سوره سجده: تفاوت میان نسخه‌ها

<div class="wikiInfo">[[پرونده:سوره سجده.jpg |جایگزین=سوره سجده|سوره سجده]]

</div>

 

این سوره به سبب آیه‌ پانزدهم که قرائت یا شنیدن آن باعث [[سجده]] [[واجب]] می‌شود، سجده نام گرفته است. سوره سجده درباره [[معاد]]، خلقت هستی در شش زمان و خلقت انسان از گِل سخن می‌گوید و به منکرانِ [[قیامت]] هشدار عذاب می‌دهد و [[ثواب]] مؤمنان را پاداشی معرفی می‌کند که برای انسان قابل تصور نیست. آیات شانزدهم و هجدهم این سوره را نازل شده در شأن [[امیرالمؤمنین]] دانسته‌اند. در فضیلت تلاوت سوره سجده آمده است هر کس این سوره را هر [[شب جمعه]] بخواند، خداوند نامه اعمال او را به دست راستش می‌دهد و گذشته او را می‌بخشد و از دوستان [[حضرت محمد |حضرت محمد صلی الله علیه وآله وسلم]] و [[اهل‌بیت]] خواهد بود.  

 

=مفهوم کلی سوره=

 

* نشانه‌های توحید؛

* یادآوری رستاخیز؛

* مراحل آفرینش انسان و جهان<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 16، ص 261.</ref>.

=اسامی سوره=

 

=علت نام‌گذاری=

 

*«سوره سجده»؛ سبب نام‌گذاری این سوره به سجده، آیۀ پانزدهم آن است که دستور سجده در برابر خدا را داده است.

*«سوره الم سجده»؛ از آن جا که با [[حروف مقطعه]] الم شروع می‌شود، به نام الم سجده نامیده می‌شود.

*«سوره سجده لقمان»؛ سبب نام‌گذاری آن به سجد ۀ لقمان آن است که از [[سوره حم سجده]] (یعنی سوره فصلت) باز شناخته شود.

*«سوره جُرُز»؛ در آیۀ بیست‌وهفت آن سخن از زمین جرز (بایر) گفته شده است و بدین مناسبت این سوره را «جرز» هم گفته اند<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 16، ص 263.</ref>.

=تعداد آیات و کلمات و حروف=

 

#سوره سجده سی آیه دارد<ref>الكشف و البیان، ج 7، ص 325.</ref>.

#سوره سجده سیصدوهشتاد کلمه دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره‌های قرآن مختلف است)

 

هدف‌های اساسی سوره سجده عبارت‌اند از:

 

#یادآوری [[توحید]] و نشانه‌های خدا؛

#یادآوری [[قیامت]]<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 16، ص 264.</ref>.

=محتوا و موضوعات=

 

سوره سجده به حکم آنکه از سوره‌های مکی است خطوط اصلی [[سوره هاى مكى|سوره‌های مکی]] یعنی بحث از مبدء و [[معاد]] و بشارت و انذار را قویا تعقیب می‌کند و روی هم رفته در آن چند بخش جلب توجه می‌کند:

 

 

 

 

 

 

 

بار دیگر به مسئله [[توحید]] و نشانه‌های عظمت خدا باز می‌گردد و با تهدید دشمنان لجوج سوره را پایان می‌دهد.

به این ترتیب هدف اصلی سوره تقویت مبانی [[ایمان]] به مبدء و معاد و ایجاد موج نیرومندی از حرکت به سوی [[تقوا]]، و بازداری از سرکشی و طغیان و توجه به ارزش مقام والای انسان است که مخصوصا در آغاز حرکت اسلام و در محیط [[مكه|مکه]] فوق العاده لازم بوده<ref>تفسیر نمونه،ج17، ص105- 104.</ref>.

=فضائل، خواص و ثواب قرائت=

[[ابى‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] از پیامبر روایت کرده که فرمود: «آنکه سوره الم تنزیل و سوره تبارک الذی ... ، را بخواند گویا شب قدر را احیاء گرفته است».

[[لیث‌بن‌ابى‌زبیر|لیث‌بن‌ابی‌زبیر]] از [[جابر]] روایت کرده که [[رسول خدا|رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم]] شب‌ها نمی خوابید تا این دو سوره «الم تنزیل و تبارک الذی ...» را قرائت می‌نمود. [[لیث]] می‌گوید: این روایت را برای طاوس گفتم سپس او گفت که این دو از تمامی سوره‌های قرآن ارجمندتر باشد و هر کس آن دو را بخواند شصت حسنه برای او نوشته شده و شصت گناه محو می‌گردد و منزلتش به شصت درجه بالا می‌رود.

[[حسین‌بن‌ابى‌العلاء|حسین‌بن‌ابی‌العلاء]] از [[امام صادق]] روایت نموده که فرمود: «آنکه سوره سجده را در هر [[شب جمعه]] بخواند [[خداوند]] در قیامت نامه عملش را به دست راستش داده و او را به مرحله حساب گناهان نیاورد و از دوستان محمد و اهل بیتش خواهد بود»<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان، ج 19، ص 203</ref>.

=محل و زمان نزول=

 

 

 

 

توضیح اینکه در آیۀ سوم این سوره آمده که مشرکان می‌گویند: [[حضرت محمد]] قرآن را به خدا بسته است و از جانب خدا نیست». در جواب می‌گوید: نه، بلکه قرآن برای انذار آمده است آن گاه از خلقت آسمان‌ها و زمین و تدبیر امر و خلقت انسان و تقسیم شدن مردم به هدایت یافته و گمراه، سخن رفته است، از این، به نظر می‌آید که نظر عمده در سوره مبارکه به هدایت مردم است و اگر این حقائق به انسان‌ها تذکر داده نمی شد در کار خلقت نقص لازم می‌آمد، و نیز اشکال مشرکان درباره معاد از اسباب نزول این سوره است<ref>تفسیر احسن‌الحدیث، ج 8، ص 274 با اندکی تصرف.</ref>.

 

=منبع=

 

[[رده: قرآن]]

[[رده: سوره‌های قرآن]]