۴٬۹۳۳
ویرایش
جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - '=پانویس=↵ ↵[[رده:' به '== پانویس == {{پانویس}} [[رده:') |
جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
شبیب بن یزید بن ابی‌نعیم شیبانی، از بزرگان خوارج و از شجاعان زمان خویش بوده است. | شبیب بن یزید بن ابی‌نعیم شیبانی، از بزرگان خوارج و از شجاعان زمان خویش بوده است. | ||
=تاریخچه= | =تاریخچه= | ||
کنیه شبیب، ابوالحصاری بود. وی از ابطال(جنگاوران) عرب و دشمنان بنی‌امیه به شمار میرفت.<ref>مشکور محمد جواد، | کنیه شبیب، ابوالحصاری بود. وی از ابطال(جنگاوران) عرب و دشمنان بنی‌امیه به شمار میرفت.<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 251 | ||
</ref> | </ref> | ||
وی پس از صالح بن المسرّح که در اثر شدت جراحات کشته شد، فرماندهی خوارج را برعهده نمی‌گیرد و پس از جنگ‌هایی، کوفه را فتح و حجاج را در مقر خویش محاصره می‌کند. عبدالملک بن مروان در دفاع از حجاج، نیروهای کمکی از شام می‌فرستد و آنان پس از جنگی بسیار سخت، لشگریان شبیب را شکست می‌دهند. وی ابتدا به اهواز و سپس به کرمان می‌گریزد، اما پس از دو ماه باز گشته این بار طی جنگی در منطقه دُجیل (به معنای دجله کوچک: رودخانه ای که از اصفهان آغاز شده و در اطراف آبادان به خلیج فارس ریخته می‌شود) غرق می‌شود. غزاله مادر شبیب و به نقلی همسرش، <ref> طبری محمد بن جریر، تاریخ طبرى، ج 2، ص 861- 892.</ref> زنی بسیار شجاع معرفی شده است که ظاهرا همراه با شبیب کشته می‌شود. <ref>ذهبی محمد بن احمد، | وی پس از صالح بن المسرّح که در اثر شدت جراحات کشته شد، فرماندهی خوارج را برعهده نمی‌گیرد و پس از جنگ‌هایی، کوفه را فتح و حجاج را در مقر خویش محاصره می‌کند. عبدالملک بن مروان در دفاع از حجاج، نیروهای کمکی از شام می‌فرستد و آنان پس از جنگی بسیار سخت، لشگریان شبیب را شکست می‌دهند. وی ابتدا به اهواز و سپس به کرمان می‌گریزد، اما پس از دو ماه باز گشته این بار طی جنگی در منطقه دُجیل (به معنای دجله کوچک: رودخانه ای که از اصفهان آغاز شده و در اطراف آبادان به خلیج فارس ریخته می‌شود) غرق می‌شود. غزاله مادر شبیب و به نقلی همسرش، <ref> طبری محمد بن جریر، تاریخ طبرى، ج 2، ص 861- 892.</ref> زنی بسیار شجاع معرفی شده است که ظاهرا همراه با شبیب کشته می‌شود. <ref>ذهبی محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج5، ص163 / مسعودی علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج3، ص347</ref> <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 251</ref> | ||
در منابع دیگر نیز آورده‌اند: | در منابع دیگر نیز آورده‌اند: | ||
مروان که از سوی برادرش عبدالملک مروان بر عراق و موصل حکومت می‌کرد، شورش کرد و بشر حارث بن عمیر را به نبرد او فرستاد. | مروان که از سوی برادرش عبدالملک مروان بر عراق و موصل حکومت می‌کرد، شورش کرد و بشر حارث بن عمیر را به نبرد او فرستاد. | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
شبیب با یاران خود نماز گزارد و در دو رکعت نماز صبح، سوره بقره و آل عمران را خواند. پس حجاج با هزار تن از راه رسید و دو گروه در بازار کوفه به نبرد پرداختند تا آن که بیشتر یاران شبیب کشته شدند و وی با کسانی که مانده بودند، به شهر انبار گریخت. | شبیب با یاران خود نماز گزارد و در دو رکعت نماز صبح، سوره بقره و آل عمران را خواند. پس حجاج با هزار تن از راه رسید و دو گروه در بازار کوفه به نبرد پرداختند تا آن که بیشتر یاران شبیب کشته شدند و وی با کسانی که مانده بودند، به شهر انبار گریخت. | ||
حجاج سفیان بن ابرد کلبی را با سه هزار تن به تعقیب او فرستاد. سفیان کنار رود دجیل منزل کرد. در آن هنگام شبیب با اسب از روی پل عبور می‌کرد. شبیب دستور داد تا ریسمان نگه دارنده پل را پاره کردند و شبیب همراه با اسبش به داخل رودخانه سقوط کرد و در آب غرق شد. | حجاج سفیان بن ابرد کلبی را با سه هزار تن به تعقیب او فرستاد. سفیان کنار رود دجیل منزل کرد. در آن هنگام شبیب با اسب از روی پل عبور می‌کرد. شبیب دستور داد تا ریسمان نگه دارنده پل را پاره کردند و شبیب همراه با اسبش به داخل رودخانه سقوط کرد و در آب غرق شد. | ||
افرادی که این منظره را تماشا می‌کردند نقل می‌کنند که شبیب در همان حال می‌گفت که: «ذلک تقدیر العزیز العلیم» یعنی: این سرنوشتی است که خداوند ارجمند دانا از پیش تقدیر کرده بود. پس از مردن وی، یارانش در آن سوی رودخانه با مادرش بیعت کردند، اما سفیان دستور داد تا پل را به حال اول باز گردانده با لشکریانش به آن سوی پل رفتند و خوارج باقی مانده از لشکر شبیب را همراه با مادرش به قتل رساندند. به دستور سفیان غواصان جسد شبیب را از آب خارج کرده سرش را قطع کردند و آن را همراه با دیگر اسیران نزد حجاج فرستادند. <ref>مشکور محمد جواد، | افرادی که این منظره را تماشا می‌کردند نقل می‌کنند که شبیب در همان حال می‌گفت که: «ذلک تقدیر العزیز العلیم» یعنی: این سرنوشتی است که خداوند ارجمند دانا از پیش تقدیر کرده بود. پس از مردن وی، یارانش در آن سوی رودخانه با مادرش بیعت کردند، اما سفیان دستور داد تا پل را به حال اول باز گردانده با لشکریانش به آن سوی پل رفتند و خوارج باقی مانده از لشکر شبیب را همراه با مادرش به قتل رساندند. به دستور سفیان غواصان جسد شبیب را از آب خارج کرده سرش را قطع کردند و آن را همراه با دیگر اسیران نزد حجاج فرستادند. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 252 با ویرایش و اصلاح عبارات</ref> | ||
=عقاید= | =عقاید= | ||
شبیبیه در خلافت فرقی بین زن و مرد نمیگذاشتند و امامت زنان را نیز جایز می‌دانستند چنان که شبیب مادرش غزاله را جانشین خود کرد. <ref>مشکور محمد جواد، | شبیبیه در خلافت فرقی بین زن و مرد نمیگذاشتند و امامت زنان را نیز جایز می‌دانستند چنان که شبیب مادرش غزاله را جانشین خود کرد. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 253</ref> <ref>بغدادی ابو منصور، الفرق بین الفرق، به همت محمد زاهد بن حسن الکوثرى، قاهره، سال 1948 میلادی، ص 65 و 67.</ref> <ref>قاضى ابن خلکان، وفیات الاعیان فى انباء ابناء الزمان، 2 جلدی، سال 1310 هجری شمسی، ج 1، ص 223.</ref> <ref>جاحظ، البیان و التبیین، تحقیق و شرح حسن السندوبى، قاهره، سال 1947 میلادی، ج 1، ص 71.</ref> <ref>ر. ک. سجادی جعفر فرهنگ معارف اسلامی. تاریخ اسلام در آیینه پژوهش، نشر موسسه پژوهشی امام خمینی.</ref> <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 251</ref> این فرقه هر زن یا مرد مسلمانی که قائم به شمشیر باشد را لایق خلافت و امامت می‌دانستند. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 251</ref> گروهی این فرقه را از مرجئه خوارج خواندند و علت را سکوت این فرقه در ماجرای صالح بن مسرح دانسته‌اند. <ref>ابراهیم زاده عبدالله علی نوری علیرضا ادیان الهی و فرق اسلامی</ref> همچنین آورده‌اند که شبیبیه به قدر و جبر اعتقادی نداشتند. | ||
<ref>ر. ک. فرهنگ فرق شیعه جمعی از نویسندگان</ref> | <ref>ر. ک. فرهنگ فرق شیعه جمعی از نویسندگان</ref> | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: فرق و مذاهب]] | [[رده:فرق و مذاهب]] | ||