شیطان: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۵ آوریل ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


<div class="wikiInfo">[[پرونده:شیطان.jpg |جایگزین= شیطان|بندانگشتی|شیطان]]</div>
<div class="wikiInfo">[[پرونده:شیطان.jpg |جایگزین= شیطان|بندانگشتی|شیطان]]</div>
واژه شیطان از ماده «شطن» یا «یشطن» به معنای خبیث و پست و دور شدن آمده است و به هر موجودی سرکش و متمرد اطلاق می‌‏شود. اعم از، [[انسان]]، [[جن]] و یا جنبندگان دیگر. پس شیطان اسم عام(اسم جنس) است اما "'''ابلیس''' اسم خاص (علم) است که [[حضرت آدم]] را [[سجده]] نکرد واکنون نیز با لشکر و منسوبین خود انسان‏ها را وسوسه و گمراه می‏‌کند. لذا در [[قرآن]] کلمه شیطان به انسان و جن اطلاق شده است {{متن قرآن|«و کذالک جعلنا لکل نبی عَدُوّاً شیاطین الانس و الجنّ |آیه = 112 |سوره = انعام}} «بدین گونه مابرای هر پیامبری دشمنی از شیطان‏‌های انسانی و یا جنی قرار دادیم.»
واژه شیطان از ماده «شطن» یا «یشطن» به معنای خبیث و پست و دور شدن آمده است و به هر موجودی سرکش و متمرد اطلاق می‌‏شود. اعم از، [[انسان]]، [[جن]] و یا جنبندگان دیگر. پس شیطان اسم عام(اسم جنس) است اما "'''ابلیس''' اسم خاص (علم) است که [[حضرت آدم]] را [[سجده]] نکرد واکنون نیز با لشکر و منسوبین خود انسان‏ها را وسوسه و گمراه می‏‌کند. لذا در [[قرآن]] کلمه شیطان به انسان و جن اطلاق شده است {{متن قرآن |و کذالک جعلنا لکل نبی عَدُوّاً شیاطین الانس و الجنّ |آیه = 112 |سوره = انعام }} «بدین گونه مابرای هر پیامبری دشمنی از شیطان‏‌های انسانی و یا جنی قرار دادیم.»


واژه‏ ی «شیطان» به صورت مفرد «70» بار و به صورت جمع (شیاطین) «18» بار در قرآن آمده است. ماهیّت شیطان همانند جنیان ازآتش است به عبارت ساده می‌‏توان گفت:شیطان نیز از نسل جنیان می‌‏باشد. که خودش اعتراف دارد که زمانی که [[خداوند]] به او فرمان سجده به [[حضرت آدم‏ |حضرت آدم‏ (علیه السلام)]] داد او از فرمان الهی سرپیچی نمود و گفت:{{متن قرآن |«خلقتنی من نار و خلقته من طین |آیه = 12 |سوره = اعراف»}} «مرا از آتش و او را از خاک آفریدی (و آتش به خاک افضلیت دارد)» و همانند جنیان دارای اختیار، تکلیف و شعور و [[عقل]] و اراده و زاد و ولد هستند.
واژه‏ ی «شیطان» به صورت مفرد «70» بار و به صورت جمع (شیاطین) «18» بار در قرآن آمده است. ماهیّت شیطان همانند جنیان ازآتش است به عبارت ساده می‌‏توان گفت:شیطان نیز از نسل جنیان می‌‏باشد. که خودش اعتراف دارد که زمانی که [[خداوند]] به او فرمان سجده به [[حضرت آدم‏ |حضرت آدم‏ (علیه السلام)]] داد او از فرمان الهی سرپیچی نمود و گفت:{{متن قرآن |خلقتنی من نار و خلقته من طین |آیه = 12 |سوره = اعراف }} «مرا از آتش و او را از خاک آفریدی (و آتش به خاک افضلیت دارد)» و همانند جنیان دارای اختیار، تکلیف و شعور و [[عقل]] و اراده و زاد و ولد هستند.


== منظور از شیطان در قرآن ==
== منظور از شیطان در قرآن ==
خط ۱۰: خط ۱۰:
باید دانست که" شیطان" اسم عام (اسم جنس) است، در حالی که" ابلیس" اسم خاص (علم) می‌‏باشد و به عبارت دیگر" شیطان" به هر موجود موذی و منحرف کننده و طاغی و سرکش، خواه انسانی یا غیر انسانی می‌‏گویند و [[ابلیس|ابلیس]] نام آن شیطان است که آدم را فریب داد و اکنون هم با لشکر و جنود خود در کمین آدمیان است.  
باید دانست که" شیطان" اسم عام (اسم جنس) است، در حالی که" ابلیس" اسم خاص (علم) می‌‏باشد و به عبارت دیگر" شیطان" به هر موجود موذی و منحرف کننده و طاغی و سرکش، خواه انسانی یا غیر انسانی می‌‏گویند و [[ابلیس|ابلیس]] نام آن شیطان است که آدم را فریب داد و اکنون هم با لشکر و جنود خود در کمین آدمیان است.  


از موارد استعمال این کلمه در قرآن نیز بر می‌‏آید که شیطان به موجود موذی و مضر گفته می‌‏شود، موجودی که از راه راست بر کنار بوده و در صدد آزار دیگران است، موجودی که سعی می‌‏کند ایجاد دودستگی نماید و اختلاف و فساد به راه اندازد، چنان که می‌‏خوانیم: {{متن قرآن|" إِنَّما یُرِیدُ الشَّیْطانُ أَنْ یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ |آیه = 91 |سوره = مائده }}: " شیطان می‌‏خواهد بین شما دشمنی و بغض و کینه ایجاد کند ..."  
از موارد استعمال این کلمه در قرآن نیز بر می‌‏آید که شیطان به موجود موذی و مضر گفته می‌‏شود، موجودی که از راه راست بر کنار بوده و در صدد آزار دیگران است، موجودی که سعی می‌‏کند ایجاد دودستگی نماید و اختلاف و فساد به راه اندازد، چنان که می‌‏خوانیم: {{متن قرآن |إِنَّما یُرِیدُ الشَّیْطانُ أَنْ یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ |آیه = 91 |سوره = مائده }}: شیطان می‌‏خواهد بین شما دشمنی و بغض و کینه ایجاد کند ..."  


با توجه به اینکه کلمه" یرید" فعل مضارع است و دلالت بر استمرار دارد حاکی از این معنی است که این اراده، اراده همیشگی شیطان است. و از طرفی می‌‏بینیم که در قرآن نیز شیطان به موجود خاصی اطلاق نشده، بلکه حتی به انسان‌های شرور و مفسد نیز اطلاق گردیده است. آنجا که می‌‏خوانیم: {{متن قرآن|" وَ کَذلِکَ جَعَلْنا لِکُلِّ نَبِیٍّ عَدُوًّا شَیاطِینَ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ |سوره = انعام |آیه = 112}} " بدینگونه ما برای هر پیامبری دشمنی از شیطان‌های انسانی و یا جن قرار دادیم" و اینکه به ابلیس هم شیطان اطلاق شده بخاطر فساد و شرارتی است که در او وجود دارد. بنابراین شیطان مصادیق مختلفی دارد، که یکی از مصداق‌های روشن آن"ابلیس" و لشکریان و اعوان او است: و مصداق دیگر آن انسان‌های مفسد و منحرف کننده است<ref> تفسیر نمونه، ج‏1، ص: </ref>.  
با توجه به اینکه کلمه" یرید" فعل مضارع است و دلالت بر استمرار دارد حاکی از این معنی است که این اراده، اراده همیشگی شیطان است. و از طرفی می‌‏بینیم که در قرآن نیز شیطان به موجود خاصی اطلاق نشده، بلکه حتی به انسان‌های شرور و مفسد نیز اطلاق گردیده است. آنجا که می‌‏خوانیم: {{متن قرآن |وَ کَذلِکَ جَعَلْنا لِکُلِّ نَبِیٍّ عَدُوًّا شَیاطِینَ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ |سوره = انعام |آیه = 112}} بدینگونه ما برای هر پیامبری دشمنی از شیطان‌های انسانی و یا جن قرار دادیم" و اینکه به ابلیس هم شیطان اطلاق شده بخاطر فساد و شرارتی است که در او وجود دارد. بنابراین شیطان مصادیق مختلفی دارد، که یکی از مصداق‌های روشن آن"ابلیس" و لشکریان و اعوان او است: و مصداق دیگر آن انسان‌های مفسد و منحرف کننده است<ref> تفسیر نمونه، ج‏1، ص: </ref>.  


== دلیل خلقت شیطان ==
== دلیل خلقت شیطان ==
خط ۳۱: خط ۳۱:


=== وسوسه شیطان چگونه است ===
=== وسوسه شیطان چگونه است ===
از جمله" {{متن قرآن|وسوس لهما |سوره = اعراف | آیه = 20}} (با توجه به کلمه لام که معمولا برای نفع و فائده می‌آید) چنین استفاده می‌‏شود که شیطان در وسوسه‏‌های خود چهره خیرخواهی و دوستی آدم را به خود گرفت، در حالی که در جمله" وسوس الیه" چنین معنی وجود ندارد، بلکه تنها به معنی نفوذ مخفیانه در قلب کسی است.
از جمله" {{متن قرآن |وسوس لهما |سوره = اعراف |آیه = 20 }} (با توجه به کلمه لام که معمولا برای نفع و فائده می‌آید) چنین استفاده می‌‏شود که شیطان در وسوسه‏‌های خود چهره خیرخواهی و دوستی آدم را به خود گرفت، در حالی که در جمله" وسوس الیه" چنین معنی وجود ندارد، بلکه تنها به معنی نفوذ مخفیانه در قلب کسی است.


و در هر حال نباید تصور کرد که وسوسه ‏های شیطان هر چند قوی و نیرومند باشد از انسان سلب [[اختیار|اختیار]] می‌‏کند بلکه باز انسان می‌‏‌تواند با نیروی خرد و ایمان در مقابل آن ایستادگی کند و به تعبیر دیگر وسوسه ‏های شیطانی انسان را مجبور به کار خلاف نمی‌‏کند، بلکه نیروی اختیار هم چنان باقی خواهد بود، اگر‌چه مقاومت در مقابل آن نیاز به پایمردی و ایستادگی بیشتر و گاهی تحمل درد و رنج دارد و در هر حال این‌گونه وسوسه ‏ها سلب مسئولیت از کسی نمی‌کند، همانطور که در مورد آدم نکرد، لذا با تمام عواملی که در برابر آدم به عنوان تشویق به نافرمانی خدا از طرف شیطان وجود داشت، خداوند او را مسئول عملش دانست و او را کیفر داد.  
و در هر حال نباید تصور کرد که وسوسه ‏های شیطان هر چند قوی و نیرومند باشد از انسان سلب [[اختیار|اختیار]] می‌‏کند بلکه باز انسان می‌‏‌تواند با نیروی خرد و ایمان در مقابل آن ایستادگی کند و به تعبیر دیگر وسوسه ‏های شیطانی انسان را مجبور به کار خلاف نمی‌‏کند، بلکه نیروی اختیار هم چنان باقی خواهد بود، اگر‌چه مقاومت در مقابل آن نیاز به پایمردی و ایستادگی بیشتر و گاهی تحمل درد و رنج دارد و در هر حال این‌گونه وسوسه ‏ها سلب مسئولیت از کسی نمی‌کند، همانطور که در مورد آدم نکرد، لذا با تمام عواملی که در برابر آدم به عنوان تشویق به نافرمانی خدا از طرف شیطان وجود داشت، خداوند او را مسئول عملش دانست و او را کیفر داد.  
خط ۳۸: خط ۳۸:
{{متن قرآن |وَمَن یَعْشُ عَن ذِکْرِ الرَّحْمنِ نُقَیّضْ لَهُ شَیْطَاناً فَهُوَ لَهُ قَرِینٌ* وَإِنَّهُمْ لَیَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِیلِ وَ یَحْسَبُونَ أَنَّهُم مُّهْتَدُونَ | سوره = زخرف | آیه = 36- 37}} و هر که از یاد خدای رحمن روی گردان شود شیطانی بر او می‌‏گماریم که همراه و دمساز وی گردد. و آنها (شیاطین) مردم را از راه (حقّ) باز می‌‏ دارند ولی گمان می‌‏کنند که هدایت یافته‏ اند. باید توجه داشت که سیاست شیطان گام به گام است: «خطوات»<ref> سوره بقره، آیه 168</ref>  
{{متن قرآن |وَمَن یَعْشُ عَن ذِکْرِ الرَّحْمنِ نُقَیّضْ لَهُ شَیْطَاناً فَهُوَ لَهُ قَرِینٌ* وَإِنَّهُمْ لَیَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِیلِ وَ یَحْسَبُونَ أَنَّهُم مُّهْتَدُونَ | سوره = زخرف | آیه = 36- 37}} و هر که از یاد خدای رحمن روی گردان شود شیطانی بر او می‌‏گماریم که همراه و دمساز وی گردد. و آنها (شیاطین) مردم را از راه (حقّ) باز می‌‏ دارند ولی گمان می‌‏کنند که هدایت یافته‏ اند. باید توجه داشت که سیاست شیطان گام به گام است: «خطوات»<ref> سوره بقره، آیه 168</ref>  


* مرحله اول القای وسوسه است. {{متن قرآن|«وسوس الیه |سوره = طه |آیه = 120 }}
* مرحله اول القای وسوسه است. {{متن قرآن |وسوس الیه |سوره = طه |آیه = 120 }}
* مرحله دوم تماس می‌‏گیرد. {{متن قرآن|«مسّهم طائف |<سوره = عراف|آیه = 201 }}
* مرحله دوم تماس می‌‏گیرد. {{متن قرآن |مسّهم طائف |<سوره = عراف|آیه = 201 }}
* مرحله سوم در قلب نفوذ کرده و جای می‌‏گیرد. {{متن قرآن|«فی صدور الناس» |سوره = ناس |آیه = 5}}
* مرحله سوم در قلب نفوذ کرده و جای می‌‏گیرد. {{متن قرآن |فی صدور الناس |سوره = ناس |آیه = 5}}
* مرحله چهارم در روح می‌‏ماند. {{متن قرآن|«فهو له قرین |سوره = زخرف |آیه = 36}}
* مرحله چهارم در روح می‌‏ماند. {{متن قرآن |هو له قرین |سوره = زخرف |آیه = 36}}
* مرحله پنجم انسان را عضو حزب خود قرار می‌‏دهد. {{متن قرآن|«حزب الشیطان |سوره = مجادله|آیه = 19}}
* مرحله پنجم انسان را عضو حزب خود قرار می‌‏دهد. {{متن قرآن |حزب الشیطان |سوره = مجادله |آیه = 19 }}
* مرحله ششم سرپرست انسان می‌‏شود. {{متن قرآن|«و من یتّخد الشیطان ولیّاً |سوره = نساء|آیه = 119}}
* مرحله ششم سرپرست انسان می‌‏شود. {{متن قرآن |و من یتّخد الشیطان ولیّاً |سوره = نساء|آیه = 119 }}
* مرحله هفتم انسان خود یک شیطان می‌‏شود. {{متن قرآن|«شیاطین الانس و الجنّ |سوره =انعام |آیه = 112}} [[علی بن ابی طالب|امام علی (علیه السلام)]] در [[نهج‌البلاغه]] می‌‏فرماید: شیطان در روح انسان تخم گذاری می‌‏کند. «فباض و فرّخ فی صدورهم<ref>نهج ‏البلاغه، خطبه 7</ref>»
* مرحله هفتم انسان خود یک شیطان می‌‏شود. {{متن قرآن |شیاطین الانس و الجنّ |سوره =انعام |آیه = 112 }} [[علی بن ابی طالب|امام علی (علیه السلام)]] در [[نهج‌البلاغه]] می‌‏فرماید: شیطان در روح انسان تخم گذاری می‌‏کند. «فباض و فرّخ فی صدورهم<ref>نهج ‏البلاغه، خطبه 7</ref>»


== پانویس ==
== پانویس ==
confirmed، مدیران
۳۲٬۶۰۹

ویرایش