شهاب‌الدین ابوالعباس احمد بن بدرالدین هیتمی سعدی انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان = ابن حجر هیتمی

| تصویر = ابن حجر الهیتمی.jpg

| نام = شهاب‌‌الدین‌ ابوالعباس‌ احمد بن‌ بدرالدین‌ محمد بن‌ شمس‌الدین‌ محمد بن‌ نورالدین‌ علی‌ بن‌ حجر هیتمی‌ سعدی انصاری

| نام‌های دیگر = ابن حجر هیتمی

| سال تولد =

| تاریخ تولد = ۹۰۹/۸۹۹.ق

| محل تولد = [[جمهوری عربی مصر|مصر]]

| سال درگذشت =

| تاریخ درگذشت = 974.ق

| محل درگذشت = [[عربستان سعودی]]، [[مکه]]

| استادان = {{فهرست جعبه عمودی |شمس‌الدین بن ابی‌الحمایل |شیخ‌الاسلام زکریا |عبدالحق سنباطی }}

| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی |برهان‌الدین بن الاحدب |محمد بن عمر خفاجی }}

| دین = [[اسلام]]

| مذهب = [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]

| آثار = {{فهرست جعبه افقی |إلاعلام بقواطع‌الاسلام |تحفه‌المحتاج فی شرح‌المنهاج |اسعاف‌الابرار فی شرح مشکات‌الانوار |الصواعق‌المحرقة علی اهل‌الرفض و الزندقة }}

| فعالیت‌ها = [[فقیه]]، مفتی [[شافعی]]

| وبگاه =

}}

'''شهاب‌الدین ابوالعباس احمد بن بدرالدین هیتمی سعدی انصاری''' معروف به '''ابن‌حَجَر هَیتَمی'''، [[فقیه]] و [[مفتی]] [[شافعی]] مصری. تحصیلاتش را در [[الازهر]] [[قاهره]] به پایان برد.  

== اساتید ابن‌حجر هیثمی ==

ابن‌حجر در کودکی پدرش را از دست داد و نزد دو استاد بزرگش شمس‌الدین ابن‌ابی الحمائل و شمس‌الدین شنّاوی تربیت یافت و سپس به [[الازهر]] مصر رفت و در آنجا به تحصیل علوم مختلف [[فقه]]، [[کلام]]، [[تاریخ]] و[[حدیث]] پرداخت.

از مهم‌ترین اساتید او می‌توان به [[شیخ الاسلام قاضی زکریا]]، شیخ عبدالحق سنباطی، شمس‌الدین سمهودی، امین‌الدین غمری، شهاب‌الدین رملی، طبلاوی، شهاب‌الدین ابن‌صائغ، و [[شهاب‌الدین ابن‌نجار]] حنبلی اشاره کرد.

از میان شاگردان او نیز می‌توان از برهان‌الدین بن الاحدب و محمد بن عمر خفاجی نام برد.

ابن‌حجر که یکی از فقهای برجسته [[شافعی]] و [[حنفی]] به شمار می‌رود، در عناد و کینه‌ورزی نسبت به تاریخ و عقاید شیعه سنگ تمام گذاشته و با تالیف کتاب «الصواعق المحرقه»، اعتبار علمی خود را نیز زیر سوال برده است؛ زیرا در آن، معتبرترین احادیث درباره فضائل و حقانیت ولایت اهل‌بیت پیامبر را که حتی علمای بزرگ [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] آنها را معتبر و صحیح دانسته‌اند ردّ کرده است! گویا برهان قاطع حقانیت [[ائمه|ائمه شیعه]] بر دل زنگار گرفته او کار ساز نبوده و بیماری جهالت او را درمان نکرده است.  

به هر حال کتاب الصواعق المحرقه سایر آثار علمی وی را تحت الشعاع قرار داده و از این رو نزد علمای شیعه به دشمنی با [[اهل بیت|اهل‌بیت]] پیامبر اسلام (یعنی ناصبی‌گری) و دشمنی با [[مذهب شیعه|شیعیان]] شناخته شده است. او نباید با [[ابن حجر عسقلانی|ابن‌حجر عسقلانی]] اشتباه شود؛ زیرا هیتمی یک قرن متاخر است و از سویی به رتبه علمی و انصاف عسقلانی نمی‌رسد. چرا که عسقلانی گرچه گاهی اوقات انتقادات و عبارات تندی نسبت به شیعه داشته اما در بسیاری از موارد با انصاف رفتار کرده است.

== کتاب‌های ابن‌حجر هیثمی ==

# الصواعق المحرقه علی اهل الرفض و الضلال و الزندقه، که در واقع رد عقاید شیعه (که وی آنان را [[رافضه|رافضی]] یعنی خارج از دین می‌داند) و توهین به مناقب و فضایل [[اهل بیت|اهل‌بیت]] پیامبر(صلوات الله علیهم اجمعین) است. علمای شیعه نقد و ابطال‌های فراوانی بر این کتاب نوشته‌اند؛

ابن‌حجر هیثمی در کتاب «الصواعق المحرقة» آن‌جا که از [[اهل بیت|اهل‌بیت(علیه‌السلام)]] نام می‌برد، بعد از شرح حال [[حسن بن علی (عسکری)|امام حسن عسکری(علیه‌السلام)]] می‌گوید:

«وَ لم یخلف غیر وَلَده أبی الْقَاسِم مُحَمَّد الْحجَّة و عمره عِنْد وَفَاة أَبِیه خمس سِنِین لَکِن آتَاهُ الله فِیهَا الْحِکْمَة وَ یسمی الْقَائِم المنتظر. قیل لِأَنَّهُ ستر بِالْمَدِینَةِ وَ غَابَ فَلم یعرف أَین ذهب<ref>هیثمی، أحمد بن محمد بن علی بن حجر، الصواعق المحرقة علی أهل الرفض و الضلال و الزندقة، ج 2، ص 601، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ اول، 1417ق</ref>»؛ باقی نگذاشت مگر پسرش ابوالقاسم محمّد حجّت و سنّ او هنگام وفات پدرش پنج سال بود ولی [[خداوند]] به او [[حکمت]] داد و قائم منتظر نامیده می‌شود. گفته شد که وی در [[مدینه]] پنهان شد و از نظرها غایب گردید و معلوم نشد به کجا رفت.

آنچه از متن کلام ابن‌حجر فهمیده می‌شود این است که؛  

'''ثانیاً''': ایشان به ولادت حضرت حجت و اصل وجود فرزندی برای [[امام عسکری]] اعتقاد داشته است و در همین راستا برخی از نویسندگان و [[متکلمان]] اسلامی نیز این کلام ابن‌حجر را در بحث «اعتقاد [[اهل سنت]] به ولادت فرزندی برای [[حسن بن علی (عسکری)|امام حسن عسکری(علیه‌السلام)]]» آورده‌اند<ref>ر. ک: ابن عطیه، جمیل حمود، أبهی المراد فی شرح مؤتمر علماء بغداد، ج ‏2، ص 574 – 575، «اعتقاد جمّ غفیر من أکابر علماء العامة بولادة الإمام المهدی عجّل الله فرجه الشریف»، بیروت، مؤسسة الأعلمی‏، چاپ اول‏، 1423ق؛ مرعشی‏، قاضی نور الله، إحقاق الحق و إزهاق الباطل، ج ‏13، ص 91 – 92، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‏، چاپ اول‏، 1409ق؛ شبّر، سید عبدالله، حق الیقین فی معرفة أصول الدین، ص 283، قم، أنوار الهدی‏، چاپ دوم‏، 1424ق</ref>.

اما گویا ابن‌حجر در مورد مهدی بودن فرزند امام عسکری(علیه‌السلام) تردید دارد. چنان‌که گفته او در جای دیگری از این کتاب بر همین تردید دلالت دارد<ref>او در جایی از الصواعق المحرقه می‌نویسد: «و زعمه أَیضا أَن الْأمة أَجمعت علی أَنه من أَوْلَاد الْحُسَین و أنی لَهُ بتوهیم الروَاة بالتشهی وَ نقل الْإِجْمَاع بِمُجَرَّد التخمین و الحدس و القائلون من الرافضة بِأَن الْحجَّة هَذَا هُوَ الْمهْدی یقُولُونَ لم یخلف أَبوهُ غَیره وَ مَات و عمره خمس سِنِین آتَاهُ الله فِیهَا الْحِکْمَة کَمَا آتاها یحیی عَلَیهِ الصَّلَاة وَ السَّلَام صَبیا وَ جعله إِمَامًا فِی حَال الطفولیة»؛ الصواعق المحرقة علی أهل الرفض و الضلال و الزندقة، ج 2، ص 481</ref>.

به هر حال باید گفت: اعتقاد به [[حجت بن حسن (مهدی)]] از عقاید مسلّم نزد همه [[مسلمانان]] است. همه مسلمانان بر آن‌اند که شخصی که «مهدی» لقب دارد و با [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر اسلام(صلی الله علیه)]] همنام است، روزی ظهور خواهد کرد، و [[دین اسلام]] را رواج داده، و جهان را پُر از عدل و داد خواهد کرد؛ زیرا [[احادیث]] متواتری در این‌باره از پیامبر اسلام(صلی الله علیه) و [[ائمه|ائمه اطهار(علیه‌السلام)]] روایت شده است. و اعتبار حدیث متواتر مورد قبول همه علمای اسلام و حجیت و اعتبار حدیث متواتر خدشه‌ناپذیر است و هیچ‌گونه شک و تردید را بر نمی‌تابد.

== پانویس ==

# [https://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=44&catid=29952&pageindex=30&mid=408928 برگرفته از سایت معرفی ابن‌حجر هیتمیhttps://makarem.ir ›]

# [https://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa41523 برگرفته ازسایت آیا ابن‌حجر هیثمی اعتقاد به ولادت فرزندی برای امام حسن عسکری...https://www.islamquest.net]

[[رده:عالمان]]

[[رده:عالمان اهل سنت]]