confirmed، مدیران
۳۳٬۰۴۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۱۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo">[[پرونده:سوره فصلت.jpg |جایگزین=سوره فصلت]]</div> | <div class="wikiInfo">[[پرونده:سوره فصلت.jpg |جایگزین=سوره فصلت]]</div> | ||
'''سوره فُصِّلَتْ | '''سوره فُصِّلَتْ (حم سجده)'''، چهل و یکمین سوره و از [[سورههای مکی]] و [[سجده|سجدهدارِ]] [[قرآن]] که در جزء ۲۴ و ۲۵ قرآن جای گرفته است. واژه «فصلت» به معنای «شیوا بیان شده» در آیه سوم آمده و به همین جهت این [[سوره]] به این نام شهرت یافته است. سوره فصلت بیشتر درباره رویبرگرداندن [[کافر|کافران]] از [[قرآن]] سخن میگوید. وحدانیت خدا، [[نبوت]] [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)]]، [[قیامت]] و اشاره به سرگذشت [[قوم عاد]] و [[قوم ثمود]] از دیگر موضوعات مطرحشده در آن است. | ||
== فصلت == | == فصلت == | ||
تبیین و تفصیل، فصل فصل شدن. | تبیین و تفصیل، فصل فصل شدن. | ||
=مفهوم کلی سوره= | == مفهوم کلی سوره == | ||
# آیات آفاقی وانفسی پروردگار؛ | # آیات آفاقی وانفسی پروردگار؛ | ||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
== اسامی سوره == | == اسامی سوره == | ||
* فصلت؛ | |||
* حم سجده؛ | |||
* مصابیح<ref>همان، ص 199.</ref> . | |||
* اقوات؛ | |||
* مؤمن<ref>التحریر و التنویر، ج 25، ص 5.</ref>. | |||
* سجده<ref>التفسیر الواضح، ج 3، ص 323</ref>. | |||
== علت نامگذاری == | == علت نامگذاری == | ||
«سوره فصلت»؛ سبب نامگذاری این سوره به فصّلت آیۀ سوم این سوره است که تعبیر «فُصّلت» (تبیین و فصل فصل شدن) در آن آمده | * «سوره فصلت»؛ سبب نامگذاری این سوره به فصّلت آیۀ سوم این سوره است که تعبیر «فُصّلت» (تبیین و فصل فصل شدن) در آن آمده | ||
است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 18، ص 199.</ref>. | * است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 18، ص 199.</ref>. | ||
* «سوره حم سجده»؛ به جهت اینکه این سوره از سور حوامیم و دارای آیه سجدهدار میباشد. | |||
«سوره حم سجده»؛ به جهت اینکه این سوره از سور حوامیم و دارای آیه سجدهدار میباشد. | * «سوره مصابیح»؛ به خاطر وجود لفظ مصابیح در آیه دوازدهم این سوره میباشد. | ||
* «سوره اقوات»؛ به خاطر وجود لفظ اقوات در آیه دهم این سوره میباشد. | |||
«سوره مصابیح»؛ به خاطر وجود لفظ مصابیح در آیه دوازدهم این سوره میباشد. | * «سوره سجده مؤمن»؛ به خاطر اینکه این سوره از سورههای سجدهدار است، و به خاطر تمییزش از سوره «الم سجده»، این سوره را با اسم سوره ماقبل خودش که مؤمن است به صورت ترکیبی آوردهاند<ref>التحریر و التنویر، ج 25، ص 5.</ref>. | ||
* «سوره سجده»؛ به خاطر آیه سیوهفتم این سوره به سوره سجده نامگذاری کردهاند اما اشتهار این سوره بیشتر حم سجده است تا از سوره الم سجده متمایز باشد. | |||
«سوره اقوات»؛ به خاطر وجود لفظ اقوات در آیه دهم این سوره میباشد. | * | ||
«سوره سجده مؤمن»؛ به خاطر اینکه این سوره از سورههای سجدهدار است، و به خاطر تمییزش از سوره «الم سجده»، این سوره را با اسم سوره ماقبل خودش که مؤمن است به صورت ترکیبی آوردهاند<ref>التحریر و التنویر، ج 25، ص 5.</ref>. | |||
«سوره سجده»؛ به خاطر آیه سیوهفتم این سوره به سوره سجده نامگذاری کردهاند اما اشتهار این سوره بیشتر حم سجده است تا از سوره الم سجده متمایز باشد. | |||
== تعداد آیات و کلمات == | == تعداد آیات و کلمات == | ||
سوره فصلت پنجاهوچهار آیه دارد<ref>الکشف و البیان، ج8، ص285</ref>. | * سوره فصلت پنجاهوچهار آیه دارد<ref>الکشف و البیان، ج8، ص285</ref>. | ||
* سوره فصلت هفتصدونودوشش کلمه دارد<ref>همان</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورههای قرآن مختلف است). | |||
سوره فصلت هفتصدونودوشش کلمه دارد<ref>همان</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورههای قرآن مختلف است). | |||
== اهداف و آموزهها == | == اهداف و آموزهها == | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
# یادآوری [[توحید]] و [[ایمان]] به خدا؛ | # یادآوری [[توحید]] و [[ایمان]] به خدا؛ | ||
# یادآوری رستاخیز و دلایل آن؛ | # یادآوری [[قیامت|رستاخیز]] و دلایل آن؛ | ||
# مسألۀ وحی و رسالت<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 18، ص 200.</ref>. | # مسألۀ [[وحی]] و [[رسالت انبیاء|رسالت]]<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 18، ص 200.</ref>. | ||
== محتوا و موضوعات == | == محتوا و موضوعات == | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
توجه به آفرینش آسمان و زمین، مخصوصا آغاز آفرینش جهان از ماده گازی شکل(دخان) و مراحل پیدایش کره زمین و کوهها و گیاهان و حیوانات؛ | توجه به آفرینش آسمان و زمین، مخصوصا آغاز آفرینش جهان از ماده گازی شکل(دخان) و مراحل پیدایش کره زمین و کوهها و گیاهان و حیوانات؛ | ||
اشاراتی به سرگذشت اقوام مغرور و سرکش پیشین، از جمله قوم عاد و ثمود، و سرنوشت دردناک آنها و اشاره کوتاهی به داستان [[حضرت موسی|موسی علیهالسلام]]؛ | اشاراتی به سرگذشت اقوام مغرور و سرکش پیشین، از جمله قوم عاد و ثمود، و سرنوشت دردناک آنها و اشاره کوتاهی به داستان [[حضرت موسی|موسی (علیهالسلام)]]؛ | ||
انذار و تهدید مشرکان و [[ | انذار و تهدید [[شرک|مشرکان]] و [[کافر|کافران]] مخصوصا با ذکر آیات تکاندهندهای درباره قیامت و گواهی اعضای بدن حتی پوست تن انسان و توبیخ شدید پروردگار نسبت به آنها به هنگامی که در برابر عذاب الهی قرار میگیرند؛ | ||
پارهای از دلائل رستاخیز و قیامت و خصوصیات و ویژگیهای آن؛ | پارهای از دلائل [[قیامت|رستاخیز]] و [[قیامت]] و خصوصیات و ویژگیهای آن؛ | ||
مواعظ و اندرزهای گوناگون که در لابلای مباحث فوق آمده و به آنها روح و حیات بیشتری میبخشد، مخصوصا دعوت به استقامت در راه حق و طریقه برخورد منطقی با دشمنان و طرز راهنمایی آنها به آئین خداوند؛ | مواعظ و اندرزهای گوناگون که در لابلای مباحث فوق آمده و به آنها روح و حیات بیشتری میبخشد، مخصوصا دعوت به استقامت در راه حق و طریقه برخورد منطقی با دشمنان و طرز راهنمایی آنها به آئین خداوند؛ | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
== فضائل، خواص و ثواب قرائت == | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
[[ | [[ابی بن کعب|ابیبنکعب]] از [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر خدا]] روایت میکند: «هر کس سوره حم سجده را بخواند به تعداد هر حرفی از آن ده حسنه به او داده خواهد شد». | ||
ذریح محاربی از [[ | [[ذریح محاربی]] از [[جعفر بن محمد (صادق)|حضرت صادق (علیهالسلام)]] روایت کرده است که فرمودند: «هر کس سوره حم سجده را بخواند روز قیامت به اندازه دید چشمش نور و سروری خواهد داشت و در این دنیا هم مورد ستایش و غبطه دیگران خواهد بود<ref>ترجمه تفسیر مجمعالبیان، ج 22، ص 7-6.</ref>». | ||
== زمان و فضای نزول == | == زمان و فضای نزول == | ||
سوره فصلت بعد از [[معراج]] اندکی قبل از [[هجرت]] نازل شده است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 18، ص 199.</ref>. | سوره فصلت بعد از [[معراج]] اندکی قبل از [[هجرت]] نازل شده است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 18، ص 199.</ref>. | ||
با دقت در محتوا و موضوعات مطرح شده در سوره فصلت میتوان دریافت که به وقت نزول سوره مبارکه، [[ | با دقت در محتوا و موضوعات مطرح شده در سوره فصلت میتوان دریافت که به وقت نزول سوره مبارکه، [[شرک|مشرکان]] در مجادله و موضعگیری در مقابل [[نبوت]] کار را از حد گذرانده بودند، انکار و مقابله آنها سبب نزول اینهمه واقعیّات گردیده است، عظمت موضوعات این سوره در حد «یدرک و لا یوصف» میباشد و همچنین وقوع لفظ «حم» در اوّل سورههای هفتگانه حاکی است که مطالب و مقتضای نزول در آنها یکی است<ref>تفسیر احسنالحدیث، ج 9، ص 401 با اندکی تصرف.</ref>. | ||
== ویژگی == | == ویژگی == | ||
سوره فصلت از سور " حوامیم" است (حوامیم هفت سوره از قرآن است که با" حم" شروع میشود و پشت سر هم قرار گرفته و همه از سورههای مکی است)<ref>تفسير نمونه، ج 20، ص 3.</ref>. سور حوامیم عبارتند از: مؤمن، فصلّت، شوری، زخرف، دخان، جاثیه و احقاف<ref>التمهيد في علوم القرآن، ج1، ص 313.</ref>. | سوره فصلت از سور " حوامیم" است (حوامیم هفت سوره از قرآن است که با" حم" شروع میشود و پشت سر هم قرار گرفته و همه از سورههای مکی است)<ref>تفسير نمونه، ج 20، ص 3.</ref>. سور حوامیم عبارتند از: مؤمن، فصلّت، شوری، زخرف، دخان، جاثیه و احقاف<ref>التمهيد في علوم القرآن، ج1، ص 313.</ref>. | ||
[[ | [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم)]] میفرمایند: هر چیزی را میوهایست و میوه قرآن حوامیم است چه این سورهها روضههای زیبا و معمورند که متصلند بیکدیگر هر که خواهد در مرغزار [[بهشت]] چرا کند باید که حوامیم بخواند<ref>منهج الصادقين فى إلزام المخالفين، ج 8، ص 123.</ref>. و حاکم از [[عبدالله بن مسعود|ابن مسعود]] آورده که گفت: حوامیم دیبای قرآن است<ref>ترجمه الإتقان فى علوم القرآن، ج 1، ص 200</ref>. پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) در حدیثی فرمود: مَثَل سورههای حم دار در قرآن، مثل لباس حریر در میان لباسها است<ref>روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن، ج 17، ص2.</ref>. | ||
سوره فصلت از [[سور عزائم]] است و آیۀ سی و هفتم آن | سوره فصلت از [[سور عزائم]] است و آیۀ سی و هفتم آن [[سجده واجب]] دارد که هرکسی این آیه را بشنود یا بخواند، [[واجب]] است یک [[سجده]] به جا آورد. | ||
=== سور عزائم عبارتند از سورههای === | |||
# سجده، | |||
# فصلت، | |||
# نجم، | |||
# علق که خواندن آنها در [[نماز]] جائز نیست. | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
== منابع == | == منابع == | ||
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/41/ برگرفته از سایت معرفی سوره فصلت - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir] | [https://quran.inoor.ir/fa/surah/41/ برگرفته از سایت معرفی سوره فصلت - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir] | ||
[[رده:قرآن]] | [[رده:قرآن]] | ||
[[رده:سورههای قرآن]] | [[رده:سورههای قرآن]] |