عبدالرحمن بن عقیل

عبدالرحمن بن عقیل بن ابی طالب یکی از شهدای کربلا است، که بعد از عبیدالله بن عبدالله بن جعفر به میدان رفت و به شهادت رسید[۱].

عبدالرحمن بن عقیل
آرامگاه شهدای کربلا.jpg
نام کاملعبدالرحمن بن عقیل بن ابی طالب
نام‌های دیگررمح عقیلی
اطلاعات شخصی
سال درگذشت61 ق، ۶۰ ش‌، ۶۸۱ م
محل درگذشتکربلا، عراق
دیناسلام، شیعه

زندگی

عبدالرحمن فرزند عقیل بن ابی طالب[۲] و مادرش «ام‌ولد» است[۳] و چون بلند قامت بود او را «رمح عقیلی» (نیزه عقیلی) می‌‌گفتند[۴].

عبدالرحمن با خدیجه دختر امام علی (ع) ازدواج کرد[۵] و از او دارای دو فرزند به نام‌های سعید و عقیل شد[۶].

نبرد در روز عاشورا

وی در روز عاشورا پس از برادرش جعفر به میدان رفت و چنین رجز خواند:

أَبِي عَقِيلٌ فَاعْرِفُوا مَكَانِي‏ مِنْ هَاشِمٍ وَ هَاشِمٌ إِخْوَانِي كُهُولُ صِدْقٍ سَادَةُ الْأَقْرَانِ‏ هَذَا حُسَيْنٌ شَامِخُ الْبُنْيَانِ وَ سَيِّدُ الشُّيَّبِ مَعَ الشُّبَّان پدرم عقیل، از نسل هاشم، و بنی‌هاشم برادران‌منند. پس جایگاهم را بشناسید، آنان، پیران راست کردار و هم طراز بزرگان‌اند. این حسین، بلند‌مرتبه، و سرور کهنسالان و جوانان می‌‌باشد. عبدالرحمن، هفده سواره‌نظام را به هلاکت رساند[۷]. سرانجام به دست عثمان بن خالد جهنی‌ و بشر بن سوط همدانی به شهادت رسید.

در زیارت ناحیه

"اَلسَّلاَمُ عَلَى عَبْدِ اَلرَّحْمَنِ بْنِ عَقِيلٍ لَعَنَ اَللَّهُ قَاتِلَهُ وَ رَامِيَهُ عُثْمَانَ بْنَ خَالِدِ بْنِ أَشْيَمَ اَلْجُهَنِيَّ"[۸]

درود بر عبدالرحمن بن عقیل؛ نفرین خدا بر قاتل و تیرزننده او عثمان بن خالد بن اشیم جهنی باد. به نقل زیارت ناحیه وی به دست عثمان بن خالد بن اشیم جهنی تیر خورد و به فیض شهادت نایل گشت[۹].در بعضی مدارک عُمر شریف او را در هنگام شهادت ۳۵ سال نوشته‌اند[۱۰].در افتخار او همین بس که در زیارت ناحیه مقدسه بر او سلام و درود فرستاده شده است[۱۱].

پانویس

  1. عبدالرحمن بن عقیل
  2. جمهرة انساب العرب، ص۶۹؛ المجدی، ص۳۰۷، ۳۰۸
  3. مقاتل الطالبین، ص۶۱؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۴۶۹؛ ابصارالعین، ص۸۵
  4. لباب الالقاب، ج۱، ص۲۶۰
  5. نسب قریش، ص۴۵، ۴۶؛ المعارف، ص۲۰۵
  6. نسب قریش، ص۴۵، ۴۶، برخی نیز برای او یک فرزند به نام سعید یا حمیدة ذکر کرده‌اند. (المعارف، ص۲۰۵؛ لباب الانساب، ج۱، ص۳۳۴.)
  7. مناقب ابن شهرآشوب، ج۴، ص۱۰۸؛ ابصارالعین، ص۸۶
  8. زیارت ناحیه مقدسه، بحار الأنوار، ج۴۵، ص۶۸
  9. نشر بن شوطه و بشیر بن حوط گفته‌اند. مقاتل الطالبیین، ص۶۱. برخی از مورخان نیز قاتل او را عبیدالله بن عروه خثعمی نامیده‌اند. (الأخبار الطوال، ص۲۵۷؛ روضة الواعظین، ص۲۱۴)
  10. عبدالرحمن بن عقیل بن ابی طالب
  11. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام حسین، ص:۱۸۵-۱۸۶