؛ | ||
# [[نجاشی]] دانشمند رجالی شیعه؛ نجاشی در سال ٣٧٢ متولّد و در سال ۴۵٠ در مطیرآباد وفات یافته است، مطیرآباد یا «میطره» روستایی در نواحی سامرا است<ref>صحتی سردرودی، گزیده سیمای سامرا سینای سه موسی، ص ۱۱۶</ref>؛ | # [[نجاشی]] دانشمند رجالی شیعه؛ نجاشی در سال ٣٧٢ متولّد و در سال ۴۵٠ در مطیرآباد وفات یافته است، مطیرآباد یا «میطره» روستایی در نواحی سامرا است<ref>صحتی سردرودی، گزیده سیمای سامرا سینای سه موسی، ص ۱۱۶</ref>؛ | ||
# [[ | # [[رضا همدانی|آقا رضا همدانی]] از مراجع تقلید قرن سیزدهم<ref>عتبات عالیات عراق</ref>؛ | ||
# زید بن موسی بن جعفر (علیه السلام) معروف به زید النار<ref>ابنبابویه، ص ۴۹۴</ref>؛ | # زید بن موسی بن جعفر (علیه السلام) معروف به زید النار<ref>ابنبابویه، ص ۴۹۴</ref>؛ | ||
# محمد بن علی الهادی معروف به امامزاده سید محمد، مدفون در شهر بلد در ۴۵ کیلومتری شهر سامراء<ref>احسان مقدس، ص۳۱۲</ref>> | # محمد بن علی الهادی معروف به امامزاده سید محمد، مدفون در شهر بلد در ۴۵ کیلومتری شهر سامراء<ref>احسان مقدس، ص۳۱۲</ref>> | ||
خط ۷۰: | خط ۷۱: | ||
== روئیت امام زمان در سامرا == | == روئیت امام زمان در سامرا == | ||
روایاتی حکایت از آن دارد که در دوره ولادت تا شهادت [[ | روایاتی حکایت از آن دارد که در دوره ولادت تا شهادت [[حسن بن علی (عسکری) |امام حسن عسکری (علیهالسّلام)]]، حضرت مهدی (عجلاللهتعالیفرجهالشریف) با صلاحدید امام عسکری (علیهالسّلام) برای افرادی ویژه نمایان میشد و این اتفاق، در سامرا و در جوار پدر بزرگوارش صورت میگرفت<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۳۲۹</ref>. | ||
نه فقط بستگان نزدیک و خدمتگزاران بیت امامت، آن حضرت را در سامرا و در خانه امام عسکری (علیهالسّلام) دیدهاند که بسیاری از یاران و برگزیدگان [[صحابه|اصحاب]] امام، به شرف دیدار آن جمال چون آفتاب نایل شدهاند که همگی از زندگی امام مهدی (عجلاللهتعالیفرجهالشریف) در کنار پدر در سامرا حکایت دارد. [[یعقوب بن منقوش]] گوید: | نه فقط بستگان نزدیک و خدمتگزاران بیت امامت، آن حضرت را در سامرا و در خانه امام عسکری (علیهالسّلام) دیدهاند که بسیاری از یاران و برگزیدگان [[صحابه|اصحاب]] امام، به شرف دیدار آن جمال چون آفتاب نایل شدهاند که همگی از زندگی امام مهدی (عجلاللهتعالیفرجهالشریف) در کنار پدر در سامرا حکایت دارد. [[یعقوب بن منقوش]] گوید: |