سودان: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ ژوئن ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۳: خط ۳۳:


== پیشینه ==
== پیشینه ==
سودان بخشی از فرمانروایی‌های کوش و نوبیه بوده که صدها سال قبل از میلاد مسیح بر گستره عظیمی از جنوب کردوفان تا صحرای سینا حکمرانی می‌کرده‌اند. شمال آفریقا در آغاز سده هشتم میلادی به اسلام گروید. کم‌کم اسلام به بازارهای سودان غربی راه یافت اما تأثیر اولیه آن اندک بود اما گسترش اسلام در سودان از حدود سده ۱۱ تا ۱۴ میلادی سرعت گرفت و از طریق حکومت‌های دینی از سده هفدهم تقویت یافته و استوار شد.
سودان بخشی از فرمانروایی‌های کوش و نوبیه بوده که صدها سال قبل از میلاد مسیح بر گستره عظیمی از جنوب کردوفان تا صحرای سینا حکمرانی می‌کرده‌اند. مردمان شمال آفریقا در آغاز سده هشتم میلادی به اسلام گرویده‌اند و کم‌کم اسلام به بازارهای سودان غربی راه یافت، اما تأثیر اولیه آن اندک بود، تا اینکه گسترش اسلام در سودان از حدود سده ۱۱ تا ۱۴ میلادی سرعت گرفت و از طریق حکومت‌های دینی از سده هفدهم تقویت یافته و استوار شد.
محمدعلی پاشای مصری در (۱۸۲۰-۱۸۲۱ میلادی) به سودان لشکرکشی و آن را فتح کرد. حکومت مشترک عثمانی و مصر بر سودان تا سال ۱۸۸۱ ادامه یافت. با تسلط امپراتوری بریتانیا بر مصر، ابتدا اداره بخش اعظمی از سودان به بریتانیایی‌ها موکول شد و سپس ارتشبد چارلز جرج گوردون از طرف خدیو مصر، فرماندار کل سودان شد. بدین ترتیب سودان اگرچه رسماً تحت کنترل مصریان بود اما در واقع مستعمره بریتانیا بود.
محمدعلی پاشای مصری در (۱۸۲۰-۱۸۲۱ میلادی) به سودان لشکرکشی و آن را فتح کرد. حکومت مشترک عثمانی و مصر بر سودان تا سال ۱۸۸۱ ادامه یافت. با تسلط امپراتوری بریتانیا بر مصر، ابتدا اداره بخش اعظمی از سودان به بریتانیایی‌ها موکول شد و سپس ارتشبد چارلز جرج گوردون از طرف خدیو مصر، فرماندار کل سودان شد. بدین ترتیب سودان اگرچه رسماً تحت کنترل مصریان بود، اما در واقع مستعمره بریتانیا بود.
محمد احمد سودانی (مهدی سودانی) با ادعای مهدویت، جنبشی را شکل داد و در سال ۱۸۸۰ میلادی توانست اشغالگران از سودان بیرون کند.
محمد احمد سودانی (مهدی سودانی) با ادعای مهدویت، جنبشی را شکل داد و در سال ۱۸۸۰ میلادی توانست اشغالگران را از سودان بیرون کند.
اما تا سال ۱۸۸۴ میلادی، هنوز حکومت فراگیر مهدی سودانی احمد تشکیل نشد. در فوریه ۱۸۸۴ میلادی بریتانیا به‌قصد سازش با مهدی سودانی، سودان را مستقل از مصر اعلام کرد و ارتشبد گوردون را به مقام فرمانداری کل سودان منصوب کرد. محمد احمد هم ام درمان را پایتخت خویش قرار داد ولی در طی یک بیماری مرموز در ژوئن ۱۸۸۵ میلادی درگذشت.<br>بعد از او اختلافات داخلی شدت گرفت و سرانجام یکی از پیروان او به نام «عبدالله» به همراه نیروهایش که به «انصار» معروف بودند در سال ۱۸۹۱ بر دیگران پیروز شدند. <br>سودان در سال‌های ۱۸۸۹ و ۱۸۹۰ میلادی، در گیر خشکسالی و گرسنگی و بیماری‌های واگیردار شد و در سال ۱۸۹۶ بریتانیا و فرانسه به ترتیب از شمال و از غرب وارد عملیات نظامی علیه دولت عبدالله شدند. نیروهای مشترک بریتانیایی - مصری به فرماندهی لرد هربرت کیچنر در سپتامبر ۱۸۹۸ میلادی، ام درمان، مرکز دولت عبدالله را اشغال کردند و سودان عملاً مستعمره کامل بریتانیا شد و «سر ریچنالد وینگیت» در سمت فرماندار کل سودان سازمان اداری سودان را با اقتباس از تشکیلات بریتانیایی پی‌ریزی کرد.<br>پس از استقلال مصر در سال ۱۹۲۲، سوداهای استقلال‌طلبانه در سودان شکل گرفت در سال ۱۹۴۳ دو حزب «العشقاد» و «امت» با هدف استقلال‌طلبی تأسیس شدند. در نوامبر ۱۹۵۳ برای نخستین‌بار انتخابات مجلس در سودان برگزار شد و حزب «العشقاد» به رهبری «اسماعیل ازهری» با ۵۱ کرسی به پیروزی رسید. در سال ۱۹۵۵ مجلس مؤسسان ملی خواستار خروج کلیه نیروهای مصری و بریتانیایی از این کشور شد و جشن استقلال در ژانویه ۱۹۵۶ برگزار شد.
اما تا سال ۱۸۸۴ میلادی، حکومت فراگیر مهدی سودانی احمد تشکیل نشد. در فوریه ۱۸۸۴ میلادی بریتانیا به‌قصد سازش با مهدی سودانی، سودان را مستقل از مصر اعلام کرد و ارتشبد گوردون را به مقام فرمانداری کل سودان منصوب کرد. محمد احمد هم ام‌درمان را پایتخت خویش قرار داد ولی در طی یک بیماری مرموز در ژوئن ۱۸۸۵ میلادی درگذشت.<br>بعد از او اختلافات داخلی شدت گرفت و سرانجام یکی از پیروان او به نام «عبدالله» به همراه نیروهایش که به «انصار» معروف بودند در سال ۱۸۹۱ بر دیگران پیروز شدند. <br>سودان در سال‌های ۱۸۸۹ و ۱۸۹۰ میلادی، در گیر خشکسالی و گرسنگی و بیماری‌های واگیردار شد و در سال ۱۸۹۶ بریتانیا و فرانسه به ترتیب از شمال و از غرب وارد عملیات نظامی علیه دولت عبدالله شدند. نیروهای مشترک بریتانیایی - مصری به فرماندهی لرد هربرت کیچنر در سپتامبر ۱۸۹۸ میلادی، ام‌درمان، مرکز دولت عبدالله را اشغال کردند و سودان عملاً به صورت کامل مستعمره بریتانیا شد و «سر ریچنالد وینگیت» در سمت فرماندار کل سودان سازمان اداری سودان را با اقتباس از تشکیلات بریتانیایی پی‌ریزی کرد.<br>پس از استقلال مصر در سال ۱۹۲۲، سوداهای استقلال‌طلبانه در سودان شکل گرفت و در سال ۱۹۴۳ دو حزب «العشقاد» و «امت» با هدف استقلال‌طلبی تأسیس شدند. در نوامبر ۱۹۵۳ برای نخستین‌بار انتخابات مجلس در سودان برگزار شد و حزب «العشقاد» به رهبری «اسماعیل ازهری» با ۵۱ کرسی به پیروزی رسید. در سال ۱۹۵۵ مجلس مؤسسان ملی خواستار خروج کلیه نیروهای مصری و بریتانیایی از این کشور شد و جشن استقلال در ژانویه ۱۹۵۶ برگزار شد.
=== نام کشور ===
=== نام کشور ===
کشور سودان که در زبان عربی به آن «جمهوریة السودان» گفته می‌شود در سازمان‌های بین‌المللی از جمله [[سازمان ملل متحد]] با زبان انگلیسی Republic of the Sudan نامیده می‌شود.
کشور سودان که در زبان عربی به آن «جمهوریة السودان» گفته می‌شود در سازمان‌های بین‌المللی از جمله [[سازمان ملل متحد]] با زبان انگلیسی Republic of the Sudan نامیده می‌شود.
=== پرچم کشور ===
=== پرچم کشور ===
پرچم کشور سودان از هنگام استقلال تا ۱۹۶۹م مشتمل بر سه نوار رنگی آبی، زرد و سبز بود که رنگ آبی در آن نشانهٔ رود نیل، زرد نشانهٔ صحرا و سبز نشانهٔ زمین‌های کشاورزی بود. در سال ۱۹۶۹م پرچم سودان تغییر یافت به شکل امروزی درآمد. رنگ‌های این پرچم شباهت زیادی به پرچم کشورهای اسلامی‌دارد و مشتمل بر سه نوار قرمز، سفید و سیاه است که مثلث سبزرنگی در سمت چپ پرچم این سه نوار را قطع می‌کند. خیراندیش، رسول و سیاوش شایان. <ref>ریشهابی نام و پرچم کشورها. انتشارات کویر، تابستان ۱۳۷۰. ص۱۳۴.</ref>
پرچم کشور سودان از هنگام استقلال تا ۱۹۶۹م مشتمل بر سه نوار رنگی آبی، زرد و سبز بود که رنگ آبی در آن نشانهٔ رود نیل، رنگ زرد نشانهٔ صحرا و رنگ سبز نشانهٔ زمین‌های کشاورزی بود. در سال ۱۹۶۹م پرچم سودان تغییر یافت به شکل امروزی درآمد. رنگ‌های این پرچم شباهت زیادی به پرچم کشورهای اسلامی‌ دارد و مشتمل بر سه نوار قرمز، سفید و سیاه است که مثلث سبزرنگی در سمت چپ پرچم این سه نوار را قطع می‌کند<ref>خیراندیش، رسول و سیاوش شایان. ریشه یابی نام و پرچم کشورها. انتشارات کویر، تابستان ۱۳۷۰. ص۱۳۴.</ref>.
 
== نژاد ==
== نژاد ==
جمعیت سودان به طور فوق‌العاده‌ای پیچیده می‌نماید، اختلاط‌های شدید نژادی و جابه‌جایی‌های گاه مهم و گسترده قبایل موجب این اختلاط بوده است، از این رو قوم عرب دارای مفهومی بیشتر زبانی یا فرهنگی است تا نژادی؛ تردیدی نیست که قبایل عرب عمیقاً در این سرزمین نفوذ کرده‌اند ولی آنها غالباً با بومیان آمیزش کرده و به طور تدریجی هویت نژادی خود را ازدست‌داده‌اند ولی بر فرهنگ، ادبیات و زبان سودان اثر نهاده‌اند، از لحاظ جغرافیایی منطقه شمال سودان به دنیای عرب و ناحیه جنوب به آفریقای سیاه مربوط می‌شود.<br>
جمعیت سودان به طور فوق‌العاده‌ای پیچیده می‌نماید، اختلاط‌های شدید نژادی و جابه‌جایی‌های گاه مهم و گسترده قبایل موجب این اختلاط بوده است، از این رو قوم عرب دارای مفهومی بیشتر زبانی یا فرهنگی است تا نژادی؛ تردیدی نیست که قبایل عرب عمیقاً در این سرزمین نفوذ کرده‌اند ولی آنها غالباً با بومیان آمیزش کرده و به طور تدریجی هویت نژادی خود را ازدست‌داده‌اند ولی بر فرهنگ، ادبیات و زبان سودان اثر نهاده‌اند، از لحاظ جغرافیایی منطقه شمال سودان به دنیای عرب و ناحیه جنوب به آفریقای سیاه مربوط می‌شود.<br>
confirmed
۲٬۱۰۲

ویرایش