confirmed، مدیران
۱۸٬۴۴۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:ماه شعبان المعظم.jpg|بی‌قاب|چپ]] | |||
'''شعبان''' یا '''«شَعبان المُعَظّم»''' هشتمین ماه تقویم [[سال قمری|هجری قمری]] است. شعبان ماه رحمت و لطف الهی و فرصتی برای شست و شوی دل از زنگارهای هواپرستی و دنیازدگی و یکی از عزیزترین ماه‌های اسلامی و منسوب به پیامبر است. [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|حضرت محمد (صلی‌الله عليه وآله وسلم)]] در مورد فضیلت ماه شعبان فرمود: «شعبان ماه شریفی است و ماه من است و حاملین عرش آن را بزرگ می‌دارند و قدرش را می‌شناسند.» وقایع تاریخی متعددی نیز در این ماه روی داده که مهمترین آنها ولادت [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین (علیه‌السلام)]]، در روز [[3 شعبان|سوم]] و ولادت [[علی بن الحسین (زین العابدین)|امام علی بن الحسین (علیه‌السلام)]]، در روز پنجم و ولادت [[حجت بن حسن (مهدی)|امام مهدی (عجل‌الله تعالی فرجه الشريف)]]، در روز [[نیمه شعبان]] و ولادت [[حضرت ابوالفضل (ع)|حضرت ابوالفضل (علیه‌السلام)]]، در روز [[4 شعبان|چهارم]] و ولادت [[علی بن حسین (علی اکبر)|حضرت علی اکبر (علیه‌السلام)]]، در روز یازدهم است. | |||
''' | |||
== معانی ماه شعبان == | == معانی ماه شعبان == | ||
این نام از آن جهت | این نام از آن جهت است که مردم در این ماه به گروه‌های متعدد تقسیم شده و بر سر آب‌های خویش و برای غارت می‌رفته‌اند و '''شعبان''' و '''انشعاب''' از یک ریشه به معنای دسته دسته شدن است<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 172، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1413ق</ref>. | ||
== وجه تسمیه ماه شعبان == | |||
در لغت به یک نحوه و در [[روایات]] به نحوه دیگری ذکر شده است، مثلاً در [[لسان العرب]] گفته شده است: | در لغت به یک نحوه و در [[حدیث|روایات]] به نحوه دیگری ذکر شده است، مثلاً در [[لسان العرب (کتاب)|لسان العرب]] گفته شده است: «و شعبان اسم للشهر، سمی بذلک تشعبهم فیه ای تفرقهم فی طلب المیاه و قیل فی الغارات و قال ثعلب: قال بعضهم انما سمی شعبان شعبان لانه شعب ای ظهر بین شهری [[رمضان]] و [[رجب]]<ref>لسان العرب، ابن منظور، ج ۱، ص ۵۰۲، ناشر: دارالاحیاء التراث العربی</ref>». | ||
شعبان از ریشه شعب است و از آنجا که در این ماه روزی [[مؤمنان]] و حسنه در آن منشعب و بسیار می‌گردد، این ماه شعبان نام گرفت. شعبان یکی از ماه‌های قمری است و آن را شعبان نامیدهاند چون مردم در این ماه برای طلب آب متفرق و پراکنده میشدند و در کتاب الغارات هم گفته شده همچنین ثعلب هم گفته است که: | شعبان از ریشه شعب است و از آنجا که در این ماه روزی [[مؤمن|مؤمنان]] و حسنه در آن منشعب و بسیار می‌گردد، این ماه شعبان نام گرفت. شعبان یکی از ماه‌های قمری است و آن را شعبان نامیدهاند چون مردم در این ماه برای طلب آب متفرق و پراکنده میشدند و در کتاب الغارات هم گفته شده همچنین ثعلب هم گفته است که: «برخی میگویند شعبان را شعبان نامیدهاند چون بین دو [[رجب|ماه رجب]] و [[رمضان]] واقع شده است». در کتاب [[تاج العروس (کتاب)|تاج العروس]] هم قریب به همین الفاظ و همین معانی را برای ماه شعبان و وجه تسمیه‌اش ذکر کرده است<ref>تاج العروس، زبیدی، ج ۱، ص ۳۲۰، ناشر: مکتبة الحیاة بیروت</ref>. | ||
=== وجه تسمیه شعبان در روایات شریفه === | === وجه تسمیه شعبان در روایات شریفه === | ||
# [[شیخ عباس قمی]] در [[مفاتیح‌الجنان]] در ابتدای اعمال شعبان المعظم روایتی را از [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین]] ذکر فرموده است که در آن هست: «ای تازه کارها! امروز غره شعبان کریم است، نامیده است او را پروردگار ما شعبان به جهت پراکنده شدن خیرات [در آن] ... و جلوه داده [[شیطان|ابلیس]] شعبههای شرور خود را ...»<ref> مفاتیح‌الجنان، شیخ عباس قمی(ره)، ص ۲۶۵، انتشارات بینش، تابستان ۷۶</ref>. | |||
# قال [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|رسول الله (صلی‌الله عليه وآله وسلم)]] وقد تذاکر اصحابه عند فضائل شعبان، فقال صلی الله علیه وآله وسلم انما سمی شعبان لانه یتشعب فیه ارزاق المؤمنین<ref> اقبال الاعمال، سیدبن طاووس(ره)، ج ۳، ص ۲۹۲، ناشر: مکتب الاعلام الاسلامی</ref>؛ [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|رسول خدا (صلی‌الله عليه وآله وسلم)]] در حالی که اصحاب‌شان دربارۀ فضائل ماه شعبان گفت و گو می‌کردند فرمودند: «ماه شعبان، شعبان نامیده شده است؛ زیرا در آن روزی‌های [[مؤمنین]] تقسیم می‌شود». | |||
# روی زیاد بن میمون ان النبی صلی الله علیه وآله قال: «انما سمی شعبان لانه یشعب فیه خیر کثیر لرمضان و شهر رمضان سمی بذلک لانه یرمض الذنوب»<ref>بحارالانوار، علامه محمد باقر مجلسی(ره)، ج ۵۵، ص ۳۴۱، ناشر: مؤسسه الوفاء، بیروت</ref>؛ زیاد بن میمون میگوید پیغمبر خدا (صلی‌الله عليه وآله وسلم) فرمودند: «ماه شعبان را به این نام نامیدهاند؛ زیرا از این ماه خیر زیادی به [[رمضان]] سرازیر می‌شود و [[رمضان|ماه رمضان]] هم رمضان نامیده شده است، زیرا [[گناه|گناهان]] را میریزد». | |||
== فضیلت ماه شعبان از نگاه احادیث و روایات == | == فضیلت ماه شعبان از نگاه احادیث و روایات == | ||
رسول خدا( | [[پرونده:شعبان المعظم.jpg|بی‌قاب|راست]] | ||
رسول خدا (صلی‌الله عليه وآله وسلم) فرمودند: «ان رجب شهر الله، و شعبان شهری و شهر رمضان شهر امتی»<ref>وسائل الشیعه، ج ۱۰، ص ۴۸۰</ref>؛ رجب ماه [[خدا]] و شعبان ماه من و رمضان ماه امت من است. همچنین فرمودند: «شعبان شهری، رحم اللّه من أعاننی علی شهری»<ref>وسائل الشیعه، ج ۱۰،ص ۴۹۷</ref>. شعبان ماه من است خدا بیامرزد کسی که مرا در ماه من یاری کند. و نیز در حدیثی دیگر پیامبر می‌فرماید: «ماه شعبان ماهی است که اعمال انسان‌ها بالا می‌رود در حالیکه مردم از آن غفلت می‌کنند»<ref>وسائل الشیعه، ج ۱۰،ص ۵۰۲</ref>. همین‌طور از [[علی بن ابی طالب|امام علی (علیه‌السلام)]] گزارش شده که فرمودند: «ماه شعبان ماه رسول خدا (صلی‌الله عليه وآله وسلم) است». | |||
== اعیاد ماه شعبان == | == اعیاد ماه شعبان == | ||
در این ماه وقایع شیرینی برای دوستداران [[اهل بیت | در این ماه وقایع شیرینی برای دوستداران [[اهل بیت|اهل‌بیت (علیه‌السلام)]] اتفاق افتاد. سوم این ماه که مصادف با میلاد سید الاتقیاء، [[حسین بن علی (سید الشهدا)|اباعبدالله (علیه‌السلام)]] در سال 4 قمری، بوده و در چهارمین روز این ماه و در سال 22 قمری، میلاد مسعود [[حضرت ابوالفضل (ع)|حضرت اباالفضل العباس (علیه‌السلام)]] و مولود مبارک پنجمین روز این ماه و در سال 38 قمری، [[علی بن الحسین (زین العابدین)|امام سیدالساجدین (علیه‌السلام)]] بوده است. و نور عین اباعبدالله (علیه‌السلام) وجود نازنین [[علی بن الحسین (علی اکبر)|حضرت علی اکبر (علیه‌السلام)]] در روز یازدهم این ماه به دنیا آمد. مهمترین حادثه در [[نیمه شعبان|نیمه]] این ماه شریف، اتفاق افتاد و آن میلاد مسعود امام دوازدهم [[حجت بن حسن (مهدی)|حضرت مهدی موعود (عجل‌الله تعالی فرجه)]] است. | ||
باید در این شب خوشحال | باید در این شب خوشحال بود<ref>امام رضا(علیه‌السلام): «ان سرّک ان تکون معنا فی‌الدرجات العلی من الجنان فافرح لفرحنا و احزن لحزننا»؛ اگر دوست داری که با ما در درجات عالیه بهشتی باشی، در خوشحالی ما خوشحال و در حزن ما محزون باش، بحارالانوار، ج101، ص103؛ ج44، ص286</ref>. اما ضمن ابراز این شادی، نباید مرتکب مسائلی شد که [[حجت بن حسن (مهدی)|امام زمان (عجل‌الله تعالی فرجه)]] از آن راضی نیستند بلکه باید به دنبال اعمالی باشیم که رضایت آن بزرگوار را به همراه داشته باشد. | ||
== اعمال ماه شعبان == | == اعمال ماه شعبان == | ||
در کتاب [[مفاتیح الجنان]] در بخش اعمال ماه شعبان اعمال زیر ذکر شده است: | در کتاب [[مفاتیح الجنان|مفاتیح‌الجنان]] در بخش اعمال ماه شعبان اعمال زیر ذکر شده است: | ||
{| class="wikitable" style="background:#F0F5FF; font-size:90%; border:9px;" | {| class="wikitable" style="background:#F0F5FF; font-size:90%; border:9px;" | ||
| خط ۷۱: | خط ۴۱: | ||
* در کل این ماه هزار بار ذکر «لا اِلهَ اِلا اللهُ وَلا نَعْبُدُ اِلاّ اِیّاهُ مُخْلِصینَ لَهُ الدّینَ وَ لَوُ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ» گفته شود | * در کل این ماه هزار بار ذکر «لا اِلهَ اِلا اللهُ وَلا نَعْبُدُ اِلاّ اِیّاهُ مُخْلِصینَ لَهُ الدّینَ وَ لَوُ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ» گفته شود | ||
* در هر پنجشنبه این ماه دو رکعت [[نماز]] اقامه شود؛ که در هر رکعت بعد از حمد، صد مرتبه [[سوره توحید]] و بعد از سلام صد بار [[صلوات]] فرستاده شود. | * در هر پنجشنبه این ماه دو رکعت [[نماز]] اقامه شود؛ که در هر رکعت بعد از حمد، صد مرتبه [[سوره توحید]] و بعد از سلام صد بار [[صلوات]] فرستاده شود. | ||
* هنگام ظهر و [[نیمه شب]]، [[صلوات شعبانیه]] که از [[ | * هنگام ظهر و [[نیمه شب]]، [[صلوات شعبانیه]] که از [[علی بن الحسین (زین العابدین)|امام سجاد(علیه‌السلام)]] روایت شده، خوانده شود: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{نقل قول تاشو | {{نقل قول تاشو | ||
| خط ۱۹۰: | خط ۱۶۰: | ||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
بسیاری از مسلمانان، آخرین روز این ماه را به عنوان [[یوم الشک]] روزه می‌گیرند. | بسیاری از مسلمانان، آخرین روز این ماه را به عنوان [[یوم الشک]] [[روزه]] می‌گیرند. | ||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)]] | |||
* [[حسین بن علی (سید الشهدا)]] | |||
* [[علی بن الحسین (زین العابدین)]] | |||
* [[حجت بن الحسن (مهدی)]] | |||
* [[عباس بن علی]] | |||
* [[نیمه شعبان]] | |||
* [[شب برات]] | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اصطلاحات اسلامی]] | [[ur:شعبان]] | ||
{{تقویم قمری}} | |||
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات]] | |||
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی]] | |||
[[رده:ماه‌های قمری]] | [[رده:ماه‌های قمری]] | ||