confirmed، مدیران
۳۳٬۰۴۴
ویرایش
جز (Hoosinrasooli صفحهٔ بهاءالدین محمد عاملی را به شیخ بهایی که تغییرمسیر بود منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۷ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات شخصیت | {{جعبه اطلاعات شخصیت | ||
| عنوان = | | عنوان = | ||
| تصویر = | | تصویر = عالمان شیعه.jpg | ||
| نام = محمد بن عزّالدین حسین | | نام = محمد بن عزّالدین حسین | ||
| نامهای دیگر = شیخ بهایی | | نامهای دیگر = شیخ بهایی | ||
| سال تولد = | | سال تولد = ۹۵۳ ق | ||
| تاریخ تولد = | | تاریخ تولد = | ||
| محل تولد = [[لبنان]] | | محل تولد = {{فهرست جعبه افقی |[[لبنان]] |[[بعلبک]] }} | ||
| سال درگذشت = | | سال درگذشت = ۱۰۳۱ ق | ||
| تاریخ درگذشت = | | تاریخ درگذشت = | ||
| محل درگذشت = [[مشهد]] | | محل درگذشت = [[مشهد]] | ||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''بهاءالدین محمد عاملی''' معروف به '''شیخ بهایی''' [[فقیه]]، دانشمند ذوفنون، [[محدث]]، حکیم، شاعر و ریاضیدان شیعه در عصر صفویه بود.وی مدتی در دربار [[صفویه|صفوی]] در [[اصفهان]] منصب شیخ الاسلامی بالاترین منصب رسمی دینی در [[حکومت صفویه]] را بر عهده داشت. شیخ بهایی شاگردان بزرگی تربیت کرده است از جمله: [[ملاصدرا]] و [[محمد تقی مجلسی|ملا محمدتقی مجلسی]]. | '''بهاءالدین محمد عاملی''' معروف به '''شیخ بهایی''' [[فقیه]]، دانشمند ذوفنون، [[محدث]]، حکیم، شاعر و ریاضیدان [[مذهب شیعه|شیعه]] در عصر صفویه بود.وی مدتی در دربار [[صفویه|صفوی]] در [[اصفهان]] منصب شیخ الاسلامی بالاترین منصب رسمی دینی در [[حکومت صفویه]] را بر عهده داشت. شیخ بهایی شاگردان بزرگی تربیت کرده است از جمله: [[ملاصدرا]] و [[محمد تقی مجلسی|ملا محمدتقی مجلسی]]. | ||
== زادگاه شیخ بهایی == | == زادگاه شیخ بهایی == | ||
خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
== مذهب و مشرب شیخ بهائی == | == مذهب و مشرب شیخ بهائی == | ||
شیعه بودن شیخ بهایی را باتوجه به تعلق او و خانوادهاش به [[شیعیان]] جبل عامل و نیز تالیفهای بسیارش در فقه و معارف شیعی غیر قابل تردید دانستهاند. از شاخصترین این آثار قصیده معروف <big>وسیله الفوز و الاما</big>ن او در مدح [[حجت بن الحسن (مهدی)|امام زمان (عجل الله فرجه الشریف)]] و نیز صلوات مشهوری است که برای ۱۴ معصوم ساخت و با عبارت <small>اللهم صل و سلم و زد و بارک علی صاحب الدعوة النبویة</small> شروع میشود و آن را خدام بقاع متبرکه در مراسم اعیاد در آستان قدس رضوی و حضرت معصومه( | شیعه بودن شیخ بهایی را باتوجه به تعلق او و خانوادهاش به [[شیعیان]] جبل عامل و نیز تالیفهای بسیارش در فقه و معارف شیعی غیر قابل تردید دانستهاند. از شاخصترین این آثار قصیده معروف <big>وسیله الفوز و الاما</big>ن او در مدح [[حجت بن الحسن (مهدی)|امام زمان (عجل الله فرجه الشریف)]] و نیز صلوات مشهوری است که برای ۱۴ معصوم ساخت و با عبارت <small>اللهم صل و سلم و زد و بارک علی صاحب الدعوة النبویة</small> شروع میشود و آن را خدام بقاع متبرکه در مراسم اعیاد در [[آستان قدس رضوی]] و [[فاطمه بنت موسی بن جعفر|حضرت معصومه (سلام الله علیها)]] و مذکّران شیعه در دیگر مجالس مذهبی میخوانند. بهاءالدین عاملی در اشعار عربی خود علاوه بر اظهار ارادت و اخلاص کامل به ائمه شیعه و اشتیاق به زیارت قبور ایشان<ref>خوانساری، ج۷، ص۷۰ ـ ۷۱؛ حرّ عاملی، امل، ج۱، ص۱۵۹؛ امینی، ج۱۱، ص۲۷۳ ـ ۲۷۹</ref>، در مواردی از مخالفان آنها تبری جسته است.<ref>جزایری، ج۱، ص۱۲۴ ـ ۱۲۵؛ خوانساری، ج۷، ص۷۲</ref>. | ||
محمدامین محبّی و احمد خَفاجی<ref>محبی، خلاصة الاثر، ج۳، ص۱۰۴</ref> بر این باورند که بهائی تسنّن خود را از شاه عباس اول که شیعه بود، پنهان میکرد و او را تنها به سبب افراطی که در محبت ائمه شیعه داشته است، شیعه شمردهاند<ref>بستانی، ج۱۱، ص۴۶۳؛ امینی، ج۱۱، ص۲۵۲</ref>. احتمالا مهمترین سبب این اشتباه، مشی و سلوک خود بهائی است که وی در سفرهای خود تقیه میکرد و به سبب مشرب عرفانی خود، با هر ملتی به اقتضای مذهب ایشان رفتار مینمود. | محمدامین محبّی و احمد خَفاجی<ref>محبی، خلاصة الاثر، ج۳، ص۱۰۴</ref> بر این باورند که بهائی تسنّن خود را از شاه عباس اول که شیعه بود، پنهان میکرد و او را تنها به سبب افراطی که در محبت ائمه شیعه داشته است، شیعه شمردهاند<ref>بستانی، ج۱۱، ص۴۶۳؛ امینی، ج۱۱، ص۲۵۲</ref>. احتمالا مهمترین سبب این اشتباه، مشی و سلوک خود بهائی است که وی در سفرهای خود تقیه میکرد و به سبب مشرب عرفانی خود، با هر ملتی به اقتضای مذهب ایشان رفتار مینمود. | ||
خط ۳۰۷: | خط ۳۰۷: | ||
و چند جلد کتاب دیگر که موضوعات آنها مشخص نشده است، مانند: شرح حق المبین، الصراط المستقیم، القدسیه و...<ref>دانشنامه جهان اسلام،"مدخل "شیخ بهایی" ازمحمدهانی ملاّ زاده</ref>. | و چند جلد کتاب دیگر که موضوعات آنها مشخص نشده است، مانند: شرح حق المبین، الصراط المستقیم، القدسیه و...<ref>دانشنامه جهان اسلام،"مدخل "شیخ بهایی" ازمحمدهانی ملاّ زاده</ref>. | ||
== | == درگذشت == | ||
در مورد تاریخ وفات شیخ بهایی اقوال گوناگون وجود دارد. به طور کلی آن چه از این اقوال برمیآید وفات شیخ در دوازدهم [[شوال]] سال ۱۰۳۰ یا ۱۰۳۱ هجری قمری اتفاق افتاده است و چون صاحب تاریخ عالم آرای عباسی که نظرش معتبرتر از دیگران است و همچنین کتاب تنبیهات که تالیف خود را چند ماه بعد از آن واقعه نوشته است، سال ۱۰۳۰ را ذکر کردهاند، از این رو گفته کسانی که وفات شیخ را در این سال نوشتهاند، صحیح تر به نظر میرسد. در این صورت وفات شیخ در دوازدهم [[شوال|ماه شوال]] سال ۱۰۳۰ ه. ق در شهر اصفهان روی داده است. | در مورد تاریخ وفات شیخ بهایی اقوال گوناگون وجود دارد. به طور کلی آن چه از این اقوال برمیآید وفات شیخ در دوازدهم [[شوال]] سال ۱۰۳۰ یا ۱۰۳۱ [[سال قمری|هجری قمری]] اتفاق افتاده است و چون صاحب تاریخ عالم آرای عباسی که نظرش معتبرتر از دیگران است و همچنین کتاب تنبیهات که تالیف خود را چند ماه بعد از آن واقعه نوشته است، سال ۱۰۳۰ را ذکر کردهاند، از این رو گفته کسانی که وفات شیخ را در این سال نوشتهاند، صحیح تر به نظر میرسد. در این صورت وفات شیخ در دوازدهم [[شوال|ماه شوال]] سال ۱۰۳۰ ه. ق در شهر اصفهان روی داده است. | ||
در قبر شیخ و آینه کاری آن شرح حالی به اجمال علامه مرحوم حاجی میرزا علیاکبر نوقانی مشهدی نگاشته که عین همان را نقل میکنیم: | در قبر شیخ و آینه کاری آن شرح حالی به اجمال علامه مرحوم حاجی میرزا علیاکبر نوقانی مشهدی نگاشته که عین همان را نقل میکنیم: | ||
خط ۳۲۵: | خط ۳۲۵: | ||
{{شعر}}{{ب |بشور زار بود بیشتر چراگه آهو |بحیرتم که غزالم چرا ز دیده رمیده }}{{پایان شعر}} | {{شعر}}{{ب |بشور زار بود بیشتر چراگه آهو |بحیرتم که غزالم چرا ز دیده رمیده }}{{پایان شعر}} | ||
{{شعر}}{{ب |ای خاک تیره دلبر ما را نگاه دار |این نور چشم ماست که در بر گرفته }}{{پایان شعر}} | {{شعر}}{{ب |ای خاک تیره دلبر ما را نگاه دار |این نور چشم ماست که در بر گرفته }}{{پایان شعر}} | ||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[ملاصدرا]] | |||
* [[محمد تقی مجلسی|محمدتقی مجلسی]] | |||
* [[شهید ثانی]] | |||
* [[محمد باقر مجلسی|علامه مجلسی]] | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{علمای اسلام}} | |||
[[رده:عالمان]] | [[رده:عالمان]] | ||
[[رده:عالمان شیعه]] | [[رده:عالمان شیعه]] | ||
[[رده:ایران]] | [[رده:ایران]] |