۸۵٬۸۱۰
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'حسن البنّا' به 'حسن البنا'
جز (جایگزینی متن - 'حسن البنّا' به 'حسن البنا') |
|||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
عبدالمجيد سليم بعد از فراغت از تحصيل، اوقات خود را به تحقيق و تدريس و... گذراند و در واقع سالهاى بين 1909 تا 1926 م.، يعنى از 27 سالگى تا 44 سالگى، را به تكميل شخصيت علمى و اندوختن تجربه هاى لازم گـذراند. او در اين سـال‌ها با تاريخی‌ترين دوران مصر و در عين حال تلخترين ايام آن روبه رو بود. مصر همچنان زير سيطره انگليسی‌ها قرار داشت تا اين كه در سال1914 م. شعله‌هاى جنگ جهانى اول مصر را هم در برگرفت. <br> | عبدالمجيد سليم بعد از فراغت از تحصيل، اوقات خود را به تحقيق و تدريس و... گذراند و در واقع سالهاى بين 1909 تا 1926 م.، يعنى از 27 سالگى تا 44 سالگى، را به تكميل شخصيت علمى و اندوختن تجربه هاى لازم گـذراند. او در اين سـال‌ها با تاريخی‌ترين دوران مصر و در عين حال تلخترين ايام آن روبه رو بود. مصر همچنان زير سيطره انگليسی‌ها قرار داشت تا اين كه در سال1914 م. شعله‌هاى جنگ جهانى اول مصر را هم در برگرفت. <br> | ||
انگليسی‌ها به دليل تمايل خديو عباس حلمى به آلمـانی‌ها، او را بـركنار كرده و سـلطان حسين كامل (1917 ـ 1914 م.) را به سلطنت رساندند و انـگليس كشـور مـسلمان مصر را تحت الحمايه خود اعلام كرد <ref> دانشگاه الأزهر، تاريخ هزار ساله تعليمات اسلامى، ص 164. </ref> و در سال 1917 م. قيموميت خود برمصر را به جاى سلطه عثمانى تثبيت نمود. <br> | انگليسی‌ها به دليل تمايل خديو عباس حلمى به آلمـانی‌ها، او را بـركنار كرده و سـلطان حسين كامل (1917 ـ 1914 م.) را به سلطنت رساندند و انـگليس كشـور مـسلمان مصر را تحت الحمايه خود اعلام كرد <ref> دانشگاه الأزهر، تاريخ هزار ساله تعليمات اسلامى، ص 164. </ref> و در سال 1917 م. قيموميت خود برمصر را به جاى سلطه عثمانى تثبيت نمود. <br> | ||
سقوط عثمانى در سال 1924 م. و به قدرت رسيدن آتاترك، تـشكيل حـكومت وهـابى در عربستان و... وضعيت مذهبى، فرهنگى و اجتماعى مصر را تيره كرد و در همين دوره عبدالمجيد سليم عزم خود را براى مبارزه بـا اسـتعمار جزم كرد و با ديدن اين همه ضعف و زبونى مسلمين، به راز آن يعنى تفرقه پى برد و در تمام اين دوران، الأزهر تـا حـد تـوان به ايفاى نقش می‌پرداخت و علما وطلاب آن می‌كوشيدند بنيانهاى اسلامى محفوظ بماند. همكارى با سياسيون مـصر دقـيقاً در همين راستا قابل ارزيابى است، علاوه بر اين كه بعدها شخصيت هايى مثل حسن | سقوط عثمانى در سال 1924 م. و به قدرت رسيدن آتاترك، تـشكيل حـكومت وهـابى در عربستان و... وضعيت مذهبى، فرهنگى و اجتماعى مصر را تيره كرد و در همين دوره عبدالمجيد سليم عزم خود را براى مبارزه بـا اسـتعمار جزم كرد و با ديدن اين همه ضعف و زبونى مسلمين، به راز آن يعنى تفرقه پى برد و در تمام اين دوران، الأزهر تـا حـد تـوان به ايفاى نقش می‌پرداخت و علما وطلاب آن می‌كوشيدند بنيانهاى اسلامى محفوظ بماند. همكارى با سياسيون مـصر دقـيقاً در همين راستا قابل ارزيابى است، علاوه بر اين كه بعدها شخصيت هايى مثل حسن البنا را نـيز تـحويل جـامعه مصر داد. دكتر محمد رجب البيومى در اين باره می‌نويسد: الأزهر در قيام 1919 شركت كرد و علماى الأزهر به عنوان استقلال خواهى و وحـدت طلبى قـيامكردند كه مـصطفى القاديانى، محمود ابوالعيون، عبدربه مفتاح، محمد عبداللطيف دراز و على سرورزنكلويى از آن جمله بودند».<ref> بـيومى، ص 68. </ref> | ||
جـالب اين كه عبدالمجيد سليم بعد از دستيابى بـه مـراحل بـالاتر علم و حضور در جماعت كبار علما، با همين شـخصيتهاى مـبارز هم رديف و هم مسلك می‌شود، هم در «كبار العلما» و مبارزات براى اصلاح امور اجتماعى و هم در «جماعت تقريب». | جـالب اين كه عبدالمجيد سليم بعد از دستيابى بـه مـراحل بـالاتر علم و حضور در جماعت كبار علما، با همين شـخصيتهاى مـبارز هم رديف و هم مسلك می‌شود، هم در «كبار العلما» و مبارزات براى اصلاح امور اجتماعى و هم در «جماعت تقريب». | ||
=شاگردان عبدالمجيد= | =شاگردان عبدالمجيد= | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
در این ایام علامه شيخ مرتضى آلياسين از عـلماى بـزرگ نجف اشرف بعد از اطلاع از تحريم مشروبات الكلى در هندوستان توسط دولت هند، نامه‌ای از سوى علماى نـجف اشـرف به جماعت كبار العلماى الازهر فـرستاد و آنـان را به تـبادل رأى و ايجـاد نـهضتى همگانى جهت مبارزه بامشروبات الكلى دعوت كرد. وى اين نـامه را در رجب 1369 ق به الازهر ارسال كرد. جماعت تقريب الأزهر با دو شخصيت بزرگ، شيخ عـبدالمجيد سـليم و شيخ محمود شلتوت، ازاعضاى هيئت كبـار علما، ارتباط برقرار نـمود و بـا آنان گفتوگو كرد، آنان هم از پيشـنهاد عـلامه آلياسين استقبال نموده و قول همكارى دادند. چند روز بعد، با همكارى عبدالمجيد سليم، جلسه‌ای تـاريخى در جـامع الازهر برگزار شد و بـه اين نـتيجه رسيدند كه به صورت دسته جمعى نامه‌ای به رييس مجلس و وزراى مصطفى نحاس پاشا بفرستند و از وى بخواهند براى تـحريم مـشروبات الكلى در مصر اقدام نمايد. همچنين مقرر شد هـمزمان نـامه‌ای به پادشـاه مـصر بـنويسند و اهميت تحريم مشروبات الكلى را بـراى وى توضيح دهند. هر دو نامه نگاشته شد و ارسال گرديد و در 25 شعبان 1369 در دو نوبت در راديوى دولتى مصر قرائت شد. چند تـن از كبـار العلماى الازهر در اين مورد با علماى نجف اشـرف هـمكارى بـيشترى داشـتند كه عبارت اند از: شيخ عبدالمجيد سـليم، شـيخ محمود شلتوت، شيخ محمد عبداللطيف دراز، شيخ محمد الفتاح العنانى، شيخ عيسى منون و شيخ محمد محمد مدنى. | در این ایام علامه شيخ مرتضى آلياسين از عـلماى بـزرگ نجف اشرف بعد از اطلاع از تحريم مشروبات الكلى در هندوستان توسط دولت هند، نامه‌ای از سوى علماى نـجف اشـرف به جماعت كبار العلماى الازهر فـرستاد و آنـان را به تـبادل رأى و ايجـاد نـهضتى همگانى جهت مبارزه بامشروبات الكلى دعوت كرد. وى اين نـامه را در رجب 1369 ق به الازهر ارسال كرد. جماعت تقريب الأزهر با دو شخصيت بزرگ، شيخ عـبدالمجيد سـليم و شيخ محمود شلتوت، ازاعضاى هيئت كبـار علما، ارتباط برقرار نـمود و بـا آنان گفتوگو كرد، آنان هم از پيشـنهاد عـلامه آلياسين استقبال نموده و قول همكارى دادند. چند روز بعد، با همكارى عبدالمجيد سليم، جلسه‌ای تـاريخى در جـامع الازهر برگزار شد و بـه اين نـتيجه رسيدند كه به صورت دسته جمعى نامه‌ای به رييس مجلس و وزراى مصطفى نحاس پاشا بفرستند و از وى بخواهند براى تـحريم مـشروبات الكلى در مصر اقدام نمايد. همچنين مقرر شد هـمزمان نـامه‌ای به پادشـاه مـصر بـنويسند و اهميت تحريم مشروبات الكلى را بـراى وى توضيح دهند. هر دو نامه نگاشته شد و ارسال گرديد و در 25 شعبان 1369 در دو نوبت در راديوى دولتى مصر قرائت شد. چند تـن از كبـار العلماى الازهر در اين مورد با علماى نجف اشـرف هـمكارى بـيشترى داشـتند كه عبارت اند از: شيخ عبدالمجيد سـليم، شـيخ محمود شلتوت، شيخ محمد عبداللطيف دراز، شيخ محمد الفتاح العنانى، شيخ عيسى منون و شيخ محمد محمد مدنى. | ||
=گام‌هاى نخستين تقريب و همبستگى= | =گام‌هاى نخستين تقريب و همبستگى= | ||
در سال 1938م. استاد [[محمد تقی قمی|محمدتقى قمی]] وارد مصر شد. وى يک روحانى ايرانى بود كه براى انجام امورفرهنگى از سـوى دولت ايران بـه مصر اعزام شده بود، اما او با [[الازهر]] تماس گرفت و در نتيجه، با شيوخ بزرگوارى چون عبدالمجيد سليم، [[محمود شلتوت|محمود شلتوت]]، [[محمد فحام]]، [[محمد ابوزهره]]، [[محمد غزالى]]،[[حسن | در سال 1938م. استاد [[محمد تقی قمی|محمدتقى قمی]] وارد مصر شد. وى يک روحانى ايرانى بود كه براى انجام امورفرهنگى از سـوى دولت ايران بـه مصر اعزام شده بود، اما او با [[الازهر]] تماس گرفت و در نتيجه، با شيوخ بزرگوارى چون عبدالمجيد سليم، [[محمود شلتوت|محمود شلتوت]]، [[محمد فحام]]، [[محمد ابوزهره]]، [[محمد غزالى]]،[[حسن البنا]] و... آشنا شد. او موضوع تـقريب را بـه عـنوان استراتژى در نظر داشت و براى دسـتيابى بـه آن تـحمل زيادى از خود نشان می‌داد و بعد از 9 سال تلاش اساسنامه تقريب در سال 1947م. به تصويب رسيد. در اين دوره مصطفى مراغى رياست [[الازهـر]] رابـه عـهده داشت. <br> | ||
دعوت تقريب، انديشه‌ای اصلاحى بود و در چارچوب اصـلاحطلبى دينـى جاى داشت كه از رهبران بزرگ اصلاحى دينى، چون [[جمال الدین اسد آبادی|سيد جمال]] و [[محمد عبده]] الهام گرفته و از مواضع قوى سنّتى و فقهى و جنبه‌هاى قـوى اصـلاحى از جـمله در مسئله اجتهاد و فكر تقريب برخوردار بود. | دعوت تقريب، انديشه‌ای اصلاحى بود و در چارچوب اصـلاحطلبى دينـى جاى داشت كه از رهبران بزرگ اصلاحى دينى، چون [[جمال الدین اسد آبادی|سيد جمال]] و [[محمد عبده]] الهام گرفته و از مواضع قوى سنّتى و فقهى و جنبه‌هاى قـوى اصـلاحى از جـمله در مسئله اجتهاد و فكر تقريب برخوردار بود. | ||