confirmed، مدیران
۱۸٬۷۸۳
ویرایش
←ماه حزن و اندوه
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
== ماه حزن و اندوه == | == ماه حزن و اندوه == | ||
پس از ماه محرم، این ماه نیز ماه حزن و اندوه [[مذهب شیعه|شیعیان]] است. رحلت [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الأنبیاء)|پیامبر اکرم]]، شهادت [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن]] و [[علی بن موسی (رضا)|امام رضا]] و [[اربعین]] [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین]] در این ماه قرار دارند. معروف است که ماه صفر به خصوص چهارشنبه آخر آن نحس است، اما در این مورد دلیلی و روایتى نداریم. برخی با استناد به روایت پیامبر اسلام که | پس از ماه محرم، این ماه نیز ماه حزن و اندوه [[مذهب شیعه|شیعیان]] است. رحلت [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الأنبیاء)|پیامبر اکرم]]، شهادت [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن]] و [[علی بن موسی (رضا)|امام رضا]] و [[اربعین]] [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین]] در این ماه قرار دارند. معروف است که ماه صفر به خصوص چهارشنبه آخر آن نحس است، اما در این مورد دلیلی و روایتى نداریم. برخی با استناد به روایت پیامبر اسلام که «هرکس خبر تمام شدن این ماه را به من دهد، بشارت بهشت را به او مى‌دهم»، ماه صفر را شوم قلمداد کرده، پایان آن را به یکدیگر تبریک گفته و آمدن [[ربیع الاول]] را جشن می‌گیرند<ref>میرداماد، الرواشح السماویة، ص۲۰۲.</ref>. در حالی که این روایت در کتب روایی به عبارتی متفاوت در تجلیل از شخصیت [[ابوذر غفاری]] آمده است و ارتباطی با نحوست ماه صفر ندارد<ref>صدوق، علل الشرایع، ص۱۷۶.</ref>. و برخی از علمای [[شیعه]]<ref>جعفری، تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی، ج۱۰، ص۴۵۶.</ref> و [[سنی]]<ref>قاری، الموضوعات الکبری، ص۳۲۴.</ref>. سند آن را معتبر ندانسته‌اند. در برخی مناطق رسم است که برای گرفتن حاجت، در پایان صفر هفت شمع روشن کرده و هفت مسجد را در می‌کوبند. این کار پایه دینی نداشته و از خرافات است. شیعیان و محبان [[اهل بیت|اهل‌بیت]]، ماه صفر را همانند ماه محرم از ایام سوگواری و [[عزاداری]] می‌دانند؛ زیرا در آغاز این ماه، سپاهیان ظالم [[یزید|یزید بن معاویه]]، خانواده بی‌پناه امام حسین و بازماندگان دشت [[کربلا]] را به حالت اسیری وارد سرزمین [[شام (شامات)|شام]] نموده و آنان را در فشار روحی و روانی قرار دادند و از هر جهت زمینۀ آزار و اذیتشان را فراهم کردند. به‌طوری که یکی از کودکان خردسال امام حسین، به نام ''«فاطمۀ صغیره»'' یا ''«رقیه»'' بر اثر تحقیر و توهین روز افزون دشمن و سختی سفر توان‌فرسا و اندوه بی‌پایان از دست دادن پدر و سایر کسان و نزدیکان خویش در کربلا، مظلومانه و غریبانه در خرابه‌های شام از دنیا رفت و غم بازماندگان کربلا را تشدید نمود. همچنین بیستم این ماه مصادف با [[اربعین]] شهادت امام حسین و یارانش در کربلا است. علاوه بر آن، رحلت پیامبر گرامی اسلام و شهادت جانگداز امام حسن مجتبی در بیست و هشتم و شهادت امام رضا در آخرین روز این ماه قرار گرفته است؛ بنابراین، سراسر این ماه برای محبان [[اهل بیت|اهل‌بیت]]، ایام حزن و اندوه و [[عزاداری]] و سوگواری است. در برخی از منابع آمده است که ماه صفر، معروف به نحوست می‌باشد ولی صحت این گفتار چندان روشن و بی‌خدشه نیست. | ||
== وقایع ماه صفر المظفر == | == وقایع ماه صفر المظفر == | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
برخی از وقایع مهم ماه صفر عبارتند از: | برخی از وقایع مهم ماه صفر عبارتند از: | ||
# '''یکم صفر:''' آغاز جنگ صفین، مطابق نقل مورخان در سال ۳۷ هجری است. همچنین در این روز در سال ۶۱ هجری (بنا بر روایتی) سَر بریده‌شدهٔ حسین بن علی را همراه کاروان بازماندگان واقعهٔ [[کربلا]] وارد شهر شام کردند. | # '''یکم صفر:''' آغاز جنگ صفین، مطابق نقل مورخان در سال ۳۷ هجری است. همچنین در این روز در سال ۶۱ هجری (بنا بر روایتی) سَر بریده‌شدهٔ [[حسین بن علی (سید الشهدا)|حسین‌بن‌علی]] را همراه کاروان بازماندگان واقعهٔ [[کربلا]] وارد شهر شام کردند. | ||
# '''دوم صفر:''' روز کشته‌شدن | # '''دوم صفر:''' روز کشته‌شدن زیدبن‌علی پس از قیام بر ضد بنی‌امیه در سال ۱۲۰ هجری است؛ وی به هنگام مرگ ۴۲ سال داشت<ref>ابن داوود حلی، الرجال، ص۱۶۴؛ طبری، تاریخ الطبری، دار التراث، ج۷، ص۱۶۰؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۵، ص۲۲۹.</ref>. | ||
# '''هفتم صفر:''' بنا بر نقل شیخ مفید و کفعمی، روز | # '''هفتم صفر:''' بنا بر نقل [[شیخ مفید]] و کفعمی، روز شهادت [[حسن بن علی (مجتبی)|حسن‌بن‌علی]] است. همچنین طبق روایتی زادروز موسی کاظم در سال ۱۲۸، در این روز در منطقه «ابواء» (محلی میان [[مکه]] و [[مدینه]]) واقع شده است. | ||
# '''بیستم صفر:''' روز اربعین و چهلمین روز | # '''بیستم صفر:''' روز اربعین و چهلمین روز شهادت [[حسین بن علی (سید الشهدا)|حسین‌بن‌علی]] و لشکریانش در [[کربلا]]. | ||
# '''بیست و هشتم صفر:''' در چنین روزی، در سال یازدهم هجری، محمد (پیامبر [[مسلمانان]]) درگذشت. همه مورخان اتفاق دارند که روز رحلت [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الأنبیاء)|محمد رسول الله]]، روز دوشنبه بود و ایشان به هنگام مرگ شصت و سه سال داشت. همچنین بنا بر نقل جمعی از علما و مورخان، روز بیست و هشتم صفر سال ۵۰ هجری، روز | # '''بیست و هشتم صفر:''' در چنین روزی، در سال یازدهم هجری، محمد (پیامبر [[مسلمانان]]) درگذشت. همه مورخان اتفاق دارند که روز رحلت [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الأنبیاء)|محمد رسول الله]]، روز دوشنبه بود و ایشان به هنگام مرگ شصت و سه سال داشت. همچنین بنا بر نقل جمعی از علما و مورخان، روز بیست و هشتم صفر سال ۵۰ هجری، روز شهادت [[حسن بن علی (مجتبی)|حسن‌بن‌علی المجتبی (علیه‌السلام)]] است و این روایت بیشتر در میان شیعیان مشهور است تا روایت هفتم ماه صفر. | ||
# '''روز آخر ماه صفر:''' بنا بر قول شیخ طبرسی و ابن اثیر آخر ماه صفر سال ۲۰۳ هجری، روز | # '''روز آخر ماه صفر:''' بنا بر قول شیخ طبرسی و ابن اثیر آخر ماه صفر سال ۲۰۳ هجری، روز شهادت [[امام علی بن موسی الرضا|علی‌بن‌موسی الرضا (علیه‌السلام)]] است که در سن پنجاه و پنج سالگی، توسط [[مأمون عباسی]] مسموم شد. | ||
== نحوست این ماه == | == نحوست این ماه == | ||
=== آیات و روایات === | === آیات و روایات === | ||
در بین آیات و روایات اشاراتی به بحث نحوست برخی از ایام شده است. به‌عنوان مثال [[قرآن|قرآن کریم]] در دو مورد از نحوست ایام یاد کرده که مربوط به قوم عاد است: آیۀ مبارکۀ :{{متن قرآن|إِنَّا أَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا صَرْصَرًا فِي يَوْمِ نَحْسٍ مُسْتَمِرٍّ ...|سوره = قمر|آیه = 19}}؛ «ما تندباد وحشتناک و سردی را در یک روز شوم مستمر بر آنان فرستادیم ...». و نیز آیۀ شریفۀ: {{متن قرآن| فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا صَرْصَرًا فِي أَيَّامٍ نَحِسَاتٍ ...|سوره = فصلت|آیه = 16}}؛ «سرانجام تندبادی شدید و هول‌انگیز و سرد و سخت در روزهایی شوم و پرغبار بر آنها فرستادیم ...». | در بین آیات و روایات اشاراتی به بحث نحوست برخی از ایام شده است. به‌عنوان مثال [[قرآن|قرآن کریم]] در دو مورد از نحوست ایام یاد کرده که مربوط به قوم عاد است: آیۀ مبارکۀ: {{متن قرآن|إِنَّا أَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا صَرْصَرًا فِي يَوْمِ نَحْسٍ مُسْتَمِرٍّ ...|سوره = قمر|آیه = 19}}؛ «ما تندباد وحشتناک و سردی را در یک روز شوم مستمر بر آنان فرستادیم ...». و نیز آیۀ شریفۀ: {{متن قرآن| فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا صَرْصَرًا فِي أَيَّامٍ نَحِسَاتٍ ...|سوره = فصلت|آیه = 16}}؛ «سرانجام تندبادی شدید و هول‌انگیز و سرد و سخت در روزهایی شوم و پرغبار بر آنها فرستادیم ...». | ||
همچنین روایات متعددی نیز وجود دارد که سعد و نحس بودن برخی از روزهای و ماه‌ها را بیان کرده‌اند<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، «باب 15 ما روی فی سعادة أیام الأسبوع و نحوستها»، ج 56، ص 18 – 112.</ref> البته در این که مراد از نحس بودن روزها در این آیات و روایات چیست بحث‌ها و نظریات مختلفى وجود دارد، اما به صورت کلی بعضی از مفسران در تفسیر آیات مربوط به قوم عاد، به معانی و اعتبار برخی از این روایات اعتنا کرده‌اند<ref>طباطبايى، سيد محمد حسين، الميزان فى تفسير القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعهى مدرسين حوزه علميه قم، چاپ پنجم، 1417ق، ج 19، ص72؛ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران: دار الكتب الإسلامية، چاپ دهم، 1371ش، ج 23، ص 42.</ref>. | همچنین روایات متعددی نیز وجود دارد که سعد و نحس بودن برخی از روزهای و ماه‌ها را بیان کرده‌اند<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، «باب 15 ما روی فی سعادة أیام الأسبوع و نحوستها»، ج 56، ص 18 – 112.</ref> البته در این که مراد از نحس بودن روزها در این آیات و روایات چیست بحث‌ها و نظریات مختلفى وجود دارد، اما به صورت کلی بعضی از مفسران در تفسیر آیات مربوط به قوم عاد، به معانی و اعتبار برخی از این روایات اعتنا کرده‌اند<ref>طباطبايى، سيد محمد حسين، الميزان فى تفسير القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعهى مدرسين حوزه علميه قم، چاپ پنجم، 1417ق، ج 19، ص72؛ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران: دار الكتب الإسلامية، چاپ دهم، 1371ش، ج 23، ص 42.</ref>. | ||