عبدالله بن مغیره: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
Hadifazl صفحهٔ عبد الله بن مغیره را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به عبدالله بن مغیره منتقل کرد
جز (Hadifazl صفحهٔ عبد الله بن مغیره را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به عبدالله بن مغیره منتقل کرد)
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۵: خط ۱۵:
| آثار = | الوضوء | الصلاة | الزکاة | الفرائض | أصناف الکلام
| آثار = | الوضوء | الصلاة | الزکاة | الفرائض | أصناف الکلام
}}
}}
'''ابو محمد عبداللّه بن مغیره کوفی''' از فقهاى بزرگ و پارسا و پرهیزگار و از راویان بسیار موثق است و از اصحاب اجماع و از یاران امام موسى کاظم و امام رضا (علیهماالسلام) است.  
'''ابو محمد عبداللّه بن مغیره کوفی''' از فقهای بزرگ و پارسا و پرهیزگار و از راویان بسیار موثق است و از [[اصحاب اجماع]] و از یاران [[امام کاظم|امام موسی کاظم]] و [[امام رضا]] (علیهماالسلام) است.
 
== زندگی‌نامه ==
== زندگی‌نامه ==
کنیه عبداللّه بن مغیره ابو محمد است  وی  از طایفه بجلی و کوفی و از موالی بنی نوفل است. وى نخست از واقفیه بود؛ سپس مستبصر شد و امامت امام رضا (علیه‌السلام) را پذیرفت. خود او داستان هدایت یافتن خود را بیان کرده که در کتب رجالى مذکور است<ref>رجال الکشى، ص 594، ش 1110؛ قاموس الرجال، ج 6، ص 153؛ تنقیح المقال، ج 2، ص 218؛ الخرائج والجرائح، ص 324؛ کشف الغمة، ج 2، ص 301؛ عیون أخبار الرضا (علیه‌السلام)، ج 2، ص 219، ح 31؛ الاختصاص، ص 84؛ الواقفیة: دراسة وتحلیل، ج 1، ص 163.</ref>.
کنیه عبداللّه بن مغیره ابومحمد است  وی  از طایفه بجلی و کوفی و از موالی بنی نوفل است. وی نخست از [[واقفیه]] بود؛ سپس مستبصر شد و امامت امام رضا (علیه‌السلام) را پذیرفت. خود او داستان هدایت یافتن خود را بیان کرده که در کتب رجالی مذکور است<ref>رجال الکشى، ص 594، ش 1110؛ قاموس الرجال، ج 6، ص 153؛ تنقیح المقال، ج 2، ص 218؛ الخرائج والجرائح، ص 324؛ کشف الغمة، ج 2، ص 301؛ عیون أخبار الرضا (علیه‌السلام)، ج 2، ص 219، ح 31؛ الاختصاص، ص 84؛ الواقفیة: دراسة وتحلیل، ج 1، ص 163.</ref>.
هر چند در سند برخی احادیث نام «عبدالله بن مغیره» همراه با نسبت «بجلی کوفی» نیامده، در این موارد هم مراد همان عبدالله بن مغیره بجلی است<ref>نصربن مزاحم، وقعة صفّین، ج ۱۰، ص ۳۳۹ـ ۳۴۰؛ تستری، قاموس الرجال، ج ۶، ص ۱۵۲.</ref>.
هر چند در سند برخی احادیث نام «عبدالله بن مغیره» همراه با نسبت «بجلی کوفی» نیامده، در این موارد هم مراد همان عبدالله بن مغیره بجلی است<ref>نصربن مزاحم، وقعة صفّین، ج ۱۰، ص ۳۳۹ـ ۳۴۰؛ تستری، قاموس الرجال، ج ۶، ص ۱۵۲.</ref>.


== تعابیر اسناد از ایشان ==
== تعابیر اسناد از ایشان ==
* عبدالله بن المغيرة أبو محمد البجلي مولي جندب بن عبدالله كوفي؛
* عبدالله بن المغیرة أبو محمد البجلی مولی جندب بن عبدالله کوفی؛
* عبدالله بن المغيرة مولي نوفل من بني هاشم كوفي خزاز؛
* عبدالله بن المغیرة مولی نوفل من بنی هاشم کوفی خزاز؛
* عبدالله بن المغيرة مولي بني نوفل بن الحرث بن عبد المطلب خزاز كوفي؛
* عبدالله بن المغیرة مولی بنی نوفل بن الحرث بن عبد المطلب خزاز کوفی؛
* عبدالله بن المغيرة مولي بني نوفل بنا لحارث بن عبد المطلب خزاز كوفي؛
* عبدالله بن المغیرة مولی بنی نوفل بنا لحارث بن عبد المطلب خزاز کوفی؛
* عبدالله بن المغيرة مولي جند بن عبدالله؛
* عبدالله بن المغیرة مولی جند بن عبدالله؛
* عبدالله بن المغيرة البجلي؛
* عبدالله بن المغیرة البجلی؛
* عبدالله بن المغيرة البجلي الكوفي؛
* عبدالله بن المغیرة البجلی الكوفی؛
* عبدالله بن المغيرة مولي بني نوفل؛
* عبدالله بن المغیرة مولی بنی نوفل؛
* ابن المغيرة.<ref>نرم‌افزار جهاز راویان، مؤسسة ولي العصر (عليه‌السلام) للدراسات الإسلامية قم،https://hoveyat.valiasr-aj.com/</ref>
* ابن المغیرة.<ref>نرم‌افزار جهاز راویان، مؤسسة ولي العصر (عليه‌السلام) للدراسات الإسلامية قم،https://hoveyat.valiasr-aj.com/</ref>


== عدول از واقفیه ==
== عدول از واقفیه ==
طبق برخی احادیث وی پس از وفات امام کاظم (علیه‌السلام) به واقفیه گرایش یافت و سپس توبه کرد<ref>خوئی، ج ۱۰، ص ۳۳۸ـ ۳۳۹.</ref>
طبق برخی احادیث وی پس از وفات امام کاظم (علیه‌السلام) به [[واقفیه]] گرایش یافت و سپس توبه کرد<ref>خوئی، ج ۱۰، ص ۳۳۸ـ ۳۳۹.</ref>
از خود عبدالله بن مغیره روایت شده که گفت: من واقفي بودم و بر اين حال حج گذاردم، پس چون به مكّه رفتم، چيزي در سینه‌ام خلجان كرد. پس چسبيدم به ملتزم، دعا كردم و گفتم: خدايا! تو طلب و اراده مرا می‌دانی. پس مرا به بهترين عقاید ارشاد كن.
از خود عبدالله بن مغیره روایت شده که گفت: من واقفی بودم و بر این حال حج گذاردم، پس چون به مكّه رفتم، چیزی در سینه‌ام خلجان کرد. پس چسبیدم به ملتزم، دعاکردم و گفتم: خدایا! تو طلب و اراده مرا می‌دانی. پس مرا به بهترین عقاید ارشاد کن.
پس در دلم افتاد كه نزد حضرت رضا (علیه‌السلام) بروم. پس به مدينه رفتم و بر دَرِ خانه آن حضرت ايستادم. به غلام آن حضرت گفتم: به مولايت، بگو مردي از اهل عراق بر دَرِ سراست. پس شنیدم نداي آن حضرت را، كه فرمود: اي عبدالله بن مغيره! داخل شو، پس داخِل شدم. همين كه نظرش به من افتاد، فرمود: خداوند دعاي تو را مستجاب كرد، و تو را به دين خود هدايت كرد. من گفتم: شهادت می‌دهم كه تو حجّت خدايي بر من، و امين خدا بر مردمانی<ref>. الكشي ج 2 ص 857 حديث 1110 الخرائج و الجرائح ص 324 كما ورد في كشف الغمه ج 2 ص 302 و عيون اخبار الرضا ج 2 ص 219 حديث 31 و الاختصاص بسند اخر ص 84</ref> و في الثلاث الاخيرة وردت بعض التغييرات مثل هداك لدينه ...<ref>ناصرى، رياض محمد حبيب، الواقفية، 1جلد، المؤتمر العالمي للإمام الرضا (علیه‌السلام) - ايران - مشهد مقدس، چاپ: 1، 1409 ه.ق.</ref>
پس در دلم افتاد که نزد حضرت رضا (علیه‌السلام) بروم. پس به مدینه رفتم و بر دَرِ خانه آن حضرت ایستادم. به غلام آن حضرت گفتم: به مولایت بگو مردی از اهل عراق بر دَرِ سراست. پس شنیدم ندای آن حضرت را،که فرمود: ای عبدالله بن مغیره! داخل شو، پس داخِل شدم. همینکه نظرش به من افتاد، فرمود: خداوند دعای تو را مستجاب کرد، و تو را به دین خود هدایت کرد. من گفتم: شهادت می‌دهم که تو حجّت خدایی بر من، و امین خدا بر مردمانی<ref>. الكشي ج 2 ص 857 حديث 1110 الخرائج و الجرائح ص 324 كما ورد في كشف الغمه ج 2 ص 302 و عيون اخبار الرضا ج 2 ص 219 حديث 31 و الاختصاص بسند اخر ص 84</ref> و فی الثلاث الاخیرة وردت بعض التغییرات مثل هداك لدینه ...<ref>ناصرى، رياض محمد حبيب، الواقفية، 1جلد، المؤتمر العالمي للإمام الرضا (علیه‌السلام) - ايران - مشهد مقدس، چاپ: 1، 1409 ه.ق.</ref>
 
== نظر رجالیون ==
== نظر رجالیون ==
* نجاشى می‌گوید: ثقة ثقة، لایعدل به أحد من جلالته ودینه و ورعه<ref>رجال النجاشى، ص 215، ش 561</ref>
* [[نجاشی]] می‌گوید: ثقة ثقة، لایعدل به أحد من جلالته ودینه و ورعه<ref>رجال النجاشى، ص 215، ش 561</ref>
* کشی وی را از اصحاب اجماع دانسته و بر علم و فقاهت و وثاقتش تصریح نموده است<ref>كشی، ص ۵۵۶ ر ۱۰۵۰.</ref>
* [[محمد بن عمر کشی|کشّی]] وی را از اصحاب اجماع دانسته و بر علم و فقاهت و وثاقتش تصریح نموده است<ref>كشی، ص ۵۵۶ ر ۱۰۵۰.</ref>
* علامه ضمن تأیید وثاقت متذکر شده که وی واقفی شده و برگشته است<ref>خلاصه، ص ۱۱۰ ر ۳۴.</ref>.  
* علامه ضمن تأیید وثاقت متذکر شده که وی واقفی شده و برگشته است<ref>خلاصه، ص ۱۱۰ ر ۳۴.</ref>.  
* ابن داود حلی هم او را تأیید کرده است<ref>ابن داوود، رجال ۱۲۴ ر ۹۰۹.</ref>.
* ابن داود حلی هم او را تأیید کرده است<ref>ابن داوود، رجال ۱۲۴ ر ۹۰۹.</ref>.


== در محضر معصوم ==
== در محضر معصوم ==
خط ۴۸: خط ۴۹:
=== مشایخ ===
=== مشایخ ===
او علاوه بر امامان صادق، کاظم و امام رضا (علیهم‌السلام)، از افرادی بسیاری نقل روایت کرده است از جمله:
او علاوه بر امامان صادق، کاظم و امام رضا (علیهم‌السلام)، از افرادی بسیاری نقل روایت کرده است از جمله:
{{فهرست ستونی|3}}
* ابان بن عثمان؛
* ابان بن عثمان؛
* عبدالله بن بكير؛
* عبدالله بن بكير؛
خط ۱۲۲: خط ۱۲۴:
* يحيي اخي دارم؛
* يحيي اخي دارم؛
* يعقوب بن شعيب.<ref>نرم‌افزار جهاز راویان، مؤسسة ولي العصر (عليه‌السلام) للدراسات الإسلامية قم،https://hoveyat.valiasr-aj.com/</ref>
* يعقوب بن شعيب.<ref>نرم‌افزار جهاز راویان، مؤسسة ولي العصر (عليه‌السلام) للدراسات الإسلامية قم،https://hoveyat.valiasr-aj.com/</ref>
 
{{پایان}}


=== راویان ===
=== راویان ===
بیش از چهل تن از روات، مانند على بن اسباط و محمد بن ابى عمیر و اسماعیل بن مهران، از او اخذ روایت کرده اند<ref>خوئی، ج ۱۰، ص ۳۴۱ـ ۳۴۲.</ref>، محدّثانی مانند:
بیش از چهل تن از روات، مانند علی بن اسباط و محمد بن ابی عمیر و اسماعیل بن مهران، از او اخذ روایت کرده‌اند<ref>خوئی، ج ۱۰، ص ۳۴۱ـ ۳۴۲.</ref>، محدّثانی مانند:
{{فهرست ستونی|3}}
* محمد بن ابی عمیر؛
* محمد بن ابی عمیر؛
* حسن بن فضّال؛
* حسن بن فضّال؛
خط ۱۶۰: خط ۱۶۳:
* معاوية بن حكيم؛
* معاوية بن حكيم؛
* موسي بن عمر.<ref>نرم‌افزار جهاز راویان، مؤسسة ولي العصر عليه‌السلام للدراسات الإسلامية قم،https://hoveyat.valiasr-aj.com/</ref>
* موسي بن عمر.<ref>نرم‌افزار جهاز راویان، مؤسسة ولي العصر عليه‌السلام للدراسات الإسلامية قم،https://hoveyat.valiasr-aj.com/</ref>
{{پایان}}


== روایات و آثار ==
== روایات و آثار ==
=== روایات ===
=== روایات ===
نام عبدالله بن المغيرة در 521 مورد از اسناد روایات واقع شده است و مجموع روایاتش به 590می رسد.
نام عبدالله بن المغیرة در 521 مورد از اسناد روایات واقع شده است و مجموع روایاتش به 590می رسد.
 
=== آثار ===
=== آثار ===
وی به تصریح رجالیون سى جلد کتاب داشته است که اسامى برخى از آنها بدین قرار است:
وی به تصریح رجالیون سی جلد کتاب داشته است که اسامی برخی از آنها بدین قرار است:
* الوضوء؛
* الوضوء؛
* الصلاة؛
* الصلاة؛
خط ۱۷۱: خط ۱۷۶:
* الفرائض؛
* الفرائض؛
* أصناف الکلام<ref>رجال النجاشى، ص 215، ش 561؛ برقی، احمد بن محمد، رجال البرقی، ص۵3  ؛ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲۱، ص۲۴۱؛ شیخ طوسی، الفهرست، ص۱۳۶؛ ابن شهر آشوب، محمد بن علی، معالم العلماء، ص۷۷؛ حسینی تفرشی، سید مصطفی، نقد الرجال، ج۳، ص۱۴۵؛ حلی، حسن بن علی، رجال ابن داود، ص۱۲۴؛  جزایری، آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۶، ص۱۴۶؛ شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۶، ص۶۲۴-۶۲۵؛ عبدالنبی، حاوی الاقوال، ج۲، ص۸۷؛ استرآبادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۲۱۲؛ علامه حلی، خلاصة الاقوال، ص۱۲۴؛ بصری، احمد بن عبدالرضا، فائق المقال، ص۱۲۶ ؛ قهپایی، عنایت‌الله، مجمع الرجال، ج۴، ص۵۴.</ref>
* أصناف الکلام<ref>رجال النجاشى، ص 215، ش 561؛ برقی، احمد بن محمد، رجال البرقی، ص۵3  ؛ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲۱، ص۲۴۱؛ شیخ طوسی، الفهرست، ص۱۳۶؛ ابن شهر آشوب، محمد بن علی، معالم العلماء، ص۷۷؛ حسینی تفرشی، سید مصطفی، نقد الرجال، ج۳، ص۱۴۵؛ حلی، حسن بن علی، رجال ابن داود، ص۱۲۴؛  جزایری، آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۶، ص۱۴۶؛ شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۶، ص۶۲۴-۶۲۵؛ عبدالنبی، حاوی الاقوال، ج۲، ص۸۷؛ استرآبادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۲۱۲؛ علامه حلی، خلاصة الاقوال، ص۱۲۴؛ بصری، احمد بن عبدالرضا، فائق المقال، ص۱۲۶ ؛ قهپایی، عنایت‌الله، مجمع الرجال، ج۴، ص۵۴.</ref>
در کتاب «الاختصاص» شیخ مفید آمده که او چون تصنیف کرد کتاب خود را، وعده کرد با اصحاب خود که آن کتاب را برایشان در یکى از زاویه‌هاى مسجد کوفه بخواند و برادرى داشت که مخالف مذهب او بود پس چون اصحاب براى شنیدن آن کتاب جمع شدند، ، برادرش آمد و در آنجا نشست.  
در کتاب «الاختصاص» [[شیخ مفید]] آمده که او چون تصنیف کرد کتاب خود را، وعده کرد با اصحاب خود که آن کتاب را برایشان در یکی از زاویه‌های مسجد کوفه بخواند و برادری داشت که مخالف مذهب او بود پس چون اصحاب برای شنیدن آن کتاب جمع شدند، برادرش آمد و در آنجا نشست.  
عبدالله به ملاحظه برادر مخالفش گفت با اصحاب خود که امروز بروید! و برادرش گفت: کجا بروند به درستى که من نیز آمدم براى همان جهت که آن‌ها آمدند.  
عبدالله به ملاحظه برادر مخالفش گفت با اصحاب خود که امروز بروید! و برادرش گفت: کجا بروند به درستی که من نیز آمدم برای همان جهت که آنها آمدند.  
عبدالله گفت: مگر براى چه آمدند؟ گفت: اى برادر! در خواب دیدم که ملائکه از آسمان فرود مى‌آمدند.  
عبدالله گفت: مگر برای چه آمدند؟ گفت: ای برادر! در خواب دیدم که ملائکه از آسمان فرود می‌آمدند.  
گفتم: براى چه این ملائکه فرود مى‌آیند. شنیدم که گوینده‌اى گفت: فرود آمدند که بشنوند آن کتابى را که عبدالله بن مغیره نگاشته است، پس من نیز بیرون آمدم براى این و من از مخالفت خود با امام هشتم به سوى خدا توبه مى‌کنم ، پس عبدالله مسرور شد.<ref>اختصاص، شیخ مفید، ص ۸۵.  معجم رجال الحديث،ج 10، ص 354؛ النمازي الشاهرودي، الشيخ علي، مستدركات علم رجال الحديث، ج 5 ، ص 115.</ref>  
گفتم: برای چه این ملائکه فرود می‌آیند. شنیدم که گوینده‌ای گفت: فرود آمدند که بشنوند آن کتابی را که عبدالله بن مغیره نگاشته است، پس من نیز بیرون آمدم برای این و من از مخالفت خود با امام هشتم به سوی خدا توبه می‌کنم، پس عبدالله مسرور شد.<ref>اختصاص، شیخ مفید، ص ۸۵.  معجم رجال الحديث،ج 10، ص 354؛ النمازي الشاهرودي، الشيخ علي، مستدركات علم رجال الحديث، ج 5 ، ص 115.</ref>  
== درگذشت ==
== درگذشت ==
این راوى جلیل القدر تا قبل از سال 203ق، در قید حیات بوده است.<ref>براى اطلاع بیشتر درباره شرح حال این راوى، بنگرید به: اتقان المقال، ص 84؛ أحسن التراجم، ج 1، ص 377؛ بهجة الآمال، ج 1، ص 289؛ تأسیس الشیعة، ص 300؛ التحریرالطاووسى، ص 172؛ تنقیح المقال، ج 2، ص 218؛ توضیح الاشتباه، 213؛ جامع الرواة، ج 1، ص 511 و 513؛ جامع المقال، ص 78؛ رجال البرقى، ص 49 و 53؛ خلاصة الأقوال، ص 199، ش 619؛ رجال ابن داوود، ص 124؛ رجال الطوسى، ص 341، ش 5071 و نیز شماره هاى 5060 و 5318؛ رجال الکشى، شماره هاى 989،1050،1099، 1110و ص 171از فهرست هاى استاد مصطفوى؛ مجمع الرجال، ج 4، ص 54 و 55؛ معالم العلماء، ص 77؛ مجالس المؤمنین، ج 1، ص 417؛ المعجم الموحّد، ج 2، ص 49؛ معجم الثقات، ص 76؛ معجم رجال الحدیث، ج 10، ص 23ـ 25؛ منتهى المقال، ص 193؛ منهج المقال، ص 212؛ نقد الرجال، ص 208؛ هدایة المحدّثین، ص 207؛ الوجیزة، ص 39. گفتنى است که شیخ طوسى از عبداللّه بن مغیره در «الفهرست»، نامى نبرده است.</ref>
این راوی جلیل القدر تا قبل از سال 203ق، در قید حیات بوده است.<ref>براى اطلاع بیشتر درباره شرح حال این راوى، بنگرید به: اتقان المقال، ص 84؛ أحسن التراجم، ج 1، ص 377؛ بهجة الآمال، ج 1، ص 289؛ تأسیس الشیعة، ص 300؛ التحریرالطاووسى، ص 172؛ تنقیح المقال، ج 2، ص 218؛ توضیح الاشتباه، 213؛ جامع الرواة، ج 1، ص 511 و 513؛ جامع المقال، ص 78؛ رجال البرقى، ص 49 و 53؛ خلاصة الأقوال، ص 199، ش 619؛ رجال ابن داوود، ص 124؛ رجال الطوسى، ص 341، ش 5071 و نیز شماره هاى 5060 و 5318؛ رجال الکشى، شماره هاى 989،1050،1099، 1110و ص 171از فهرست هاى استاد مصطفوى؛ مجمع الرجال، ج 4، ص 54 و 55؛ معالم العلماء، ص 77؛ مجالس المؤمنین، ج 1، ص 417؛ المعجم الموحّد، ج 2، ص 49؛ معجم الثقات، ص 76؛ معجم رجال الحدیث، ج 10، ص 23ـ 25؛ منتهى المقال، ص 193؛ منهج المقال، ص 212؛ نقد الرجال، ص 208؛ هدایة المحدّثین، ص 207؛ الوجیزة، ص 39. گفتنى است که شیخ طوسى از عبداللّه بن مغیره در «الفهرست»، نامى نبرده است.</ref>
 
 
 


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۱۸۵: خط ۱۸۷:


== منابع ==
== منابع ==
{{فهرست ستونی|3}}
* "بجلی"، دانشنامه جهان اسلام، ج۱ ص۵۰۷.
* "بجلی"، دانشنامه جهان اسلام، ج۱ ص۵۰۷.
* منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، ج۲ ص۳۴۳.
* منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، ج۲ ص۳۴۳.
خط ۲۴۸: خط ۲۵۱:
* مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار (ط - بيروت) - بيروت، چاپ: دوم، 1403 ق.
* مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار (ط - بيروت) - بيروت، چاپ: دوم، 1403 ق.
* قمى، عباس، سفينه البحار - قم، چاپ: اول، 1414 ق.
* قمى، عباس، سفينه البحار - قم، چاپ: اول، 1414 ق.
{{پایان}}
{{علمای اسلام}}
{{اصحاب اجماع}}
{{اصحاب اجماع}}
[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:اصحاب اجماع]]
[[رده:اصحاب اجماع]]
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۸۱۰

ویرایش